سنگ چینه نگاری و زیست چینه نگاری سازند پابده براساس روزن داران پلانکتون در برش جهانگیرآباد (جنوب ایلام- حوضه رسوبی زاگرس)
محورهای موضوعی : شاخه های دیگر علوم زمین در ارتباط با زمین شناسی نفتسمیه طاهری زاده 1 , محمد وحیدی نیا 2 , محمد حسین محمودی قرایی 3
1 - فردوسی مشهد
2 - فردوسی مشهد
3 - هییت علمی دانشگاه فردوسی مشهد
کلید واژه: حوضه رسوبی زاگرس, سازند پابده, شیل ارغوانی, زیست چینه نگاری, سنگ چینه نگاری,
چکیده مقاله :
عملکرد دوگانه ی این سازند به عنوان سنگ منشا نفت و توان مخزنی آن با توجه به تنوع لیتولوژی و قرار گرفتن آن بین دو مخزن آسماری و بنگستان و همچنین سن این سازند از موضوعاتی است که توجه زمین شناسان را به خود جلب کرده است. به منظور مطالعه دقیق سنگ چینه نگاری و زیست چینه نگاری سازند پابده، برش جهانگیرآباد در شمال غرب حوضه رسوبی زاگرس انتخاب و نمونه برداری شده است. تعداد 320 نمونه برداشت شده که تعداد 230 نمونه آن به روش شست وشو و تعداد 90 نمونه از روش مقطع نازک آماده سازی و مورد بررسی قرار گرفته است. براساس مطالعات انجام شده در برش جهانگیرآباد تعداد 25 جنس و 110 گونه شناسایی شده و بر اساس فسیلهای شناسایی شده تعداد 27 بیوزون و 7زیر بیوزون شناسایی شده است و با توجه به بیوزون های تعیین شده سن سازند پابده در برش جهانگیرآباد دانین پیشین- شاتین پسین بدست آمده است. نهشته های سازند پابده در برش جهانگیرآباد دارای ضخامت 676 متر (شروع شیل ارغوانی تا انیدریت کلهر) می باشد که شامل واحدهای شیل ارغوانی (2 قسمت)، سنگ آهک مارنی همراه با سنگ آهک پایینی ، سنگ آهک و سنگ آهک مارنی همراه با سنگ آهک بالایی می باشد. در این برش مرز زیرین سازند پابده با شیل و مارن های سازند گورپی پیوسته بوده و مرز بالایی آن با سنگ آهک های صخره ساز سازند آسماری نیز بصورت پیوسته می باشد.
After the Late Cretaceous and during the Paleogene, with the sea level rising, the Zagros sedimentary basin is covered with a progressive sea in which the Pabdeh Formation is deposited. The dual function of this formation as a source of oil and its reservoir capacity due to the diversity of lithology and its location between the two reservoirs Asmari and Bangistan, and the age of this formation is one of the issues that has attracted the attention of geologists. In order to study the stratigraphic and biostratigraphic rock of the Pabdeh Formation, the Jahangirabad section in the northwest of Zagros sedimentary basin has been selected and sampled. 320 samples were taken, of which 230 samples were prepared by washing method, and 90 samples were prepared by thin section method and examined. Based on studies conducted in the Jahangirabad section, 25 genera and 110 species have been identified, and based on the identified fossils, 27 biozones and 7 sub-biozones have been identified. Based on the identified biozones, the age of the Pabdeh Formation in the Jahangirabad Danian Early-Late Chattian section has been obtained. Pabdeh Formation deposits in the Jahangirabad section have a thickness of 676 m (beginning of purple shale to anhydrite Kalhor) which includes units of purple shale (2 parts), marl limestone with lower limestone, limestone, and marl limestone with limestone It is high. In this section, the lower boundary of the Pabdeh Formation is continuous with shales and marls of Gurpi Formation, and its upper boundary is with continuous limestone of Asmari Formation.
]1 [افشارحرب، ع.، 1388، زمین شناسی نفت ایران: انتشارات دانشگاه پیام نور، 219 صفحه.
]2[ آقانباتی، ع.، 1383، زمین شناسی ایران: انتشارات سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی، 586 صفحه.
]3[ بیات، ش.، 1385، سنگ چینه نگاری و نانواستراتیگرافی سازند پابده در برش نمونه تنگ پابده و مقایسه آن با رخنمون تنگ ماغر (کوه بنگستان): پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، 198 صفحه.
]4 [خاوری، پ.، 1394، زیست چینه نگاری و سکانس چینه نگاری سازند پابده بر مبنای نانوپلانکتون های آهکی و داینوفلاژله ها در برش های تنگ ابوالحیات، دهلران و ایلام: رساله دکتری، دانشگاه فردوسی مشهد، 245 صفحه.
]5[ ربانی، ج.، 1393، زیست چینه نگاری و محیط رسوبی گذاری شیل های ارغوانی قاعده سازند پابده و بررسی مرز پالئوسن – ائوسن در نیمه شمالی حوضه رسوبگذاری زاگرس: رساله دکتری، دانشگاه فردوسی مشهد، 331 صفحه.
]6[ صفاری، 1364، مطالعه مقدماتی سازندهای آسماری و پابده در میدان نفتی زاغه، گزارش 3952 اداره کل زمین شناسی گسترشی مناطق نفت خیز. ]7[ طاهری، م.،1377، سنگ چینه نگاری و میکرو بایواستراتیگرافی سازند گورپی در نواحی لرستان، فرو افتادگی دزفول و دشت آبادان: پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم، دانشگاه تربیت معلم، تهران، 171 صفحه.
]8[ علیزاده و همکاران، 1384، مطالعات ژئوشیمیایی سازند پابده در میدان نفتی اهواز، نهمین همایش انجمن زمین شناسی ایران، 12 صفحه.
]9[ کریمی، ن.، 1391، زیست چینه نگاری سازند پابده در برش چینه شناسی سلامتی ( جنوب غربی شیراز) بر مبنای روزن داران پلانکتون، شانزدهمین همایش انجمن زمین شناسی ایران، 9 صفحه.
]10[ مطیعی، همایون.،1382، زمین شناسی ایران، چینه شناسی زاگرس: انتشارات سازمان زمین شناسی، 536 صفحه.
]11[ هداوندخانی، ن.، 1393، سنگ چینه نگاری و زیست چینه نگاری سازند پابده در زون ایذه: رساله دکتری. دانشگاه شهید بهشتی، 514 صفحه.
[12] BERGGREN, W. A., and NORRIS R. D., 1997, Biostratigeraphy, phylogeny and systematic of Paleocene trochospiral Planctonik Foraminifera: Micropaleontology 43, Supplement 1, 116p.
[13] BLOW, 1979, The Cenozoic Globigerinida, 3 vol: E. Brill, Leiden, 1452p.
[14] BOLLI, H. M., 1957a, The genera Globigerina and Globorotalia in the Paleocene – Lower Eocene Lizard Spring Formation of Trinidad, B. W. I. In: Loeblich Jr., A. R., et al., Studies Foraminifera : Bulletin of the United States National Museum , 215, 61 – 82.
[15] BOLLI, H. M., LOEBLICH, A. R., and TAPPAN, H., 1957, Planktonic Foraminiferal families Hantkeninidae, Orbulinidae, Globorotaliidae and Globotruncanidae, in Loeblich, A. R., Jr., and collaborators, Studies in Foraminifera: United States National Museum Bulletin, 215, 3 – 50.
[16] JAMES, G. A., and WYND, J. G., 1965, Stratigraphic nomenclature of Iranian oil consortium, agreement area: American Association of Petroleum Geologists Bulletin, 49, 2182 – 2245.
[17] OlSSON, R. K., et al, 1999, Atlas of Paleocene Planktonic Feraminifera, Smithsonian institution press.
[18] PAYROS, A., BERNAOLA, G., OURE- ETXEBARRIA, X., DINARES- TURELL, J., TOSQUELLA, J., APELLANIZ, E., 2007, Reassessment of the Early – Middle Eocene biomagnetochronology based on evidence form the Gorrondatxe section ( Basque Country, Western Pyrenees). Lethaia 40, 183 -195.
[19] PERMOLI SILVA, I., RETTORI, R., and VERGA, D., 2003, Practical Maunal of Paleocene and Eocene Planctonik Foraminifera, Course 2, Edited by Rettori, R., and Verga, D., Internationa School Planctonik Foraminifera: Dipartimento di scienzi della Terra University of Perugia Italy, 152p.
[20] SAMPO, M., 1969, Microfacies and Microfossils of the Zagros area, S. W. Iran ( from Permian to Miocene). Int. Sed. Petr. Ser., 12: 1 - 102
[21] STONELEY, R., 1975, Asmari and younger Formation, Inter office memo, 25, 303 – 322.
[22] WADE, B.S., BERGGREN, W.A., and PLIKE, H., 2011, Review and revision of Cenozoic tropical planktonic foraminiferal
biostratigraphy and calibration to the Geomagnetic Polarity and Astronomical Time Scale. Earth-Science Reviews. 104, 111-142. [23] WYND, J. G., 1965, Biofacies of the Iranian oil consortium agreement area: IOOC Report, no. 1082: unpublished.
