طراحی و اعتبارسنجی الگوی گرایش کارآفرینانه بینالملل در کسب‌وکارهای ایرانی
محورهای موضوعی : یافته های جدید علمی در حوزه های نوآوری و کارآفرینیندا مقدم 1 , بابک ضیاء 2 , حسین صادقی 3 , سید مجتبی سجادی 4
1 - دانشجوی دکتری گروه کارآفرینی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین، قزوین، ایران
2 - دانشیار، دانشکده کارآفرینی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
3 - استادیار، دانشکده کارآفرینی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
4 - دانشیار، دانشکده کارآفرینی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
کلید واژه: گرایش کارآفرینانه بینالملل, رشد اقتصادی, کسب‌وکارهای ایرانی,
چکیده مقاله :
این پژوهش با هدف طراحی و اعتبارسنجی الگوی گرایش کارآفرینانه بینالملل در کسب‌وکارهای ایرانی انجام شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش و بازه زمانی گردآوری دادهها، یک پژوهش پیمایش مقطعی میباشد. جامعه آماری شامل مدیران کسب‌وکارهای ایرانی میباشد. تعداد نمونه 384 نفر با استفاده از فرمول کوکران برآورد گردید و نمونه‌گیری با روش تصادفی ساده انجام گرفت. پرسشنامه به‌عنوان ابزار جمع‌آوری دادهها بود که با روش‌های روایی همگرا، روایی سازه و روایی واگرا اعتبارسنجی گردید. با استفاده از آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی نیز قابلیت اعتماد پرسشنامه مطلوب ارزیابی شد. برای اعتبارسنجی الگوی گرایش کارآفرینانه بینالملل از روش حداقل مربعات جزئی وبا استفاده نرمافزار Smart PLS انجام شد. در نهایت نیز شاخص‌های گرایش کارآفرینانه بینالملل با روش سوارا اولویتبندی شدند. نتایج حاکی از آن است که از طریق زیرساخت ایجاد کارآفرینی بینالملل میتوان رهبری و فرهنگ کارآفرینانه را تقویت کرد. به این ترتیب استراتژی مناسبی برای کارآفرینی در سطح بینالملل قابل اتخاذ است. این استراتژی خود بر بینالمللیسازی کارآفرینی و بینالمللیسازی کارآفرینی تاثیر گذار است و در نهایت اهداف گرایش کارآفرینانه بینالملل محقق خواهد شد
This research was conducted with the aim of designing and validating the model of international entrepreneurial orientation in Iranian businesses. The present study is a cross-sectional survey in terms of its practical purpose and in terms of the method and time frame of data collection. The statistical population includes managers of Iranian businesses. The sample number of 384 people was estimated using Cochran's formula and sampling was done by simple random method. The questionnaire was used as a data collection tool that was validated with convergent validity, construct validity and divergent validity methods. Using Cronbach's alpha and composite reliability, the reliability of the questionnaire was also evaluated. To validate the model of international entrepreneurial tendency, partial least squares method was performed using Smart PLS software. Finally, the indicators of international entrepreneurial tendency were prioritized with the Swara method. The results indicate that leadership and entrepreneurial culture can be strengthened through the infrastructure of creating international entrepreneurship. In this way, a suitable strategy for entrepreneurship at the international level can be adopted. This strategy has an impact on the internationalization of entrepreneurship and the internationalization of entrepreneurship, and finally the goals of the international entrepreneurial trend will be realized
آذر، عادل؛ غلامزاده، رسول. (1398). کمترین مربعات جزئی، تهران: انتشارات نگاه دانش.
آسایش، فرزاد؛ سلطان‌نژاد، رعنا،(1400)، بهبود عملکرد بین المللی شرکت با بکارگیری فرهنگ کارآفرینی بین المللی (مورد مطالعه: شرکت آیدین)، دومین کنفرانس بین المللی چالش ها و راهکارهای نوین در مهندسی صنایع و مدیریت و حسابداری،دامغان، ص14-1.
جباری، فهیمه؛ عزیزی، محمد؛ صالحی، محمدجواد؛ نوازنی، بهرام. (1399). طراحی مدل کارآفرینی دانشگاهی بین المللی. پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی، 3. 19-46.
حمیدی، غفور؛ لایقی، الهه؛ قاسمی، پروانه؛ بابایی، نرگس. (1397). سهم کالاهای دانش بنیان در تجارت ایران واکاوی تحقق اقتصاد مقاومتی، دومین کنفرانس بین المللی پژوهش‌های نوین در مدیریت، اقتصاد و توسعه. ص31-16.
راهدار، یلدا. (1398). صادرات محصولات استارت آپی با حمایت اتاق بازرگانی شیراز، رسانه کارآفرینی و نوآوری، دوره 11، شماره 2، ص 1-13.
ربی، مریم؛ وکیل الرعایا، یونس،(1398)، بررسی تاثیر گرایش کارآفرینی بین المللی بر عملکرد بین المللی با در نظر داشتن نقش میانجی استراتژی رقابتی و جهت گیری بازار بین المللی و نقش تعدیل گر محیط (مورد مطالعه: شرکت کاله)، نخستین همایش ملی مطالعات جدید در کارآفرینی و مدیریت کسب و کار، سمنان ، ص34-18.
رحمانی، سهراب؛ اسماعیل پور، حسن؛ نعامی، عبدالله. (1399). تبیین مدل خوشه های صادراتی با رویکرد کارآفرینی بین المللی. کاوش های مدیریت بازرگانی، 23. 309-337.
رستمی، مهسا. (1398). فرصت‌ها و چالش‌های پیش روی کسب‌وکارهای نوپا (شرکتهای کارآفرین) در رونق صادرات محصولات کشاورزی، مجله کسب‌وکار استارتاپ، دوره 1، شماره 14، ص 1-21.
سخدری، کمال؛ طالبی، کامبیز؛ تازیکه، مهیا. (1397)، چگونگی ایجاد کارآفرینی استراتژیک برای رشد کسب و کارها، فصلنامه نوآوری و ارزش آفرینی , شماره 14، سال 7، صص 20-1
سودی، حورا؛ ملکی¬آوارسین، صادق؛ سیدنظری، نیر. (1396). بررسی نقش آموزش¬های کاردانش درایجاد نگرش کارآفرینانه در هنرجویان، فصلنامه نوآوری و ارزش آفرینی , شماره 12،سال 6، صص 121-99
شاکری، زهرا؛ حاجی، علی. (1399). نظام حقوقی حمایت از روش‌های کسب‌وکار؛ آموزه هایی برای شرکتهای کارآفرین، پژوهشنامه بازرگانی، دوره 20، شماره 94، ص 75-101.
صمدی، حسین؛ میارکلایی، حمزه؛ حسن، آقاجانی. (1394). تبیین ظرفیت و فرهنگ کارآفرینانه در دانشگاه علوم پزشکی بابل از طریق روش تحلیل فازی. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، ۱۵ (2)، ۱۳۴-۱۴۵.
ضیاء، بابک؛ رضوانی، مهران؛ مبارکی، محمدحسن؛ تاج پور، مهدی. (1398). الگوی بین المللی سازی دانشگاه با رویکرد کارآفرینی(مورد مطالعه: دانشگاه های برتر ایران). توسعه کارآفرینی . 301-320.
فرزانه، ژاله؛ ناصحی، وحید. (1397). تاثیر گرایش کارآفرینی سازمانی وقابلیت یادگیری بر صادرات کارآفرینانه. مطالعات مدیریت (بهبود و تحول). 27(89). 145-169.
