نقش جمهوری اسلامی ایران در نهادهای منطقه‌ای و بین‌المللی
محورهای موضوعی : اقدامات و سیاست‌های سازمانهانسرین مصفا 1 , جواد امین‌منصور 2
1 - دانشگاه تهران
2 - دانشگاه سنت‌جونز نیویورک
کلید واژه: سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران, نهادهای بین‌المللی, نهادهای منطقه‌ای, ترتیبات فراملی, سازمان ملل متحد.,
چکیده مقاله :
با پیدایش ترتیبات فراملی و چندجانبه به‌عنوان ابزار مذاکره و همکاری‌های بین‌المللی، پرسش‌هایی در مورد چگونگی حضور و مشارکت در چنین ترتیباتی، نحوه ارتباط با آنها و میزان اثرگذاری نهادهای فراملی بر منافع ملی مطرح می‌شود. مقاله حاضر با مروری بر چارچوب‌های نظری مرتبط با این موضوع، به تحلیل نقش جمهوری اسلامی ایران در نهادهای منطقه‌ای و بین‌المللی و بررسی ضرورت برقراری ارتباط مطلوب و مؤثر با ترتیبات فراملی می‌پردازد. در این راستا، تجربه و گستره حضور و فعالیت‌های دولت جمهوری اسلامی ایران در این ترتیبات به سه دوره زمانی؛ از پیروزی انقلاب اسلامی تا 1367 (پایان جنگ عراق علیه ایران)، از سال 1368 تا ۱۳۸3 و از سال 1384 تا به امروز تقسیم شده است. ویژگی‌های مشترک این سه دوره و همچنین تفاوت‌های آنها، یک تصویر کلی از سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در رابطه با نهادهای منطقه‌ای و بین‌المللی در پرتو تحولات سیاسی در جهان ارائه می‌دهد.
With the emergence of transnational and multilateral arrangements as major means of international negotiations and cooperation, questions have arisen about membership and participation in such arrangements: how to interact with them, and how to assess the impact of transnational institutions on national interests of member states. The present paper reviews the theoretical frameworks related to this issue before analyzing the role of the Islamic Republic of Iran in regional and international institutions and discussing the necessity of establishing a desirable and effective relations with international organizations. In doing this, the experience and scope of the presence and activities of the Islamic Republic of Iran in these organizations have been divided into three periods: from the victory of the Islamic Revolution to the end of the Iraq’s war against Iran in 1988; from 1989 to 2004, and from 2004 up to the present time. The paper enumerates common features of these three periods as well as their differences to delineate an overall picture of the Islamic Republic of Iran’s foreign policy with relation to regional and international institutions.
