• فهرست مقالات Guardianship

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - مبانی کلامی نظریه‌ی ولایت فقیه
        علی  شمس
        بر اساس ادله‌ی کلامی، منشأ حاکميت و ولايت، خداوند متعال است، اوست که خالق، مالک، وليّ و ربّ مطلق در عالم است. بر همين اساس هر گونه حاکميت و ولايت از جانب غير خدا باطل، ظلم و تجاوز به حقوق ديگران است، مگر اين که در طول حاکميت خداوند و با اذن او باشد. بعثت انبيا و حفظ خطّ چکیده کامل
        بر اساس ادله‌ی کلامی، منشأ حاکميت و ولايت، خداوند متعال است، اوست که خالق، مالک، وليّ و ربّ مطلق در عالم است. بر همين اساس هر گونه حاکميت و ولايت از جانب غير خدا باطل، ظلم و تجاوز به حقوق ديگران است، مگر اين که در طول حاکميت خداوند و با اذن او باشد. بعثت انبيا و حفظ خطّ نبوّت به وسیله‌ی امامان معصوم، اين ولایت را متجلّي ساخته است. در عصر غيبت، اين حكمت و لطفْ پابرجاست؛ چرا كه لطف از صفات الهي است و صفات خداوند در طول زمان و در آبستن حوادث، دست خوشِ تغيير و تحوّل نخواهد شد. بنابراين اِعمال اين لطف از سوي خداوند، در زمان غيبت نیز، همانند زمان حضور معصومين لازم و ضروري است؛ و اين جاست كه ضرورت وجود فقها به عنوان نزديك‌ترين افراد به ويژگي‌هاي معصومين، و امين‌ترين افراد در جهت به دست گرفتن عنانِ اسبِ سركشِ قدرتْ، براي حفظ خطّ امامت، شريعت و رهبريِ مردم احساس مي شود و اين نيز لطفي است كه از جانب خداوند ضروري به نظر می‌رسد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - مقام ولايت و نسبت آن با نبوت و رسالت در عرفان
        محمدابراهیم  ضرابیها
        حقيقت ولايت،كلمه‌اي طيبه‌ي الهي است كه‌اصل آن ثابت و فرع آن در آسمان است"ولايت"داراي درجات و منازل و مقامات وفروعات و ظهورات است و برحسب مراتب وظهوراتش، احكام آن متكثر است. ولايت يكي از محوري ترين مسائل عرفان است كه درانسان كامل تحقق پيدا مي‌كند. اين جهان عين ظهورخداوند چکیده کامل
        حقيقت ولايت،كلمه‌اي طيبه‌ي الهي است كه‌اصل آن ثابت و فرع آن در آسمان است"ولايت"داراي درجات و منازل و مقامات وفروعات و ظهورات است و برحسب مراتب وظهوراتش، احكام آن متكثر است. ولايت يكي از محوري ترين مسائل عرفان است كه درانسان كامل تحقق پيدا مي‌كند. اين جهان عين ظهورخداوند است وخداوند درمظهر خود حضور دارد.پس انسان نيزكه جزئي از اين جهان است مظهرحضرت حق‌مي‌گردد ومفهوم ولايت دراينجا معنا پيدا مي‌كند. وليّ كامل كسي است كه جميع اسماء وصفات حق را دارا باشد،و اين فرد كسي نيست جز نبيّ حقيقي. نظام دنيا و اخرت وابسته به وجود حقيقت محمديه است.چنين حقيقتي به اعتبار باطن ولايت، ربّ جميع مظاهر است. حقيقت محمديه قطب الاقطاب عالم وجود است كه جميع انبياء و اولياي الهي از شئون اين اسم اعظم به حساب مي‌آيند.گسترة نبوّت او شامل تمام مراتب غيب وشهود است وهنگامي كه در شخص تحقق مي‌يابد به ولايت خاصه و عامه تقسيم مي‌گردد. ولايت خاصه باطن نبوت است وچون يكي از اسماء الهي است، ابدي وازلي است،امّا نبوت ورسالت براساس زمان تاريخي پايان پذيرند.وليّ كامل به سبب اسماء الهي در عالم تصرف و آن را اداره مي‌كند.پس مقام ولايت،كتاب جامع الهي ونسخة عالم كبير است و اين مقال برآن است تا ارتباط و پيوستگي اين سه مفهوم ولايت، نبوت ورسالت را بررسي نمايد.وجانمايه‌ي نبوت و رسالت را كه همان مقام ولايت است به تحليل بنشيند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - تبیین و تحلیل آیین و مقام شهریاری در مرصادالعباد بر پایة اندیشه‌های حکمت خسروانی