نشريه علمي– پژوهشي زمين شناسي نفت ايران سال يازدهم، شماره 22، پائيز و زمستان 1400 ص66-88
Iranian Journal of Petroleum Geology No. 22, Autumn & Winter 2022, pp. 66-88
Dor:20.1001.1.22518738.1400.11.22.4.4
سنگ چينه نگاري و زيست چينه نگاري سازند پابده براساس روزن داران پلانکتون در برش جهانگيرآباد (جنوب ايلام- حوضه رسوبي زاگرس)
سميه طاهري زاده1، محمد وحيدي نيا2*،محمدحسين محمودي قرايي3
1دانشجوي دکتري، گروه زمين شناسي، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسي مشهد، مشهد، ايران
2*استاد گروه زمين شناسي،دانشکده علوم، دانشگاه فردوسي مشهد، مشهد، ايران
3 استاد گروه زمين شناسي، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسي مشهد، مشهد، ايران
دريافت بهمن 1401، پذيرش فروردين 1402
چکيده
پس از حرکات کرتاسه پسين و در طي پالئوژن، با بالا آمدن سطح دريا، حوضه ي رسوبي زاگرس با درياي پيشرونده پوشيده شده که در آن سازند پابده نهشته شده است. عملکرد دوگانه ي اين سازند به عنوان سنگ منشا نفت و توان مخزني آن با توجه به تنوع ليتولوژي و قرار گرفتن آن بين دو مخزن آسماري و بنگستان و همچنين سن اين سازند از موضوعاتي است که توجه زمين شناسان را به خود جلب کرده است. به منظور مطالعه دقيق سنگ چينه نگاري و زيست چينه نگاري سازند پابده، برش جهانگيرآباد در شمال غرب حوضه رسوبي زاگرس انتخاب و نمونه برداري شده است. تعداد 320 نمونه برداشت شده که تعداد 230 نمونه آن به روش شست وشو و تعداد 90 نمونه از روش مقطع نازک آماده سازي و مورد بررسي قرار گرفته است. براساس مطالعات انجام شده در برش جهانگيرآباد تعداد 25 جنس و 110 گونه شناسايي شده و بر اساس فسيلهاي شناسايي شده تعداد 27 بيوزون و 7زير بيوزون شناسايي شده است و با توجه به بيوزون هاي تعيين شده سن سازند پابده در برش جهانگيرآباد دانين پيشين- شاتين پسين بدست آمده است. نهشته هاي سازند پابده در برش جهانگيرآباد داراي ضخامت 676 متر (شروع شيل ارغواني تا انيدريت کلهر) مي باشد که شامل واحدهاي شيل ارغواني (2 قسمت)، سنگ آهک مارني همراه با سنگ آهک پاييني ، سنگ آهک و سنگ آهک مارني همراه با سنگ آهک بالايي مي باشد. در اين برش مرز زيرين سازند پابده با شيل و مارن هاي سازند گورپي پيوسته بوده و مرز بالايي آن با سنگ آهک هاي صخره ساز سازند آسماري نيز بصورت پيوسته مي باشد.
کليد واژه: حوضه رسوبي زاگرس, سازند پابده, شيل ارغواني, زيست چينه نگاري، سنگ چينه نگاري.
1- مقدمه
حوضه رسوبي زاگرس پس از حرکات کرتاسه پسين، در پالئوژن پيشين با يک درياي پيشرونده پوشيده شده است و در نواحي ژرف آن سازند شيلي پابده نهشته شده است ]20[ .
سازند پابده در برش الگو در تنگ پابده واقع در شمال ميدان نفتي لالي مسجد سليمان، 789.3 متر ضخامت داشته که بخش پاييني سازند پابده از شيل و مارن هاي آبي و ارغواني تشکيل شده که به صورت رسمي به آن" شيل ارغواني" گفته مي شود ولي بخش هاي باقيمانده آن از شيل خاکستري و آهک هاي رسي و گاهي چرت دار است. درصد شيل و آهک چرت دار يکنواخت نيست، گاه شيل و گاه آهک برتري دارد ]10[ . در برش الگو، مرز پاييني سازند پابده با شيل و مارن هاي سازند گورپي هم به صورت تدريجي و هم شيب مي باشد همچنين مرز بالايي سازند پابده با سنگ آهک هاي سازند آسماري بصورت تدريجي و هم شيب است و گاهي هم سازند پابده در زير سازند جهرم قرار دارد ]10[ . سازند پابده در نواحي غربي لرستان، خوزستان و نواحي جنوبي فارس گسترش دارد. اين سازند به صورت جانبي از جنوب غربي لرستان به سمت نواحي مرکزي و شمال شرقي لرستان با سازند هاي آواري اميران و کشکان و کربنات هاي سازند تله زنگ و شهبازان جايگزين مي شود. و در فارس داخلي سازند پابده جاي سازند جهرم را مي گيرد. سازند پابده از مواد آلي غني بوده و در نقاطي که به بلوغ رسيده است مي تواند سنگ منشا پرتواني باشد]1[.
سازند پابده به عنوان يکي از سنگ منشأهاي حوضه زاگرس و به دليل اهميت آن در مطالعات نفتي و هم چنين عدم مطالعات کامل بر روي اين سازند، از اهميت ويژه اي برخوردار است، بعلاوه، با توجه به ويژگي هاي سنگ شناسي و برتري و وفور روزن داران پلانکتونيک، اين امکان را فراهم مي آورد که از مجموعه ميکروفسيل هاي روزن داران پلانکتون به منظور بررسي و شناسايي جنس و گونه هاي مختلف، تعيين سن برش هاي مورد مطالعه استفاده شود و همچنين به بررسي هر چه دقيق تر ويژگي هاي سنگ شناسي آن پرداخته شود.
براي اولين جيمز و وايند (1965) سازند پابده را معرفي نمودند ]16[. همچنين وايند (1965) ، 66 واحد از ترياس تا سنوزوئيک را توصيف نمود که از واحدهاي 41 تا 66 متعلق به سنوزوئيک مي باشد. از اين واحدها، زون هاي تجمعي شماره 42، 45، 47، 52 و 54 متعلق به سازند پابده است]23[. صفاري (1370) ، بررسي محيط رسوبي سازند پابده در فروافتادگي دزفول را انجام داد و در اين مطالعه سن پابده را پالئوسن تا اليگوسن آغازي دانسته است. در ارتباط با محيط رسوبي سازند پابده اظهار مي دارد که شرايط رسوبگذاري و تاثير فاز کوهزايي در حوضه رسوبي زاگرس با تغييرات رخساره ها ، ضخامت و تنوع جنس ها همراه است]6[. طاهري (1377) در باره ي مرز دو سازند گورپي و پابده در نواحي لرستان ، فروافتادگي دزفول و دشت آبادان عنوان مي کند که هيچ دليل واضحي بر اين که بخش شيل ارغواني به عنوان مرز زيرين بين 2 سازند فوق باشد وجود ندارد]7[.عليزاده و همکاران (1384) به مطالعه ژئوشيميايي سازند پابده در ميدان نفتي اهواز پرداخته است و نمودارهاي ژئوشيميايي تهيه شده مقدار ماده آلي (TOC) را بين 0.2% تا 0.4 % نشان مي دهد ]8[. بيات (1385) براي اولين بار مطالعه ي نانوفسيلي سازند پابده بروي دو برش (نمونه و برش منگشت) پرداخت که سن پالئوسن آغازي – اليگوسن مياني را پيشنهاد داده است]3[. هداوند خاني (1388) در مطالعات زيست چينه نگاري بروي سازند پابده در برش تاقديس کمستان در شمال شرق ايذه به بررسي فرام هاي پلانکتون اين سازند پرداخته که سن بدست آمده از پالئوسن پسين تا ائوسن مياني تعيين شده است]11[. کريمي (1391) زيست چينه نگاري سازند پابده در برش چينه شناسي سلامتي در جنوب غربي شيراز بر مبناي فرام هاي پلانکتون را بررسي و در اين مطالعه سن سازند را پالئوسن پيشين تا اليگوسن پيشين در نظر گرفته است]9[. رباني (1393) به بررسي زيست چينه نگاري و محيط رسوبگذاري شيلهاي ارغواني قاعده سازند پابده و بررسي مرز پالئوسن - ائوسن در نيمه شمالي حوضه رسوبگذاري زاگرس پرداخته است]5[. خاوري (1394) به بررسي زيست چينه نگاري و چينه نگاري سکانسي سازند پابده بر مبناي نانوپلانکتون ها و داينوفلاژله ها در برشهاي تنگ ابوالحيات، دهلران و ايلام پرداخته است]4[.
2-راههاي دسترسي به برش مورد مطالعه
برش مورد مطالعه در جنوب غرب ايران و در شمال غربي حوضه رسوبي زاگرس در استان ايلام در منطقه روستاي جهانگيرآباد (3 کيلومتري شهر دره شهر) در کبيرکوه انتخاب شده است. برش جهانگيرآباد واقع در 142 کيلومتري شهر ايلام و در مسير جاده ايلام به پل دختر و در 3 کيلومتري شمال دره شهر) با مختصات جغرافيايي ʺ46.6 ʹ05 °33 عرض شمالي و ʺ46.8 ʹ21 °47 طول شرقي در يال شمالي تاقديس کبيرکوه قرار گرفته است (شکل1).
شکل1: راههاي دسترسي به سازند پابده در برش مورد مطالعه.
3-روش کار
تعداد 320 نمونه (شامل230 نمونه شيلي و مارني و 90 نمونه آهکي) بصورت سيستماتيک و در بعضي از موارد در فواصل 1.5 متري از نقاط مهم و محل تغييرات سنگ شناسي نمونه برداري و آماده سازي شده است .(هر قسمتي از برش که تغييراتي در آن ديده شده فواصل نمونه برداري کم تر و با دقت بيشتري انجام شده است). براي آماده سازي نمونه هاي شيلي و مارني در ابتدا مقدار 200 گرم از نمونه را جدا کرده و پس از جدا کردن مواد مزاحم مانند ريشه گياهان و ساير ناخالصيها آنها را به داخل سطلي که شماره نمونه بر روي آن نوشته شده منتقل کرده و حدود يک ليتر آب و 10 سي سي آب اکسيژنه 10 درصد اضافه کرده و حداقل 24 ساعت صبر مي کنيم تا نمونه بطور کاملي در آب خيسانده شود. اينکار باعث از بين رفتن مواد آلي, زدودن رسوبات از سطح نمونه هاي فسيلي و تميزي و شفافيت نمونه ها خواهد شد. براي شستشوي نمونه ها از الكهاي 60، 120 و230 (مش) استفاده شده است. برخي از نمونه هاي فسيلي که داراي ذرات مزاحم رسوبي مي باشند را بايستي در دستگاه اولتراسونيک قرار داده تا کاملا تميز شوند. پس از شستن نمونه ها, مواد باقي مانده برروي هر الک را جمع آوري کرده و پس از خشک شدن بوسيله ميکروسکوپ دو چشمي مورد مطالعه ميکروسکوپي قرار مي دهيم.
