جایگاه گردشگری در کتاب های درسی دوره ابتدایی
محورهای موضوعی :ابراهیم صالحی عمران 1 , میمنت عابدینی بلترک 2
1 - دانشگاه مازندران
2 - دانشگاه مازندران
کلید واژه: #آموزش گردشگری, #گردشگر, #کتاب درسی, #دوره ابتدایی, #تحلیل محتوا. ,
چکیده مقاله :
هدف از پژوهش حاضر، تحلیل محتوای آموزش گردشگری در کتاب های درسی دوره ابتدایی می باشد. روش مورد استفاده در تحلیل محتوای پژوهش، آنتروپی شانون بوده و واحد تحلیل صفحات (متن، پرسش ها، فعالیت ها، تصاویر) بودند که در مجموع شامل 3776 صفحه می شود. جامعه آماری پژوهش شامل 41 کتاب درسی دوره ابتدایی بوده که از این میان 35 جلد کتاب در هشت عنوان شامل کتاب فارسی (خوانداری)، فارسی ( نوشتاری)، علوم تجربی، مطالعات اجتماعی، هدیه های آسمانی، قرآن، کار و فناوری و تفکر و پژوهش به عنوان نمونه انتخاب و بررسی شدند. ابزار مورد استفاده چک لیست بوده؛ روش تعیین روایی تحلیل محتوای پژوهش حاضر نیز بدین صورت بود که جهت انتخاب مؤلفه ها و شاخص های آموزش گردشگری از منابع در دسترس در این ارتباط استفاده شد و پس از تأیید متخصصان گردشگری فهرست وارسی تحلیل محتوای نهایی در قالب چهار مؤلفه اصلی تهیه گردید، روایی محتوایی آن با استفاده از سی وی آر به دست آمد که برابر با 90/0 بوده است. جهت پایایی نیز پس از دو بار بررسی کتاب های درسی و به دست آوردن نتایج یکسان، جهت بررسی مؤلفه ها در اختیار سه ارزیاب قرار گرفت که ضریب توافق حاصل برابر با 70/0 بوده است. نتایج پژوهش نشان داد که بیشترین میزان توجه و ضریب اهمیت مربوط به مؤلفه گردشگری «چیست» (چیستیِ گردشگری) و کمترین میزان توجه مربوط به مؤلفه گردشگر «کیست» (هویت گردشگر) بوده است؛ ضمن اینکه بیشترین فراوانی در کتاب مطالعات اجتماعی مشاهده شد.
This study sought to analyze the content of tourism education in elementary school textbooks. To this end, some 3776 pages of the textbooks' full content were analyzed using the Shannon entropy method. The study's corpus consisted of 41 elementary school textbooks, including Persian Reading, Persian Writing, Experimental Sciences, Social Studies, Heavenly Gifts, Quran, Work and Technology, and Thinking and research. To obtain the validity of the content analysis, four main components of tourism education were derived from the available literature of the field, using the CVR method. Moreover, after reviewing the textbooks' content twice, the results were presented to three different raters to confirm the reliability of the identified components. Accordingly, the data's content validity was found to be 0.09, and its reliability was reported as 0.70. The study's results indicated that the most and least significant components were "The Whatness of tourism" and "The whoness of the tourists" (Tourist identity), respectively." In addition, the highest frequency of the data was found in the social studies book.
"الواني، مهدي و پيروزبخت، معصومه. (1385). فرايند مديريت جهانگردي. تهران: دفتر پژوهش¬هاي فرهنگي.
اينسکيپ، ادوارد. (1392). برنامه¬ريزي گردشگري رويکردي يکپارچه و پايدار به برنامه¬ريزي و توسعه گردشگري. چاپ دوم. ترجمه: محمود حسن¬پور و سعيد داغستاني. تهران: مهکامه.
