نقش آزاد¬راه تهران - شمال بر توسعة سکونتگاههای روستایی
محورهای موضوعی :
1 - دانشیار دانشگاه آزاد واحد یادگار امام
کلید واژه: آزادراه تهران ـ شمال توسعه سکونتگاههای روستایی محیط زیست روش AHP. ,
چکیده مقاله :
توسعه پایدار، مؤلفه های مختلف: اقتصادی، اجتماعی، توریستی، کالبدی و زیست محیطی را دربرمی گیرد. یکی از ارکان مهم در این رابطه، تغییر و تحولات کالبدی و کاربردی اراضی و ایجاد بسترهای حمل ونقل و تأثیر آن بر سکونتگاههای روستایی است. لذا، بسیاری از نقاط کشورمان به خاطر این گونه تغییرات، دچار تحولات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی شده اند. هدف این تحقیق، بررسی تأثیر ایجاد آزاد راه تهران - شمال بر توسعه روستاها و سکونتگاههای مسیر و تعیین و ارایه راهکارهای مناسب در زمینه های: زیست محیطی، جمعیتی، اکولوژی جانوری، ساختار اجتماعی، صنعتی، خدماتی، مراتع و جنگل ها، زمین شناسی، کشاورزی، اراضی، دامپروری، گردشگری، ساختار اقتصادی، ترافیکی و حمل ونقل و مدیریت، با بهره گیری از روشAHP می باشد. در فرضیه تحقیق مطرح می شود که آزادراه تأثیرات مثبتی را بر سکونتگاههای روستایی مسیر عبور می گذارد و نیز اثرات و تغییرات زیست محیطی را برای ناحیه تحت نفوذ ایجاد می کند. روش تحقیق حاضر، توصیفی ـ تحلیلی و با هدف کاربردی است و از روش مطالعات میدانی در قالب مشاهده و... استفاده شده است. چنین نتیجه گیری می شود که بسیاری از روستاهای مسیر که در بن بست قرار داشتند و تنها از طریق راه های محلی به سایر روستاها، دهستان ها، بخش ها و شهرها منتهی می شدند، پس از احداث آزادراه و سیر تکاملی آن، به شریان اصلی وصل شده و این جریان ضمن این که خود تحولات چشمگیری را در نواحی تحت نفوذ به همراه دارد، کمترین آسیب زیست محیطی را نیز درپی خواهد داشت.
Research suggests that sustainable development covers different economic, social, tourist, physical and environmental components. One of the important elements in this relationship is physical changes and land use and creating transport and its impact on rural settlements. So many parts of our country because of these changes have economic, social and environmental developments. The aim of this study is to investigate the effect of creating freeway on the development of villages and path settlements and identifying and providing appropriate solutions in the following areas: Environmental, demographic, animal ecology, social structure, industry, service, meadows and forests, geology, agriculture, land, livestock, tourism, economic, traffic and transport structure and management by using AHP method. Research theory suggests that freeway has positive impact on passing rural settlements and creates environmental effects and changes to the area under the influence. The research method is descriptive - analytical and with functional goal and from field studies in the form of observation, interviews, questionnaires, providing photographs and videos have been used. It is concluded that there are many villages which were impasse in path, and were leading only through local way to other villages, districts, counties and cities, after construction of freeway and its evolution, they were connected to the main artery and moreover this flow has its remarkable developments in areas under the influence, it has least environmental damage.
1. ازکیا، مصطفی؛ غفاری، گلامرزا (1383)، توسعه روستایی با تأکید بر جامعه روستایی ایران، نشر نی.
2. ازکیا، مصطفی(1384)، معرفی جامعه¬شناسی روستایی، تهران، انتشارات اطلاعات؛
3. اطلس ایران (1387)، نقشه، مقیاس 1:1000000، تهران، ناشر مؤسسه گیتاشناسی؛
4. تودارو، مایکل (1370)، توسعه اقتصادی در جهان سوم، ترجمه غلام¬علی فرید، مؤسسه علمی تهران؛
5. رضوانی، محمدرضا (1390)، برنامه¬ریزی توسعه روستایی در ایران، انتشارات قومس؛
6. مرکز آمار ایران، سرشماری عمومی، سال 1380؛
7. سالنامه حمل¬ونقل (1381)، دفتر فناوری اطلاعات، وزارت حمل¬ونقل و ترمینال¬های کشور؛
8. سعیدی، عباس (1389)، بنیان¬های جغرافیای روستایی، تهران، ناشر سمت؛
9. سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح (1356)، نقشه¬ها و عکس¬های هوایی، 1:25000و سازمان ملی نقشه¬برداری؛
10. سازمان نقشه¬برداری(1359)، نقشه منطقه مورد مطالعه، مقیاس 1:500000؛
11. سازمان حفاظت محیط¬زیست، تهران (1387)؛
12. شرکت تهران - بزرگراه شمال (1383)، طرح توپوگرافی مسیر بزرگراه 1:2000 .
13. شرکت ملی نفت ایران (1353)، 1،000،000 نقشه، مقیاس نقشه زمین¬شناسی 1:1000000 شمال شرق ایران؛
14. فلاح¬تبار، نصراله (1388)، بنیان¬های جغرافيايی و نظام حمل¬ونقل زمينی ايران، انتشارات سازمان جغرافیايی ارتش؛
15. فرهنگ جغرافیایی آکسفورد، 1997؛
16. قلی¬نیا، جواد، 1389، توسعه روستایی ایران، 1377-1373، مجله جهاد، شماره 231 -230؛
17. مهندسین مشاور Pars - Union Road، با استفاده از داده¬های 1371 تا1376؛
18. مهندسین مشاور پارس (1373)، اتوبان تهران- شمال، مطالعات مختصر - جاده اتحادیه؛
19. مهندسین مشاور پارس،1383؛
20. مهندسین مشاور تحقیق و توسعه،1375؛
21. مهندسین مشاور زاوه،1387؛
22. Saaty، T.L.،(1980)، “روند سلسله مراتب تحلیلی”، McGraw-Hill، نیویورک.
