طراحی مدل توسعه شایستگی های مدیران شهرداری تهران (با رویکرد ترکیبی)
محورهای موضوعی : الگوهای تدوین برنامه های توسعه فردیوحید علمداری 1 , محمد نقی ایمانی 2 , جلیل یونسی بروجنی 3 , اصغر شریفی 4
1 - دانشجوی دکترای مدیریت آموزشی، گروه علوم تربیتی، واحدرودهن، دانشگاه آزاداسلامی، رودهن، ایران.
2 - دانشیار گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و مشاوره، واحدرودهن، دانشگاه آزاداسلامی، رودهن، ایران.
3 - دانشیارگروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبایی
4 - استادیار گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و مشاوره، واحدرودهن، دانشگاه آزاداسلامی، رودهن، ایران.
کلید واژه: توسعه مدیران, تحلیل مضمون, مدیران شهرداری تهران.,
چکیده مقاله :
طراحی مدل شایستگی از جمله روشهایی است که برای انطباق پذیری و سازگاری سازمانهای مدرن با تغییرات مدام و مستمر محیط کاری به وجود آمده است. یک مدل تعریف شده، سطح آرمانی را برای کسانی که به دنبال موقعیتهای بالاتر و اهداف مدیریت عملکرد مفید هستند، فراهم میکند. و به عنوان یک زیرساخت و چهارچوب قابل اتکا برای یکپارچگی فرآیندهای منابع انسانی عمل میکند. بدین منظور، هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی توسعه شایستگی مدیران شهرداری تهران با رویکرد ترکیبی است. این پژوهش از حیث مبانی فلسفی در پاردایم تفسیری – اثبات-گرای، از نوع کیفی – کمی، توسعه و کاربردی، استقرایی – قیاسی است. جامعه آماری پژوهش را خبرگان دانشگاهی – اجرایی حوزه مدیریت شهری در برمی گیرند. در بخش کیفی، با استفاده از تکتیک تحلیل مضمون شایستگی های مدیران شهرداری تهران در دو بخش عمومی و اختصاصی شناسایی شدند. شایستگی عمومی عبارتند؛ اخلاق حرفه ای، مدیریت تغییر، مهارت ادراکی و مدیریت داده ها؛ شایستگی اختصاصی نیز عبارتند از؛ مهارت حل مساله، رهبری افراد، توانمندی فردی، دانش و مهارت تخصصی، مهارت ارتباطی و مدیریت عملکرد است. در بخش کمی، با مقایسه شایستگی های شناسایی شده با استفاده از تکنیک AHP، از بین مهارت های عمومی؛ مهارت ادراکی و مدیریت داده ها و از میان مهارت های اختصاصی، مهارت حل مساله و رهبری افراد به عنوان مهم ترین شایستگی های مدیران شهرداری تهران از دیدگاه خبرگان مطرح شدند. نهایتا، با استفاده از ماتریس شناسایی شده از روش های توسعه مدیران؛ متناسب با هر شایستگی، راهکار توسعه آن نیز از نظر خبرگان دسته بندی شد. رویکردهای نوین و معتبر همچون پژوهش اخیر، می تواند جایگاه منابع انسانی را به خوبی ارتقا دهد و نقش واقعی شریک استراتژیک را ایفا نماید و این گونه است که می تواند باعث ارتقای برند منابع انسانی بعنوان یکی از واحدهای استراتژیک سازمان ها شود.
Designing the competency model is one of the approaches that have been suggested for improving the adaptability of modern organizations with ongoing changes in the work environment. A defined model could offer an ideal ground for those seeking higher positions and more convenient performance management goals. Also, it could serve as a reliable infrastructure and framework for the integration of human resources processes. In this line, the aim of the study was to design competence development model for Tehran municipality managers with a combined approach. This study could be considered as interpretative-affirmative in terms of philosophical foundations, and qualitative-quantitative type, developmental and applied, and inductive-comparative. The statistical population of the research included academic and executive experts in the field of urban management. In the qualitative part, the competences of Tehran municipality managers were identified in two general and specific parts through content analysis. The general competences included: professional ethics, change management, cognitive skills, and data management. The specific competences included: problem solving skills, leadership of people, individual ability, specialized knowledge and skills, communication skills and performance management. In the quantitative phase, through AHP technique, perceptive skill and data management and among specific skills, problem solving skill and leadership of people were proposed as the most important competencies of Tehran municipality managers from the viewpoint of experts. Finally, the development solutions and strategies for each competency were classified by the experts through the identified matrix for managers' development methods. New and reliable approaches such as the recent research could lead to improvement of human resources and serve as a strategic partner, and in this way human resources could be promoted as one of the strategic units of organizations.