فشارکی، فرزاد؛ صحت، سعید؛ موسوی، محسن. (1396). بررسی تأثیر گرایش کارآفرینانه بر رشد کسب و کار از طریق برندسازی. فصلنامه مدیریت راهبردی، 23 (66)، 57-80.
کرمی، اژدر، گریفیتز، گرث، کرمی، هادی، یونس پور، زهرا. (1397). تأثیر گرایش کارآفرینی بر عملکرد صادراتی شرکتهای کوچک و متوسط. نشریه مدیریت کسب و کارهای بین المللی، 1(3)، 43-57.
گنجعلی، زکیه؛ باقری، روحی. (1399). تاثیر جهتگیری کارآفرینانه بر رفتار کارآفرینی با میانجی قصد کارآفرینی. نشریه توسعه کارآفرینی، 13 (4)، 521-540.
مبینی، علی؛ نانکلی، علی؛ جامه، جواد. (1395). بررسی تأثیر گرایش کارآفرینانه بر بینالمللیسازی شرکتهای موجود در صنعت شیشه و بلور ایران با نقش میانجی‌گری فرهنگ سازمانی. نشریه توسعه کارآفرینی، 9 (4)، 711-729. محمدی، سارا؛ محمودی، ادریس؛ اشرف، علی. (1399). فرهنگ سازماني و اشتياق كارآفرينانه: نقش ميانجي بازارگرايي و يادگيری سازماني. رهيافتي نو در مديريت آموزشي، 11 (4)، 81-102.
نجفی، فریبا؛ ایران‌دوست، نصرت؛ سطلانی، هیرش؛ شیخ؛ امیر. (1398). طراحی الگوی مدیریت ارتباط صنعت بانکداری ایران با شرکتهای کارآفرینی فینتک با رویکرد نظریه داده بنیاد، راهبردهای بازرگانی، دوره 16، شماره 13، 1-18.
Abadli, R., Kooli, C., & Otmani, A. (2020). Entrepreneurial culture and promotion of exporting in Algerian SMEs: perception, reality and challenges. International Journal of Entrepreneurship and Small Business, 41(2), 227-240.
Acosta, A. S., Crespo, Á. H., & Agudo, J. C. (2018). Effect of market orientation, network capability and entrepreneurial orientation on international performance of small and medium enterprises (SMEs). International Business Review, 27(6), 1128-1140.
Ahsan, M., & Fernhaber, S. A. (2019). Multinational enterprises: Leveraging a corporate international entrepreneurship lens for new insights into subsidiary initiatives. Journal of International Management, 25(1), 51-65.
Arfaee, M., Dehyouri, S., & Zand, A. (2021). Designing Thermal Map of Organizational Intelligence on Managerial Styles of Managers (Green Space Organization of Tehran). Agricultural Marketing and Commercialization Journal, 1-13.
Baier-Fuentes, H., Merigó, J. M., Amorós, J. E., & Gaviria-Marín, M. (2019). International entrepreneurship: a bibliometric overview. International Entrepreneurship and Management Journal, 15(2), 385-429.
Buccieri, D., Javalgi, R. G., & Cavusgil, E. (2020). International new venture performance: Role of international entrepreneurial culture, ambidextrous innovation, and dynamic marketing capabilities. International Business Review, 29(2), 101-139.
Chin, W. W. (1998). The partial least squares approach to structural equation modeling. Modern methods for business research, 295(2), 295-33.
Clark, D. R., Pidduck, R. J., & Tietz, M. A. (2022). The malleability of international entrepreneurial cognitions: a natural quasi-experimental study on voluntary and involuntary shocks. International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research.
Cohen, J. E. (1988). Statistical Power Analysis for the Behavioral Sciences. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
Covin, J. G., & Slevin, D. P. (1991). A conceptual model of entrepreneurship as firm behavior. Entrepreneurship theory and practice, 16(1), 7-26.
Covin, J. G., Rigtering, J. C., Hughes, M., Kraus, S., Cheng, C. F., & Bouncken, R. B. (2020). Individual and team entrepreneurial orientation: Scale development and configurations for success. Journal of Business Research, 112, 1-12.
Danish, R. Q., Asghar, J., Ahmad, Z., & Ali, H. F. (2019). Factors affecting “entrepreneurial culture”: the mediating role of creativity. Journal of Innovation and Entrepreneurship, 8(1), 1-12.
Goxe, F., Mayrhofer, U., & Kuivalainen, O. (2022). Argonauts and Icaruses: Social networks and dynamics of nascent international entrepreneurs. International Business Review, 31(1), 101892.
Henseler, J., Ringle, C. M., & Sarstedt, M. (2015). A new criterion for assessing discriminant validity in variance-based structural equation modeling. Journal of the academy of marketing science, 43(1), 115-135.
Honjo, Y., & Nakamura, H. (2020). The link between entrepreneurship and informal investment: An international comparison. Japan and the World Economy, 5(4), 101-112. Hough, J., & Scheepers, R. (2008). Creating corporate entrepreneurship through strategic leadership.
Jiang, W., Chai, H., Shao, J., & Feng, T. (2018). Green entrepreneurial orientation for enhancing firm performance: A dynamic capability perspective. Journal of Cleaner Production, 198, 1311-1323.
Keršuliene, V., Zavadskas, E. K., & Turskis, Z. (2010). Selection of rational dispute resolution method by applying new step‐wise weight assessment ratio analysis (SWARA). Journal of business economics and management, 11(2), 243-258.
Knight, G. (2000). Entrepreneurship and marketing strategy: The SME under globalization. Journal of international marketing, 8(2), 12-32.
Kuratko, D. F. (2017). The emergence of entrepreneurship education: Development, trends, and challenges. Entrepreneurship theory and practice, 29(5), 577-597.
Mainela, T., Puhakka, V., & Sipola, S. (2018). International entrepreneurship beyond individuals and firms: On the systemic nature of international opportunities. Journal of Business Venturing, 33(4), 534-550.
Morozova, I. A., Popkova, E. G., & Litvinova, T. N. (2019). Sustainable development of global entrepreneurship: infrastructure and perspectives. International Entrepreneurship and Management Journal, 15(2), 589-597.
Newman, W., Mwandambira, N., Charity, M., & Ongayi, W. (2018). Literature review on the impact of tax knowledge on tax compliance among small medium enterprises in a developing country. International Journal of Entrepreneurship, 22(4), 1-15.
Pacheco-Torgal, F. (2017). High tech startup creation for energy efficient built environment. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 71, 618-629.
Pappas, N. (2016). Marketing strategies, perceived risks, and consumer trust in online buying behaviour. Journal of Retailing and Consumer Services, 29, 92-103.
Pidduck, R. J., Clark, D. R., & Busenitz, L. W. (2022). Revitalizing the ‘international’in international entrepreneurship: the promise of culture and cognition. In The International Dimension of Entrepreneurial Decision-Making (pp. 11-35). Springer, Cham.
Riviere, M., & Romero-Martínez, A. M. (2021). Network embeddedness, headquarters entrepreneurial orientation, and MNE international performance. International Business Review, 30(3), 101-111.
Rua, O., França, A., & Fernández Ortiz, R. (2018). Key drivers of SMEs export performance: the mediating effect of competitive advantage. Journal of Knowledge Management, 22(2), 257-279.
Santos, J. N., Mota, J., & Baptista, C. S. (2021). The role of a strategic net in international entrepreneurship: overcoming the liabilities of foreignness and outsidership in the context of the Pharma industry. International Entrepreneurship and Management Journal, 17(1), 63-82.
