پرورش تفکر انتقادی و رویکردهای آن
محورهای موضوعی : علوم برنامه ریزیعلی بخش نظریانی اصل 1 , ثارالله علامه 2 , حکیمه مرادی 3 , بهروز رهبریان 4
1 - دانشگاه فرهنگیان شهید رجایی یاسوج
2 - دانشگاه شهید رجایی شیراز
3 - دانشگاه دولتی یاسوج
4 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج
کلید واژه: پرورش تفکر انتقادی, تعلیم و تربیت, فلسفه کودکان,
چکیده مقاله :
مدافعان تفکر انتقادي بر این عقیده‌اند که تفکر انتقادي می‌تواند تأثیر عام ویژگی‌های انسانی را بر طبقات و گروه‌هاي اجتماعی افزایش دهد. تربیت انتقادی و تفکر انتقادي بر نقش توانمندسازی حوزه‌ی امکانات انسانی تأکیددارند. به‌گونه‌اي که فراگیران در فکر و عمل، نقاد پرورش یابند و در این رابطه به ملاک کفایت شناسی توجه می‌نمایند. هدف این پژوهش پرورش تفکر انتقادی و رویکردهای آن است. روش پژوهش از نوع اسنادی – تحلیلی می‌باشد. نتایج نشان داد باید به پرورش شیوه‌های تفکر انتقادی در افراد بیشتر توجه شود. هم‌چنین در فرایند آموزش، باید ضمن تقویت روحیه انتقادپذیری در معلمان، روحیه انتقاد کردن و زمینه بررسی و تحقیق را در شاگردان به وجود آورد. نتایج اجمالی تحقیقاتی مرتبط را، که مؤید تأثیر این روش در پرورش تفکر پژوهشی است، برای بیان کرده است.
Defenders of critical thinking believe that critical thinking can increase the general impact of human characteristics on social classes and groups. Critical education and critical thinking emphasize the role of empowering human resources. In such a way that learners develop critical thinking and practice and pay attention to the criterion of sufficiency in this regard. The purpose of this research is to cultivate critical thinking and its approaches. The research method is documentary-analytical. The results showed that more attention should be paid to developing critical thinking methods in people. Also, in the education process, while strengthening the spirit of criticism in teachers, it is necessary to create the spirit of criticism and the field of investigation and research in students. It has stated the results of the related researches, which confirm the effect of this method in the development of research thinking.
• جهانی، جعفر (١٣٨٢) »تاریخ درترازو«، تهران: امیرکبیر.
• حسینی، افضل السادات،(١٣٨٢) »بررسی تأثیر برنامه آموزش خلاقیت بر دانش،نگرش مهارت معلمان. فصلنامه نوآوري هاي آموزشی« شماره ٥، سال دوم، ص ٦٤-٥٣.
• خزایی، کامیار، خداداي، مهدي و علیزاده لطرائی، محمدرضا (١٣٩١) » بررسی تأثیر روش تدریس بدیعه پردازي در خلاقیت،نگرش آموزش و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان همایش ملی رسالت معلم در چشم انداز ایران ١٤٠٤«، مازندران و مرکز تربیت معلم شهید رجایی.
• خورشیدي،عباس وهمکاران (١٣٨٣). »معرفی برنامه درسی فلسفه براي کودکان«،متن قرائت شده درکمیسیون فلسفه براي کودکان درهمایش جهانی حکمت ملاصدرا.
• ژیرو،هنري(٢٠٠٣)،»مطالعات فرهنگی آموزش ازهمسایگی تا همکاري«، (ترجمه اسماعیل یزدانپور)
• سیف،علی‌اکبر (١٣٧٦) »اندازه گیري وارزشیابی پیشرفت تحصیلی«،تهران،انتشارات: آگاه.
• سیف،علی‌اکبر (١٣٧٩) »تعلیم وتربیت اسلامی«،تهران: امیرکبیر نیدلر ١٩٨٤.
• شعبانی،حسن (١٣٨٢) »روش تدریس پیشرفته (آموزش مهارت‌هاوراهبردهاي تفکر)«،تهران: سمت.
• فیشر، رابرت (١٣٨٨)، »آموزش و تفکر«، ترجمه فروغ کیان زاده. اهواز: انتشار،رسش.
• کریمی،روحاﷲ،(١٣٨٩)، »آیا فلسفه براي کودک به نسبی گرایی می انجامد« تفکر و کودک شماره ٢.