        سمیه اسدی
        به استناد تعالیم آیین مزدیسنا و آموزه‌های اهورامزدا، مقام پادشاهی در ایران باستان دارای دو جنبۀ دینیاری و شهریاری یا حکمت و حکومت بوده كه هر دو جنبه با نیروی الهی (فرّ ایزدی) به پادشاه واگذار شده است. در حکمت اشراقي نیز نورالانوار که روشن‌کنندۀ عوالم است، همان خورنه در چکیده کامل
        به استناد تعالیم آیین مزدیسنا و آموزه‌های اهورامزدا، مقام پادشاهی در ایران باستان دارای دو جنبۀ دینیاری و شهریاری یا حکمت و حکومت بوده كه هر دو جنبه با نیروی الهی (فرّ ایزدی) به پادشاه واگذار شده است. در حکمت اشراقي نیز نورالانوار که روشن‌کنندۀ عوالم است، همان خورنه در اوستا است که در فارسی امروز به آن فرّ میگویند. بموجب «فرّ» که موهبتی ایزدی و الهی است، فرد برخوردار، شایستۀ مقام پادشاهی میشود و پادشاهان فاضل و عادل در صورت عدول از دادگری از این موهبت محروم خواهند شد و فرّ از آنان جدا میشود. دیدگاه نجم رازی در مرصادالعباد نیز دربارۀ مقام شهریاران و پادشاهان و وظایف ایشان به اندیشه‌های ایران باستان و آموزه‌های مزدایی و حکمت خسروانی بسیار نزدیک است. او پادشاه را خلیفۀ خداوند در زمین میخواند و با تشبیه شاه به هما، بر شمول عنایت الهی بر این جایگاه و مقام صحه میگذارد؛ چنانكه میتوان گفت آنچه در حکمت خسروانی و حکمت اشراق فرّ کیانی نام دارد، در مرصاد‌العباد تحت عنوان قوت ربانی و تأیید آسمانی مطرح شده است. بر همین اساس رازی برای شهریاران ویژگیهایی را برمیشمارد که قابل تطبیق و مقایسه با آیین شهریاری در ادیان و آموزه‌های باستانی و حکمت خسروانی است. این پژوهش بر آنست تا با مبنا قراردادن مؤلفه‌های آیین شهریاری در حکمتهای باستانی، بويژه حکمت خسروانی، ویژگیهای پادشاهی در مرصادالعباد را برشمرده و به تبیین وجوه اشتراک و افتراق اندیشه‌های نجم رازی با مبانی حکمت خسروانی در زمینۀ آیین شهریاری بپردازد. نتيجة اين پژوهش نشان ميدهد كه رازي با توجه به جايگاه تفسير عرفاني خود و نيز توجه به معناي اشراقي و باطني حكمت خسرواني، پادشاهي را مترادف با ولايت الهي و آموزة فلسفي «حكيم حاكم» شمرده است و بعبارت ديگر، سالك واصلي كه در مرحلة في‌الخلق بالحق بسر ميبرد. چنين فردي «شاه خاصي» است كه بدليل همين شايستگي مقام «شاه عام» يا حكمراني بر مردم پيدا كرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - جستارهاي هانري كربن درعرفان اسلامي با تأكيد برنقش سنت هرمسي
        حسين  کلباسی اشتری حسن  پاشايي
        براساس پژوهشهاي گروهي از مستشرقان واسلام شناسان، تأثير انديشه‌هاي هرمسي علاوه بر سنتهاي ديني و فلسفي در غرب، در فرهنگ ايراني و فلسفة اسلامي ـ و براي نمونه در آثار شيخ اشراق‌ـ نيز چشمگير بوده و مطالعة دقيقتر در اين زمينه ميتواند افقهاي جديدي را در عرصة اديان تطبيقي بگشاي چکیده کامل