بیات، طاهر و احمدی، پروین. (1392). «جایگاه اخلاق زیست¬محیطی در برنامه ¬درسی دوره ابتدایی». پژوهش در برنامه¬ریزی درسی. 10 (9):62-51.
بیشمی، بهار و محمودی، مصطفی. (1394). «بررسی میزان مشارکت شهروندان در طرح¬های گردشگری (مطالعه موردی منطقه22 شهر تهران)». گردشگری شهری. 2 (1):103-91.
پاپلی¬یزدی، محمد¬حسین و سقایی، مهدی (1385). گردشگری (ماهیت و مفاهیم). تهران: سمت.
جعفري، انوش و باطبي، شهرزاد. (1393). «گردشگري و توسعه پايدار». دومين همايش ملي گردشگري، جغرافيا و محيط زيست پايدار. همدان: انجمن ارزيابان محيط زيست هگمتانه.
حاجی زاده، ابراهیم و اصغری، محمد. (1390). «روش¬ها و تحلیل¬های آماری با نگاه به روش تحقیق در علوم زیستی و بهداشتی( به همراه راهنمای SPSS)». تهران: جهاد دانشگاهی.
حاجي¬اميني، مصطفي. (1392). «اثرات اقتصادي جهانگردي». کارآفرين ناب. 33: 16-1.
حبیبی، فاتح و محمدی، سمیرا. (1396). «بررسی تأثیر توسعه گردشگری بر شاخص توسعه انسانی. اولین همایش بین المللی برنامه ریزی اقتصادی، توسعه پایدار و متوازن منطقه¬ای رویکردها و کاربردها». کردستان: دانشگاه کردستان.
سقائی، محسن و آبدار اصفهانی، مهدی. (1393). «گردشگری از دیدگاه قرآن و روایات». قرآن و علوم بشری. 3(2): 105-93. شفيعي، زاهد و محمدي، امين. (1393). «بررسي تأثيرات توسعه گردشگري بر جامعه ميزبان: نمونه موردي شهر چادگان». فصلنامه جغرافيايي سرزمين. 41: 90-77.
شیردل، معصومه. (1393). حفاظت از محیط زیست از دیدگاه قرآن و حدیث (پایان نامه کارشناسی ارشد). تهران: دانشگاه تهران.
صالحی عمران، ابراهیم و عابدینی بلترک، میمنت. (1392). «بررسی میزان توجه به مؤلفه¬های ورزش و نقش آن بر سلامت در کتاب-های درسی دوره راهنمایی». پژوهش¬های برنامه درسی. 3(2): 95-117.
ضرغام بروجني، حميد؛ رسولي، نسترن و کهزادي، سالار. (1390). «نقش مشارکت جامعه محلي براي دستيابي به توسعه پايدار گردشگري در کشورهاي در حال توسعه». همايش گردشگري و توسعه پايدار. همدان: دانشگاه آزاد واحد همدان.
عابدینی بلترک، میمنت و نیلی، محمدرضا. (1393). «تحليل جايگاه سازنده¬گرايي به عنوان رويکرد نوين يادگيري در کتاب¬هاي درسي دوره ابتدايي». پژوهش در برنامه¬ریزی درسی. 11(13):17-6
عرب،زهرا. (1393). «بررسی و مطالعه تأثیر هنر- صنعت گردشگری بر رشد و توسعه اقتصادی در ایران و کشورهای OECD در سال های 2010 تا 2013». هنرهای کاربردی. 5: 65-59.
عزيزيان، نسرين و عزيزيان، محمد صادق. (1393). «گردشگري و جايگاه آن در ايران. اولين همايش ملي توريسم و گردشگري سبز در ايران. همدان: انجمن ارزيابان محيط زيست هگمتانه.
غنيان، منصور و هاشمي¬نژاد، آذر (1395). تحليل انگيزاننده¬هاي مشارکت در توسعه گردشگري پايدار از ديدگاه ساکنان محلي منطقه حفاظت شده دز». فصلنامه انجمن جغرافياي ايران. 62: 77-49.