Schwens, C., Zapkau, F. B., Bierwerth, M., Isidor, R., Knight, G., & Kabst, R. (2018). International entrepreneurship: A meta–analysis on the internationalization and performance relationship. Entrepreneurship Theory and Practice, 42(5), 734-768.
Tabares, A., Chandra, Y., Alvarez, C., & Escobar-Sierra, M. (2021). Opportunity-related behaviors in international entrepreneurship research: a multilevel analysis of antecedents, processes, and outcomes. International Entrepreneurship and Management Journal, 17(1), 321-368.
Taylor, B. (2003). Board leadership: balancing entrepreneurship and strategy with accountability and control. Corporate Governance: The international journal of business in society.
Van de Ven, H. (1993). The development of an infrastructure for entrepreneurship. Journal of Business venturing, 8(3), 211-230.
Wales, W., Gupta, V. K., Marino, L., & Shirokova, G. (2019). Entrepreneurial orientation: International, global and cross-cultural research. International Small Business Journal, 37(2), 95-104.
Wetzels, M., Odekerken-Schröder, G., & Van Oppen, C. (2009). Using PLS path modeling for assessing hierarchical construct models, Guidelines and empirical illustration. MIS quarterly, 177-195.
Zucchella, A. (2021). International entrepreneurship and the internationalization phenomenon: taking stock, looking ahead. International Business Review, 10(1), 80-90.
Zucchella, A. (2021). International entrepreneurship and the internationalization phenomenon: taking stock, looking ahead. International Business Review, 10(1), 80-90.
طراحی و اعتبارسنجی الگوی گرایش کارآفرینانه بینالملل در کسب و کارهای ایرانی
*ندا مقدم **بابک ضیاء ***حسین صادقی ****سیدمجتبی سجادی
* دانشجوی دکتری گروه کارآفرینی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین، قزوین، ایران moghaddam@gmail.com
** دانشیار، دانشکده کارآفرینی، دانشگاه تهران، تهران، ایران bziyae@ut.ac.ir
*** استادیار، دانشکده کارآفرینی، دانشگاه تهران، تهران، ایران hosadeghi@ut.ac.ir
**** دانشیار، دانشکده کارآفرینی، دانشگاه تهران، تهران، ایران msajadi@ut.ac.ir
تاریخ دریافت: 23/10/1401 تاریخ پذیرش: 17/01/1402
صص: 63- 84
چکيده
این پژوهش با هدف طراحی و اعتبارسنجی الگوی گرایش کارآفرینانه بینالملل در کسب وکارهای ایرانی انجام شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش و بازه زمانی گردآوری دادهها، یک پژوهش پیمایش مقطعی میباشد. جامعه آماری شامل مدیران کسب وکارهای ایرانی میباشد. تعداد نمونه 384 نفر با استفاده از فرمول کوکران برآورد گردید و نمونه‌گیری با روش تصادفی ساده انجام گرفت. پرسشنامه به‌عنوان ابزار جمع‌آوری دادهها بود که با روش‌های روایی همگرا، روایی سازه و روایی واگرا اعتبارسنجی گردید. با استفاده از آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی نیز قابلیت اعتماد پرسشنامه مطلوب ارزیابی شد. برای اعتبارسنجی الگوی گرایش کارآفرینانه بینالملل از روش حداقل مربعات جزئی وبا استفاده نرمافزار Smart PLS انجام شد. در نهایت نیز شاخص‌های گرایش کارآفرینانه بینالملل با روش سوارا اولویتبندی شدند. نتایج حاکی از آن است که از طریق زیرساخت ایجاد کارآفرینی بینالملل میتوان رهبری و فرهنگ کارآفرینانه را تقویت کرد. به این ترتیب استراتژی مناسبی برای کارآفرینی در سطح بینالملل قابل اتخاذ است. این استراتژی خود بر بینالمللیسازی کارآفرینی و بینالمللیسازی کارآفرینی تاثیرگذار است و در نهایت اهداف گرایش کارآفرینانه بینالملل محقق خواهد شد.
واژه‌های کلیدی: گرایش کارآفرینانه بینالملل، رشد اقتصادی، کسب و کارهای ایرانی.
نوع مقاله: پژوهشی
1- مقدمه
کارآفرینی نیروی عمدهای برای پیشبرد توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به شمار میرود و مفهومی است که همواره کنار بشر بوده و به عنوان یک پدیده نوین نقش مؤثر در توسعه و پیشرفت اقتصادی کشورها داشته است. از این رو تضمین حیات و بقاء کشورها نیازمند نوآوری، ابداع و خلق محصولات و خدمات جدید میباشد و یکی از
ویژگیهای مشترک این دسته الگوها، توجه به عوامل محیطی اثرگذار برکارآفرین و جریان کارآفرینی است (سـودی و همـکاران، 1396). نگـرش کـارآفرینـانه یـکی از
نویسندة عهده‌‌دار مکاتبات: بابک ضیاء Bziyae@ut.ac.ir
|
جهتگیری کارآفرینی به وضعیت استراتژیک سازمان اطلاق میشود که به سمت کارآفرینی در حرکت است و از نقطه نظر معنایی، به سیاست‌های کلی، شیوه گسترش اقدامات کارآفرینانه و رویه‌های مورد استفاده جهت تقویت اهداف سازمان مرتبط میباشد. گرایش کارآفرینی برای به‌روزرسانی پیشنهادهای موجود در بازار، ریسک‌پذیری جهت آزمون محصول و خدمت نوین ارائه شده به بازار، بازارهای جدید و پیشروی نسبت به رقبای بازار در جهت بهره‌برداری از فرصتهای بازار به عنوان ارکان استراتژیک سازمان در نظر گرفته میشود (جیانگ و همکاران5، 2018). جهتگیری کارآفرینی بینالملل به واسطه خلق و توسعه فرصتهای جدید برای تسریع فرایندهای رشد اقتصادی کشورها اهمیت بسیاری دارند. این در حالی است که دو موضوع «نگرش کارآفرینانه» و «تجارت بینالملل» به صورت مجزا در ادبیات پژوهشی مورد بحث قرار گرفته‌اند. شرکتهای کارآفرین با شناسایی شکاف بین خدمات و محصولات موجود و نیازها و خواسته‌های جدید مشتریان در بازارهای جهانی می‌توانند اقدام به طراحی محصول و یا خدمتی به شکل خلاقانه و نوآورانه میکنند که توانایی پاسخگویی به نیازهای بازار را دارد. بر همین اساس این شرکتها از چابکی و انعطاف بالا در کنار بهره‌گیری از تخصص‌های جدید و فناوریهای به‌روز برخوردار هستند. این ویژگی‌ها مزیت رقابتی بزرگی برای چنین شرکت‌هایی فراهم می‌کند. نظر به حجم بالای نیروی متخصص و آموزش دیده در کشور و استقبال فارغ‌التحصیلان دانشگاهی از شرکتهای کارآفرین، زمینه برای فعالیت در مقیاس بزرگتر و ورود به بازارهای خارجی فراهم است (آکوستا و همکاران6، 2018).
از آنجا که شرکتهای کارآفرین نقش مهمی در توسعه اقتصادی کشورها دارند، توانایی تبدیل شدن به صادرکنندگان بزرگ و افزایش رشد اقتصادی در جامعه را دارند. گسترش دامنه فعالیتهای شرکت و راه‌یابی به بازارهای خارجی با عنوان «بینالمللی سازی» شناخته شده و یکی از شیوههای اصلی رشد و توسعه کشور است. به این منظور گرایش کارآفرینانه فرایندی است که راه‌های جدیدی را برای توسعه و تجاری‌سازی محصولات، حرکت به سمت بازارهای تازه و ارائه خدمات جدید به مشتریان خلق می‌کند (ابادلی و همکاران7، 2020).
