نقش بینش عرفانی و آموزه‌های قرآنی در جبران خسارات و بحران‌ها: مطالعه تطبیقی تمدن اسلامی و جهانی
محورهای موضوعی : کلام اسلامیزهرا شاه مردی 1 , محسن جلالی شهری 2 , محسن ولایتی 3
1 - دانشجوی دکتری، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد تربت حیدریه، دانشگاه آزاد اسلامي، تربت حیدریه، ايران
2 - استادیار، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد تربت حیدریه، دانشگاه آزاد اسلامي، تربت حیدریه، ايران
3 - استادیار، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد سبزوار، دانشگاه آزاد اسلامي، سبزوار، ايران
کلید واژه:
چکیده مقاله :
این مقاله به بررسی تطبیقی جبران خسارات ناشی از آسیب‌های زیرساختی مانند شبکه برق در تمدن اسلامی و دیگر تمدن‌ها می‌پردازد. هدف آن فهم اصول معنوی و اخلاقی نهفته در فرآیند جبران خسارت‌ها در تمدن‌های مختلف است و پیشنهاد راهکارهایی بر اساس آموزه‌های قرآنی و عرفانی برای بهبود این فرآیند در دنیای معاصر دارد. تحقیق به روش کیفی انجام شده و داده‌ها از منابع فقهی، حقوقی و تاریخی با نگاهی عرفانی و معنوی گردآوری شده‌اند. در تمدن اسلامی، جبران خسارات نه تنها بر اساس قوانین حقوقی بلکه بر اصول اخلاقی قرآن و سلوک عرفانی استوار است. این اصول، از جمله عدالت، انصاف و مسئولیت اجتماعی، به‌ویژه در حوزه جبران خسارت‌ها، علاوه بر حقوق مادی، به ابعاد معنوی و روحانی نیز توجه دارند. مقایسه تطبیقی نشان می‌دهد که تمدن اسلامی تأکید بیشتری بر بُعد معنوی و احسان نسبت به سایر تمدن‌ها دارد. یکی از یافته‌های مهم تحقیق، نقش بنیادین دولت اسلامی در جبران خسارات ناشی از آسیب‌های زیرساختی است که از آموزه‌های قرآنی و عرفانی سرچشمه می‌گیرد. دولت اسلامی با الهام از اصل «ولایت» و مفاهیم عرفانی همچون محبت و خدمت به خلق، مسئولیت عمیق و معنوی در این زمینه دارد. در سایر تمدن‌ها، هرچند دولت‌ها مسئول جبران خسارت‌های زیرساختی هستند، اما رویکرد عمیق و الهی کمتر به چشم می‌آید. این تحقیق نشان می‌دهد که مبانی قرآنی و عرفانی تمدن اسلامی در جبران خسارات، به‌ویژه در زمینه آسیب‌های زیرساختی، چارچوب جامع و الهی ارائه می‌دهد که می‌تواند الگویی برای دیگر تمدن‌ها باشد و در بهبود فرآیند جبران خسارت‌ها در جهان امروز مؤثر واقع شود.
This paper examines electricity grid damage compensation in Islamic civilization and other civilizations from a comparative perspective. The aim of this research is to identify the similarities and differences in how electricity grid damage is compensated for in different civilizations and to provide solutions for improving this process in the modern world. To conduct this research, a qualitative research method was employed, and data was collected through library studies. The sources used included legal, historical, and scientific articles related to the topic under discussion. The research findings indicate that in Islamic civilization, electricity grid damage compensation was based on religious and ethical principles. In other civilizations, there were various methods for compensation, which were primarily based on the laws and customs of each civilization. By comparing the different methods of compensation in different civilizations, it can be concluded that in some cases there are similarities and in others there are differences. These similarities and differences can help to deepen our understanding of this topic and provide solutions for improving the compensation process in the modern world. One of the most important findings of this research is the emphasis on the role of the state in compensating for electricity grid damage in Islamic civilization. In other civilizations, the state was also responsible for compensation in some cases, but this responsibility was not complete or absolute. Based on the findings of this research, it can be suggested that the religious principles of Islamic civilization in the field of electricity grid damage provide a comprehensive and fair framework for addressing this issue. These principles can be used as a model for other civilizations in addressing this issue.