قادری، زاهد. (1383). اصول برنامه¬ریزی توسعه پایدار،گردشگری روستایی. چاپ اول. تهران: سازمان شهرداری¬ها و دهیاری¬های کشور.
قربانی، فاطمه. (1391). ارزیابی ظرفیت جامعه محلی برای توسعه پایدار گردشگری از دیدگاه کارشناسان (مطالعه موردی: منطقه نمونه گردشگری پاسارگارد)، پایا¬ن ¬نامه کارشناسی¬ارشد. سمنان: دانشکده گردشگری دانشگاه سمنان.
کاظمي، مهدي. (1385). مديريت گردشگري. تهران: سمت.
کوچک¬زاده، سمیه. (1393). «گردشگری وتوسعه پایدار». مقاله ارائه شده دراولین همایش ملی توریسم و گردشگری سبز در ایران. همدان: انجمن ارزیابان محیط زیست هگمتانه.
محب¬علی، حمیرا. (1389). «آموزش کودکان راهی برای نهادینه شدن گردشگری». ایرانا. 33: 4-1.
محمديان، يوسف. (1389). بررسي ميزان توجه به توريسم در برنامه¬درسي علوم انساني دوره تحصيلي راهنمايي ايران (پايان نامه کارشناسي ارشد). مرودشت: دانشگاه آزاد اسلامي.
میرزایی، حسین و جلیلی، ساناز. (1390). «تأثیر توسعه گردشگری بر رشد اقتصادی( مقایسه ایران و کشورهای منتخب)». اقتصاد مالی. 5(15): 91-73.
ميراحسني، مهرداد؛ حسنعلي، فريبرز و ملاک، اميد. (1393). «نگاهي به نقش گردشگري روستايي در ايجاد اشتغال». بازارکار. 15 (907): 9.
ميرباقري، ابوالفضل؛ نورشرق، فاطمه و اله¬وردي، زهرا. (1390). «گردشگري و اثرات اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي آن». اولين همايش بين¬المللي مديريت گردشگري و توسعه¬پايدار. مرودشت: دانشگاه آزاد اسلامي.
نجاتي¬کياني، علي (1387). بررسي جايگاه توريسم در محتواي کتابهای درسي دوره تحصيلي ابتدايي در سال 86-1385 (پايان نامه کارشناسي ارشد). تهران: دانشگاه شهيد بهشتي.
نرگسی، شهین؛ بابکی، روح اله و عفتی، مهناز. (1397). «بررسی رابطه بین گردشگری، رشد اقتصادی و توسعه مالی در ایران». اقتصاد مالی. 12(44): 67-41.
نصيريان، جلال. (1389). «نگاهي به انواع گردشگري از توريسم تا گردشگري». آريانا گردشگر. (32) 58-56.
نیک¬اقبال، زهرا. (1395). «تحلیل نوین گردشگری و آخرین طبقه¬بندی گردشگری». مقاله ارائه شده در دومین کنفرانس بین¬المللی ایده¬های نوین در کشاورزی، محیط زیست و گردشگری. اردبیل.
نیکخواه، هدایت اله و ناکوئی درگزی، مرضیه. (1395). «بررسی جامعه¬شناختی فعالیت¬های اوقات فراغت دانشجویان دانشگاه آزاد واحد بندرعباس». پژوهش¬نامه فرهنگی هرمزگان. 11: 137-107
ياوري، حسين (1390). شناخت صنعت جهانگردي و گردشگري. چاپ دوم. تهران: سيماي دانش.
Ali Soofi, A., Rafsanjani, S., & Zamanian, G. (2018). Factors Affecting Tourism Demands in Selected OIC Countries. Environmental Energy and Economic Research, 2(4), 229-236.
Aref, F., Redzuan. M & Gill ,S. (2010). Dimensions of community capacity building: A review of its implications in tourism development. Journal of American Science. 6(1): 170-180.