نقش گرایش کارآفرینی به عنوان یک عامل اصلی رشد اقتصادی در سطح بینالمللی در سال‌های اخیر بسیار برجسته بوده است. با توجه به تغییرات اساسی در ساختارهای تجارت بینالملل و اهمیت روزافزون ابداع، نوآوری و خلق محصولات و خدمات جدید، لزوم برخورداری از نگرش کارآفرینانه هرچه بیشتر نمایان شده است. دانش و گرایش کارآفرینانه جهت موفقیت در عرصه بینالملل امری حیاتی است. معمولاً یک شرکت کارآفرین در عرصه بینالملل، قابلیت رشد بیشتری نسبت به یک شرکت جا افتاده دارد. به عبارت دیگر یک شرکت کارآفرین می‌تواند با سرمایه‌ای کمتر، نیروی کار یا زمینه رشد بیشتری نسبت به شرکتهای قدیمی داشته باشد. قابلیتهای پویا و چابکی سازمانی شرکتهای کارآفرین به آنها این امکان را میدهد تا رقبای قدیمی و سنتی بازار را به چالش بکشند (گنجعلی و باقری، 1399).
اهمیت بالای کسب وکارهای کارآفرین در کشور غیرقابل انکار است. کسب وکارهای کارآفرین نقش مهمی در رشد و گسترش جوامع در جهان کنونی دارند. رفع تحریمهای موجود، خلق اندیشه‌های نو، رشد بخش کشاورزی، ایجاد کسب‌وکارهای متنوع و به روز، تکنولوژی نوآورانه و ایجاد اقتصادی نوین مبتنی بر آن، به‌عنوان نقطه عطفی در اقتصاد کشور ایران محسوب میشود (رستمی، 1398). یکی از مسائل مهم کشور، صادرات محصولات شرکتهای دانش بنیان و شرکتهای استارت آپی میباشد و این بحث مهم تاکنون از دید پژوهشگران کشور مغفول مانده است. در سال‌های پیشین نگاهی جدی به کسب‌وکارهای کارآفرینانه نبوده و تصور می‌شد که این کسب‌وکارها می‌توانند برای کسب‌وکارهای سنتی پرریسک باشند. این نگرش در حال حاضر با فعالیت بالای جوانان در بدنه کسب‌وکارهای کارآفرینانه تغییر زیادی کرده است. لذا شناسایی عوامل موثر بر صادرات کسب‌وکارهای کارآفرینانه، فناورانه، شرکتهای دانش بنیان و استارت آپ اهمیت زیادی دارد (راهدار، 1398).
مواجهه شدن کسب وکارهای کارآفرینانه با پدیده جهانی شدن بازار، نیاز به پذیرش الزاماتی برای صنایع ایرانی بوده و تاخیر در برنامهریزی جهت مواجهه با این الزامات غیر قابل اجتناب، احتمالا عواقب ناگواری در پی خواهد داشت و غرامت آن، از دست دادن بازارهای داخلی و حذف شدن کسب‌وکارهای ایرانی از دنیای رقابت بینالملل میباشد. لذا تمام صنایع ایرانی در فرصتی تقریبا کوتاه که در حال حاضر ایجاد شده است، می‌بایست خود را جهت رویارویی با این مهم آماده نمایند. موقعیت‌های اقتصادی، جغرافیایی و سیاسی برخی از کشورهای همسایه، منجر به ایجاد فرصتهای بالقوه ای برای کشور شده است و با استفاده مناسب از فرصتهای ایجاد شده میتوان بر سرعت توسعه و رشد اقتصاد ایران افزود (فشارکی و همکاران، 1396).
این درحالی است که گسترش کسب‌وکارهای کارآفرینانه در ایران سابقه چندانی ندارند. تا مدت‌ها قبل، اقتصاد ایران براساس اولویت‌دهی به صنایع بزرگ و کارخانه‌های مهم بود و نقش کسب‌وکارهای کارآفرینانه و سازمانهای نوپا در اقتصاد، جدی گرفته نمی‌شد. از سویی دیگر مطالعات نشان می‌دهند که کسب وکارهای کارآفرینانه نقش بسزایی در صادرات و تجارت بین الملل ایفاء می‌نمایند. براین اساس، ضروری است مولفه‌هایی که موفقیت کسب‌وکارهای کارآفرینانه را در بازارهای بینالمللی تضمین می‌کند، شناسایی گردند. با این وجود، مطالعات داخلی توجه چندانی به این مساله نداشته و از این منظر یک شکاف تحقیقاتی وجود دارد. همچنین تاکنون مطالعه مستقلی برای تدوین الگوی گرایش کارآفرینانه بینالملل در کسب‌وکارهای ایرانی انجام نشده است. نهادینه‌سازی این الگو در سطح ملی، استانی و شهری نیازمند الگویی بومی است که با هدف رشد اقتصادی طراحی شده باشد. در این مطالعه کوشش شده است تا با رویکردی کاربردی-توسعه‌ای، الگویی برای گرایش کارآفرینانه بینالملل در کسب‌وکارهای ایرانی ارائه شود. این الگو چارچوبی کاربردی جهت توسعه اقتصادی را برای مدیران کسب‌وکارهای ایرانی فراهم خواهد آورد. بنابراین پرسش اساسی این پژوهش آن است که مقوله‌های اصلی گرایش کارآفرینانه بینالملل کدامند و چه روابطی بین آنها وجود دارد؟
2- مبانی نظری و پیشینه پژوهش
2-1- گرایش کارآفرینانه بینالملل
گرایش کارآفرینانه رویه‌ای است که راه‌های نوینی را برای گسترش تجاری‌سازی محصولات، حرکت نمودن به سمت بازارهای تازه و ارائه نمودن خدمات جدید به مشتریان خلق می‌نماید. داشتن گرایش کارآفرینانه شرکتها را از طریق مواجه با تحولات نوین در زمینه چالش‌های بازار، هوشیار نگه داشته و به آنها در ارزیابی امکانات جدید کمک شایانی می‌کند (مبینی و همکاران، 1395). دانش و گرایش کارآفرینانه جهت موفقیت در عرصه بینالملل امری حیاتی است. معمولاً یک شرکت کارآفرین در عرصه بینالملل، قابلیت رشد بیشتری نسبت به یک شرکت جا افتاده دارد (ماینلا و همکاران8، 2018).
2-2- زیرساختهای کارآفرینی بینالملل
زیرساختهای کارآفرینی یکی از نخستین مباحثی است که با پیدایش مفهوم کارآفرینی مطرح گردید. بدون وجود زیرساختهای لازم فعالیتهای کارآفرینی نمی‌تواند از مرحله پیدایش به مرحله رشد وارد شود زیرا کارآفرینی فعالیتی است که به شدت نیازمند حمایت است (واندون9، 1993). ظهور کارآفرینی یک پدیده تصادفی نبوده و وابسته به عوامل اجتماعی، عوامل اقتصادی، عوامل سیاسی و عوامل فرهنگی است که به عنوان زیرساختهای کارآفرینی از آن یاد میشود. این زیرساخت‌ها بویژه در عرصه کارآفرینی بینالمللی از جایگاه و اهمیت بیشتری برخوردار هستند. شرایط زمینه‌ای دارای تأثیراتی مثبت و یا تأثیراتی منفی بر گسترش کارآفرینی بینالمللی دارند. تأثیرات مثبت شرایط زمینه‌ای سبب آسان‌سازی فعالیتهای کارآفرینانه بینالمللی میشوند، در حالی که شرایط زمینه‌ای منفی سبب عدم ظهور فعالیتهای کارآفرینانه بینالمللی میشوند. عواملی نظیر منابع مالی، شناخت فرصتهای بازارهای بینالمللی و شناسایی تهدیدهای بازارهای بینالمللی، شیوه مدیریت کسب‌وکار و پشتیبانی دولت از مهمترین زیرساختهای کارآفرینی بینالملل می‌باشند (موروزوا و همکاران10، 2019).
