معنا و هدف زندگی در افق اندیشۀ مدرنیته و نقد آن بر اساس مبانی قرآنی
محورهای موضوعی : کلام اسلامیسید محمد نورالهی 1 , محمد رضائی اصفهانی 2 , محمود قیوم زاده 3
1 - .دانشگاه آزاد اسلامی، قم
2 - عضو هیئت علمی و مدیر مجتمع قرآن و حدیث جامعه المصطفی
3 - دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه
کلید واژه: سبک زندگی, قرآن, مدرنیته, اهداف. ,
چکیده مقاله :
هدف این پژوهش عبارت است از یک بررسی تطبیقی میان اهداف سبک زندگي قرآنی و مدرنیته است که تمایز آن دو را مشخص می‌کند و نتایج و پیامدها و فواید و ثمره هر کدام را مورد کاوش قرار می‌دهد تا مشعل هدایت‌گری برای هر پرسشگر و جوینده حقیقت باشد. به این منظور با تأکید بر روش توصیفی –تحلیلی و با استفاده از ابزار کتابخانه‌ای و رویکرد علمی– دینی به مطالعه آموزه‌های قرآن کریم و دیدگاه‌های اندیشمندان مدرنیته پرداختیم. دستاورد اصلی این تحقیق این است که با بیان تفاوت‌های عمده بین اهداف آن دو کارآمدی و نتایج را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم تا هر پویشگر بتواند با آگاهی بیشتر و راحت‌تر انتخاب کند و راه را بپیماید و به زندگي جاودانه دست يابد.
The purpose of this study is a comparative study between the goals of the Qur'anic lifestyle and modernity, which distinguishes between the two and explores the results and consequences and benefits and fruits of each to be a guiding torch for every questioner and seeker of truth. For this purpose, by emphasizing the descriptive-analytical method and using library tools and scientific-religious approach, we studied the teachings of the Holy Quran and the views of modern thinkers. The main achievement of this research is to analyze the efficiency and results by stating the main differences between the goals of the two so that each scanner can choose more consciously and more easily and walk the path and achieve eternal life.
قرآن کریم
افشار کهن، جواد، (1389ش)، بازخوانی جامعه‌شناختی سنت‌گرایی و تجددطلبی در ایران بین دو انقلاب، تهران:آوای نور، دوم.
افشانی، سید علیرضا و دیگران، (۱۳۹۳)، بررسی رابطه سبک زندگی اسلامی با سلامت اجتماعی مردم شهر یزد، دو فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات اسلام و روان‌شناسی، سال هشتم، شماره ۱۴، صفحه ۸۳ - ۱۰۳.
آذرشب، معصومه و میر مرادی، عیسی، (۱۳۹۳)، شاخصه‌های سبک زندگی اسلامی، مجموعه مقالات اولین کنفرانس ملی تحقیق و توسعه در هزاره سوم دانشگاه آزاد اسلامی واحد علی آباد کتول، صفحه ۱ - ۱۲.
آذرنگ، عبدالحسین، (1376ش)، مدرنیته و پست مدرنیته و تمدن غرب، مجله نگاه نو، شماره 35.
آزبورن، پیتر، (1380ش)، مدرنیته: گذار از گذشته به حال، ضمن کتاب «مدرنیته و مدرنیسم»، ترجمه و تدوین: حسین علی نوذری، تهران: انتشارات نقش جهان، یکم فصل سوم: ص 63-78.
پورکریمی، اسلام، (۱۳۸۳)، اعتدال و میانه‌روی در اسلام، ماهنامه شمیم یاس، سال چهارم، شماره ۱۴، صفحه ۶ - ۸.
پیامدهای مدرنیت، (1378) آنتونی گیدنز، ترجمه محسن ثلاثی، تهران، انتشارات نی.
جابری مقدم، مرتضی هادی، (1384) شهر و مدرنیته، تهران، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ص26.
جان‌احمدی، فاطمه، (1397) تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، چاپ 46، قم، دفتر نشر معارف، ص 68.
جمالی، مصطفی، (1384)، دین و مدرنیته، چاپ اول، چاپ برهان قم، ص 24.
جوادی‌آملی، عبدالله، انتظار بشر از دین، ص۱۵.
خسروپناه، عبدالحسین، (1380)، دینداری و تجددگرایی، نشریه بازتاب اندیشه، شماره15، موسسه فرهنگی طه.
عبدالرسول بیات و همکاران، (1381) درآمدی بر مکاتب و اندیشه‌های معاصر، مؤسسه اندیشه و فرهنگ دینی، چاپ اول، قم.
دفتر تبلیغات اسلامی، نشریه نقد و نظر، ج۵، ص۱۹-۲۰.
رضايي اصفهاني، محمد علي، (1396)،سبک زندگي قرآني(1) مباني و اصول عام سبک زندگي، قم،دفتر نشر معارف صفحه 38.
شریفی، احمد حسین، (۱۳۹۱)، سبک زندگی به عنوان شاخصی برای ارزیابی سطح ایمان، مجله معرفت فرهنگی اجتماعی، سال سوم، شماره ۳، صفحه ۴۹ - ۶۲.