ابراهیم پور، مهرداد؛ اکبری، احمد؛ زنده دل، احمد؛ چرابین، مسلم. (1400). تدوین طراحی الگوی شایستگی مدیران مدارس، توسعه آموزش جندی شاپور اهواز، دوره دوازدهم، ویژه نامه، 452-439.
اسدی،اسماعیل؛کوشکی جهرمی،علیرضا؛ بانشی،محمدوصادقی،رضا(1398). طراحی وتدوین الگوی شایستگی مدیران دولتی، فصلنامه علمی مطالعات راهبردی دفاع ملی، سال سوم، شماره10
بسیجی ،عسل؛ بابایی زکلیکی، محمدعلی؛ حسین زاده، معصومه وخدیور،آمنه (1398) ارائه مدل شایستگی مدیران بازاریابی بین المللی.پژوهش های مدیریت ایران، دوره 24، بهار1399.
جمشیدی کوهساری، حمزه؛بدیلی، زهراوحسینی،سیدمجید(1398)عوامل کلیدی موفقیت در مراکز ارزیابی وتوسعه. انتشارات سازمان مدیریت صنعتی.
جمشیدی کهساری، حمزه؛ زارعی متین،حسن؛ بابایی زکیلکی، محمدعلی وجندقی،غلامرضا (1395). طراحی الگوی توسعه شایستگی های رهبری درسازمان های خدمات شهری، مطالعات مدیریت رهبردی،شماره26، تابستان1395.
حافظی ،مریم ومرادی، فاطمه(1396) ،شناسایی شاخص های ارزیابی شایستگی های آموزشی مدیران شهرداری تهران، فصلنامه آموزش وتوسعه منابع انسانی،سال چهارم،شماره14،پاییز1396
خنیفر، حسین ؛ ابراهیمی ،صلاح الدین؛ سیفی ،علی وفیاضی ، بی بی مرجان (1398) ، طراحی الگوی شایستگی مدیران آموزشی جهت استفاده درمرکزارزیابی وتوسعه، فصلنامه مدیریت مدرسه ، دوره هشتم ، شماره دوم ،تابستان1399.
خشوعی ، مهدیه السادات ؛ عریضی ، حمیدرضاونوری ، ابوالقاسم (1392)،هشت شایستگی مدیریتی: شایستگیهای ضروری برای مدیران در قرن 21. فصلنامه مطالعات مدیریت راهبردی ، دوره 4، شماره14،نابستان1392.
راسول، ویلیام جی وگریبر، جیم ای (1396) مبانی آموزش مبتنی برشایستگی ، طاهری ، مرتضی. دانشگاه علامه طباطبایی.
غضنفری ، سکینه خاتون ؛یوسفی سعیدآبادی،رضاوفلاخ، وحید (1399) مدلسازی مولفه های نظام مدیریت منابع انسانی برانتصابات
کریمی، منوچهر؛ احمد، سید علی اکبر (1399). ارائه مدل شایستگی اختصاصی استادان دانشگاه. نشریه علمی آموزشی وارزشیابی،سال14شماره53،سال1400.
معتمدی ، (1400). طراحی مدل شایستگی های حرفه ای مدیران واحدهای تولید محصولات گلخانه ای خراسان جنوبی در ایران.
موذن جمشیدی، میرهادی(1398). شناسایی ورتبه بندی شایستگی های کلیدی مدیران درراستای تحقق تعالی منابع انسانی درشرکت های تولیدلوازم خانگی، فصلنامه مطالعات منابع انسانی، سال نهم، شماره31.
آراسته، حمیدرضا؛ حسنپور، اکبر؛ ایزدی، احمد؛ و بستانی املشی، طهمورث. (۱۳۹۷). طراحی الگوی شایستگی مدیران روابط عمومی مطالعه موردی: شرکت ملی گاز ایران و شرکتهای تابعه، فصلنامه آموزش و توسعه منابع انسانی، ۵(۱۸)، ۵۵-۷۹.
اسحاقی گهراز؛ سیداکیر؛ امیرحسینی، سید احسان. (1401). طراحی مدل شایستگی مدیران در حوزه ورزش حرفه¬ای بر اساس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، مدیریت در دانشگاه اسلامی، سال یازدهم، شماره 1، 136-115.
پهلوان شریف، محمد امین، کاظمی، محمد حسین. (1399). تبیین الگوی شایستگی مدیران جهادی تمدنساز (مورد مطالعه: شهید قاسم سلیمانی). فصلنامه مدیریت اسلامی، 28(4)، 141-168.
