بررسی تحلیلی گرایشهای کلامی در تعلیم و تربیت دوره آل بویه
محورهای موضوعی : کلام اسلامی
مریم سارخانلو
1
,
محبوب مهدویان
2
,
باقر سرداری
3
1 - دانشجوی دکتری گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، واحد خوی، دانشگاه آزاد اسلامی، خوی، ایران
2 - استادیارگروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، واحد خوی، دانشگاه آزاد اسلامی، خوی، ایران
3 - استادیارگروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، واحد خوی، دانشگاه آزاد اسلامی، خوی، ایران
کلید واژه:
چکیده مقاله :
تعلیم و تربیت در دوره اسلامی تحت تاثیر مولفه های گوناگون، دچار فراز و نشیب و تحولات شده است. تحولات سیاسی و ساختارهای فکری حکمرانان، اندیشه های فقهی، کلامی و فلسفی از جمله این مولفه ها به حساب می آیند که در این مقاله نگاه متفاوت در دوره آل بویه به کلام، ظهور و نمود گرایش های کلامی در این دوره، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. و در آن ضمن استخراج داده های لازم پژوهش از منابع متعدد و متنوع تاریخی، کلامی و تربیتی و چینش منطقی داه ها و توصیف آنها، تحلیل های مرتبط ارائه شده است. در راستای عنوان مقاله، با اشاره به جایگاه کلام در دوره آل بویه، علل و عوامل توجه به کلام تشریح شده و تاثیرگذاری این توجه در تعلیم و تربیت این دوره مورد تحلیل قرارگرفته است. نتیجه این تحقیق نشان می دهد مجموعه ای از عوامل از جمله دفاع از مبانی اعتقادی شیعه، نفوذ شیوه های کلامی معتزله و غیبت امام زمان(عج)، در این دوره، کلام، جایگاه ویژه ای یافت و حضوری برجسته در تعلیم و تربیت پیدا کرد. این برجستگی هم درگرایش به بکارگیری روشهای عقلی در عقاید کلامی، گسترش مجالس درس کلام و بکارگیری مناظره در آموزش کلام نمایان است.
Education in the Islamic era has undergone ups and downs and changes under the influence of various components. Political developments and intellectual structures of the rulers, jurisprudential, theological and philosophical thoughts are among these components. In this article, the different view of speech in the period of Al-Boyeh, the appearance and appearance of theological trends in this period have been discussed and investigated. And in it, while extracting the necessary research data from numerous and diverse historical, theological and educational sources and the logical arrangement of the tenses and their description, related analyzes are presented. In line with the title of the article, referring to the place of speech in the Al-Boye period, the causes and factors of attention to speech have been explained and the effectiveness of this attention in the education of this period has been analyzed. The result of this research shows that a series of factors including the defense of Shia religious foundations, the influence of Mu'tazila theological methods and the absence of Imam Zaman (A.S.), in this period, the word got a special place and a prominent presence in education. This prominence is evident in the tendency to use rational methods in theological opinions, the expansion of theology lessons, and the use of debate in theology education.