براي نمونه هاي سنگي و سخت پس از تهيه مقاطع نازک, نمونه ها بوسيله ميکروسکوپ پلاريزان مورد مطالعه قرار گرفته اند. نمونه هاي شسته شده به آزمايشگاه فسيل شناسي منتقل و پس از جداسازي ميکروفسيل و قرار دادن آنها در سلول هاي مخصوص, توسط ميکروسکوپ دوچشمي مورد بررسي قرار گرفته اند. شناسايي و نام گذاري جنس ها بر اساس منابعي مانند بولي و همکاران در سال 1957، بولي در سال 1957، بلو در سال 1979، برگرن و نوريس در سال 1997، اولسون و همکاران در سال 1999و پرمولي سيلوا و همکاران در سال 2003 انجام شده است ( بترتيب ]15[، ]14[، ]13[، ]12[، ]17[ و ]19[). در نهايت از فسيلهاي شناسايي شده و بويژه فسيلهاي زون ساز در مقاطع نازک بوسيله ميکروسکوپ مجهز به دوربين ديجيتال و براي نمونه هاي ايزوله توسط ميکروسکوپ الکتروني ,واقع در آزمايشگاه مرکزي دانشگاه فردوسي مشهد عکسبرداري شده است.
4- بحث
4_1_ سنگ چينه نگاري سازند پابده:
نهشته هاي سازند پابده در برش جهانگيرآباد داراي ضخامت 676 متر (شروع شيل ارغواني تا انيدريت کلهر) مي باشد که شامل واحدهاي زير مي باشد:
1- واحد شيل ارغواني 2- واحد سنگ آهک مارني همراه با سنگ آهک پاييني 3- واحد سنگ آهک 4- واحد سنگ آهک مارني همراه با سنگ آهک بالايي.
در اين برش هر دو مرز زيرين و بالايي سازند پابده با شيل و مارن هاي سازند گورپي و سنگ آهک هاي صخره ساز سازند آسماري بصورت پيوسته مي باشد. لازم به ذکر است که از متراژ1-12 اين برش در سازند گورپي قرار دارد.
شکل 2- A- مرز سازند هاي گورپي – پابده در برش جهانگيرآباد. (نگاه به سمت شرق). B- واحد شيل ارغواني سازند پابده در برش جهانگيرآباد (نگاه به سمت شرق). C- آهک هاي متوسط تا ضخيم لايه سازند پابده در برش جهانگيرآباد. D- مرز سازندهاي پابده – آسماري در برش جهانگيرآباد (نگاه به سمت شمال شرق).
1-4- واحد 1: شيل ارغواني
اين واحد به ضخامت 151 متر بر روي سازند گورپي و در زير واحد 2 به صورت پيوسته قرار دارد. اين واحد براساس ميزان حضور شيل خاکستري – سبز زيتوني به دو قسمت تقسيم مي شود:
1-1-4-: شيل ارغواني همراه با تداخلهاي فراواني از شيل خاکستري – سبز زيتوني.
2-1-4-: شيل ارغواني همراه با تداخلهاي کمتري از شيل خاکستري – سبز زيتوني.
لايه بندي اين بخش نازک لايه بوده و رنگ لايه ها در سطح هوازده به رنگ ارغواني کم رنگ و در سطح تازه به رنگ ارغواني متمايل به تيره مي باشد. قابل ذکر است که در متراژ 82 از قاعده اين لايه 1 متر شيل خاکستري متمايل به سياه رنگ حاوي بيتومين ديده شده است .
2-4- واحد 2: سنگ آهک مارني به همراه سنگ آهک پاييني
ضخامت اين واحد 83 متر بوده که بر روي واحد شيل ارغواني و در زير واحد 3 قرار گرفته است. لايه بندي اين واحد متوسط تا نازک لايه مي باشد. لازم به ذکر مي باشد که هرچه از پايين به بالاي اين واحد نزديک مي شويم از ضخامت لايه کاسته مي شود. رنگ لايه ها در سطح هوازده کرمي تا خاکستري روشن بوده اما در سطح تازه به رنگ خاکستري تيره ديده مي شود. در اين واحد آثاري از فسفات و ماکروفسيل بويژه خارپوست بوفور ديده مي شود.
3-4-واحد 3: سنگ آهک
اين واحد به ضخامت 186 متر بين دو واحد سنگ آهک مارني به همراه سنگ آهک پاييني و سنگ آهک مارني به همراه سنگ آهک بالايي قرار گرفته است. لايه بندي اين واحد متوسط تا نازک لايه بوده و هرچه به انتهاي اين واحد مي رسيم ضخامت لايه ها نازک تر مي شود.
علاوه بر اين رنگ لايه ها در سطح هوازده به رنگ کرمي روشن و در سطح تازه به رنگ خاکستري تبديل مي گردد. در اين واحد آثاري از گوگرد و نيز مواد هيدروکربني ديده مي شود بطوريکه بوي گاز بخوبي مشهود است همچنين ماکروفسيلهايي از خارپوستان و نيز آثار فسيلي به خوبي در اين واحد ديده مي شود.
4-4- واحد 4: سنگ آهک مارني همراه با سنگ آهک بالايي
ضخامت اين واحد 256 متر مي باشد که بر روي واحد 3 و در زير سنگ آهک هاي سازند آسماري واقع شده است. لايه بندي متوسط تا ضخيم لايه بوده و رنگ آن کرمي تا خاکستري روشن مي باشد. هرچه به انتهاي اين واحد مي رسيم رنگ لايه ها روشن تر مي شود. اين واحد آخرين واحد سنگ شناسي سازند پابده در برش جهانگيرآباد مي باشد. در اين واحد ماکروفسيلهايي مانند خارپوستان و گاستروپودها ديده شده است.
شکل3 :ستون سنگ چينه نگاري سازند پابده در برش جهانگير آباد.
4-2 - زيست چينه نگاري سازند پابده در برش جهانگيرآباد
در اين مطالعه تعداد 90 مقطع نازک و 230 نمونه واشينگ بررسي شده و تعداد 25 جنس و 110 گونه از روزن داران پلانکتونيک شناسايي شده است. پس از شناسايي فرامينيفرها و ترسيم محدوده ي حضور گونه ها در اين برش 27 بايوزون و 7 زير بايوزون تعيين شده است. لازم به ذکر است تعيين بايوزونها بر مبناي زون بندي زيستي وايد و همکاران (2011) براي رسوبات پالئوژن انجام شده است]22[.
در مطالعه زيست چينه نگاري سازند پابده در برش جهانگيرآباد 27 زون و 7 زيرزون به شرح زير شناسايي و معرفي گرديد:
Biozone 1: Eoglobigerina edita Partial gange Zone
اين زون زيستي طبق تعريف اينتروالي است که بخشي از گسترش گونه ي Eoglobigerina editaرا در بر ميگيرد که بين آخرين حضور گونه Parvularugoglobigerina eugubin در پايين و اولين حضور گونه ي Pramurica uncinata در بالاتعريف شده است.
اين زون با زون زيستي P1از زون بندي زيستي وايد و همکاران (2011) منطبق است]22[. سن نسبي: پالئوسن پيشين (دانين).
اين زون با ضخامت 16.5 متر در برش جهانگيرآباد گسترش دارد. (لازم به ذکر است بيوزن هاي Po, Pa و بخشي از بيوزون P1 در سازند گورپي گسترش دارند که در ستون زيست چينه نگاري برش مورد مطالعه نيز لحاظ شده است).
زون P1برروي زون Paقرار دارد که به سه زير زون تقسيم مي شود که طبق بررسي ها زير زون P1aدربرش جهانگيرآباد در سازند گورپي و زير زون هاي P1bو P1cدر برش مذکور در سازند پابده قرار دارد . زير زون هاي نامبرده به شرح زير است:
Subzone 1a: Parasubbotina pseudibulloides Partial range Subzone
اين زون زيستي طبق تعريف اينتروالي است که بخشي از گسترش گونه ي Parasubbotina pseudibulloides را در بر ميگيرد که بين آخرين حضور گونه Parvularugoglobigerina eugubin در پايين و اولين حضور گونه ي Subbotina triloculinoides در بالاتعريف شده است اين زيرزون با زير زون زيستي P1aاز زون بندي زيستي وايد و همکاران (2011) منطبق است]22[. سن نسبي: پالئوسن پيشين (دانين).
اين زيرزون به ضخامت 1.5 متر در راس سازند گورپي در برش جهانگير آباد واقع شده است. فسيل هاي همراه اين زير بيوزون شامل:
Eoglobigerina eobulloides , Globanomalina archeocompressa, pramurica pseudoinconstans, Pramurica taurica.
Subzone 1b: Subbotina triloculinoides Lowest occurrence Subzone
اين زير زون زيستي حد فاصل بين دو افق زيستي اولين حضور گونه ي Subbotina triloculinoides در پايين و اولين حضور گونه ي Globanomalina compressa و / يا Praemurica inconstance در بالا مشخص شده است. اين زيرزون با زير زون زيستي P1bاز زون بندي زيستي وايد و همکاران (2011) منطبق است]22[. سن نسبي: پالئوسن پيشين (دانين). اين زير زون با ضخامت 9 متر در واحد شيل ارغواني از سازند پابده در برش جهانگيراباد گسترش دارد . فسيل هاي همراه اين زير بيوزون عبارتند از :
Chiloguembelina sp. , Eoglobigerina edita , E. fringe, Parasubbotina pseudibulloides , P. varianta, pramurica inconstans.
