بررسیِ تحلیلی- انتقادی مبانی نظریه بینونت در مکتب معارف خراسان
محورهای موضوعی : کلام اسلامیحسن محسنی 1 , محمد محمد رضایی 2
1 - دانشگاه ادیان و مذاهب قم
2 - پردیس فارابی دانشگاه تهران
کلید واژه:
چکیده مقاله :
نظریه بینونت از مهم‌ترین مبانی مکتب معارف خراسان است زیرا در آن با رویکرد منتقدانه به مبانی فلسفی از جمله نفی سنخیت میان وجود واجب و ممکن و ارجاع آن به بینونت، متمایز بودن وجود واجب را نتیجه می‌گیرد. برای پی بردن دقیق به نظریه مذکور، باید به تحلیل ربط وجود خالق و مخلوق از نگاه میرزا مهدی اصفهانی بنیان‌گذار مکتب معارف خراسان، رجوع کرد لذا مسئله مرکزی این مقاله در باب تببین ربط وجود مذکور است و با توجه به ملاحظات تحلیلی-انتقادی، دو دیدگاه متضاد از مباحث ایشان استنباط می‌شود که از مبانی متضاد اندیشه او نشأت می‌گیرد؛ زیرا از طرفی در مسئله چگونگی این ربط، با اعتقاد به بطلان مبانی فلسفی، بینونت بین وجود خالق و مخلوق را مطرح نموده است اما از سوی دیگر، در مقامِ بیان تحلیلِ چگونگی، نسبت به مباحث فلسفی منفعلانه برخورد می‌کند. این پژوهش به دنبال پاسخگويي به اين پرسش است که: «دیدگاه میرزا مهدی اصفهانی، با تمرکز به آثار خود او، در مورد مسئله ربط وجود خالق و مخلوق که از مبانی نظریه بینونت است، ، به چه صورت مطرح‌شده است؟»؛ آنچه در این مقاله مطرح می‌شود بررسیِ تحلیلی‌انتقادی مبانی نظریه بینونت از جمله ربط وجود خالق و مخلوق می‌باشد.
The Distinction theory is one of the most important basics of the Khorasan School of Gnostic Knowledge (Maarif) because it concludes that the obligatory existence is distinct , with a critical approach to philosophical basics, such as the negation of the authenticity between obligatory and possible existence, and its reference to the Distinction theory . In order to understand the mentioned theory in detail, one should refer to the analysis of the relationship between the creator and the creature from the point of view of Mirza Mehdi Esfahani, the founder of the Khorasan School of Gnostic Knowledge (Maarif), therefore the major issue in this article is about the explanation of the above relationship. according to analytical-critical considerations, two opposite perspectives are deduced from his discussions, which originate from the conflict basics of his thought because, on the one hand, it raised distinction between the existence of the creator and the creature on how this connection is made, by believing in the invalidity of philosophical basics, and on the other hand, he treats passively towards philosophical discussions when it comes to explanation of the quality analysis. This research seeks to answer the question: “How is Mirza Mehdi Esfahani's point of view about the issue of the relationship between the existence of the creator and the creature which is focusing on his own works and also one of the foundations of Distinction theory, has been raised?" What is presented in this article is a critical analysis of Distinction theory’s basics, including the relationship between the existence of the creator and the creature.