کسب وکارهای کارآفرینی براساس دیدگاه‌ها و رویکردهای یک فرد کارآفرین شکل گرفته و پیش می‌روند بنابراین از این منظر رهبری کارآفرینانه اصل اول موفقیت در عرصه کارآفرینی محسوب شود. با این وجود نباید از یاد برد که رهبری کارآفرینی بدون وجود شرایط و زمینه‌های لازم به موفقیت نخواهد انجامید. از این شرایط و زمینه‌هایی که در اختیار رهبران و کارآفرینان نیستند با عنوان زیرساختهای کارآفرینی یاد میشود (آکوستا و همکاران، 2018). زیرساختهای کارآفرینی نقش بسیار مهمی در موفقیت رهبران کارآفرین بازی میکنند. رهبران شرکتهای کارآفرین بویژه برای ورود به عرصه بینالمللی نیازمند وجود بسترهایی در داخل کشور هستند که ورود به بازارهای بینالمللی را تسهیل و تشویق نماید (آیسان و فرنابر11، 2019).
زیرساخت کارآفرینی در عرصه بینالملل در ارتباط با فرهنگ کارآفرینانه نقش عدیده‌ای ایفا می‌کند. وجود زیرساخت‌ها و بسترهای لازم در حوزه کارآفرینی به تحکیم و قوام فرهنگ کارآفرینانه کمک می‌کند (آیسان و فرنابر، 2019). بنابراین زیرساخت ایجاد کارآفرینی بینالملل از سوی متولیان امر به بهبود فرهنگ کارآفرینی در کشور کمک می‌کند (شاکری و حاجی، 1399).
رهبری کارآفرینانه
رهبری کارآفرین فردی است که با خصوصیاتی مانند ریسک‌پذیری، خلاقیت و گرایش نوآورانه به صورت پیوسته در جستجو و تشخیص فرصتهای کارآفرینی است. این رهبر با شکار فرصتهای محیطی، بهره‌وری را افزایش داده و رشد سازمانی را محقق می‌سازد (نیومن و همکاران12، 2018).
اهرم اجرایی رهبری کارآفرینانه در سازمان تدوین استراتژی‌های کارآفرینی است (تیلور13، 2003). رهبران موفق در کسب‌وکارهای پیشرو از طریق تدوین استراتژی‌های نوآور و خلاق فعالیتهای کارآفرینانه را نظم و نسج داده و رقابت‌پذیری را در بازار افزایش می‌دهند. چنین رهبرانی از یک استراتژی روشن بلندمدت که با اهدافی خُرد حمایت میشوند استفاده میکنند (هاف و شیپرز14، 2008؛ کوراتکو15، 2017). در عرصه کارآفرینی بینالمللی نیز نقش رهبران از طریق تدوین استراتژی کارآفرینانه بین المللی قابل تبیین میباشد (نایت16، 2000). مهمترین عامل موثر بر تدوین استراتژی در بازارهای بینالمللی رهبری کسب‌وکار میباشد. به عبارت دیگر این رهبری است که مشخص می‌کند چه سیاست‌های بلندمدت و کوتاه‌مدتی در بازارهای جهانی باید در پیش گرفته شود (ارفایی و همکاران17، 2021).
2-3 فرهنگ کارآفرینانه
فرهنگ كارآفرينانه به‌عنوان عامل تسهيل‌كننده محيطي میباشد كه در آن خلاقیت در عمل، ارائه پيشنهاد نوآورانه، تجربه و آزمايش، مسئوليت و مالكيت، ايجاد و توسعه مي‌شود. فرهنگ سنتي داراي ساختاري سلسله مراتبي، نظام گزارش دهي، خط مشي از پيش تعيين شده، ساز و كارهاي كنترلی است، و فرهنگ كارآفرينانه بر‌خلاف آن دارای حمايت‌كنندگان و مشاوران، ساختاري مسطح با شبكه‌اي از تيم‌ها، رابطه‌های كاري نزديك، اعتماد و وظايف مشخص میباشد (صمدی و همکاران، 1394).
فرهنگ سازمانی به عنوان نظامی از عقاید مشترک بین اعضا که تعیین کننده رفتار اعضا در مورد یکدیگر و افراد خارج از سازمان است تعریف شده است(محمدی و همکاران، 1399). در سازمانهای مختلف فرهنگ های متمایزی وجود دارد که عامل مهمی در انگیزش افراد بوده و هر یک می‌توانند تاثیر مثبت و منفی بر کارآفرینی و اشتیاق به آن در کارکنان داشته باشند (دانیش و همکاران18، 2019). عوامل متعددی بر فعالیت شرکتهای کارآفرین در بازارهای بینالمللی تاثیرگذار هستند که در این میان نقش فرهنگ کارآفرینانه بسیار برجسته است. نقش فرهنگ کارآفرینانه بویژه در تدوین استراتژی‌های ورود به بازارهای بینالمللی قابل لمس است. در واقع این فرهنگ کسب و کار است که موفقیت یا شکست فعالیتهای بینالمللی را رقم می‌زند (بوسیری و همکاران19، 2020).
2-4- استراتژی کارآفرینانه بینالملل
بینالمللیسازی کارآفرینی و فعاليت آنها در عرصه کسب و کارهای بین المللی، الزام ارائه استراتژی‌های نو، راهبردهایی نوآورانه و افكاری تازه را برای توليد محصولات با كيفيت، قيمت‌گذاری مناسب، به‌روز و در حداقل زمان، امکان‌پذیر نموده است تا مزيت رقابتي را كسب نمایند (تابارز و همکاران20، 2021). بینالمللیسازی کارآفرینی بیش از هر چیز نیازمند استراتژی کارآفرینانه بینالملل است که با استفاده از راهکارهای به روز و فناورانه، مسیر صادرات را هموار‌تر کنند. در حال حاضر بخش خصوصی، شرکتهای نوپا و فناور هزاران محصول و خدمت عرضه میکنند که بسیاری از آنها از ظرفیت صادراتی برخوردار هستند (روآو همکاران21، 2018). در این راستا استفاده از ظرفیت چنین شرکت‌هایی برای ورود به بازار صادرات و توسعه تجارت
بینالمللی است (حمیدی و همکاران، 1397).
در این مسیر استراتژی کارآفرینانه بینالملل به واسطه خلق و توسعه فرصتهای جدید در سیاست‌های توسعه کارآفرینی بینالملل اهمیت بسیاری دارند. این در حالی است که دو موضوع «نگرش کارآفرینانه» و «تجارت بینالملل» به صورت مجزا در ادبیات پژوهشی مورد بحث قرار گرفته‌اند (فرزانه و ناصحی، 1397). کسب و کارهای کارآفرینانه با آگاهی از شکاف‌های موجود در بین محصولات و خدمات و نیازهای جدید مشتریان خود در بازارهای جهانی می‌توانند اقدام به طراحی محصول و یا خدمتی به شکل خلاقانه و نوآورانه میکنند که توانایی پاسخگویی به نیازهای بازار را دارد (نجفی و همکاران، 1398).