Subzone 1c: Globanomalina compressa Lowest occurrence Subzone
اين زيرزون زيستي حد فاصل بين دو افق زيستي اولين حضور گونه ي Globanomalina compressa در پايين و اولين حضور گونه ي Pramurica uncinata در بالا مشخص شده است. اين زيرزون با زير زون زيستي P1c از زون بندي زيستي وايد و همکاران (2011) منطبق است]22[. سن نسبي: پالئوسن پيشين (دانين). اين زير زون با ضخامت 6 متر در واحد شيل ارغواني از سازند پابده در برش جهانگيرآباد گسترش دارد. فسيلهاي همراه شامل:
Eoglobigerina edita , E. fringe, Chiloguembelina sp., Parasubbotina pseudibulloides , P. varianta, pramurica inconstans, Subbotina triloculinoides.
Biozone 2:Pramurica uncinata Lowest occurrence Zone
اين زون اينتروالي است که بين دو افق اولين حضور گونه ي Pramurica uncinata در پايين و اولين حضور گونه ي Morozovella angulata در بالا تعيين شده است. اين زيرزون با زير زون زيستي P2از زون بندي زيستي وايد و همکاران (2011)منطبق است]22[. سن نسبي: پالئوسن پيشين (دانين). اين زون به ضخامت 3 متر در واحد شيل ارغواني از سازند پابده گسترش دارد .فسيل هاي همراه اين زون شامل:
Eoglobigerina edita , E. fringe, E. spiralis, Chiloguembelina sp., Globanomalina compressa, Parasubbotina pseudibulloides ,P. varianta , p. inconstans, Subbotina triloculinoides.
Biozone 3: Morozovella angulate Lowest occurrence Zone
اين بيوزون اينتروالي در حدفاصل 2 افق اولين حضورگونه ي Morozovella angulata در پايين و اولين حضورگونه ي Globanomalina pseudomenardii در بالا مي باشد. اين زون مطابق با زون زيستي P3 از زون بندي وايد و همکاران (2011) مي باشد]22[. اين زون داراي ضخامت 12 متر در برش جهانگيرآباد واقع شده است. سن نسبي: پالئوسن پيشين- مياني (دانين – سلاندين). اين بيوزون در برش جهانگيرآباد به علت تنوع و فراواني فسيلي بيشتر زير بيوزون هاي آن شناسايي شده است که به شرح زير مي باشد:
Subzone 3a: Igorina pusilla Partial rang Subzone
اين زير زون اينتروالي است با حضور بخشي گونه Igorina pusilla که در بين اولين حضورگونه ي Morozovella angulata در پايين و اولين حضورگونه ي Igorina albeari در بالاتعيين شده است. اين زير زون مطابق با زون زيستي P3a از زون بندي وايد و همکاران (2011) مي باشد]22[. سن نسبي: پالئوسن پسين (سلاندين). اين زير زون زيستي به ضخامت 3 متر در واحد شيل رغواني از سازند پابده در برش جهانگيرآباد گسترش دارد.
Chiloguembelina sp, M. praeangulata - Parasubbotina varianta, Subbotina triangularis, S. triloculinoides.
Subzone 3b: Igorina albeari Lowest occurrence Subzone
اين زير زون زيستي در حدفاصل بين اولين حضورگونه ي Igorina albeari در پايين و اولين حضورگونه ي Globanomalina pseudomenardii در بالا تعيين گرديده است. اين زير زون مطابق با زون زيستي P3b از زون بندي وايد و همکاران (2011) مي باشد]22[. سن نسبي: پالئوسن پسين(سلاندين). اين زيرزون به ضخامت 9 متر در واحد شيل ارغواني از سازند پابده در برش جهانگيرآباد قرار دارد. فسيل هاي همراه اين زير بيوزون شامل:
Chiloguembelina sp, Globanomalina imitata, Igorina pussila , Morozovella angulata , M. praeangulata , M. praeangulata, M. occlusa , M.conicotruncata, Parasubbotina varianta, Subbotina triangularis, S. triloculinoides.
Biozone 4: Globanomalina pseudomenardii Taxon range Zone
اين زون زيستي بر اساس محدوده حضور Globanomalina pseudomenardii که از اولين حضور تا آخرين حضور اين گونه تعيين شده است. اين زون با زون زيستي P4 از زون بندي زيستي وايد و همکاران (2011) منطبق است]22[. سن نسبي: پالئوسن مياني-پسين (سلاندين- تانتين). اين زون داراي ضخامت 51 متر در واحد شيل ارغواني از سازند پابده در برش جهانگير آباد واقع شده است. فسيلهاي همراه شناسايي شده در اين بيوزون شامل موارد زير مي باشد:
Acarinina soldadoensis , A. subsphaerica , Chiloguembelina sp., Globanomalina imitate, G. chapmanii, Igorina albeari, Morozovella angulata , M. conicotruncata, M. acutispira, M. occlusa , M. aequa, M. pasionensis, M. velascoensis, M. acuta, M. acutispira, Parasubbotina varianta, Subbotina triangularis, S. triloculinoides.
Biozone 5: Morozovella velascoensis Partial range Zone
اين زون زيستي با حضور بخشي از گونه ي Morozovella velascoensis در حد فاصل دو افق آخرين حضورگونه ي Globanomalina pseudomenardii در پايين و اولين حضورگونه ي Acarinina sibaiyaensis در بالا مشخص مي شود. اين زون با زون زيستي P5از زون بندي زيستي وايد و همکاران (2011) منطبق است]22[. اين زون زيستي در برش جهانگيرآباد به ضخامت 12 متر در واحد شيل ارغواني گسترش دارد. سن نسبي: پالئوسن پسين) تانتين(. فسيلهاي همراه اين بيوزون شامل موارد زير مي باشد:
Acarinina soldadoensis , A. subsphaerica , Chiloguembelina sp., Globanomalina imitata, , G. chapmanii, G. australiformis, Igorina albeari, Morozovella occlusa , M. aequa, M. pasionensis, M. acuta, M. subbotinae, Parasubbotina varianta.
Biozone 6: Acarinina sibaiyaensis Lowest occurrence Zone
اين زون زيستي در حد فاصل دو افق اولين حضورگونه ي Acarinina sibaiyaensis در پايين و اولين حضورگونه ي Pseudohastigerina wilcoxensis در بالا مشخص شده است. اين زون با زون زيستي E1 از زون بندي زيستي وايد و همکاران (2011) منطبق است]22[. اين زون زيستي داراي ضخامت 3 متر و در واحد شيل ارغواني از سازند پابده در برش جهانگيرآباد واقع شده است. سن نسبي: ائوسن پيشين (ايپريزين). فسيل هاي همراه در اين زون زيستي عبارتند از:
Acarinina esnaensis , A. soldadoensis, A. subsphaerica, Globanomalina australiformis , G. chapmanii, Igorina broedermanii, Morozovella Subbotinae, M. aequa, M. velascoensis, Parasubbotina varianta.
Biozone 7: Pseudohastigerina wilcoxensis/Morozovella velascoensis Concurrent range Zone
اين زون زيستي يك زون اشتراكي است كه محدوده اشتراك آن در حد فاصل اولين حضورگونه ي Pseudohastigerina wilcoxensis در پايين و آخرين حضورگونه ي Morozovella velascoensis در نظر گرفته شده است. اين زون با زون زيستي E2 از زون بندي زيستي وايد و همکاران (2011) منطبق است]22[. اين زون به ضخامت 6 متر در واحد شيل ارغواني از سازند پابده در برش جهانگير آباد گسترش دارد.
سن نسبي: ائوسن پيشين( ايپرزين). فسيلهاي همراه در اين زون زيستي عبارتند از:
Acarinina esnaensis , A. soldadoensis, A. aspensis, A. lodoensis, A. subsphaerica, Globomalina chapmanii, Igorina broedermanii, Morozovella aequa, M. subbotinae, M. edgari, M, gracilis, Parasubbotina varianta.
Biozone 8: Morozovella marginodentata Partial range Zone
اين زون زيستي شامل بخشي از حضور گونه Morozovella marginodentata در حد فاصل آخرين حضورگونه ي Morozovella velascoensis در پايين و اولين حضور Morozovella formosa در بالا تعيين شده است. اين زون با زون زيستي E3از زون بندي زيستي وايد و همکاران (2011) منطبق است]22[. اين زون زيستي به ضخامت 3 متر در واحد شيل ارغواني سازند پابده در برش جهانگيرآباد واقع شده است.
سن نسبي: ائوسن پيشين (ايپرزين). فسيلهاي همراه در اين زون زيستي عبارتند از:
Acarinina esnaensis , A. aspensis , A. soldadoensis, Globomalina chapmanii , G. lexurensis, Igorina broedermanii, Morozovella edgari, M. marginodentata, M. aequa, M. subbotinae, Parasubbotina varianta, Pseudohastigerina wilcoxensis.
Biozone 9: Morozovella formosa Lowest occurrence Zone
اين زون زيستي اينتروالي بين اولين حضورگونه ي Morozovella formosa در پايين و اولين حضورگونه ي Morozovella aragonensis در بالا مي باشد. اين زون با زون زيستي E4 از زون بندي زيستي وايد و همکاران (2011) منطبق است]22[. سن نسبي: ائوسن پيشين (ايپرزين).
اين زون زيستي در برش جهانگيرآباد 12 متر ضخامت دارد که در واحد شيل ارغواني از اين سازند گسترش دارد. فسيلهاي همراه در اين زون زيستي شامل موارد زير مي باشد:
Acarinina esnaensis , A. soldadoensis, A. aspensis, A. pentacamerata, A. coaligensis, A. pseudotopilensis, A. quetra, Guembelitrioides lozanoi, Igorina broedermanii, Morozovella gracilis, M. marginodentata, M. lensiformis, M. aequa, M. subbotinae , Parasubbotina varianta , Pseudohastigerina wilcoxensis.
