-
دسترسی آزاد مقاله
1 - تأثیر الگوی هندسی حیاط مرکزی بر جریان هوا در خانههای سنتی شوشتر
علی مردانی امین رؤسائیحیاط مرکزی یکی از الگوهای کهن و ارزشمند معماری اقلیمی ایران و به عنوان عنصرکالبدی در سازماندهی ساختار فضای خانههای سنتی ابعاد مختلفی از نیازهای زیستی، اجتماعی و فرهنگی را پاسخ داده است. هندسه حیاط مرکزی (شکل و تناسبات) به عنوان اصلیترین شاخصه طراحی همواره بر عملکرد می چکیده کاملحیاط مرکزی یکی از الگوهای کهن و ارزشمند معماری اقلیمی ایران و به عنوان عنصرکالبدی در سازماندهی ساختار فضای خانههای سنتی ابعاد مختلفی از نیازهای زیستی، اجتماعی و فرهنگی را پاسخ داده است. هندسه حیاط مرکزی (شکل و تناسبات) به عنوان اصلیترین شاخصه طراحی همواره بر عملکرد میزان انرژی تابشی جذب شده، شرایط مناسب آسایش حرارتی، و الگوی حرکت جریان هوا تاثیرگذار است. از این رو پژوهش حاضر ارتباط بین تناسبات حیاط و الگوی جریان هوا در خانههای سنتی شوشتر را مورد ارزیابی قرار داده است. جهت دست یابی به یافتههای دقیقتر در بناهای موجود، خانههای نعنایی، رضوان، امینزاده، بقال به عنوان نمونههای مورد مطالعه در یک دوره تاریخی، با حداقل مداخله در ساختار فضایی آنها انتخاب گردید. روش تحقیق این پژوهش با توجه به ماهیت میان رشتهای آن، یک روش ترکیبی است: در مرحله اول پس از مشاهدات اولیه با استفاده از راهبرد تجربی متغیرهای مستقل تاثیرگذار (شکل، تناسبات) حیاطها شناسایی و متغیرهای وابسته (سرعت جریان باد) توسط دستگاه دیجیتال باد سنج اندازهگیری شدند. به منظور بررسی دقیقتر دادهها شبیه سازی این پژوهش با روش دینامیک سیالات محاسباتی CFD و با استفاده از نرم افزارهای Design Modeler و Fluent صورت پذیرفت و جریان هوای داخل حیاطها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان میدهد، خانههایی که دارای حیاطهای چهارطرف ساخت با تناسبات طول به عرض 08/1 و 2/1 دارای مطلوبترین شرایط توزیع جریان هوا و حیاطهای سه طرف ساخت با طول به عرض 01/1و 13/1 از نظر توزیع یکنواخت جریان هوا از شرایط نامطلوبی در فصول گرم سال در شهر شوشتر برخوردار هستند. تغییرات صورت گرفته در تناسبات و الگوی هندسی حیاطها بر شرایط کیفیت جریان هوا و شرایط آسایش حرارتی ساکنان تأثیرگذار بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - گونه¬شناسی کالبد خانههای مسکونی دارای حیاط مرکزی در دوره پهلوی اول
یاسین طالبی قرالر مجید شهبازیحیاط مرکزی بهمنزله دستگاهی کارآمد و پاسخده، وظیفه خود را در حفاظت ساکنین از شرایط زیستمحیطی، اجتماعی و فرهنگی در مناطق مختلف ایران بهخوبی انجام داده است. گونه شناسی کالبدی حياط مرکزي در مناطق مختلف کشور بهخصوص بناهای مربوط به دوره پهلوی اول مبحثی است که این پژوهش د چکیده کاملحیاط مرکزی بهمنزله دستگاهی کارآمد و پاسخده، وظیفه خود را در حفاظت ساکنین از شرایط زیستمحیطی، اجتماعی و فرهنگی در مناطق مختلف ایران بهخوبی انجام داده است. گونه شناسی کالبدی حياط مرکزي در مناطق مختلف کشور بهخصوص بناهای مربوط به دوره پهلوی اول مبحثی است که این پژوهش در پی پاسخ به آن است. بدین منظور خانههای سنتی حیاط دار از شهرهای مختلف کشور بهعنوان نمونه مطالعاتی انتخاب شده است. این پژوهش قصد آن دارد که با بررسی ساختار کالبدی، الگوها و گونههای متنوع حیاط مرکزی در مساکن سنتی، به گونه شناسی این خانهها بپردازد. بهمنظور اجرای پژوهش بیش از 60 نمونه از خانههای سنتی در محدوده تاریخی شهرهای مختلف ایران شناسایی و