• فهرست مقالات سند چشم‌انداز

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - نوآوري و صادرات مبتني بر فناوري برتر مقایسه جمهوری اسلامی ايران با کشورهاي منتخب سند چشم‌انداز
        ابولفضل شاه آبادی هانیه ثمری
        در عصر حاضر، بخش عمده‌اي از توان اقتصادي ملل براي تسلط بر بازارهاي منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي در گرو کسب دانش و فناوري و به کارگيري آن در خلق محصولاتي متنوع و هماهنگ با نياز کنوني جهان است. استفاده از فناوري در توليد و صادرات، موجب افزایش قدرت رقابت پذیری و افزایش سهم در با چکیده کامل
        در عصر حاضر، بخش عمده‌اي از توان اقتصادي ملل براي تسلط بر بازارهاي منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي در گرو کسب دانش و فناوري و به کارگيري آن در خلق محصولاتي متنوع و هماهنگ با نياز کنوني جهان است. استفاده از فناوري در توليد و صادرات، موجب افزایش قدرت رقابت پذیری و افزایش سهم در بازار جهانی می‌گردد. هدف مطالعه حاضر، بررسي تأثير نوآوري بر صادرات با فناوري برتر ایران در مقایسه با کشورهاي منتخب سند چشم انداز در بازه زماني 2012-2007 به منظور ارائه توصيه هاي به سياست گذاران کلان اقتصادي در راستاي تحقق اهداف سند چشم انداز و مقابله جدي با تحريم هاي اقتصادي است. نتايج بيانگر رابطه مثبت بين نوآوري و صادرات با فناوري برتر در کشورهاي مورد مطالعه است. بر اساس تحليل هاي حاضر، در بين کشورهاي مورد مطالعه، بهترين و ضعيف ترين عملکرد صادرات مبتني بر فناوري برتر به ترتيب متعلق به ترکيه و قطر است. جمهوري اسلامي ايران درخصوص صادرات با فناوري برتر و در دو شاخص نوآوری (تعداد حق اختراع و تعداد مقالات علمی و فنی چاپ شده) در رتبه دوم منطقه قرار گرفته است ولی در سایر شاخص ها از وضعیت مطلوبی برخوردار نیست. علی رغم وجود نسل جوان آموزش دیده و گسترش تحصیلات تکمیلی به دلیل ناهماهنگی بین سیاست های کلان اقتصادی با سیاست های پژوهشی و نوآوری و خلاء تقاضا محوری نوآوری، هنوز جایگاه برتر ایران در صادرات با فناوری برتر در منطقه تحقق نیافته است. لذا جهت مقابله جدی با تحریم های اقتصادی و تحقق اهداف سند چشم انداز ضرورت دارد، اقدام به اتخاذ سیاست های کلان اقتصادی در راستای ایجاد بستر مناسب جهت بسط تقاضای فعالیت‌های نوآوری صورت پذیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - بررسي رشد کارآفريني در ايران در مقايسه با کشورهاي حوزه سند چشم انداز
        سعید کیان پور
        امروزه توسعه کارآفرینی به یکی از راهبردهاي مهم و اساسی اکثر کشورهای پیشرفته و نیز در حال توسعه تبدیل شده است. اما واقعیت این است که یکی از اقدامات اساسی برای توسعه کارآفرینی، ارزیابی آن است. ارزیابی کارآفرینی باید بر اساس شاخص‌ها و استاندارهای جهانی انجام گیرد که نه تنه چکیده کامل
        امروزه توسعه کارآفرینی به یکی از راهبردهاي مهم و اساسی اکثر کشورهای پیشرفته و نیز در حال توسعه تبدیل شده است. اما واقعیت این است که یکی از اقدامات اساسی برای توسعه کارآفرینی، ارزیابی آن است. ارزیابی کارآفرینی باید بر اساس شاخص‌ها و استاندارهای جهانی انجام گیرد که نه تنها تصویر روشنی از وضعیت کارآفرینی در سطح ملی ارائه کند، بلکه امکان محک‌زنی و مقایسه با سایر کشورهای موفق در زمینه توسعه کارآفرینی را نیز فراهم سازد. اقتصاد کشورهاي عضو ديده‌بان جهاني، بيش از 95 درصد توليد ناخالص جهاني را تشکيل مي‌دهد. برنامه ديده‌بان جهاني کارآفريني بر اساس سه دسته شاخص‌هاي «ادراک‌ها و گرايش‌هاي کارآفرينانه»، «فعاليت‌هاي کارآفرينانه» و «اشتياق کارآفرينانه» ارزيابي مي‌شوند. مطابق برنامه، ايران با شاخص کارآفريني نوپا برابر با 11 درصد، در ميان 67 کشور، در رتبه سي‌ام قرار دارد. اين شاخص طي پنج سال گذشته تقريباً روند صعودي داشته و مقدار آن بيش از ساير کشورهاي خاورميانه بوده است. همچنين شاخص قصد کارآفرينانه در ايران 28/22 درصد است که