Biozone 10: Morozovella aragonensis/Morozovella subbotinae Concurrent range Zone
اين زون زيستي به عنوان يك زون اشتراكي در نظر گرفته شده است كه محدوده اشتراك آن بين آخرين حضورگونه ي Morozovella subbotinae در پايين و اولين حضورگونه ي Morozovella aragonensis در بالا مشخص شده است. اين زون با زون زيستي E5 از زون بندي زيستي وايد و همکاران (2011) منطبق است]22[. سن نسبي: ائوسن پيشين (ايپرزين). اين زون زيستي به ضخامت 9 متر در واحد شيل ارغواني در برش جهانگيرآباد قرار دارد. فسيلهاي همراه در اين زون زيستي عبارتند از:
Acarinina esnaensis , A. soldadoensis, A. aspensis, A. pentacamerata, A. coaligensis, A. primitive, A. pseudotopilensis, A. quetra, Guembelitrioides lozanoi, Igorina broedermanii, M. formosa , M. marginodentata, M. lensiformis, M. crater, M. aequa, Parasubbotina varianta , Pseudohastigerina wilcoxensis.
Biozone 11: Acarinina pentacamerata Partial range Zone
اين زون زيستي بخشي از حضور گونهAcarinina pentacamerata در بر ميگيرد كه بين دو افق زيستي آخرين حضورMorozovella subbotinae در پايين و اولين حضور Acarinina cuneicamerata در بالا مي باشد. اين زون با زون زيستي E6 از زون بندي زيستي وايد و همکاران (2011) منطبق است]22[. سن نسبي: ائوسن پيشين(ايپرزين). اين زون به ضخامت 9 متر در واحد شيل ارغواني از سازند پابده در برش جهانگيرآباد گسترش دارد. فسيلهاي همراه در اين زون زيستي عبارتند از:
Acarinina primitive , A. coaligensis , A. pseudotopilensis, A. quetra ,Guembelitrioides lozanoi, Morozovella aragonensis , M. crater, M. lensiformis, Parasubbotina varianta, Pseudohastigerina wilcoxensis.
Biozone 12: Acarinina cuneicamerata Lowest occurrence Zone
اين زون زيستي اينتروالي است بين اولين حضور گونه Acarinina cuneicamerata در پايين و اولين حضور گونه Guembelitrioides nuttallii در بالا تعيين شده است. اين زون با زون زيستي E7 از زون بندي زيستي وايد و همکاران (2011) منطبق است]22[. سن نسبي: ائوسن مياني (لوتسين). زون E7 براساس اولين حضور Turborotalia frontosa به دو زير زون زير تقسيم مي شود]18[:
Subzone 12a: Acarinina cuneicamerata Lowest occurrence Subzone
اين زيرزون زيستي اينتروالي است بين اولين حضور گونه Acarinina cuneicamerata در پايين و اولين حضور Turborotalia frontosa در بالا تعيين شده است.اين زون با زون زيستي E7a از زون بندي زيستي وايد و همکاران (2011) منطبق است]22[. سن نسبي: ائوسن پيشين( ايپرزين). اين زيرزون به ضخامت 9 متر ودر واحد شيل ارغواني از سازند پابده در برش جهانگيرآباد واقع شده است.
فسيلهاي همراه در اين زيرزون عبارتند از:
Acarinina primitive , A. coaligensis , A. pseudotopilensis, A. quetra , A. pentacamerata , A. collactea , Astrorotalia palmera, Chiloguembelina sp., Guembelitrioides lozanoi, Morozovella aragonensis ,M. crater, M. caucasica , Parasubbotina varianta, Pseudohastigerina wilcoxensis.
Subzone 12b: Turborotalia frontosa Lowest occurrence Subzone
اين زيرزون زيستي اينتروالي است بين اولين حضور Turborotalia frontosa در پايين و اولين حضور گونه Guembelitrioides nuttallii در بالا تعيين شده است. اين زون با زون زيستي E7b از زون بندي زيستي وايد و همکاران (2011) منطبق است]22[. سن نسبي: ائوسن زيرين- مياني(ايپرزين-لوتسين). اين زون زيستي به ضخامت 7 متر در واحد شيل ارغواني در برش جهانگيرآباد واقع شده است. فسيلهاي همراه در اين زون زيستي عبارتند از:
Acarinina cunicamerata, A. collactea- A. primitive , Astrorotalia palmera, Chiloguembelina sp., Guembelitrioides lozanoi, Igorina broedermanii, Morozovella aragonensis, M. crater, M. caucasica, Morozovelloides bandyi, Parasubbotina variant, pseudohastigerina micra.
Biozone 13: Guembelitrioides nuttallii Lowest-occurrence Zone
اين زون زيستي با اينتروالي بين دو افق زيستي اولين حضور Guembelitrioides nuttallii در پايين و اولين حضور Globigerinatheka kugleri در بالا مشخص مي شود. اين زون با زون زيستي E8 از زون بندي زيستي وايد و همکاران (2011) منطبق است]22[. سن نسبي: ائوسن مياني (لوتسين). اين زون زيستي به ضخامت 8 متر در واحد سنگ آهک مارني به همراه سنگ آهک پاييني در برش جهانگيرآباد از سازند پابده گسترش دارد. فسيلهاي همراه در اين زون زيستي عبارتند از:
Acarinina bullbrooki , A. collactea, Chiloguembelina sp., Guembelitrioides lozanoi , Morozovella aragonensis, Morozovella crater, Morozovelloides bandyi, Parasubbotina varianta, Pseudohastigerina micra, Turborotalia frontosa.
Biozone 14: Globigerinatheka kugleri/ Morozovella aragonensis Concurrent range Zone
اين زون زيستي به عنوان يك زون زيستي اشتراكي در نظر گرفته كه محدوده اشتراك آن بين اولين حضور گونه ي Globigerinatheka kugleri در پايين و آخرين حضور گونه ي Morozovella aragonensis در بالا تعيين مي شود. اين زون با زون زيستي E9 از زون بندي زيستي وايد و همکاران (2011) منطبق است]22[. سن نسبي: ائوسن مياني (لوتسين). اين زون زيستي در برش سد ايلام به ضخامت 12 متر در واحد سنگ آهک مارني به همراه سنگ آهک پاييني در برش جهانگيرآباد از سازند پابده قرار دارد. فسيلهاي همراه در اين زون زيستي عبارتند از:
Acarinina collactea, A. bullbrooki, A. pratopilensis, Chiloguembelina sp, Guembelitrioides nuttallii, Globigerinatheka barri, Globigerinatheka index, Morozovelloides bandyi, M. lehneri, Parasubbotina variant, Pseudohastigerina micra, Turborotalia frontosa.
Biozone 15: Acarinina topilensis Partial-range Zone
اين زون زيستي شامل بخشي از حضور گونه ي Acarinina topilensis است كه بين دو افق زيستي آخرين حضور گونه ي aragonensis Morozovellaدر پايين و آخرين حضور گونه ي Guembelitrioides nuttallii در بالا تعيين شده است. اين زون با زون زيستي E10 از زون بندي زيستي وايد و همکاران (2011) منطبق است]22[. سن نسبي: ائوسن مياني (لوتسين). اين زون زيستي به ضخامت 9 متر در واحد سنگ آهک مارني به همراه سنگ آهک پاييني در برش جهانگيرآباد قرار دارد. فسيلهاي همراه در اين زون زيستي عبارتند از:
Acarinina bullbrooki, A. pratopilensis , Chiloguembelina sp. , Globigerinatheka barri, G. kugleri, G. Mexicana , G. index, Hantkenina sp., Morozovelloides crassatus, M. lehneri , M. bandyi, Subbotina yeguaensis , Parasubbotina variant, Pseudohastigerina micra, Turborotalia frontosa, Turborotalia pomeroli.
Biozone 16: Morozovelloides lehneri Partial range Zone
اين زون زيستي شامل بخشي از حضور گونه Morozovelloides lehneri است كه بين دو افق آخرين حضور گونه ي Guembelitrioides nuttallii در پايين و اولين حضور گونه ي Orbulinoides beckmanni در بالاتعيين شده است. اين زون با زون زيستي E11از زون بندي زيستي وايد و همکاران (2011) منطبق است]22[. سن نسبي: ائوسن مياني (بارتونين). اين زون زيستي 6 متر و در واحد سنگ آهک مارني به همراه سنگ آهک پاييني در برش جهانگيرآباد از سازند پابده قرار دارد. فسيلهاي همراه در اين زون زيستي عبارتند از:
Acarinina pratopilensis, Chiloguembelina sp., Globigerinatheka barri, G. index, G. Mexicana, Hantkenina sp, Morozovelloides crassatus, M.cronatus, Pseudohastigerina micra, Parasubbotina variant, Subbotina yeguaensis, Turborotalia pomeroli .
Biozone 17: Orbulinoides beckmanni Taxon range Zone
اين زون زيستي است كه توسط محدوده اولين حضور تا آخرين حضور گونه Orbulinoides beckmanni مشخص مي شود. اين زون با زون زيستي E12 از زون بندي زيستي وايد و همکاران (2011) منطبق است]22[. سن نسبي: ائوسن مياني (بارتونين). اين زون به ضخامت 39 متر در واحد سنگ آهک مارني به همراه سنگ آهک پاييني در برش جهانگيرآباد گسترش يافته است. فسيلهاي همراه در اين زون زيستي عبارتند از:
Acarinina pratopilensis ,Chiloguembelina sp., Globigerinatheka barri, G. korotkovi, G. index, G. Mexicana, Guembelitrioides nuttallii , Hantkenina sp, Hantkenina dumblei, Hantkenina lehneri , Morozovelloides crassatus, M.cronatus , Pseudohastigerina micra, Parasubbotina variant, Subbotina yeguaensis, Turborotalia pomeroli.