2-5- گرایش کارآفرینانه بینالملل
گرایش کارآفرینی به عنوان یک عامل اصلی رشد اقتصادی در سطح بینالمللی در سال‌های اخیر بسیار برجسته بوده است. با درنظر گرفتن تغییرات اساسی ایجاد شده در ساختارهای تجارت بینالملل و اهمیت نوآوری، ابداع و تولید محصولات جدید، الزام از برخورداری از نگرش کارآفرینانه، بیش از پیش مشخص شده است (کرمی و همکاران، 1397).
گسترش دامنه فعالیتهای شرکت و راه‌یابی به بازارهای خارجی با عنوان «بینالمللیسازی» شناخته شده و یکی از شیوههای اصلی رشد و توسعه کشور است (زاچلا22، 2021). چنین کسب و کارهایی در عرصه بینالمللی از مزایای متعددی برخودار هستند و البته مشکلات و محدودیت‌های خود را نیز دارند. نگرش کارآفرینانه مفهومی است که بین محدودیت‌ها و توانمندی‌های شرکتهای کارآفرین تعادل برقرار کرده و امکان بهره‌گیری از فرصتهای موجود در بازارهای جهانی را فراهم می‌کند (بایر و همکاران23، 2019).
یک کسب و کار کارآفرینانه قادر است با سرمایه‌ای اندک، نیروی کار و یا زمینه توسعه بیشتری نسبت به شرکتهای پیشین داشته باشد (هونجو و ناکامورا24، 2020). صادرات شرکتهای کارآفرین عاملی کلیدی در موفقیت این شرکتها و همینطور توسعه اقتصادی هر کشوری است (پاشنکو25، 2017). از جمله عواملی که تاثیرگذاری بالایی در گرایش کارآفرینانه بینالملل دارد، سیاست‌های توسعه کارآفرینی است (شونز و همکاران26، 2018).
مطابق با ادبیات پژوهش، فرضیههای زیر قابل ارائه است:
فرضیه یک: زیرساخت ایجاد کارآفرینی بینالملل بر رهبری کارآفرینانه تاثیر دارد.
فرضیه دو: زیرساخت ایجاد کارآفرینی بینالملل بر استقرار فرهنگ کارآفرینانه تاثیر دارد.
فرضیه سه: رهبری کارآفرینانه بر استراتژی کارآفرینانه بینالملل تاثیر دارد.
فرضیه چهار: فرهنگ کارآفرینانه بر استراتژی کارآفرینانه بینالملل تاثیر دارد.
براساس الگوی اولیه مندرج در شکل 1 به نظر می‌رسد از طریق زیرساخت ایجاد کارآفرینی بینالملل میتوان رهبری و فرهنگ کارآفرینانه را تقویت کرد. به این ترتیب استراتژی مناسبی برای کارآفرینی در سطح بینالملل قابل اتخاذ است. این استراتژی خود بر بینالمللیسازی کارآفرینی و بینالمللیسازی کارآفرینی تاثیر گذار است و در نهایت اهداف گرایش کارآفرینانه بینالملل محقق خواهد شد.
2-3 پیشینه پژوهش
آسایش و سلطان‌نژاد (1400) مطالعه‌ای تحت عنوان بهبود
فرضیه پنج: استراتژی کارآفرینانه بینالملل بر بینالمللیسازی کارآفرینی تاثیر دارد.
فرضیه شش: استراتژی کارآفرینانه بینالملل بر سیاست‌های توسعه کارآفرینی بینالملل تاثیر دارد.
فرضیه هفت: بینالمللیسازی کارآفرینی بر گرایش کارآفرینانه بینالملل تاثیر دارد.
فرضیه هشت: سیاست‌های توسعه کارآفرینی بینالملل بر گرایش کارآفرینانه بینالملل تاثیر دارد.
براساس فرضیههای مذکور، الگوی اولیه گرایش کارآفرینانه بینالملل پژوهش طراحی و در شکل شماره 1 ارائه شده است.
|
شکل 1. الگوی گرایش کارآفرینانه بینالملل در کسب‌وکارهای ایرانی |
عملکرد بینالمللی شرکت با بکارگیری فرهنگ کارآفرینی بینالمللی انجام دادند. نتایج پژوهش نشان داد که مولفه فرهنگ کارآفرینی بینالملل بر مولفه قابلیت بازاریابی پویا تاثیر دارد. مولفه قابلیت بازاریابی پویا بر مولفه عملکرد بازار تاثیر دارد. مولفه قابلیت بازاریابی پویا بر مولفه عملکرد سرمایه گذاری تاثیر دارد. مولفه قابلیت بازاریابی پویا بر مولفه مزیت رقابتی تاثیر دارد. مولفه عملکرد بازار بر مولفه عملکرد بینالمللی شرکت تاثیر دارد. مولفه عملکرد سرمایه گذاری بر مولفه عملکرد بینالمللی شرکت تاثیر دارد. مولفه مزیت رقابتی بر مولفه عملکرد لمللی شرکت تاثیر دارد.
رحمانی و همکاران (1399) مطالعه‌ای تحت عنوان تبیین مدل خوشه های صادراتی با رویکرد کارآفرینی بینالمللی انجام دادند. نتایج نشان داد مولفههای محصول، بازاریابی و تبلیغات، کیفیت، عوامل تولید فناوری، عوامل محیطی، عوامل فرهنگی، قانونی، اجتماعی و غیره است. در گام دوم (کدگذاری محوری)، برای طراحی و نهادینه سازی مدیریت خوشه های صادراتی و کارآفرینی بینالملل، کدگذاری محوری بر اساس مدل پارادایم انجام گرفت. در این پژوهش عواملی مانند فرهنگسازی، برنامه استراتژیک جامع و صحیح و همچنین منطبق با نیازهای شرکتها، بازاریابی صادرات و استفاده از شیوههای نوین بازاریابی، تامین تجهیزات (ترکیبی از عوامل سختافزاری و نرمافزاری)، پیادهسازی مدیریت محتوا، فراهم کردن زیربناها و زیرساختهای مناسب، ایجاد و بهرهمندی از پرتالهای سازمانی، بهرهمندی از آموزش و یادگیری الکترونیکی، عقد تفاهمنامه بینالمللی با کشورهای بازار هدف و ایجاد فرآیندهای خلاقیت، نوآوری و شناسایی نیازهای بازارهای هدف به منزله عوامل موثر و مهم در مدل شناسایی شدند و در نهایت برای بسط و گسترش نظریه خوشههای صادراتی با رویکرد کارآفرینی بینالمللی با تاکید بر محصول کشمش، مدل کلی ارایه گردید که نوآوری این پژوهش به حساب می‌آید و نشان میدهد خوشهبندیهای صادراتی به خصوص با تاکید بر صادرات کشمش می‌تواند به کارآفرینی بینالمللی منجر شود .
