تحليل زماني- مکاني محيط رسوبي نهشته¬هاي کربناته کرتاسه بالايي در منطقه بجستان (شمال بلوک لوت)
محورهای موضوعی :زهرا رضازاده 1 , عباس صادقی 2 , محبوبه حسینی برزی 3 , احمد رضا خزاعی 4
1 - دانشگاه شهید بهشتی
2 - دانشگاه شهید بهشتی، تهران
3 - دانشگاه شهید بهشتی
4 - دانشگاه بیرجند
کلید واژه: ميکروفاسيس , کرتاسه بالايي, سنومانين, سانتونين- کامپانين پيشين, بجستان,
چکیده مقاله :
در اين پژوهش ميکروفاسيس، محيط رسوبي و مدل رسوبي نهشته هاي کربناته کرتاسه بالايي در منطقه بجستان در چهار برش چاچول، شهرک صنعتي، مزار و بهاباد مورد مطالعه و تحليل قرار گرفت. اين نهشته ها در برش هاي متفاوت با ضخامت هاي متفاوت رخنمون پيدا کرده و بر اساس بافت رسوبي، شواهد پتروگرافي و فوناي موجود در اين نهشته ها شش ميکروفاسيس کربناته متعلق به سه کمربند رخساره اي لاگون، سد و دریای باز کمعمق واقع در رمپ داخلي شناسايي شد. مقايسه ميکروفاسيس ها و کمربند هاي رخساره اي برش هاي مختلف روند افزايش ملايم و تدريجي عمق را براي سنومانين و افزايش محسوسي را در سانتونين- کامپانين پيشين نسبت به سنومانين نشان مي دهند. همچنين عمق نهشت اين رسوبات در دو برش چاچول و شهرک صنعتي کمعمقتر و کموبیش مشابه بوده و به نسبت دو برش مزار و بهاباد عمق بيشتري را نشان مي دهند. بر اين اساس امتداد خط ساحل کموبیش شرق، شمال شرق- غرب، جنوب غرب پيشنهاد مي شود. ماسه اي شدن برخي رخساره ها نيز مي تواند حاکي از فعاليت هاي زمين-ساختي در امتداد گسل هاي پي سنگي منطقه باشد.
In this study, microfacies, sedimentary environment and sedimentary model of the Upper Cretaceous carbonate deposits in the Bajestan region were studied and analyzed in four sections Chachool, Shahrak Sanati, Mazar and Bahabad. These deposits are exposed in different sections with different thicknesses. Based on sedimentary texture, petrographic and biotic evidences, 6 carbonate microfacies belonging to three facies belts of lagoon, shoal and shallow open marine located on the inner ramp were identified in these deposits. Comparison of microfacies and facies zones of different sections show a slight and gradual increase in the depth of Cenomanian and a significant increase in Santonian- Early Campanian relative to Cenomanian. Furthermore, the depth of these sediments in Chachool and Shahrak Sanati sections is almost similar and shallower than the others, while Mazar and Bahabad sections represent deeper environment. Accordingly, the approximate coastline trend seems to be east, northeast- west, southwest. However, the presence of different amounts of siliciclastic sand in some facies could be related to the tectonic activity along the basement faults in the area.
آدابي، م. ح.، 1390. ژئوشيمي رسوبي. انتشارات آرين زمين، 503.
آقانباتي، ع.، 1385. زمين¬شناسي ايران. سازمان زمين¬شناسي و اکتشاف معدني کشور، 586.
پورلطيفي، ع.، 1381. نقشه زمين¬شناسي 100000 :1 فردوس، سازمان زمين¬شناسي و اکتشاف معدني کشور.
عاشوري، ع.، کريم¬پور، م. ح. و سعادت، س.، 1386. نقشه زمين¬شناسي 100000 :1 بجستان، سازمان زمين¬شناسي و اکتشاف معدني کشور.
نقشه 1000000: 1 راههای ایران، 1398، موسسه جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاشناسی،
Assadi, S. and Kolahdani, S., 2014. Tectono- magmatic evolution of Lut Block eastern Iran, A model for spatial localization of porphyry Cu mineralization. Journal of Novel Applied Sciences, 3, 9, 1058-1069.
Bansal, U., Baneryee, S., Pande, K. and Ruidas, D. K., 2019, Unusual seawater composition of Late Cretaceous Tethys imprinted in glauconite of Narmada basin, Central India. Published online by Cambridge University, 233- 247.
Dickson, J. A. D., 1965. A modified staining technique for carbonate in thin section. Nature, 205, 587.
Dunham, R., 1962. Classification of carbonate rocks according to depositional texture. In: Classification of Carbonate Rocks. Journal of American Association Petroleum Geology, 1, 121.
Flugel, E., 2010. Microfacies Analysis of Limestones, Analysis Interpretational Application. Springer- Verlag, 976.
Hegab, O. A., Serry, M. A., Anan. T. I. and El- Wahed, A. G., 2016. Facies analysis, Glauconite distribution and sequence stratigraphy of the Middle Eocene Qarara Formation, El- Minya area, Egypt. Egyptian Journal of Basic and Applied, 3, 1, 71- 87.
Hosseini, S. H., Vahidinia, M., Najafi, M. and Mousavi Harami, S. R., 2017. Biostratigraphy, depositional environment and sequence stratigraphy of Late Cretaceous clastic-evaporite-carbonate deposits, east of Central Iran, Bajestan, Journal of Himalayan Earth Sciences, 50, 1A, 41-56
Miall, A. D., 2000. Principle of sedimentary basin analysis, third edition, Springer- Verlag, 319.
Nichols, G., 2009. Sedimentology and Stratigraphy, Blackwell Publishing, 432.
Saadat, S. and Stern, C., 2016. Distribution and geochemical variations among paleogene volcanic rocks from the north-central Lut block, Eastern Iran, Iranian Journal of Earth Sciences, 8, 1-24.
Stoklin, J. and Nabavi, M. H., 1973. Tectonic Map of Iran 1: 2500000. Geological Survey of Iran.
Tuker, M. E., 2001. Sedimentary petrology: An introduction to the origen of sedimentary rock. Blackwell Science, 262.