نقد و تحليل جامعه‌شناختي داستان "عيد ايراني‌ها"؛ با تكيه بر مجموعه داستاني "شهري چون بهشت"
محورهای موضوعی : پژوهشهای ادبیات کلاسیک ایران
1 -
کلید واژه: جامعه‌شناختي داستان سيمين دانشور شهري چون بهشت داستان عيد ايراني‌ها,
چکیده مقاله :
در نگرش جامعه‌شناختي ادبي، ادبيات هر دوره، علاوه بر رويكردهاي زيباشناختي و هنري، نقش آشكار و قابل اعتمادي در شناسايي جلوه‌هاي گوناگون اجتماعي و فرهنگي جامعه دارد. جهان‌بيني نويسنده كه متأثر از آگاهي‌هاي طبقاتي و اجتماعي است، بخش عظيمي از اثر ادبي او را تشكيل مي‌دهد. سيمين دانشور، در مجموعه‌ي داستاني شهري چون بهشت، با نگرشي جامعه شناختي به تبيين و معرفي سيماي افسردة زنان ايراني و ساير قشرهاي درمانده و ضعيف در دوره‌اي خاص از تاريخ گذشته‌ي ما مي‌پردازد. او تحج‍ّر‌گرايي و خرافه‌پرستي سنتي را عامل عقب‌ماندگي مردم مي‌داند كه با نفوذ و دخالت استعمارگران غربي، به خصوص آمريكا، قو‍ّ‌ت بيشتري مي‌يابد. توج‍ّه به فرهنگ و تمد‍ّ‌ن باستاني ايران و اعتقادات اصيل ديني و تكيه بر توانمندي‌هاي مل‍ّي در رويارويي با استعمار و رفع تبعيض، عامل موث‍ّر و تعيين‌كننده‌اي است كه دانشور در مجموعه داستاني شهري چون بهشت، به خصوص در داستان «عيد ايراني‌ها»، به آن توج‍ّه دارد. لحن بيان و سبك نويسندگي و صحنه‌پردازي داستاني نويسنده، نمادين است و با القاء معاني و مفاهيم داستان، همخواني و همسويي دارد.
In a sociological approach to literary studies, apart from their aesthetic and poetic functions, works of literature reveal the social- cultural trends of their own time. Author's world view, affected by their class- consciousness, to a great extent, forms their works. In A City Resembling the Paradise, Simin Daneshvar describes the solemn and glum portrait of the women and the underclass of the Iranian society in a special period of its history. She views the deep- rooted ossification and superstition the causes of decadence which intensifies by the interferences of the western colonialists, especially the America. Turning to Iran's ancient civilization, the noble religious beliefs, and relying on the national potentials are the effective and decisive ways to decolonization and to remove sexual and social discrimination to which Daneshvar pays much attention in "A City Resembling the Paradise", especially in "the Iranians Feast" short story. The author employs a symbolic tone and style that best suits to the way of conveying the main ideas of the story.
