-
دسترسی آزاد مقاله
1 - مقایسه دو تحقیق از کتاب «الدّروع الواقیة» با روش «مقابله چاپ»
مهدی مرادیمقابله نسخههای تحقیقشده چاپی، شناخت تحقیقات بهتر و محقّقان برتر را در پی دارد. با این کار، میتوان بهترین چاپ را از حیث علمی، تعیین و به مخاطب، معرّفی کرد. آثار سید ابن طاووس (م664ق) با موضوع دعا، همواره مورد توجّه عالمان و مردم بوده است. شخصیت سید و کاربردیبودن آثار چکیده کاملمقابله نسخههای تحقیقشده چاپی، شناخت تحقیقات بهتر و محقّقان برتر را در پی دارد. با این کار، میتوان بهترین چاپ را از حیث علمی، تعیین و به مخاطب، معرّفی کرد. آثار سید ابن طاووس (م664ق) با موضوع دعا، همواره مورد توجّه عالمان و مردم بوده است. شخصیت سید و کاربردیبودن آثار وی در این اقبال، مؤثّر مینماید. کتاب «الدّروع الواقیة» با موضوع اَعمال قابل تکرار در همه ماههای قمری، یکی از نگاشتههای اوست که دو تحقیق مشهور از آن به چاپ رسیده است. نگاشته حاضر، برای نخستین بار، این دو تحقیق را با روش مقابله، بررسی کرده و کار نیکوتر را معرّفی میکند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - مقایسه دو چاپ از کتاب «مصباح الشّریعه» با روش مقابله
حسین خلجیروزگاری که نشر علم، متوقّف بر استنساخ بود، نسخهبرداری از کتابها، دغدغه ای همیشگی برای عالمان و علمآموزان شمرده میشد. معمولا دو رونویسی از یک کتاب، با هم برابر نبود؛ چراکه دقّت کاتبان و توانایی آنان متفاوت بود و عوامل دیگری نیز در این تفاوت، نقش داشت. تفاوت متن رونوش چکیده کاملروزگاری که نشر علم، متوقّف بر استنساخ بود، نسخهبرداری از کتابها، دغدغه ای همیشگی برای عالمان و علمآموزان شمرده میشد. معمولا دو رونویسی از یک کتاب، با هم برابر نبود؛ چراکه دقّت کاتبان و توانایی آنان متفاوت بود و عوامل دیگری نیز در این تفاوت، نقش داشت. تفاوت متن رونوشت با نسخه اصلی، باعث خوانش اشتباه و در نتیجه، فهم نارَس یا غلط خواهد شد. «مقابله» راهی برای محفوظماندن متن از اشتباهات و یکسان سازی نسخه با متن است. این مهارت، برای مقایسه دو چاپ از یک کتاب نیز کاربرد دارد و میزان دقّت چاپ و نسخههای خطّی آن را نشان میدهد. هدف از مقابلههای حدیثی، تدقیق متن حدیث بر پایه نسخه مطبوع یا خطّی است. کتاب مصباح الشّریعه منسوب به امام صادق× است. این نسبت (فارغ از درستی و نادرستی) بههمراه محتوای اخلاقی و جذّاب، باعث اقبال عمومی به این اثر شده و ناشران مختلف را به نشر آن ترغیب کرده است. نوشتار حاضر از طریق مقابله دو چاپ مشهور «اعلمی» و «مصطفوی» نشان میدهد که چه آسیب هایی در طول روند آمادهسازی و چاپ، متوجّه یک کتاب شده و کدام نشر، اعتبار بیشتری دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - مقایسه چاپ آفاق از کتاب جمال الاسبوع با چاپ منشورات الرّضى بر پایه مقابله
حامد متوادیمیراث علمی گذشتگان در طول سالیان متمادی و بر اثر نسخهبرداریهای متعدد از آسیبهای متنی مصون نبوده است. یکی از پژوهشهای متن محور جهت رفع آسیبهای متنی و دستیابی به متون اصلی، مقابله نسخههای چاپ شده است. برخی از نسخههای چاپ شده به دفعات مورد تحقیق پژوهشگران قرار گرفته چکیده کاملمیراث علمی گذشتگان در طول سالیان متمادی و بر اثر نسخهبرداریهای متعدد از آسیبهای متنی مصون نبوده است. یکی از پژوهشهای متن محور جهت رفع آسیبهای متنی و دستیابی به متون اصلی، مقابله نسخههای چاپ شده است. برخی از نسخههای چاپ شده به دفعات مورد تحقیق پژوهشگران قرار گرفته اند و مقابله این نسخ به معرفی چاپهای ارزنده از حیث تحقیق کمک میکند. سید ابن طاووس از