        براساس پژوهشهاي گروهي از مستشرقان واسلام شناسان، تأثير انديشه‌هاي هرمسي علاوه بر سنتهاي ديني و فلسفي در غرب، در فرهنگ ايراني و فلسفة اسلامي ـ و براي نمونه در آثار شيخ اشراق‌ـ نيز چشمگير بوده و مطالعة دقيقتر در اين زمينه ميتواند افقهاي جديدي را در عرصة اديان تطبيقي بگشايد. پژوهشهاي هانري كربن در باب حكمت و معنويت ايراني با رهيافت پديدارشناسانه، به اين مقوله نگاه خاصي داشته و به يك معنا، مقام هرمس و سنت هرمسي در رمزگشايي آثار وي در اين زمينه نقش كليدي دارد. وي در پژوهشهاي خويش، انديشة هرمسي را بمثابة مطلع و كليد فهم معنويت و حكمت مورد توجه قرار داده است. براي تبيين بهتر اين موضوع، اين نوشتار بر آنست تا پيرامون آيين هرمسي، رابطه و تعامل آن با تصوف و تشيع با تأكيد بر آثار هانري كربن، گزارش و تحليلي را عرضه دارد. بدين‌منظور مروري خواهيم داشت برساختار و مباني سنت هرمسي، سپس تحليلي در باب نسبت ميان انديشه» هرمسي با تصوف و تشيع از نگاه كربن عرضه17 خواهد شد و سرانجام رهيافت باطني كربن كه بن‌ماية انديشه و رويكرد اصلي وي در سلوك علمي و معنويش ميباشد، مورد بررسي قرار خواهد گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - ديدگاه ملاصدرا پيرامون توانمنديهاي ناشي از تجرد عقلي در انسان و عوامل و موانع آن
        نجیمه منصوری فروغ السادات رحيم پور جعفر شانظری
        بعقيدة ملاصدرا نفس ميتواند به انواعي از تجرد دست يابد و همين امر سبب ايجاد ويژگيها و توانمنديهاي خاصي براي انسان ميشود. هدف نوشتار حاضر آنست كه تحليل ملاصدرا از چگونگي وصول نفس به مراتب تجرد عقلي، عوامل مؤثر، موانع وصول به آن و ويژگيهاي ايجاد شده بواسطة اين تجرد در حيات چکیده کامل
        بعقيدة ملاصدرا نفس ميتواند به انواعي از تجرد دست يابد و همين امر سبب ايجاد ويژگيها و توانمنديهاي خاصي براي انسان ميشود. هدف نوشتار حاضر آنست كه تحليل ملاصدرا از چگونگي وصول نفس به مراتب تجرد عقلي، عوامل مؤثر، موانع وصول به آن و ويژگيهاي ايجاد شده بواسطة اين تجرد در حيات دنيوي را بررسي نمايد. با رسيدن قوة عاقله به مرحلة ‌بالملكه، نفس در مرز تجرد عقلي قرار ميگيرد و نهايت تجرد در مرحلة عقل مستفاد حاصل ميشود. تقويت عقل عملي، عشق و عبادت ازجمله عوامل مؤثر در وصول انسان به درجات تجرد عقلي است و موانعي نيز همچون پيروي از شهوات، انجام گناهان، تقليد و حبّ دنيا در اين مسير وجود دارد. تجرد عقلي در پايينترين مرتبه، نطق را در انسان پديد مي‌آورد و تشخيص خير و شر را براي او امكانپذير ميكند. با ارتقاي مرتبة تجرد، انسان ميتواند آگاهانه براي سلوك‌الي‌الله تلاش كند و از نتايج آن بهره‌مند گردد. در مرتبة كمال عقل نظري و عملي، انسان به مقام خليفة‌اللهي ميرسد و در اعلي مرتبة تجرد عقلي شايسته مقام ولايت ميشود. با توجه به ديدگاه ملاصدرا دربارة چگونگي تجرد عقلي نفس، تبيين فلسفيِ برخي وظايف نبي مانند دريافت وحي و اطمينان به حقانيت آن، امكانپذير خواهد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - تعهدات زوجین سرپرست نسبت به فرزندخوانده و ضمانت اجرای آن در نظام حقوقی ایران با مطالعه تطبیقی در حقوق انگلستان
        مرجان ارسطویی
        فرزندخواندگی، نهادی کارآمد از حیث ارتقای سطح زندگی اطفال بی سرپرست و بدسرپرست و زوجین یا افراد فاقد فرزند و بازتاب های مثبت اجتماعی است. در این رابطه، حمایت حداکثری از فرزندخوانده با تنظیم تعهدات سرپرستان و ضمانت اجرای تعهدات مزبور ضرورت خواهد یافت. تعهدات سرپرستان در ح چکیده کامل
