پسامدرنیسم به منزلۀ مکتب ادبی (مطالعۀ موردی عناصر داستانی پسامدرنیستی در داستان مرثیه برای ژاله و قاتلش، اثر «ابوتراب خسروی»)
محورهای موضوعی :سودابه فرخی 1 , حسين فقيهي 2 , غلام حسین فهندزی سعدی 3
1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی
2 - دانشگاه الزهرا
3 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهید بهشتی
کلید واژه: مکتب ادبی, پسامدرنیسم, داستان, عناصر داستان, ابوتراب خسروی,
چکیده مقاله :
در این مقاله ابتدا پسامدرنیسم به عنوان یک مکتب در داستان نویسی و نه به عنوان یک نظریه در حوزۀ مطالعات فرهنگی، معرفی شده و مورد بررسی قرار گرفته است و تلاش شده تا عناصر داستان های پسامدرنیستی در مقایسه با داستان های رئالیستی نمایانده شود. در این میان مهم ترین تفاوت نگاه پسامدرنیستی در مقابل نگاه رئالیستی، یعنی تعریف آنها از واقعیت، رابطۀ متن و جهان واقع و تأثیر این رابطه بر عناصر داستان های پسامدرنیستی کاویده شده است. در بخش دوم مقاله به عنوان مطالعه ای موردی، این عناصر در داستان مرثیه برای ژاله و قاتلش اثر ابوتراب خسروی نمایانده شده و مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. در این بررسی چهار عنصر پیرنگ، شخصیت پردازی، زمان و زبان در این داستان، از منظر رویکرد سبکی پسامدرنیستی تحلیل شده اند.
الف) کتاب‌ها
- پاینده، حسین، 1390، داستان کوتاه در ایران، داستان‌های پسامدرن (جلد سوم)، چاپ اول، تهران: نیلوفر
- ثروت، منصور، 1387، آشنایی با مکتب‌های ادبی، چاپ دوم، تهران: سخن
- خسروی، ابوتراب، 1377، دیوان سومنات، تهران: مرکز
- مکاریک، ایرنا ریما، 1390، دانش نامۀ نظریه‌های ادبی معاصر، مهران مهاجر و محمد نبوی، چاپ چهارم، تهران: آگه
- میرعابدینی، حسن، 1380، صد سال داستان نویسی ایران، جلد سوم، ویراست دوم، چاپ دوم ناشر، تهران: چشمه
- نوذری، حسینعلی, 1379، صورتبندی مدرنیته و پست‌مدرنیته، بسترهای تکوین تاریخی و زمینه‌های تکامل اجتماعی، چاپ اول، تهران: نقش جهان
ب) مقاله
- تسلیمی، علی، 1383، «کاربست رویکرد پسامدرن در داستان»، در فصلنامۀ پژوهش های ادبی، شماره 6، زمستان 1383 صص 44-33