کشورمان را در ميان 67 کشور عضو در جايگاه سي ‌و پنجم قرار مي‌دهد. شاخص کارآفريني فرصت‌گرا در ميان شاخص‌هاي فعاليت‌هاي کارآفرينانه، نسبت به سال‌هاي گذشته (67/5 درصد در سال 1390 و24/6 درصد در سال 1391) رشد يافته است. اين به معناي آن است که کارآفريني اجباري کاهش يافته است. بر اين ‌اساس شاخص درک فرصت‌هاي کارآفرينانه نيز از 32 درصد در سال 1390 به2/39 درصد در سال 1391 افزايش يافته است. سرانجام رتبه ايران در شاخص ترس از شکست در ميان 67 کشور در رتبه 39 قرار دارد که حاکي از تمايل کم خطرپذيري ايرانيان براي راه‌اندازي کسب و کار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - تحولات توسعه‌ای کشورهای منتخب منطقه سند چشم‌انداز ایران و همگرایی اقتصادی منطقه‌ای
        میرعبداله حسینی بهرام امیراحمدیان
        در دهه اول هزاره سوم، کشورهای منتخب منطقه سند چشم‌انداز، تحولات توسعه‌ای سریعی را در حوزه‌های مختلف محیطی، زیرساختی، بخش واقعی اقتصاد، بخش خارجی اقتصاد و به‌ویژه در جذب سرمایه‌گذاری خارجی شاهد بوده‌اند. این تحولات توسعه‌ای به‌نوبه خود فرصت‌ها و چالش‌هایی را برای اغلب کش چکیده کامل
        در دهه اول هزاره سوم، کشورهای منتخب منطقه سند چشم‌انداز، تحولات توسعه‌ای سریعی را در حوزه‌های مختلف محیطی، زیرساختی، بخش واقعی اقتصاد، بخش خارجی اقتصاد و به‌ویژه در جذب سرمایه‌گذاری خارجی شاهد بوده‌اند. این تحولات توسعه‌ای به‌نوبه خود فرصت‌ها و چالش‌هایی را برای اغلب کشورهای منطقه، به‌ویژه ایران فراهم آورده است. نکته اساسی و کلیدی آن است که اگر ایران تمهیدات لازم برای حوزه‌های مورد اشاره را فراهم ننماید، بیم آن می‌رود که نه‌تنها به اهداف سند چشم‌انداز 1404 دست پیدا نکند، بلکه شکاف تاریخی توسعه ایران در مقیاس منطقه‌ای (بازیگران اصلی کلیدی) و جهانی بیشتر شده و روز به روز بر آن افزوده شود. مقاله حاضر در تلاش است با تبیین تحولات توسعه‌ای کشورهای منتخب منطقه مورد نظر سند چشم‌انداز 1404برای همگرایی اقتصادی منطقه‌ای، تحولات توسعه‌ای ایران در مقایسه با کشورهای مورد نظر را، اعم از فرصت‌ها، تهدیدها و چالش‌های فراروی ایران، گوشزد نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - تحلیل محتوا توسعه سیاسی دراسناد فرادستی (قانون اساسی و سند20‌ساله چشم‌انداز افق 1404)
        مصطفی کواکبیان عظیم متین
        چكيده این پژوهش به بررسی پیچیدگی‌های توسعه سیاسی در جمهوری اسلامی ایران با تمرکز ویژه بر تلاقی حاکمیت قانون اساسی و برنامه‌ریزی استراتژیک می‌پردازد. این پژوهش با تأکید بر لزوم بررسی عمیق قانون اساسی و سند چشم‌انداز ۲۰ساله 1404، به بررسی تأثیر متقابل بین اصول قانون اساس چکیده کامل
        چكيده این پژوهش به بررسی پیچیدگی‌های توسعه سیاسی در جمهوری اسلامی ایران با تمرکز ویژه بر تلاقی حاکمیت قانون اساسی و برنامه‌ریزی استراتژیک می‌پردازد. این پژوهش با تأکید بر لزوم بررسی عمیق قانون اساسی و سند چشم‌انداز ۲۰ساله 1404، به بررسی تأثیر متقابل بین اصول قانون اساسی ریشه در فقه اسلامی و اهداف تحول‌آفرین ترسیم‌شده در چشم‌انداز بلندمدت می‌پردازد. این مطالعه با استفاده از روش تحلیل محتوای تلخیصی، جایگاه توسعه سیاسی را هم در قانون اساسی و هم در سند افق ۲۰ساله بررسی کرده و پویایی پیچیده شکل‌دهنده مسیر سیاسی ایران را آشکار می‌کند. این یافته‌ها ماهیت دولت‌محور و از بالا به پایین توسعه سیاسی را روشن می‌سازد و چالش همسویی برنامه‌های توسعه با آرمان‌های دموکراتیک و مشارکت شهروندان را برجسته می‌کند. این تحلیل نه‌تنها مباحث آکادمیک در مورد توسعه سیاسی را غنی می‌کند، بلکه بینش‌های ارزشمندی را در اختیار سیاست‌گذاران قرار می‌دهد تا در چشم‌انداز متمایز اجتماعی - سیاسی جمهوری اسلامی ایران حرکت کنند. درنهایت، این مطالعه بر تأکید قانون اساسی بر مشارکت شهروندان و اصول دموکراتیک به‌عنوان عناصر اساسی برای تقویت ثبات سیاسی و اجتماعی تأکید دارد. پرونده مقاله