        فرزندخواندگی، نهادی کارآمد از حیث ارتقای سطح زندگی اطفال بی سرپرست و بدسرپرست و زوجین یا افراد فاقد فرزند و بازتاب های مثبت اجتماعی است. در این رابطه، حمایت حداکثری از فرزندخوانده با تنظیم تعهدات سرپرستان و ضمانت اجرای تعهدات مزبور ضرورت خواهد یافت. تعهدات سرپرستان در حقوق ایران شامل انتقال بخشی از اموال، تأمین هزینه های طفل، بیمه عمر به نفع فرزندخوانده و حضانت و حسن رفتار و عدم ارتکاب اعمال منجر به سلب صلاحیت است که در صورت نقض هر یک با توجه به قواعد مربوطه ضمانت اجراهایی چون الزام به انجام تعهد، فسخ فرزندخواندگی، تغییر حکم سرپرستی و جبران خسارات وارده به فرزندخوانده را در پی خواهد داشت. از سوی دیگر، در حقوق انگلیس سیستم فرزندخواندگی کامل وجود دارد که بر اساس آن رابطه ناشی از فرزندخواندگی کاملاً منطبق با رابطه قانونی اطفال و والدین زیستی خود می باشد و این امر تمایز تعهدات و ضمانت های سرپرستان زیستی و غیرزیستی را کمرنگ می کند. البته در قوانین اخیر نوعی از فرزندخواندگی ناقص تحت عنوان قیمومت ویژه با تعهدات مشخص نیز در حقوق این کشور شناسایی شده است. در حقوق انگلیس با توجه به تعهدات سرپرست که شامل نفقه، مراقبت و تصمیم‌گیری در امور فرزندخوانده است، ضمانت اجراهایی چون الزام و هدایت سرپرست به انجام تکالیف قانونی و امکان تعقیب او در صورت سوء رفتار نسبت به طفل وجود دارد. همچنین، با توجه به رویه قضایی و تأکید قانون بر اصل رعایت رفاه مادی و معنوی طفل، برخلاف قاعده، در شرایط بسیار خاص و استثنایی، فرزندخواندگی رسمی، قابل فسخ است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - واکاوی مبانی حکمت صدرایی در سبک زندگی سیاسی امام خمینی (ره)
        سید حامد عنوانی وحیده فخار نوغانی سید حسین سید موسوی سید مرتضی حسینی شاهردوی
        سبک زندگی سیاسی، به شیوۀ خاص مواجهه با مهمترین وظایف ساحت زندگی سیاسی اطلاق میشود که در راستای نیل به اهداف سیاسی شکل میگیرد. با توجه به اهمیت نقش مبانی هستی‌شناختی در بینشهای سازندۀ سبک زندگی، تحلیل مبانی هستی¬شناسانه سبک زندگی سیاسی امام ـ بعنوان فردی صاحب سبک ـ ضرورت چکیده کامل
        سبک زندگی سیاسی، به شیوۀ خاص مواجهه با مهمترین وظایف ساحت زندگی سیاسی اطلاق میشود که در راستای نیل به اهداف سیاسی شکل میگیرد. با توجه به اهمیت نقش مبانی هستی‌شناختی در بینشهای سازندۀ سبک زندگی، تحلیل مبانی هستی¬شناسانه سبک زندگی سیاسی امام ـ بعنوان فردی صاحب سبک ـ ضرورت می‌یابد. بدین منظور در این مقاله میکوشیم تأثیر مبانی حکمت متعالیه در محورهای اصالت وجود، خیریت وجود، وحدت وجود و کثرت در مظاهر آن، بساطت وجود و جایگاه انسان کامل در مراتب هستی را بر سبک زندگی سیاسی امام خمینی بررسی نماییم. بررسی و تحلیل آثار منتشرشده دربارۀ زندگی و شخصیت امام، به روش کتابخانه‌یی، نشان میدهد که التزام به مبانی حکمت صدرایی در شکلگیری و تثبیت سبک زندگی سیاسی ایشان نقشی بسیار چشمگیر داشته است. افزون بر این، با توجه به تشکیک در سه مرتبۀ «سبک زندگی سیاسی انسان کامل»، «سبک زندگی سیاسی رهبران الهی سبک¬پذیر از انسان کامل» و «سبک زندگی مردمی سبک¬پذیر از سبک زندگی سیاسی رهبران الهی»، امام در مقام شخصیتی تربیت¬یافته از حقیقت انسان کامل، با اصرار بر فراهم نمودن شرایط وصول مردم به سبک¬پذیری از انسان کامل، توانست توده¬های عظیمی از مردم را در راستای رسیدن به سبکی جدید از زندگی سیاسی متعالی، با خود همراه سازد. پرونده مقاله