راهبرد حامیان بافت‌های تاریخی کرمان برای محافظت از مکان‌های تاریخی
محورهای موضوعی : شهرسازی اسلامینوشین نظریه 1 , عیسی اسفنجاری 2
1 - دانشجوی دکتری رشته مرمت و احیا بناها و بافت¬های تاریخی، دانشگاه هنر اصفهان
2 - دانشیار گروه مرمت و احیاء بناها و بافت¬های تاریخی، دانشگاه هنر اصفهان
کلید واژه: شهر تاریخی کرمان, حفاظت مدرن, حامیان بافت تاریخی, راهبردهای عملی مردمی.,
چکیده مقاله :
با توسعه رویکرد مدرن حفاظت، تدوین منشورها، معاهدات و شکل‌گیری مؤسسه‌های بین‌المللی، حفاظت و مرمت مکان‌های تاریخی رفته‌رفته از خاستگاه جغرافیایی و فرهنگی مردم فاصله گرفته و بر ابعاد جهانی آن افزوده شد. رنگ باختن نقش و کوتاه شدن دست مردم بومی در حفاظت و مرمت مکان‌های تاریخی را می‌توان از مصادیق جهانی شدن برشمرد. بررسی اینکه مردم در حفاظت و مرمت مکان‌های تاریخی چگونه می‌اندیشند و عمل می‌کنند از پرسش‌های اساسی پژوهش پیش روست؛ لذا این پژوهش با هدف دستیابی به راهبردهای مردمیِ حفاظت¬ در شهر تاریخی کرمان است. بدین منظور از روش تحقیق کیفی تئوری زمینه‌ای (GT) استفاده و جمع‌آوری داده از طریق مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته انجام شده است. 24 نفر از مردم شهر کرمان که در تعامل با مکان‌های تاریخی‌اند با روش نمونه‌گیری هدفمند و معیار اشباع نظری مطالعه گردید. در یافته¬ها و نتایج پژوهش نمایان شد که گروهی از افراد محلی تمایل و علاقه خاصی به اماکن تاریخی دارند و از اقدامات آنها هفت مقوله اصلی به دست آمد که شامل: اقدامات پیشگیرانه و محافظت پیشدستانه، الهام و الگوبرداری در مرمت، دوگانه¬ خالص- تلفیقی در مرمت، دوگانه تحکیمی- تزئینی در مرمت، بسط و گسترش بنای تاریخی، نگهداشت اجزاء و حفظ عناصر بنای تاریخی، نگهداری و مقابله با روند تخریب بنا می‌باشد.
With the development of the modern approach of conservation, the formulation of charters, treaties and the formation of international institutions, the Conservation and restoration of historical places gradually distanced from their geographical, cultural and people origins, and its global dimensions were added. The loss of role and shortening of the hand of native people in the Conservation and restoration of historical places can be counted as one of its consequences, So Discussioning how people think and act in the Conservation and restoration of historical places is one of the basic research questions; This research seeks to achieve popular conservation strategies in the historical city of Kerman. For this purpose, grounded theory method (GT) has been used and collect data through semi- structured interviews. 24 people of Kerman city who are interacting with historical places were studied with purposeful sampling method and theoretical saturation criteria. In the results of the research, it was revealed that a group of local people have a special desire and interest in historical places, and seven main categories were obtained from their actions, which include: Preventive conservation, inspiration and modeling in restoration, pure- integrated duality in restoration, consolidating- decorative duality in restoration, expansion and expansion of the historical building, preservation of the components and preservation of the elements of the historical building, maintenance and dealing with the process of destruction.
اعلامیه جهانی تنوع فرهنگی یونسکو (1390) کمیسیون ملی یونسکو، ایران.
استراوس، انسلم و جولیت کوربین (1397) اصول روش تحقیق کیفی: نظریه مبنایی رویه‌ها و شیوه‌ها، ترجمه¬ بیوک محمدی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
پدرام، بهنام و مهدی هوشیاری (1396) بیانیه‌ها و منشورهای ایکوموس، تهران، گلدسته.
پورسراجیان، محمود (1397) «تبیین چارچوب نظری حفاظت و تغییر فضای معماری تاریخی بر اساس چگونگی تعامل انسان و مکان»، پایان‌نامه مقطع دکتری، استاد راهنما دکتر پیروز حناچی، دکتر علیرضا عینی‌فر، پردیس هنرهای زیبا، دانشکده معماری، دانشگاه تهران.
حجت، مهدی (1380) میراث فرهنگی در ایران (سیاست‌ها برای یک کشور اسلامی)، تهران، میراث فرهنگی.
دلیلی دیدار، صدیقه (1400) «تحلیلی بر نگرش‌های دسترس¬پذیر ذی¬مدخلان در حفاظت از میراث معماری؛ مورد پژوهی: نگرش‌سنجی از ذی¬مدخلان در مسجد جامع عتیق تهران»، پایان¬نامه کارشناسی ارشد، استاد راهنما دکتر علیرضا رازقی، دانشکده حفاظت و مرمت، دانشگاه هنر تهران.
رازقی، علیرضا و محمدتقی پیر بابایی و حمید ندیمی (1392) «علل بروز تعارض‌های اجتماعی در حفاظت از میراث فرهنگی»، مجله شهر ایرانی اسلامی، شماره 13.
علی احمدی، علیرضا و وفا غفاریان (1382) «اصول شناخت و روش تحقیق (با نگاهی به مطالعات تاریخی)»، مجله فصلنامه علمی و پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا، سال سیزدهم (46 و 47).
فکوهی، ناصر (1389) انسان‌شناسی شهری، چاپ ششم، تهران، نشرنی.
فیلدن، سربرنارد (1394) حفاظت از بناهای تاریخی، ترجمه مهدی هوشیاری، تهران، طحان.
کلاکی، حسن (1388) «نظریه بنیادی به‌مثابه¬ی روش نظریه¬پردازی»، فصلنامه مطالعات فرهنگ- ارتباطات.
کیهان پور، محسن (1397) فرهنگ تخریب یا تخریب فرهنگی- بررسی نمونه‌هایی از رفتارهای فرهنگی به‌عنوان عوامل مخرب در آثار تاریخی- فرهنگی ایران، مجله باغ نظر، 15 (64).
محمد پور، احمد (1389) فراروش؛ بنیان¬های فلسفی و عملی روش تحقیق ترکیبی در علوم اجتماعی و رفتاری، جامعه-شناسان.
Avarami, E. Mason, R. and De La Torre, M. eds. (2000) Values Heritage Conservation, Research Report, Los Angeles, The Getty Conservation Institute, Available ata http:www.getty.edu/conservation/publications/pdcpublications/assessingpdf, accessed on 20 september 2012.
Chung, S. (2005) "East Asian values in historic conservation", Journal of Architectural Conservation,11(1).
Strauss, A., & Corbin, J. (1998) Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory. Thousand Oaks, CA: Sage Publications, Jokilehto Inc.
Jokilehto, J. (2007) "An international perspective to conservation education", Built Environment, 33(3).
Stovel, H. (2007) Effective use of authenticity and integrity as word heritage qualifying condition, City & Time, 2(3).
Vestheim, G. &Fitzz, S.& Foot, M. J. (2001) Group report: Values and the artifacts. In Rational Decision making in the preservation of cultural property N.S. Bear and F. Snickars, eds.
Wells, jeremy. (2022) Built Heritage Conservation Today and Tomorrow Jeremy, www. heritagestudies.org.
Wells, J. C. (2017) "The plurality of truth in culture, context, and heritage: a (mostly) post- structuralist", analysis of urban conservation charters. City and Time, 3(2:1).