دانشمندان پرتلاشی است که در حوزه دعا تألیفات ارزشمندی به جای گذاشته و این آثار همواره مورد توجه عالمان و مردم بوده است. کتاب جمال الاسبوع با موضوع اعمال، نمازها و دعاهای ویژه ایام هفته یکی از نگاشتههای سید ابن طاووس است. نگاشته حاضر برای نخستینبار دو نسخه مشهور از این کتاب را با روش مقابله بررسی کرده و آسیبهای متنی آن را دستهبندی می کند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - گونهشناسی آسیبهای یافتشده در مقابله با محوریت کتابهای الاصول الستّة عشر، مصباح الشریعة، جمال الاسبوع و فلاح السائل
سید مجید حاجی زاده حسین خلجی مجید فاطمی راشد حامد متوادیگونهشناسی آسیب های مقابله، روشی برای دستهبندی اشکالات متنی نُسَخ چاپی است. نسخهبرداریهای متعدّد و امکانات محدود گذشته در کنار اشتباهات تایپیست و اموری دیگر، موجب بروز نقایصی در متون نُسَخ چاپی شده است. این اشکالات، سردرگمی در خوانش و در نتیجه، فهم ناقص یا نادرست گزا چکیده کاملگونهشناسی آسیب های مقابله، روشی برای دستهبندی اشکالات متنی نُسَخ چاپی است. نسخهبرداریهای متعدّد و امکانات محدود گذشته در کنار اشتباهات تایپیست و اموری دیگر، موجب بروز نقایصی در متون نُسَخ چاپی شده است. این اشکالات، سردرگمی در خوانش و در نتیجه، فهم ناقص یا نادرست گزاره های حدیثی را در پی دارد. تفاوتهای متنی میان نسخهها بهکمک «مقابله» قابل شناسایی است. این تفاوت ها را با هدف شناخت بهتر، در انواع مختلفی میتوان دستهبندی کرد. گاهی یک کتاب، توسّط ناشران مختلفی به چاپ میرسد. معمولا میان چاپهای مختلف، «مقابله»ای انجام نمیشود تا چاپ برتر شناسایی گردد و ناشر ضعیفتر به فکر اصلاح کار خود در چاپها و کتابهای بعدی برآید. معرّفی گونههای مختلف از اختلافات متنی در نسخههای چاپی، افزون بر شناسایی چاپهای برتر، به توسعه این نوع از پژوهشهای متنی کمک کرده و مسیر را برای نظارت پژوهشگران بر فعّالیت ناشران کتب حدیثی هموار میسازد. در این نگاشته، سعی شده گونه هایی از اختلافات متنی که از مقابله چهار عنوان کتاب حدیثی بهدست آمده، معرّفی شود. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - بررسی تطبیقی چاپهای مختلف از کتاب «الامامة و التبصرة من الحیرة» بر پایه مقابله (نمونهخوانی)
عارف صحتکتاب «الامامة و التبصرة من الحیرة» از نگاشتههای منتسب به ابن بابویه (م329ق)، پدر شیخ صدوق است. نسخههای این اثر که در موضوع «غیبت» نگاشته شده، تا زمان علّامه مجلسی در دسترس نبود. علّامه مجلسی نسخهای قدیمی از آن را یافت و شاگرد ایشان، شیخ عبد الله بحرانی صاحب عوالم الع چکیده کاملکتاب «الامامة و التبصرة من الحیرة» از نگاشتههای منتسب به ابن بابویه (م329ق)، پدر شیخ صدوق است. نسخههای این اثر که در موضوع «غیبت» نگاشته شده، تا زمان علّامه مجلسی در دسترس نبود. علّامه مجلسی نسخهای قدیمی از آن را یافت و شاگرد ایشان، شیخ عبد الله بحرانی صاحب عوالم العلوم، از آن، رو نویسی کرد. در حال حاضر، دو نسخه از این کتاب در دسترس است. این کتاب سه بار منتشر شده است. بررسی تطبیقی و مقابله این چاپها با یکدیگر نشان میدهد که هر کدام دارای امتیازها، ویژگیها و اشکالهایی است. در این میان، چاپ «آل البیت» به تصحیح و تحقیق آقای «سید محمّد رضا حسینی» بهتر از دو نشر دیگر است؛ هرچند اشکالات هر سه تحقیق به اندازهای است که این اثر را از تصحیح فنّی جدید بینیاز نمیکند. مقابله این چاپها با یکدیگر به کشف خطاهای ناشران و محقّقان این کتاب کمک کرده و زمینه را برای تصحیح متن و انتشار دوباره اثر فراهم میکند. پرونده مقاله