Biozone 18: Morozovelloides crassatus Highest occurrence Zone
اين زون زيستي اينتروالي بين دو افق زيستي آخرين حضور گونه ي Orbulinoides beckmanni در پايين و آخرين حضور گونه ي Morozovelloides crassatus در بالا مي باشد . اين زون با زون زيستي E13 از زون بندي زيستي وايد و همکاران (2011) منطبق است ]22[. سن نسبي: ائوسن مياني (بارتونين). اين زون زيستي به ضخامت 15متر در واحد سنگ آهک مارني به همراه سنگ آهک و واحد سنگ آهکي در برش جهانگير آباد واقع شده است. فسيلهاي همراه در اين زون زيستي عبارتند از:
Catapsydrax sp., Chiloguembelina sp., Guembelitrioides nuttallii ,Globigerinatheka barri, G. semiinvoluta, G. korotkovi, G. index, G. Mexicana, Hantkenina sp, Hantkenina dumblei, Hantkenina lehneri, Morozovelloides cronatus, Pseudohastigerina micra, Parasubbotina varianta, Subbotina yeguaensis, Turborotalia pomeroli , Turborotalia increbescense, Turborotalia cerroazulensis, Turborotalia cocoaensis.
Biozone 19: Globigerinatheka semiinvoluta Highest-occurrence Zone
اين زون زيستي اينتروالي است كه بين دو افق زيستي آخرين ظهور گونه ي Morozovelloides crassatus در پايين و آخرين حضور گونه ي Globigerinatheka semiinvoluta در بالا تعيين شده است. اين زون با زون زيستي E14 از زون بندي زيستي وايد و همکاران (2011) منطبق است]22[. سن نسبي: ائوسن مياني -پسين (بارتونين- پريابونين). اين زون زيستي به ضخامت 36 متر در واحد سنگ آهکي از سازند پابده در برش جهانگيرآباد گسترش دارد. فسيلهاي همراه در اين زون زيستي عبارتند از:
Catapsydrax sp., Globigerinatheka index G. Mexicana, Globoturborotalita ouachitaensis, Hantkenina sp., Parasubbotina varianta, Pseudohastigerina micra, Subbotina yeguaensis , Turborotalia increbescense, Turborotalia cerroazulensis, Turborotalia cocoaensis, Turborotalia pomeroli.
Biozone 20: Globigerinatheka index Highest-occurrence Zone
اين زون زيستي اينتروالي است كه بين دو افق زيستي آخرين حضور گونه ي Globigerinatheka semiinvoluta در پايين و آخرين حضور گونه ي Globigerinatheka index در بالا قرار دارد. اين زون با زون زيستي E15 از زون بندي زيستي وايد و همکاران (2011) منطبق است]22[. سن نسبي: ائوسن پسين (پريابونين). اين زون زيستي به ضخامت 9 متر ضخامت در واحد سنگ آهکي از برش جهانگيرآباد از سازند مذکور واقع شده است. فسيلهاي همراه در اين زون زيستي عبارتند از:
Catapsydrax sp, Globigerinatheka Mexicana, Globoturborotalita ouachitaensis, Hantkenina sp., Parasubbotina varianta, Pseudohastigerina micra, Subbotina yeguaensis , Turborotalia increbescense, Turborotalia cerroazulensis, Turborotalia cocoaensis, Turborotalia pomeroli, Turborotalia ampliapertura.
Biozone 21: Hantkenina alabamensis Highest-occurrence Zone
اين زون زيستي اينتروالي است كه بين دو افق زيستي آخرين ظهورگونه ي Globigerinatheka index در پايين و آخرين حضور گونه ي Hantkenina alabamensis در بالا تعيين مي شود. اين زون با زون زيستي E16 از زون بندي زيستي وايد و همکاران (2011) منطبق است]22[. سن نسبي: ائوسن پسين (پريابونين). اين زون زيستي به ضخامت 16 متر در واحد سنگ آهکي در برش جهانگيرآباد واقع شده است. فسيلهاي همراه در اين زون زيستي عبارتند از:
Catapsydrax sp., Globoturborotalita ouachitaensis, Hantkenina sp. , Parasubbotina varianta, Pseudohastigerina naguewichiensis, Pseudohastigerina micra, Subbotina yeguaensis , Turborotalia increbescense, Turborotalia cerroazulensis, Turborotalia cocoaensis, Turborotalia pomeroli, Turborotalia ampliapertura.
Biozone 22: Pseudohastigerina naguewichiensis Highest-occurrence Zone
اين بيوزون هم اينتروالي است بين آخرين حضور گونه ي Hantkenina alabamensis در پايين و آخرين حضور گونه ي Pseudohastigerina naguewichiensis در بالا تعيين شده است. اين زون با زون زيستي O1از زون بندي زيستي وايد و همکاران (2011) منطبق است]22[. سن نسبي: اليگوسن پيشين (روپلين). اين زون زيستي به ضخامت 24 متر در واحد سنگ آهکي در برش جهانگيرآباد در سازند پابده گسترش دارد. فسيلهاي همراه در اين زون زيستي عبارتند از:
catapsydrax sp., Chiloguembelina cubensis , Genus 2. sp.1, Globoturborotalita ouachitaensis , G. quardocamerata , Turborotalia ampliapertura.
Biozone 23: Turborotalia ampliapertura Highest occurrence Zone
اين زون اينتروالي بين آخرين حضور گونه ي Pseudohastigerina naguewichiensis در پايين و آخرين حضور گونه ي Turborotalia ampliapertura در بالا مي باشد. اين زون با زون زيستي O2 از زون بندي زيستي وايد و همکاران (2011) منطبق است]22[. سن نسبي: اليگوسن پيشين (روپلين). اين زون زيستي به 51 متر در واحد سنگ آهکي در برش جهانگيرآباد قرار دارد. فسيل هاي مشاهده شده در اين زون:
catapsydrax sp., Chiloguembelina cubensis, Dentoglobigerina tripartite, Eovigerina khozestanica, Genus 2. sp.1, Globoturborotalita ouachitaensis , G. quadrocamerata, G.qunacki, Globigerina angulioficinalis, Haplophragmium sp., Paragloborotalia nana, Subbotina gortanii , Tenuitella gemma , Zeavigerina sp.
Biozone 24: Dentoglobigerina sellii Partial-range Zone
اين زون شامل بخشي از حضور گونه ي Dentoglobigerina sellii در حد فاصل بين آخرين حضور گونه ي Turborotalia ampliapertura در پايين و اولين حضور گونه ي Globigerina angulisuturalis در بالا مشخص شده است. اين زون با زون زيستي O3از زون بندي زيستي وايد و همکاران (2011) منطبق است]22[. سن نسبي: انتهاي اليگوسن پيشين (روپلين). اين زون زيستي به ضخامت 6 متر در واحد سنگ آهک از برش جهانگيرآباد از سازند پابده قرار دارد. فسيلهاي همراه شناسايي شده شامل:
Chiloguembelina cubensis, Dentoglobigerina galavisi , D. tripartite, Eovigerina khozestanica, Globigerina ciproensis, G. angulioficinalis, Globoturborotalita brazier, G. ouachitaensis, G. quadrocamerata, G. qunacki, Paragloborotalia nana, P.opima, Subbotina corpulenta, S. gortanii, Tenuitella gemma , T. munda.
Biozone 25: Globigerina angulisuturalis/Chiloguembelina cubensis Concurrent-range Zone
اين زون زيستي يك زون اشتراكي است كه محدوده اشتراك آن در اولين حضور گونه ي Globigerina angulisuturalis در پايين و آخرين حضور گونه ي Chiloguembelina cubensis در بالا قرار دارد. اين زون با زون زيستي O4از زون بندي زيست وايد و همکاران (2011) منطبق است]22[. سن نسبي: انتهاي اليگوسن پيشين (روپلين). اين زون زيستي به 93 متر در واحدهاي سنگ آهکي و سنگ آهک مارني به همراه سنگ آهک بالايي از برش جهانگيرآباد از سازند پابده گسترش دارد. در اين زون زيستي فسيلهاي همراه زير شناسايي شد:
Dentoglobigerina galavisi, Globigerina angulioficinalis , Globigerina ciproensis , Globoturborotalita brazieri , G. ouachitaensis, G. quadrocamerata, G. qunacki, Paragloborotalia nana, P. opima, Subbotina gortanii, Tenuitella gemma, T. munda.
Biozone 26: Paragloboroalia opima Highest occurrence Zone
اين زون زيستي اينتروالي بين دو افق زيستي آخرين حضور گونه ي Chiloguembelina cubensis در پايين و آخرين حضور گونه ي Paragloboroalia opima در بالا مشخص شده است. اين زون با زون زيستي O5از زون بندي زيستي وايد و همکاران (2011) منطبق است]22[. سن نسبي: اليگوسن پسين(اوايل شاتين). اين زون زيستي به ضخامت 114 متر در واحد سنگ آهک مارني به همراه سنگ آهک بالايي از برش جهانگيرآباد از سازند پابده قرار دارد. فسيل هاي همراهي که با اين زون مشاهده شده:
Dentoglobigerina galavisi ,Globigerina angulioficinalis , G. angulisuturalis, Globigerina ciproensis, Globoturborotalita ouachitaensis, G. brazier, Subbotina gortanii, Tenuitella gemma.