جباری و همکاران (1399) مطالعه‌ای تحت عنوان طراحی مدل کارآفرینی دانشگاهی بینالمللی انجام دادند. جامعه مورد مطالعه خبرگان نظری و تجربی کارآفرینی دانشگاهی و کارآفرینی بینالمللی بودند که تعداد 18 نفر از آنها ابتدا با روش هدفمند و سپس، با استفاده از روش گلوله برفی و نمونه گیری نظری انتخاب شدند. برای تحلیل دادهها از
نرمافزار MAXQDA12 استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که پدیده محوری کارآفرینی دانشگاهی بینالمللی دارای چهار بعد توسعه‌ای، ساختاری، رفتاری و فرایندی و تحت تاثیر مسایل اقتصادی، مدیریتی و فرهنگی است. برای موفقیت کارآفرینی دانشگاهی بینالمللی به اتخاذ راهبرد مالی و قانونی، راهبرد عملیاتی، راهبرد بینالمللی و راهبرد سیاستگذاری نیاز است که به پیامدهای اقتصادی، علمی و فرهنگی در سطح کشور منجر میشود. زمینه های مالی و اقتصادی، پشتیبانی و سیاستگذاری های مناسب در محیط متغیر و فضای رقابتی شدید بینالمللی به راهبردهای کارآفرینی دانشگاهی بینالمللی کمک می‌کند تا با شرایط مناسب عملیاتی شود. در این زمینه چالشها و موانع علمی، انسانی، مدیریتی، قانونی، ساختاری و مالی مطرح است که با شناسایی و رفع آنها میتوان به بهبود ابعاد کارآفرینی دانشگاهی بینالمللی و راهبردهای آن کمک کرد.
ربی و وکیل الرعایا (1398) مطالعه‌ای تحت عنوان بررسی تاثیر گرایش کارآفرینی بین المللی بر عملکرد بین المللی با در نظر داشتن نقش میانجی استراتژی رقابتی و جهتگیری بازار بینالمللی و نقش تعدیلگر محیط انجام دادند. بر اساس نتایج به دست آمده تمام فرضیات پذیرفته شدند. نتایج حاصل از مدل معادلات ساختاری نشان داد که مولفه گرایش کارآفرینی بینالمللی بر عملکرد بینالمللی اثر مثبت و معناداری داشته است بطوریکه با افزایش یک واحد از گرایش کارآفرینی بینالمللی حدود 80 % بر عملکرد
بینالمللی اثر می‌گذارد.
ضیاء و همکاران (1398) مطالعه‌ای تحت عنوان مدل
بینالمللیسازی در دانشگاه با رویکرد کارآفرینی انجام دادند. تجزیه وتحلیل دادهها با استفاده از کدگذاری در نهایت به 12 مقوله اصلی و 35 مقوله فرعی منجر شد. نتایج نشان داد مولفه‌هایی نظیر محیط بینالملل و فرصتهای دانشگاهی پیش شرط‌های لازم برای بینالمللیسازی دانشگاه هستند و به پیامدهایی نظیر مراکز نوآوری، قابلیتهای پویا و مشارکت بینالملل منجر میشوند.
سخدوری و همکاران (1397) مطالعه‌ای تحت عنوان چگونگی ایجاد کارآفرینی استراتژیک برای رشد کسب و کارها انجام دادند. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیلها نشان داد که ذهنیت کارآفرینانه، فرهنگ کارآفرینانه، رهبری کارآفرینانه و خالقیت و نوآوری از طریق کارآفرینی استراتژیک بر رشد کسب وکار تأثیر معنادار مثبت دارد.
گوکس27و همکاران (2022) مطالعه‌ای تحت عنوان
شبکههای اجتماعی و پویایی کارآفرینان نوپای بینالمللی انجام دادند. در این پژوهش با تکیه بر نظریه عمل بوردیو، بینالمللی شدن به عنوان یک فرآیند میدانی در نظر گرفته شده و این چارچوب برای کارآفرینان بینالمللی نوپا به کار برده شده است. تجزیه و تحلیل 37 مصاحبه با کارآفرینان، مدیران و ارائهدهندگان پشتیبانی فرانسوی در چین امکان شناسایی دو نوع کارآفرین بینالمللی را فراهم می‌کند: (1) "ایکاروسهای سقوط کرده" که قادر به ترکیب و نمایش یک عادت جهانی نیستند و کسانی که به میدان اصلی باز میگردند، و (2) "آرگوناتهای جهانی"، ترکیب و نمایش یک عادت جهانی و بینالمللی شدن. یافته‌های ما نشان میدهد که شبکههای اجتماعی می‌توانند با تازه واردان دشمنی کنند و متصدیان آن شبکه‌ها ابتدا «سازگاری» تازه‌واردان را ارزیابی میکنند. ما فرض می‌کنیم که موفقیت ابتکارات بینالمللی توسط کارآفرینان به توانایی آنها برای عبور و تطبیق در «زمینه‌های» مختلف و توسعه اشکال مختلف روابط اجتماعی در آن زمینه‌ها بستگی دارد.
پیداک 28و همکاران (2022) مطالعه‌ای تحت عنوان احیای "بینالمللی" در کارآفرینی بینالمللی: نوید فرهنگ و شناخت انجام دادند. کارآفرینی بینالمللی (IE) به‌عنوان حوزه خاص خود پدیدار شده است که از تلاقی تجارت بینالمللی و تحقیقات کارآفرینی به وجود آمده است. این ادغام رشته‌ها با گسترش تمرکز سنتی آن فراتر از شرکتها و شامل سرمایه‌گذاری‌های جدید، ارزش قابل‌توجهی برای تجارت بینالمللی فراهم کرده است. با این حال، پس از یک دوره اولیه رشد سریع، شواهد در اینجا نشان میدهد که تأثیر و مشارکت IE شروع به کاهش کرده است. از طریق تحلیل ما، ما ادعا می‌کنیم که تفسیر محدودکننده‌ای از آنچه «بینالمللی» نشان میدهد وجود دارد: پویاییهای فرامرزی عمدتاً به معنای زمینه‌های جغرافیایی برای نتایج سرمایه‌گذاری جدید تفسیر میشوند. اگرچه ارزشمند است، اما این جایگاه محدود کننده است و بسیاری از سؤالات اساسی در کارآفرینی را دست نخورده باقی می‌گذارد. ما استدلال می‌کنیم که یک تغییر در تمرکز جهت IE مورد نیاز است: شامل پویاییهای بین فرهنگی به عنوان پیشایند اقدامات کارآفرینی، چه بینالمللی و چه داخلی. علاوه بر این، در مورد اینکه چگونه اتخاذ یک لنز بینالمللی گسترده‌تر، که از طریق مدیریت استفاده میشود، می‌تواند بینش‌های ارزشمندی را از حوزه‌هایی مانند روان‌شناسی بین‌فرهنگی و رفتار سازمانی بینالمللی پرورش دهد.
کلارک 29و همکاران (2022) مطالعه‌ای تحت عنوان چکش‌خواری شناخت‌های کارآفرینی بینالمللی: یک مطالعه شبه تجربی طبیعی در مورد شوک‌های ارادی و غیرارادی انجام دادند. در این پژوهش به طور خاص، این مهم بررسی میشود که چگونه آموزش پیشرفته کسب و کار و همه‌گیری کووید-19 بر گرایش بینالمللی کارآفرینی (IEOD) و متعاقباً مقاصد کارآفرینی (EIs) تأثیر می‌گذارند تا پویاییهای روان‌شناختی زیربنای محرک‌های کارآفرینی بینالمللی را درک کنند. براین اساس، یافته‌ها نشان می‌دهند که وقتی تأثیر روانی درک شده افراد از کووید-19 کم باشد، آموزش کسب‌وکار IEOD را افزایش میدهد. برعکس، اثرات یک تأثیر شدیداً درک شده کووید-19 مؤلفه‌های ریسک‌پذیری و پیش‌پذیری مقیاس IEOD را کاهش میدهد.
