بازنمایی تنازع سرزمین مادری و سرزمین دیگری در ادبیات داستانی مهاجرت
محورهای موضوعی : پژوهشهای ادبیات کلاسیک ایران
1 - دانشگاه پیام نور
کلید واژه:
چکیده مقاله :
پدید آمدن تنازعات فرهنگی و هویتی یکی از پیامدهای مهاجرت است. تفاوت‌های فرهنگی میان دو سرزمین، سبب بروز جدال‌های فرهنگی می‌شود. در مهاجرتها، رابطه فرهنگی و هویتی فرزندان و پدر و مادر، شکل‌های گوناگون دارد و جامعه‌‌شناسان نیز نظریههایی را درباره وضعیت فرهنگپذیری و گسست فرهنگی مهاجران در جامعه میزبان بیان کرده اند. ادبیات داستانی، زمینه طرحِ اَشکال و پیامدهای متنوع تنازعات فرهنگیِ مهاجرت است. این مقاله بر پایه نظریه‌های جامعه شناختی درباره مفاهیمی نظیر ادغام، انطباق، همانندی و جدایی، سه داستان «مرغ عشق»، «بزرگراه» و «چه کسی باور میکند رستم» را بررسی کرده است. در داستان مرغ عشق، چالش و جدالِ میان دو نسل به مقاومت و رویارویی بی سرانجام نسل اول و نسل دوم میانجامد و فرهنگپذیری آنها را با مشکل مواجه میکند. در داستان «بزرگراه»، مهاجر از فرهنگ و هویت سرزمین مادری جدا شده، سعی میکند با گزینش راهبرد همانندی و ادغام به جامعه میزبان بپیوندد؛ اما گذشته او را رها نمیکند؛ او در وضعیتی آستانه ای و چالش بین دو فرهنگ قرار میگیرد و باید به پاسخ این پرسشها برسد که «آیا ارزش دارد فرهنگ نیاکان را حفظ کرد؟» و «آیا حفظ روابط با دیگر گروه ها ارزشمند است؟». در رمان چه کسی باور میکند رستم، فرزند خانواده با انتخاب الگوی همانند شدن از رفتار و کردار مادر تبعیت نمیکند و رفتار خود را بر اساس ارزش ها و هنجارهای سرزمین میزبان شکل میدهد. مادر که علاقه مند به فرهنگ سرزمین مادری و بی توجه به فرهنگ میزبان است، از کنش متقابل با سرزمین میزبان یا فرهنگ دیگری پرهیز می کند و با انتخاب راهبرد جدایی، به جدال میان خود و فرزند دامن می‌زند.
Cultural clash and identity conflicts are amongst the main effects of immigration. Cultural differences between the two countries cause cultural conflicts. Immigration may cause cultural and identity differences between parents and children. Sociologists have discussed their theories about the status of acculturation and the cultural gap of immigrants in the host society. Fiction provides a ground for representing the forms and consequences of various cultural conflicts of immigration. This paper, based on sociological theories on such concepts as integration, adaptation, assimilation, and separation, investigates the three stories of "Morgh-e Eshgh", "Bozorgrah" and "Che Kasi Bavar Mikonad, Rostam". In "Morgh-e Eshgh", the struggle between two generations leads to the endless resistance and confrontation between the first and second generation of immigrants which causes difficulties in their acculturation process. In "Bozorgrah", the immigrant who has been separated from the culture and identity of the motherland tries to join the host community by choosing assimilation and integration strategies; but the past doesn't leave him alone. He gets into a precarious and challenging situation regarding the two cultures where he must answer these questions: “does it worth to preserve the culture of the ancestors?" And “does it worth to maintain the relationships with other groups of immigrants?”. In the novel, "Che Kasi Bavar Mikonad Rostam", by choosing the assimilation strategy, the child does not follow her mother's behavior and shapes her behavior based on the values and norms of the host culture. The mother who is interested in the culture of the homeland without paying attention to the host society avoids interacting with the other-land or the other culture, and by choosing a separation strategy, raises the conflict between herself and her daughter.