Biozone 27: Globigerina ciproensis partial range Zone
اين زون زيستي شامل بخشي از حضور گونه ي Globigerina ciproensis در بين آخرين حضور گونه ي Paragloboroalia opima در پايين و اولين حضور Paragloborotalia pseudokugleriدر بالا مشخص شده است. اين زون با زون زيستي O6 از زون بندي زيستي وايد و همکاران (2011) منطبق است]22[. سن نسبي: اليگوسن پسين (اواسط – اواخر شاتين ). ضخامت اين زون در برش مورد مطالعه 42 متر در واحد سنگ آهک مارني به همراه سنگ آهک بالايي در برش جهانگيرآباد از سازند پابده گسترش دارد. فسيل هاي همراه اين بيوزون شامل:
Ditrupa , Eulepidina sp. , Globigerina angulioficinalis, G. angulisuturalis, G. quadrocamerata, G. stainforthi, Heterostegina sp. , Lepidocyclina sp., Miliolids , Operculina sp. , Paraglorotalia mayeri, Subbotina gortanii, Tenuitella gemma.
از متراژ 665 - 688 ( 18 متر) از برش جهانگيرآباد که قبل از شروع انيدريت کلهر (سازند آسماري) داراي فسيل هاي بنتيک (هيالين و پرسلانوز) از جمله Miliolids, Lepidocyclina sp. ,Operculina sp. , Heterostegina sp. , Ditrupa, Eulepidina sp. مي باشد که با اتمام بيوزون O6 و نديدن و فسيل پلانکتون ديگر اين 18 متر انتهايي برش را جز بيوزون خاصي نمي توان گذاشت و در ستون زيست چينه نگاري اين برش با علامت ؟ نشان داده شده است.
شکل 4: ستون زيست چينه نگاري سازند پابده در برش جهانگير آباد
شکل 5: ادامه ستون زيست چينه نگاري سازند پابده در برش جهانگير آباد.
4-3- تطابق زيست چينه نگاري سازندهاي گورپي (راس سازند) - پابده (قاعده تا راس) در دو برش جهانگيرآباد و سد ايلام
زون P0& Pa: مجموع اين دو زون در برش سد ايلام نسبت به برش جهانگير آباد گسترش بيشتري داشته و لازم به ذکر است در هر دو برش اين بيوزون در سازند گورپي واقع شده است. زون :P1 اين زون در برش جهانگيرآباد نسبت به برش سد ايلام گسترش بيشتري که در برش جهانگير آباد 1.5 متر آن متعلق به سازند گورپي است و در برش سد ايلام اين زون در راس سازند گورپي واقع شده است. زون P2: در برش سد ايلام اين بيوزون گسترش بيشتري نسبت به برش جهانگيرآباد دارد. زون :P3 اين زون در برش جهانگيرآباد نسبت به برش سد ايلام گسترش بيشتري داشته و در هردو برش اين بيوزون در شيل ارغواني واقع شده است. زون P4: اين زون در برش جهانگيرآباد گسترش بيشتري نسبت برش سد ايلام از سازند پابده را دارد. زون P5:اين زون در برش جهانگيرآباد گسترش بيشتري در شيل هاي ارغواني سازند پابده نسبت به برش سد ايلام دارد. زون E1: اين زون در برش جهانگيرآباد در مقايسه با برش سد ايلام گسترش بيشتري دارد. زونE2: اين بيوزون در برش جهانگيرآباد در مقايسه با برش سد ايلام از سازند پابده گسترش زيادتري دارد. زونE3 : اين زون در برش جهانگيرآباد در مقايسه با برش سد ايلام از سازند پابده گسترش زيادتري دارد. زونE4: اين بيوزون در برش سد ايلام نسبت به سازند پابده در برش جهانگيرآباد گسترش بيشتري دارد. زونE5 : اين زون در برش جهانگيرآباد در مقايسه با برش سد ايلام از سازند پابده گسترش زيادتري دارد. زونE6 : اين زون در برش جهانگيرآباد نسبت به سازند پابده در برش سد ايلام گسترش بيشتري دارد. زونE7 : اين بيوزون در برش سد ايلام نسبت به سازند پابده در برش جهانگيرآباد گسترش بيشتري دارد. زونE8 : اين بيوزون در برش سد ايلام از سازند پابده در مقايسه با برش جهانگيرآباد گسترش بيشتري دارد. زونE9: اين زون در برش سد ايلام نسبت به سازند پابده در برش جهانگيرآباد گسترش زيادتري دارد. زونE10 : اين زون در برش سد ايلام گسترش فراوان تري از سازند پابده در مقايسه با برش جهانگيرآباد دارد. زونE11 : اين زون در برش سد ايلام گسترش بيشتري از سازند پابده نسبت به برش جهانگيرآباد دارد. زونE12 : اين بيوزون در هر دو برش سد ايلام و جهانگير آباد از سازند پابده گسترش يکساني دارد. زونE13 : اين زون در برش سد ايلام گسترش بيشتري از سازند پابده نسبت به برش جهانگيرآباد دارد. زونE14 : اين بيوزون در برش جهانگير آباد از سازند پابده در مقايسه با برش سد ايلام گسترش زيادتري دارد. زونE15 : اين زون در برش سد ايلام گسترش بيشتري از سازند پابده نسبت به برش جهانگيرآباد دارد. زونE16 : اين بيوزون در هر دو برش سد ايلام و جهانگير آباد از سازند پابده گسترش تقريبا يکساني دارد. زون O1: اين بيوزون در برش جهانگير آباد از سازند پابده در مقايسه با برش سد ايلام گسترش زيادتري داشته است. زون O2 : اين زون در برش سد ايلام گسترش بيشتري از سازند پابده نسبت به برش جهانگيرآباد دارد. زون O3 : اين زون در برش سد ايلام در مقايسه با سازند پابده در برش جهانگيرآباد گسترش بيشتري داشته است. زون :O4 اين بيوزون در برش جهانگير آباد از سازند پابده در مقايسه با برش سد ايلام گسترش زيادتري داشته است. زون O5: اين بيوزون در برش جهانگير آباد از سازند پابده نسبت به برش سد ايلام گسترش زيادتري داشته است. زون O6 : اين بيوزون در برش جهانگير آباد از سازند پابده در مقايسه با برش سد ايلام گسترش زيادتري داشته است. زون O7 : اين زون در برش سد ايلام گسترش زيادي دارد اما اين در برش جهانگيرآباد ديده نشده است.
از متراژ 665 - 688 ( 18 متر) از برش جهانگيرآباد که قبل از شروع انيدريت کلهر (سازند آسماري) داراي فسيل هاي بنتيک (هيالين و پرسلانوز) از جمله Miliolids, Lepidocyclina sp. ,Operculina sp. , Heterostegina sp. , Ditrupa, Eulepidina sp. مي باشد که با اتمام بيوزون O6 و نديدن و فسيل پلانکتون ديگر اين 18 متر را جز بيوزون خاصي نمي توان گذاشت و در ستون زيست چينه نگاري اين برش با علامت ؟ نشان داده شده است. و اين قسمت در برش سد ايلام ديده نشده است.
شکل 6: مقايسه زيست جينه نگاري برش جهانگيرآباد با برش سد ايلام.
5- نتيجه گيري
در مطالعات زيست چينه نگاري و سنگ چينه نگاري سازند پابده در برش جهانگيرآباد نتايج زير حاصل شده است:
1- ضخامت سازند پابده در برش جهانگيرآباد 676 متر مي باشد در حاليکه ضخامت سازند پابده در برش هاي ديگر بطور مثال سد ايلام 764 متر، برش تنگ حتي در تاقديس گورپي 672 مي باشد که نشان دهنده اين است که ضخامت سازند پابده در نقاط مختلف متفاوت بوده که در اثر حرکات تکتونيکي و توپوگرافي کف بستر مي باشد
2- از لحاظ سنگ شناسي سازند پابده در برش جهانگيرآباد داراي چهار واحد مي باشد که شامل واحدهاي: شيل ارغواني،
سنگ آهک مارني همراه با سنگ آهک پاييني، سنگ آهکي، سنگ آهک مارني همراه با سنگ آهک بالايي، اين 4 واحد با اکثر برش هاي اين سازند که توسط محققين ديگر مطالعه شده است هم خواني زيادي دارد.
3- در اين برش مرز زيرين سازند پابده با سازند گورپي و مرز بالايي آن با سازند آسماري بصورت پيوسته و تدريجي مي باشد.
براساس مطالعات انجام شده بر روي نمونه هاي شيلي و آهکي تعداد 25 جنس و 110 گونه شناسايي شده و بر اساس گونه هاي شناسايي شده تعداد 27 بيوزون و 7 ساب زون شناسايي شده است. بر پايه ي زون هاي زيستي تعريف شده سن سازند پابده در اين برش دانين پيشين – شاتين پسين بدست آمده است که بررسي ها نشان ميدهد سن سازند پابده در برش سد ايلام جوان تر از برش جهانگيرآباد مي باشد.
تشکر و قدرداني
از استاد گرانقدر جناب آقاي دکتر رضا موسوي حرمي براي راهنمايي و کمک بي دريغ شان کمال تشکر و قدرداني را دارم و همچنين از کليه کارمندان دانشکده علوم بخصوص گروه زمين شناسي دانشگاه فردوسي مشهد بخاطر همکاري بموقع شان سپاسگذارم، همينطور از همکاري مردم خوب استان ايلام بويژه شهر آبدانان و دره شهر کمال تشکر را دارم. همچنين از داوران اين مقاله خانم دکتر مريم معتمد الشريعتي و آقاي دکتر محمد شريفي تشکر ميگردد.
منابع
]1 [افشارحرب، ع.، 1388، زمين شناسي نفت ايران: انتشارات دانشگاه پيام نور، 219 صفحه.
]2[ آقانباتي، ع.، 1383، زمين شناسي ايران: انتشارات سازمان زمين شناسي و اکتشافات معدني، 586 صفحه.
]3[ بيات، ش.، 1385، سنگ چينه نگاري و نانواستراتيگرافي سازند پابده در برش نمونه تنگ پابده و مقايسه آن با رخنمون تنگ ماغر (کوه بنگستان): پايان نامه کارشناسي ارشد، دانشکده علوم زمين، دانشگاه شهيد بهشتي، 198 صفحه.
