تجزيۀ هويت در رمان «سرخي تو از من»
محورهای موضوعی : پژوهشهای ادبیات کلاسیک ایران
نرگس اسکویی
1
(دانشيار گروه زبان و ادبيات فارسي، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامي، بناب، ايران.)
کلید واژه: تجزية هويت نقد روان‌شناسي سرخي تو از من سپيده شاملو,
چکیده مقاله :
نوشتن رمان یا ساختن فیلم بر اساس مطالعات علمی در عرصۀ جهانی، سابقۀ طولانی دارد؛ اما این امر اغلب در ادبیات داستانی ما مغفول مانده است. اختلال تجزیۀ هویت با نام اختصاری DID یک بیماری کمیاب هویتی و شخصیتی است. این بیماری، دست مایۀ ساخته شدن رمان و فیلم‌هایی در جهان شده است(1). «رمان سرخی تو از من»، یکی از نادر رمان‌های ایرانی است که با تکیه بر ویژگی‌ها و دلایل ایجاد این بیماری نوشته شده است. مقالۀ حاضر به شیوۀ مطالعاتی میان‌رشته‌ای روان‌شناختی، علاوه بر معرفی مختصر این بیماری، به ارزیابی چگونگی توصیف این بیماری در رمان، نمادپردازی‌های موجود در متن داستان، نحوۀ شخصیت‌پردازی و تطابق یا عدم تطابق شخصیت بیمار داستان با ویژگی‌های بیماران مبتلا به این اختلال می‌پردازد. بخش دیگری از مقاله به کاوش در تکنیک‌های توأمان داستان‌پردازی و روان‌کاوی که در لایه‌های مختلف داستان از آنها استفاده شده است (تداعی، برون‌ریز خاطرات واپس‌زده و...) اختصاص دارد. نتیجۀ حاصل از این تحقیق، گویای آن است که نویسنده علی‌رغم چند لغزش کوچک علمی، از حیث داستان‌پردازی در بهره‌مندی از تکنیک‌های تعلیق و تداعی و انتخاب راوی و زبان خاص برای روایت مناسب این داستان و توصیف بیماری یادشده، بسیار موفق و تأثیرگذار عمل کرده است.
Writing a novel and making a film based on scientific studies from worldwide has a long history; but this matter is often forgotten in story literature. Dissociative Identity Disorder (or DID) is a rare identity and personality disease. This sickness was foundation of writing novels and making films. “Your redness from me” Novel is one of the rare Persian novels that is written based on features and reasons of this disease. Current article, using a psychological interdisciplinary studies method, briefly introduces this sickness and assesses its method of disease description, available symbols in story text, characterization type and match or mismatch of sick character of story with patients stricken with this disorder. Another part of the article seeks to search for simultaneous techniques of storytelling and psychoanalysis which are used in different layers of story (association, effusion of repressed memories, and …). Obtained result shows that although author had a few scientific errors, she was so successful in storytelling and using techniques like suspense, association, narrator selection, and special language appropriate for this story and describing mentioned patient.