پیری رمضان، عباس پور عباس، رحیمیان حمید، ملکی حسن، اسکندری حسین. (1399). طراحی و اعتباریابی الگوی شایستگی مدیران مدارس بر بنیان آموزه های قرآن کریم: رویکردی ترکیبی. مدیریت مدرسه. 8(1): 191-127.
تورانی، حیدر؛ ملایی نژاد، اعظم؛ حسین پور طولازدهی. شهره. (1399). بررسی ویژگیهای مدیریت مدرسه با رویکرد اسلامی: ارائة ابزار سنجش معتبر و الگوی پیشنهادی. نوآوری های آموزشی، 19(1): 47-88.
حسین خنیفر، صلاح الدین ابراهیمی، علی سیفی، بی بی مرجان فیاضی، (۱۳۹۹). طراحی الگوی شایستگی مدیران آموزشی برای استفاده در مرکز ارزیابی و توسعه، نشریه مدیریت مدرسه، ۸(۲)، ۱۱۸-۱۳۹.
خانی، ناصر و عشوری مهرنجانی، امید، (1400). واکاوی تجربه شرکت کنندگان در خصوص اثربخشی دوره های آموزشی مدیریت،نخستین کنفرانس ملی پژوهش های نوین در مدیریت، اقتصاد و حسابداری،اهواز
خلیلی جولرستانی، سیداحمد؛ رضایی، صادق. (1397). شناسایی معیارهای شایسته گزینی مدیران از دیدگاه اسلام با تاکید بر آیات قرآن کریم. پژوهش های مدیریت انتظامی (مطالعات مدیریت انتظامی). 13(1): 49-70.
خلیلی، کرم؛ محمدی، نسرین. (1401). ارائه الگوی شایستگی مدیران گروه¬های آموزشی در دانشگاه¬ها (مورد مطالعه: دانشگاه ایلام)، تعالی منابع انسانی، دوره 3، شماره 2، 108-92.
زارعی متین، حسن؛ رحمتی، محمدحسین؛ موسوی، سید محمد مهدی؛ ودادی، احمد. (1399). طراحی مدل شایستگی مدیران در سازمان¬های فرهنگی کشور، فصلنامه مدیریت سازمان¬های دولتی؛ سال دوم، شماره 8، پاییز 93.
زاهدی، شمس¬السادات، و شیخ، ابراهیم. (1389). الگوی قابلیتهای راهبردی مدیران میانی دولتی. فصلنامه مطالعات مدیریت راهبردی، 1(1): 95-139.
سیدجوادین، سیدرضا، سعادت نهاد، محمدحسین، امیری، مجتبی، لسانی فشارکی، محمد علی. (1400). شناسایی شایستگیهای مدیران اصلح؛ تحقیق موضوعی در قرآن کریم. پژوهشهای مدیریت منابع انسانی، 13(4)، 85-114.
سیدی، سیدمحمدرضا، داناییفرد، حسن، گنجعلی، اسدالله، خائف الهی، احمدعلی. (1398). طراحی الگوی شایستگیهای مدیران عالی دولتی با روش فراترکیب. مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی، 9(33)، 54-79.
شریفی، روح ا... (1400). بررسی معیارهای شایستگی مدیریت و ویژگیهای یک مدیر موفق از دیدگاه اسلام،سومین کنفرانس بین المللی توسعه و ترویج علوم انسانی و مدیریت در جامعه،تهران.
صادقی اصفهانی، محمودرضا (1401). بررسی شایستگی مدیران و وظایف مدیریتی آنان بر نحوه تصمیم-گیری و عملکرد کارکنان، بهبود و بازسازی سازمان¬ها و کسب¬وکارها، دوره 2، 13-1.
عسگری، ناصر؛ نیکوکار، غلامحسین؛ صفری، حسین؛ غلامی، مهرداد. (1394). الگوی شایستگی های مدیران دولتی جمهوری اسلامی ایران بر اساس سند چشم انداز 1404. مدیریت در دانشگاه اسلامی. 4(1): 36-45.
فراهانی، صادق، قربانی زاده، وجه الله، تقوی فرد، محمد تقی، رنگریز، حسن. (1399). الگوی شایستگی مدیران منابع انسانی در دانشگاههای برتر ایران. پژوهش های مدیریت عمومی، 13(50)، 93-116.
قربان نژاد پریسا، عیسی خانی احمد. (1395). طراحی مدل شایستگی مدیران دانشگاهی بر اساس الگوهای اسلامی: مطالعه ای تطبیقی. مدیریت در دانشگاه اسلامی. 5(1): 37-48.