حسینعلی نوذری، (1379) صورتبندی مدرنیته و مدرنیسم، انتشارات نقش جهان، تهران، 1379.
فاضلی، محمد، (1382)، مصرف و سبک زندگی، قم: انتشارات صبح صادق، سوم.
فاضلی، نعمت الله، (1383ش)، سبک زندگی، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، یکم.
اولیو راستگی و آلن بولک، (1378) فرهنگ اندیشه نو، جمعی از مترجمان، انتشارات مازیار، چاپ دوم، تهران، ص 796.
عبدالرسول بیات، (1386)، فرهنگ واژه‌ها، موسسه اندیشه و فرهنگ دینی، قم، ص 529-538.
کافی، مجید، (1397) سبک زندگی اجتماعی با تأکید بر آیات قرآن، چاپ اول، قم، ص12.
کاویانی، محمد، (1394)، درسنامه ی سبک زندگی (با رویکرد تجویزی)، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
کاویانی، محمد، (1396ش)، سبک زندگی خانوادگی از دیدگاه قرآن و مدرنیته، مجله تربیت اسلامی، شماره 24.
تدوین و ترجمه: حسینعلی نوذری، (1380) مدرنیته و مدرنیسم (مجموعه مقالاتی از 15 نظریه پرداز غربی)، انتشارات نقش جهان، چاپ دوم.
مظاهری، حسین/ سید داریوش، رحیمی، (تابستان 1396) جمشید ابراهیم‌پور سامانی، مطالعات تاریخ و تمدن ایران و اسلام - شماره 6.
مظفری، آیت، (1385) فصلنامه علمی ترویجی مربیان، شماره 21.
بابک احمدی، (1377) معمای مدرنیته، نشر مرکز، تهران، 1377.
معین، محمد، (1371ش)، قرهنگ فارسی معین، تهران موسسه ی انتشارات امیرکبیر، هشتم.
میرساردو، طاهره، (1379ش)، فرهنگ جامع جامعه‌شناسی، تهران: انتشارات سروش، تهران، یکم.
نصیری (رضی)، محمد ودیگران (1394) رهیافت تحلیلی به وصیت‌نامه سیاسی- الهی امام خمینی (ره) تهران دانشگاه آزاد اسلامی.
محمد جواد لاریجانی، (1376) نقد دینداری و مدرنیسم، مؤسسه اطلاعات، تهران.
نیازی، محسن و کارکنان نصرآبادی، محمد، (۱۳۹۲)، بررسی رابطه بین دینداری و سبک زندگی شهروندان (مطالعه موردی شهروندان شهرستان کاشان در سال ۱۳۹۰)، فصلنامه برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، شماره ۱۶، صفحه ۲۱۳ - ۱۷۳.
نیازی، محسن و کارکنان نصر آبادی، محمد، (۱۳۹۲)، بررسی رابطه بین دینداری و سبک زندگی شهروندان (مطالعه موردی شهروندان شهرستان کاشان در سال ۱۳۹۰)، فصلنامه برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، شماره ۱۶، صفحه ۲۱۳ - ۱۷۳.
Chaney, David, (1994), The cultural, turn, New York: Routledge.
Sobel, Michael, (1981) Life style Expenditure in comtem porary American: Relations bet ween stratification and culture, American behavioral Scientist, vol. 26. No. 4, pp. 521-533.
نوع مقاله: پژوهشی
صفحات 240 ـ 223
معنا و هدف زندگی در افق اندیشۀ مدرنیته
و نقد آن بر اساس مبانی قرآنی
سید محمد نوراللهی 1
محمد رضايي اصفهاني 2
محمود قیوم‌زاده 3
چکيده
هدف این پژوهش عبارت است از یک بررسی تطبیقی میان اهداف سبک زندگي قرآنی و مدرنیته است که تمایز آن دو را مشخص می‌کند و نتایج و پیامدها و فواید و ثمره هر کدام را مورد کاوش قرار می‌دهد تا مشعل هدایت‌گری برای هر پرسشگر و جوینده حقیقت باشد. به این منظور با تأکید بر روش توصیفی –تحلیلی و با استفاده از ابزار کتابخانه‌ای و رویکرد علمی– دینی به مطالعه آموزه‌های قرآن کریم و دیدگاه‌های اندیشمندان مدرنیته پرداختیم. دستاورد اصلی این تحقیق این است که با بیان تفاوت‌های عمده بین اهداف آن دو کارآمدی و نتایج را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم تا هر پویشگر بتواند با آگاهی بیشتر و راحت‌تر انتخاب کند و راه را بپیماید و به زندگي جاودانه دست يابد.
واژگان کلیدی
سبک زندگی، قرآن، مدرنیته، اهداف.
[1] . دانشجوی دکتری علوم قرآن وحدیث، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران.
Email: s.m.noorollahi1340@gmail.com
[2] . استاد گروه علوم قرآن و حدیث، جامعه المصطفی العالمیه، قم، ایران. (نویسنده مسئول)
Email: Rezaee.quran@gmail.com
[3] . استاد گروه معارف اسلامی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران.
Email: maarefteacher@yahoo.com
تاریخ دریافت: 9/12/1400 پذیرش نهایی: 3/3/1401