• مایرز، چت (١٣٧٤» (آموزش تفکر انقادي«، ترجمه خدایار،ابیلی. تهران: انتشارات: سمت.
• مرعشی،سیدمنصور،صفایی مقدم،مسعود،خزامی،پروین (١٣٨٩) »بررسی تأثیراجراي برنامه آموزش فلسفه براي کودکان به روش اجتماع پژوهشی بررشدوقضاوت اخلاقی دانش‌آموزان پایه پنجم ابتدایی شهراهواز«،تهران: مجله تفکروکودک،سال اول،شماره ١.
• مرعشی،سیدمنصور،صفایی مقدم،مسعود،خزامی،پروین(١٣٨٩). »بررسی تأثیراجتماعی برنامه آموزش فلسفه براي کودکان به روش اجتماعی پژوهشی بررشدمتفاوت اخلاقی دانش‌آموزان پنجم ابتدایی اهواز تفکر و کودک،سال اول،شماره اول صص ٨٣-١٠٢
• ناجی،سعید،قاضی نژاد،پروانه (١٣٨٦) »بررسی نتایج برنامه فلسفه براي کودکان مهارت‌هاي استدلالی عملکردرفتاري کودکان«،فصلنامه مطالعات فرهنگی،سالاول،شماره اول صص ٢١-٣٥.
• ناجی،سعید،قاضی نژاد،پروانه (١٣٨٦) »بررسی نتایج برنامه فلسفه براي کودکان روي مهارت‌هاي استدلالی وعملکردرفتاري کودکان«،تهران: مطالعات برنامه درسی،سال دوم،شماره ٧. صص١٥٠-١٢٣
• هاشمیان نژاد،فریده (١٣٨٠) »ارائه چهارچوب نظري درخصوصب رنامه درسی مبتنی برتفکرانتقادي دردوره ابتدایی باتأکید بربرنامه درسی ومطالعات اجتماعی دانشگاه آزادعلوم تحقیقات تهران. «
• Andolina mike (2001) critical thinking for working students, cloumgia Delmar press critizenship High school Magazine 7no810015AP 2000.
• Facione, P.A (2011) critical thinking what it is and why it counts Avalible at: www.insight assessment.com
• Freire, P (1972) pedagogy the oppressed Tr-myra Bergman Romans Harmond worth:
• Freire, Paulo (1998) pedagogy of Freedom: elics, democracy and cirecourage critical persspactives series Ianaham, Roman & little field publisher
• Haynes Ann (2002) children as phibsopher Rutledge flamer London and newyork.
• Lipman, M, (1988) 'critical thinking what cat it Bee Educational Leader ship. Vol,
• Lipman, M, (1988) 'philosophy for children, Journal of philosophy for children, vol,
• Lipman, M, (1988) 'philosophy Goges to school, Philadelphia' Temple univ, press.
• Lipman, M, (1991) strengthening reasoning Judgement through philosopht. IN: Maclure,
• Lipman, M, (2003) thinking in Education Cambridge univ, press.
• Lipman, M, (2003) thinking in Education Cambridge univ, press.
• Maclure, S (1991) Introduction -An. Over wire. In: Maclure & Dawies, P, (1991) learning
• Mclaren, P& Farhmandpur, r, (2004) teaching against glodaliza tion and the imperialism:
• McLaren, P, (1998). Revolution ary pedagogy in pst-revolutiohary timcs: rethinking the political economy of critical education, educational theory, 48(4)462-431
• Paul Richard and Elder, lincla (2000) critical thinking: the path to resopoblenisi penguin Books. reformulation currcalm inquiry. 2v''1'',45-61.
• s,& Daivies, P.Q. (1991 ) learning to thinking to learn program on press. settomgs lacase study approach, Missouri, Mosby incpress. solve Harvard: university press.
• Spliter, L.& sharp, A.M(1995) Teaching for better thinking the classroom community ofinquiry Australia: ACER.
• taword a revolu tionat pedagogy Journal of teacher education 25(2), 150-136. to think. To learn, program on press.
• Wardker, W. L.micdcmas (1997) critical pedagogy: ancvaluat on and dirccoin for
• Watson, G.B& claser E M (1980) measure the ability of thinking critical and problem
• Winingham maryll and preusser, barbaraa (2001) crotoca: tjomomgom edoca, sirgoca,