قرباننژاد، پریسا، عیسیخانی، احمد . (1392). الگوی شایستگی مدیران بر اساس نهجالبلاغه امام علی (ع). فصلنامه مدیریت توسعه و تحول، 1392(15)، 17-22.
قلی پور، رحمت اله؛ سیدجوادین، سیدرضا؛ روزبهان، محمدولی. (1397). طراحی الگوی شایستگی مدیران دانشگاهی مبتنی بر سند دانشگاه اسلامی. فصلنامه مدیریت منابع در نیروی انتظامی. 1(22): 1-34.
کرسول، جان و پلانوکلارك، ویکی (1386). "تکنیک هاي تحقیق تلفیقی" ،ترجمه عباس زارعی و محسن نیازي، تهران، نشر سخنوران.
محمدپور، احمد ( 1389). فرا روش: بنیان هاي فلسفی و عملی روش تحقیق ترکیبی در علوم اجتماعی و رفتاري. تهران: انتشارات جامعه شناسان، چاپ اول.
میرخلف، مجتبی؛ و شاهین، آرش. (1384). ارائه راهکاری جهت سنجش فرد شایسته برای مدیریت پروژه، دومین کنفرانس بین المللی مدیریت پروژه، تهران.
ناصحی¬فر، وحید؛ سعادت، محمدرضا؛ و معصوم¬زاده زواره، ابوالفضل. (1389). الگوی ارزیابی قابلیت¬ها و شایستگی¬های مدیران وزارت بازرگانی. بررسی¬های بازرگانی. 8(41):3-18.
ویلیام جی.راسول، جیم ام. گریبر «مبانی آموزش مبتنی بر شایستگی»، مرتضی طاهری، تهران،انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی (ره) ، چاپ اول،1396.
جمشیدی کوهساری، حمزه (1396). عوامل کلیدی موفقیت در مراکز ارزیابی و توسعه، انتشارات سازمان مدیریت صنعتی، چاپ اول.
André Seidel, Tarcísio, Abreu Saurin, Giuliano Almeida Marodin, José Luis Duarte Ribeiro (2017), "Lean Leadership Competencies: A multi-method study", Management Decision, https://doi.org/10.1108/MD-01-2017-0045Permanent:https://doi.org/10.1108/MD-01- 2017-0045.
Azizi, M. R., Atlasi, R., Ziapour, A., Abbas, J., & Naemi, R. (2021). Innovative human resource management strategies during the COVID-19 pandemic: A systematic narrative review approach. Heliyon, 7(6), e07233.
Berardo, K., & Deardorff, D. K. (2012). Building cultural competence: Innovative activities and models. Stylus Publishing, LLC.
Bonvillian, W. B., Van Atta, R., & Windham, P. (2019). The DARPA model for transformative technologies: perspectives on the US defense advanced research projects agency (p. 510). Open Book Publisher.
Boyatzis, A. R. (1982). The competent manager: A model for effective performance. New York: John Wiley & Sons,Inc.
Boyatzis, R. E. (2011). Managerial and leadership competencies: A behavioral approach to emotional, social and cognitive intelligence. Vision, 15(2), 91-100.
Boyatzis, R. E. (2013). Beyond Competence: the choice to be a leader. Human Resource Management Review, 3(1), 1-14.
Boyatzis, R.E. (1998), Transforming qualitative information: thematic analysis and code development. Sage Braun, Virginia; Clarke, Victoria (2006), Using thematic analysis in psychology, Qualitative Research in Psychology; Vol 3: 77-101.
Cenciotti, R., Borgogni, L., Callea, A., Colombo, L., Cortese, C. G., Ingusci, E., ... & Zito, M. (2016). The Italian version of the job crafting scale (JCS). Applied Psychology Bulletin, 277, 28-36.
Chittum, J. R. (2018). The Theory-to-Practice ePortfolio: An Assignment to Facilitate Motivation and Higher Order Thinking. International Journal of ePortfolio, 8(1), 27-42.
Chursin, A., & Tyulin, A. (2018). Competence Management and Competitive Product Development. Germany: Springer.
Cimini, C., Adrodegari, F., Paschou, T., Rondini, A., & Pezzotta, G. (2021). Digital servitization and competence development: A case-study research. CIRP journal of manufacturing science and technology, 32, 447-460.
Clark, H. C. (2016). Individualized instruction: it can't be done with a screwdriver. The Arithmetic Teacher, 23(1), 50-53.
Cochran, G.(2009), Developing a competency model for a 21th century extension organization.Ohio State University, a doctor of dissertation.
Creswell, J., W. and V. L Plano Clark (2006) Designing and Conducting Mixed Methods Research, First Edition, London: Sage Publication Inc.