Băndoi, A., Jianu, E., Enescu, M., Axinte, G., Tudor, S., & Firoiu, D. (2020). The Relationship between Development of Tourism, Quality of Life and Sustainable Performance in EU Countries. Sustainability, 12(4);1-24
Becker, C., & George, B. P. (2011). Rapid rail transit and tourism development in the United States. Tourism Geographies, 13(3), 381-397.
Brida, J. G., Deidda, M., & Pulina, M. (2014). Tourism and transport systems in mountain environments: analysis of the economic efficiency of cableways in South Tyrol. Journal of Transport Geography, 36, 1-11.
Caton K(2014).Underdisciplinarity: Where are the humanities in tourism education?.Journal of Hospitality, Leisure, Sport & Tourism Education.15: 24-33.
Centre for Strategy and Evaluation Services.(2016). Mapping and performance check of the supply side of tourism education and training. European Union, Belgium.
Chung, M. G., Herzberger, A., Frank, K. A., & Liu, J. (2020). International tourism dynamics in a globalized world: a social network analysis approach. Journal of Travel Research, 59(3), 387-403.
Divjak, A.(2016). Tourism education in Slovenian primary schools.Quaestus Multidisciplinary Research Journal.231-247.
Dredge D,Benckendorff P, Day M , Gross M. J,Walo M ,Weeks P& Whitelaw P(2012). The philosophic practitioner and the curriculum space. Annals of Tourism Research.39(4):2154-2176.
Du, D., Lew, A. A., & Ng, P. T. (2016). Tourism and economic growth. Journal of Travel Research, 55(4), 454-464.
Dube, K. (2020). Tourism and sustainable development goals in the African context. INTERNATIONAL JOURNAL OF ECONOMICS AND FINANCE, 12(1);88-102
Dwyer, L. (2015). Globalization of tourism: Drivers and outcomes. Tourism Recreation Research, 40(3), 326-339.
FinoE. R, Gutiérrez J.M, Fernández M. D M &Armas Davara E(2013). Interactive Tourist Guide: Connecting Web 2.0, Augmented Reality and QR Codes. Procedia Computer Science.25: 338-344.
Goeldner, C. R, Brent Ritchie, J. R. (2012). Principles, Practices, Philosophies(12th edition). John Wiley & Sons, Inc: Canada.
Ibănescu, B. C., Stoleriu, O. M., Munteanu, A., & Iațu, C. (2018). The impact of tourism on sustainable development of rural areas: Evidence from Romania. Sustainability, 10(10), 1-19
Kişi, N. (2019). A strategic approach to sustainable tourism development using the A’WOT hybrid method: A case study of Zonguldak, Turkey. Sustainability, 11(4), 1-19
Lee ch.j(2014). Effects of sport mega-events on city brand awareness and image: using the 2009 world games in Kaohsiung as an example. Quality& Quantity. 48(3): 1243-1256
Mandeno, T. G. (2012). Is Tourism a Driver for Public Transport Investment? (Thesis, Master of Planning). University of Otago. Retrieved from http://hdl. Handle .net /10523/2222
Marunda, E. (2015). The enhancment of sustainable tourism education and training to primary school level and rural communities in zimbabwe. Journal of Tourism Management Research. 2(1): 9-23.
Suhel, S., & Bashir, A. (2018). The role of tourism toward economic growth in the local economy. Economic Journal of Emerging Markets, 10(1), 32-39.
Tabash, M. I. (2017). The role of tourism sector in economic growth: an empirical evidence from Palestine. International Journal of Economics and Financial Issues, 7(2), 103.
Tóth, G., & Dávid, L. (2010). Tourism and accessibility: An integrated approach. Applied Geography, 30(4), 666-677.
VCuffy, V.(2015). UNWTO conference on talent development & education in tourism lifelong tourism education .University of Deusto, Bilbao, Spain.1-2.