]4 [خاوري، پ.، 1394، زيست چينه نگاري و سکانس چينه نگاري سازند پابده بر مبناي نانوپلانکتون هاي آهکي و داينوفلاژله ها در برش هاي تنگ ابوالحيات، دهلران و ايلام: رساله دکتري، دانشگاه فردوسي مشهد، 245 صفحه.
]5[ رباني، ج.، 1393، زيست چينه نگاري و محيط رسوبي گذاري شيل هاي ارغواني قاعده سازند پابده و بررسي مرز پالئوسن – ائوسن در نيمه شمالي حوضه رسوبگذاري زاگرس: رساله دکتري، دانشگاه فردوسي مشهد، 331 صفحه.
]6[ صفاري، 1364، مطالعه مقدماتي سازندهاي آسماري و پابده در ميدان نفتي زاغه، گزارش 3952 اداره کل زمين شناسي گسترشي مناطق نفت خيز.
]7[ طاهري، م.،1377، سنگ چينه نگاري و ميکرو بايواستراتيگرافي سازند گورپي در نواحي لرستان، فرو افتادگي دزفول و دشت آبادان: پايان نامه کارشناسي ارشد، دانشکده علوم، دانشگاه تربيت معلم، تهران، 171 صفحه.
]8[ عليزاده و همکاران، 1384، مطالعات ژئوشيميايي سازند پابده در ميدان نفتي اهواز، نهمين همايش انجمن زمين شناسي ايران، 12 صفحه.
]9[ کريمي، ن.، 1391، زيست چينه نگاري سازند پابده در برش چينه شناسي سلامتي (جنوب غربي شيراز) بر مبناي روزن داران پلانکتون، شانزدهمين همايش انجمن زمين شناسي ايران، 9 صفحه.
]10[ مطيعي، همايون.،1382، زمين شناسي ايران، چينه شناسي زاگرس: انتشارات سازمان زمين شناسي، 536 صفحه.
]11[ هداوندخاني، ن.، 1393، سنگ چينه نگاري و زيست چينه نگاري سازند پابده در زون ايذه: رساله دکتري. دانشگاه شهيد بهشتي، 514 صفحه.
[12] BERGGREN, W. A., and NORRIS, R. D., 1997, Biostratigeraphy, phylogeny and systematic of Paleocene trochospiral Planctonik Foraminifera: Micropaleontology 43, Supplement 1, 116p.
[13] BLOW, M., 1979, The Cenozoic Globigerinida, 3 vol: E. Brill, Leiden, 1452p.
[14] BOLLI, H. M., 1957a, The genera Globigerina and Globorotalia in the Paleocene – Lower Eocene Lizard Spring Formation of Trinidad, B. W. I. In: Loeblich Jr., A. R., et al., Studies Foraminifera: Bulletin of the United States National Museum, 215, 61 – 82.
[15] BOLLI, H. M., LOEBLICH, A. R., and TAPPAN, H., 1957, Planktonic Foraminiferal families Hantkeninidae, Orbulinidae, Globorotaliidae and Globotruncanidae, in Loeblich, A. R., Jr., and collaborators, Studies in Foraminifera: United States National Museum Bulletin, 215, 3 – 50.
[16] JAMES, G. A., and WYND, J. G., 1965, Stratigraphic nomenclature of Iranian oil consortium, agreement area: American Association of Petroleum Geologists Bulletin, 49, 2182 – 2245.
[17] OlSSON, R. K., et al, 1999, Atlas of Paleocene Planktonic Feraminifera, Smithsonian institution press.
[18] PAYROS, A., BERNAOLA, G., OURE- ETXEBARRIA, X., DINARES- TURELL, J., TOSQUELLA, J., APELLANIZ, E., 2007, Reassessment of the Early – Middle Eocene biomagnetochronology based on evidence form the Gorrondatxe section (Basque Country, Western Pyrenees). Lethaia 40, 183 -195.
[19] PERMOLI SILVA, I., RETTORI, R., and VERGA, D., 2003, Practical Maunal of Paleocene and Eocene Planctonik Foraminifera, Course 2, Edited by Rettori, R., and Verga, D., Internationa School Planctonik Foraminifera: Dipartimento di scienzi della Terra University of Perugia Italy, 152p.
[20] SAMPO, M., 1969, Microfacies and Microfossils of the Zagros area, S. W. Iran (from Permian to Miocene). Int. Sed. Petr. Ser., 12: 1 - 102
[21] STONELEY, R., 1975, Asmari and younger Formation, Inter office memo, 25, 303 – 322.
[22] WADE, B.S., BERGGREN, W.A., and PLIKE, H., 2011, Review and revision of Cenozoic tropical planktonic foraminiferal biostratigraphy and calibration to the Geomagnetic Polarity and Astronomical Time Scale. Earth-Science Reviews. 104, 111-142.
[23] WYND, J. G., 1965, Biofacies of the Iranian oil consortium agreement area: IOOC Report, no. 1082: unpublished.
Figs 1a _ c: Acarinina cuneicamerata (Blow, 1979), Sample No: 90. Figs 2a _ c: Acarinina pentacamerata (Subbotina, 1947), Sample No: 82. Figs 3a _ c: Acarinina pseudotopilensis (Cushman, 1925), Samole No: 84. Figs 4a _ c: Acarinina quetra (El Naggar, 1966), Sample No: 80. Figs 5a _ c: Acarinina soladoensis (El Naggar, 1966), Sample No: 66. Figs 6a _ c: Astrorotalia palmerae (Palmer, 1934), Sample No: 93. Figs 8a _ c: Chiloguembelina cubensis (Bolli, 1957), Sample No: 170. Figs 8a _ c: Ciperoella angulisuturalis (Bolli, 1954), Sample No: 250. Figs 9a _ c: Ciperoella ciproensis (Bolli, 1954), Sample No: 255. Figs 10a _ b: Eoglobigerina edia (Bolli, 1957), Sample No: 45.
Figs 1a _ c: Globanomalina chapmani (Bolli, 1957), Sample No: 60. Figs 2a _ c: Globanomalina pseudomenardii (Bolli, 1957), Sample No: 62. Figs 3a _ c: Globigerinatheka index (Bolli, Loeblich & Tappan 1957), Sample No: 120. Figs 4a _ c: Globigerinatheka mexicana (Bolli, Loeblich & Tappan 1957), Sample No: 109. Figs 5a _ c: Globigerinatheka semiinvoluta (Bolli, Loeblich & Tappan 1957), Sample No: 132. Figs 6a _ c: Guembelitrioides nuttalli (Hamolton, 1953), Sample No: 100. Figs 7a _ c: Hankenina primitive (Cushman & Jarvis, 1929), Sample No: 120. Figs 8a _ c: Morozovella angulata (White, 1928), Sample No: 50. Figs 9a _ c: Morozovella aragonensis (Nuttall, 1930), Sample No: 90. Figs 10a _ c: Morozovella crater (Bolli, 1957), Sample No: 87.
Figs 1a _ c: Morozovella Formosa (Bolli, 1957), Sample No: 81. Figs 2a _ c: Morozovella gracilis (Bolli, 1957), Sample No: 80. Figs 3a _ c: Morozovella velascoensis (Cushman, 1925), Sample No: 56. Figs4a _c: Morozoveloides lehneri (Cushman & Jarvis, 1929), Sample No: 108. Figs 5a _ c: Parasubbotina varianta (Subbotina, 1953), Sample No: 70. Figs 6a _ c: Parvularugogolobigerina eugubina (Luterbacher and Permoli silva, 1964), Sample No: 42. Figs 7a _ c: Praemurica uncinata (Bolli, 1957), Sample No: 49. Figs 8a _ c: Subbotina triloculinoides (White, 1928), Sample No: 48. Figs 9a _ c: Turborotalia ampliapertura (Bolli, 1957), Sample No: 144.
Biostratigraphy and Lithostratigraphy of Pabdeh Formation is based on planktonic foraminifera in the section of Jahangirabad (south Ilam- Zagros basin)
Somaye Taherizade1, Mohammad Vahidinia*2, Mohammad hossein Mahmoudi gharaii3
1PhD student, Department of Geology, Faculty of Science, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
*2Professor, Department of Geology, Faculty of Science, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
3Professor, Department of Geology, Faculty of Science, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
Received: January 2023, Accepted: April 2023
Abstract
After the Late Cretaceous and during the Paleogene, with the sea level rising, the Zagros sedimentary basin is covered with a progressive sea in which the Pabdeh Formation is deposited.
The dual function of this formation as a source of oil and its reservoir capacity due to the diversity of lithology and its location between the two reservoirs Asmari and Bangistan, and the age of this formation is one of the issues that has attracted the attention of geologists.
In order to study the stratigraphic and biostratigraphic rock of the Pabdeh Formation, the Jahangirabad section in the northwest of Zagros sedimentary basin has been selected and sampled. 320 samples were taken, of which 230 samples were prepared by washing method, and 90 samples were prepared by thin section method and examined.
Based on studies conducted in the Jahangirabad section, 25 genera and 110 species have been identified, and based on the identified fossils, 27 biozones and 7 sub-biozones have been identified. Based on the identified biozones, the age of the Pabdeh Formation in the Jahangirabad Danian Early-Late Chattian section has been obtained.
Pabdeh Formation deposits in the Jahangirabad section have a thickness of 676 m (beginning of purple shale to anhydrite Kalhor) which includes units of purple shale (2 parts), marl limestone with lower limestone, limestone, and marl limestone with limestone It is high.
In this section, the lower boundary of the Pabdeh Formation is continuous with shales and marls of Gurpi Formation, and its upper boundary is with continuous limestone of Asmari Formation.
Keywords: Zagros Sedimentary Basin, Pabdeh Formation, Purple Shale, Biostratigraphy, Lithostratigeraphy.