Daniel, K. L., Bucklin, C. J., Austin Leone, E., & Idema, J. (2018). Towards a definition of representational competence. In Towards a framework for representational competence in science education (pp. 3-11). Springer, Cham.
De Kare-Silver, N., & Mehay, R. (2021). Assessment and competence. In The Essential Handbook for GP Training and Education. CRC Press.
Dwyer, S. (2019). competence In Philosophy and linguistics. Routledge.
Elliot, A. J., Dweck, C. S., & Yeager, D. S. (Eds.). (2017). Handbook of competence and motivation: Theory and application. Guilford Publications.
Ennis, M. R. (2018). Competency models: a review of the literature and the role of the employment and training administration (ETA) . Washington, DC, USA: Office of Policy Development and Research, Employment and Training Administration, US Department of Labor.
Ererdi, C., Nurgabdeshov, A., Kozhakhmet, S., Rofcanin, Y., & Demirbag, M. (2022). International HRM in the context of uncertainty and crisis: A systematic review of literature (2000–2018). The International Journal of Human Resource Management, 33(12), 2503-2540.
Ey, P. (2006).A Trak-by-approach to performance competence Modeling, a dissertation presented to faculty of the college of business administration of tour university International in partical fulfillment of the requirements for the degree of doctor Philosophy.
Hawi, R. O., Alkhodary, D., & Hashem, T. (2015). Managerial competencies and organizations performance. International Journal of Management Sciences, 5(11), 723-735.
Horváthová, P., Čopíková, A. & Mokrá, K. (2019). Methodology proposal of the creation of competency models and competency model for the position of a sales manager in an industrial organisation using the AHP method and Saaty’s method of determining weights. Economic Research-Ekonomska Istraživanja, 32(1), 2594-2613.
Hunth, J. B., & Wallace, J. (2017). A competency‐based approach to assessing managerial performance in the Australian context. Asia Pacific Journal of Human Resources, 35(2), 52-66.
Kauertz, A., Neumann, K., & Haertig, H. (2012). Competence in science education. In Second international handbook of science education. Springer, Dordrecht.
Kotzab, H., Teller, C., Bourlakis, M. and Wünsche, S. (2018). Key competences of logistics and SCM professionals – the lifelong learning perspective. Supply Chain Management: An International Journal, 23(1), 50-64.
Leutner, D., Fleischer, J., Grünkorn, J., & Klieme, E. (2017). Competence assessment in education: An introduction. In Competence assessment in education. Springer, Cham.
Luoma, M. (2005). “Managers’ perceptions of strategic role of management development”, Journal of Management Development, 24(7), pp. 645-665.
Mailick, S. and Stumpf, S. (1998). Learning Theory in the Practice of Management Development. London: Quorum Books.
Ngereja, B. J., & Hussein, B. (2022). Employee learning in the digitalization context: An evaluation from team members’ and project managers’ perspectives. Procedia Computer Science, 196, 902-909.
Paawe, J, and Williams, R. (2001). “Management development revisited”, Journal of Management Development, 20(2), pp.106-120.
Pan, N. H. & Kung, R. Y. (2019). Construvtion of a managment competency scale for site managers of property management Companies. International Journal of Organizational Innovation, 1(3), 65-78.
Patanakul, P. and Milosevic,D. (2008), A competency model for effectiveness in managing multiple projects, Journal of High Technology Management Research, Vol. 18, No. 118-131.
Pohling, R., Bzdok, D., Eigenstetter, M., Stumpf, S., & Strobel, A. (2016). What is ethical competence? The role of empathy, personal values, and the five-factor model of personality in ethical decision-making. Journal of Business Ethics, 137(3), 449-474.
Ribeiro, A., Amaral, A., & Barros, T. (2021). Project Manager Competencies in the context of the Industry 4.0. Procedia computer science, 181, 803-810.
Saxe, D. (2011). The relationship between transformational leadership and the emotional and social competence of the school leader (Doctoral dissertation, Loyola University Chicago).
Singh, A., Jha, S., Srivastava, D. K., & Somarajan, A. (2022). Future of work: a systematic literature review and evolution of themes. foresight, 24(1), 99-125.
Suutari, V., Viitala, R. (2008). “Management development of senior executives: Methods and their effectiveness”, Personnel Review, 37( 4), pp. 375- 392.
Zolak Poljašević, B., & Vučenović, S. (2023). THE ROLE AND IMPORTANCE OF HRM IN ORGANIZATIONS: A COMPARATIVE ANALYSIS IN THREE EUROPEAN COUNTRIES. KNOWLEDGE - International Journal, 56(1), 15–20. Retrieved from