تعداد 23 خانه که واجد اطلاعات و مدارک کامل بودند جهت گونهبندی، برگزیده شدند. دادههای پژوهش با توجه به ماهیت آنها از طریق مراجعه به منابع کتابخانهای و برداشتهای میدانی گردآوری شده است. نتایج حاصل از گونهبندی موقعیت قرارگیری حیاط در بنا نشان میدهد که یک جبهه ساخت (با توده ساختمانی در وجه شمالی حیاط) دارای بیشترین و بناهایی با دو حیاط در دو طرف ساختمان دارای کمترین میزان فراوانی در میان نمونههای موردمطالعه هستند همچنین در گونهبندی طولی، 15.1 - 25 دارای بیشترین فراوانی میباشد این در حالی است که در گونهبندی عرضی، بیشینه فروانی متعلق به 15.1 - 20 میباشد. حیاطهای با مساحت 100 الی 400 مترمربع دارای بیشترین میزان فراوانی در بین نمونه های موردمطالعه هستند. در گونهبندی تناسبات، بیشترین فراوانی مربوط به تناسبات 1.1 میباشد و کمترین میزان مربوط به 1.5 است که نشاندهنده کشیدگی حیاطها به سمت مربع میباشد. پس از دستهبندی و مقایسه صورت گرفته خانه طوسی زاده بهعنوان نماینده گونههای با بیشترین فراوانی و خانه گنجعلی زاده بهعنوان نماینده گونههای با کمترین فراوانی در بافت مطالعاتی برگزیده شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - مقایسه تطبیقی نقش فرهنگ و محیط در شکلگیری خانههای بستکیه دبی و خانههای شهرهای جنوبی ایران
حسین سلطانزاده رسا مرادی غزاله میرهادیمعمارى و فرهنگ گذشته شهرهای جنوبی ایران بر فرهنگ و معمارى كشورهاى عربی حاشيه خليجفارس تأثیرگذار بوده، که یکی از نمونههای بارز آن، تأثیرگذاری بر معمارى بافت تاريخى محله بستكيه در شهر دبى است، که بر اثر مهاجرت تاجران ایرانی از مناطق جنوبی ایران به محله بستکیه بود (سعی چکیده کاملمعمارى و فرهنگ گذشته شهرهای جنوبی ایران بر فرهنگ و معمارى كشورهاى عربی حاشيه خليجفارس تأثیرگذار بوده، که یکی از نمونههای بارز آن، تأثیرگذاری بر معمارى بافت تاريخى محله بستكيه در شهر دبى است، که بر اثر مهاجرت تاجران ایرانی از مناطق جنوبی ایران به محله بستکیه بود (سعیدینیا و ملکی، 1391: 28). هدف پژوهش، بررسی علت شباهت معماری بستکیه دبی و شهرهای جنوبی ایران و تحلیل تأثیر معماری و فرهنگ بومی شهرهای جنوبی ایران بر معماری مسکونی محله بستکیه است. روش پژوهش به صورت توصیفی-تحلیلی و تطبیق و بررسی شش نمونهموردی از خانههای بافت قدیمی در بوشهر و محله بستکیه صورت گرفته است. نتایج نشان میدهد، در گذشته دو عامل فرهنگ و محیط در شکلگیری خانهها تأثیرگذار بود. در مناطق حاشیه خلیجفارس، با توجه به اقلیم منطقه، باید راهکارهایی در جهت بهبود شرایط اقلیمی در خانهها ایجاد می¬شد. از طرف دیگر فرهنگ ساکنان نیز بر چیدمان فضایی و کالبد خانهها تأثیرگذار بود، پس مهاجرت ایرانیان به محله بستکیه باعث شد، فرهنگ و شیوهزندگی مهاجران ایرانی، بر کالبد خانهها تأثیرگذارد و الگوهای مشابهی بین طراحی معماری خانههای دو منطقه در مسائلی مانند عرصهبندی و همنشینی فضا، حریمبندی و محرمیت فضا، شیوه ساخت و سیرکولاسیون داخلی فضایی ایجاد شود. در هر دو منطقه، فضاهای مختلفی برای مردان و زنان به عنوان فضاهای خصوصی و مشترک تعریف شده است. همچنین، فضاهایی برای مهمانها و مهمانان مرد خانه وجود دارد که جدا از فضای خصوصی خانه قرار دارد. حیاط مرکزی و پنجرهها و بادگیرها به عنوان ابزاری برای ایجاد کوران هوا و تهویه طبیعی در خانهها وجود دارد. همچنین، فضاهای مختلفی مانند فضاهای عمومی، نیمه عمومی و خصوصی در هر خانه برای انجام فعالیتهای مختلف تعریف شده است. پرونده مقاله