زوچلا 30(2021) مطالعه‌ای تحت عنوان کارآفرینی بینالمللی و پدیده بینالمللیسازی: ارزیابی، نگاه به آینده انجام داد. این پژوهش وضعیت هنر پژوهش در کارآفرینی بینالمللی را مورد بحث قرار میدهد. با بررسی سه دهه پژوهش علمی در این زمینه، این مقاله همچنین به آینده نگاه می‌کند و به برخی جهت گیری های تحقیقاتی آینده اشاره می‌کند. دومی به طور خاص بر دو جنبه تمرکز دارد: سطوح تجزیه و تحلیل، فردی، سازمانی و بین سازمانی، و ساختارهای بنیانگذار حوزه، فاصله و فرصت ها.
سانتوس 31و همکاران (2021) مطالعه‌ای تحت عنوان نقش یک شبکه استراتژیک در کارآفرینی بینالمللی: غلبه بر تعهدات خارجی و خارجی در زمینه صنعت داروسازی انجام دادند. کارآفرینی بینالمللی یک جریان تحقیقاتی امیدوارکننده است که بر چگونگی گسترش شرکتهای مستقر در سطح بینالمللی تمرکز دارد. با مشاهده بینالمللیسازی به‌عنوان یک فرآیند توسعه شبکه چندجانبه، این مقاله بر توسعه روابط ناشی از یک شبکه استراتژیک تمرکز می‌کند و اینکه چگونه این روابط می‌توانند شرکتها را برای غلبه بر تعهدات خارجی و خارجی به‌عنوان دو فرآیند متفاوت و در عین حال مرتبط به هم حمایت کنند. برای این منظور، یک مطالعه موردی اکتشافی طولی از یک شبکه استراتژیک در صنعت داروسازی انجام شده است. نتایج موارد زیر را نشان میدهد: اول، مبادله اجتماعی بین اعضای شبکه استراتژیک ایجاد و کشف فرصت‌هایی را برای بینالمللی شدن امکان‌پذیر می‌سازد. دوم، شبکه استراتژیک می‌تواند مکانیزمی برای غلبه بر مسئولیت خارجی (فقدان دانش بازار نهادی) - به ویژه در زمینه صنایع به شدت تنظیم شده باشد. و سوم، با توجه به مسئولیت خارجی، هنگام نفوذ به شبکههای خارجی، شرکتها قابلیتهای خاص و دیدگاه‌های متفاوت خود را در ایجاد و توسعه فرصت‌ها با همتایان خاص منعکس میکنند.
3- روش‌شناسی پژوهش
مطالعه حاضر یک مطالعه کاربردی است که با هدف طراحی و اعتبارسنجی الگوی گرایش کارآفرینانه بینالملل در کسب و کارهای ایرانی انجام شده است. این پژوهش از منظر روش و بازه زمانی در دسته پژوهش‌های پیمایشی قرار دارد.
جامعه آماری شامل کارآفرینان کسب و کارهای ایرانی میباشد. برای محاسبه حجم نمونه از قاعده تحلیل توان کوهن (1992) و نرمافزار G*Power استفاده شد. در سطح اطمینان 95% با اندازه اثر 15/0 و توان آزمون 80% حداقل حجم نمونه 378 نفر برآورد گردید. چون جامعه آماری همگن است برای نمونه‌گیری از روش تصادفی ساده استفاده شد. 400 پرسشنامه توزیع گردید و در نهایت 384 پرسشنامه صحیح گردآوری شد.
ابزار اصلی گردآوری داده‌های پژوهش پرسشنامه میباشد. پرسشنامه پژوهش شامل هفت سازه اصلی است که عبارتند از: استراتژي کارآفرينانه بين‌الملل، استقرار فرهنگ کارآفرينانه، بين‌المللي‌سازي کارآفريني، رهبري کارآفرينانه، زيرساخت ايجاد کارآفريني بين‌الملل، سياست‌هاي توسعه کارآفريني بين‌الملل، گرايش کارآفرينانه بين‌الملل. این پرسشنامه شامل 37 پرسش تخصصی با طیف لیکرت 5 درجه و چهار پرسش عمومی شامل جنسیت، سن، تحصیلات و سابقه فعالیت میشود. برای بررسی روایی پرسشنامه از روایی سازه (مدل بیرونی). روایی همگرا (AVE) و روایی واگرا استفاده شد که نتایج آن در جدول 3 ارائه شده است. همچنین آلفای کرونباخ کلی پرسشنامه در یک مطالعه مقدماتی 912/0 بدست آمد. مقدار AVE برای تمامی متغیرهای باید بزرگتر از 5/0 باشد. برای محاسبه پایایی نیز پایایی ترکیبی (CR) و ضریب آلفای کرونباخ هر یک از عوامل محاسبه شده است. میزان پایایی ترکیبی و آلفای کرونباخ تمامی ابعاد باید بزرگتر از 7/0 باشد (آذر و غلامزاده، 1398؛ هنسلر و همکاران ، 2015). برای ارزیابی روایی گرا از معیار HTMT استفاده شده است. این معیار جایگزین روش قدیمی فورنل-لارکر شده است. حد مجاز این معیار میزان 85/0 تا 9/0 است (هنسلر و همکاران،2015). نتایج حاصل از اعتبارسنجی پرسشنامه در بخش اعتبارسنجی مدل ارائه شده است.
جهت تایید یا رد فرضیههای ارائه شده، از تکنیک حداقل مربعات جزئی و نرمافزار Smart PLS استفاده شده است. این روش شامل دو مدل بیرونی (اندازه‌گیری) و مدل درونی (ساختاری) است. در نهایت نیز با استفاده از روش SWARA به رتبه‌بندی و تعیین میزان اهمیت شاخص‌ها پرداخته شده است.
4- یافته‌های پژوهش
بطور کلی از 384 نفر نمونه این مطالعه 271 نفر (71%) مرد و 113 نفر (29%) از کارآفرینان کسب و کارهای ایرانی را زنان تشکیل می‌دهند. از منظر تحصیلات 190 نفر (49%) کارشناسی، 143 نفر (37%) کارشناسی ارشد و 51 نفر (13%) تحصیلات دکتری دارند. از منظر سن 94 نفر (24%) از کارکنان کمتر از 35 سال سن دارند. 168 نفر (44%) بین 35 تا 45 سال و 122 نفر (32%) نیز 45 سال و بیشتر سن دارند. از منظر سابقه‌کاری 83 نفر (22%) کمتر از 10 سال، 113 نفر (29%) بین 10 تا 15 سال، 100 نفر (26%) بین 15 تا 20 سال و 88 نفر (23%) نیز بیش از 20 سال سابقه فعالیت کارآفرینی دارند.
برای اعتبارسنجی و ارائه الگوی نهایی گرایش کارآفرینانه بینالملل نخست آزمون نرمال بودن دادهها انجام شد. برای این منظور از آزمون کولموگروف-اسمیرنف در سطح خطای 5% استفاده شد. فرض‌های آماری به صورت زیر تنظیم
میشود:
براساس نتایج جدول 1 در تمامی موارد مقدار معناداری از سطح خطای 5% کوچکتر است. از آنجا که توزیع دادهها نرمال نیست نمی‌توان از روش‌های پارامتریک مانند مدل‌یابی معادلات ساختاری استفاده کرد. بنابراین از روش حداقل مربعات جزئی که یک روش ناپارامتریک است برای اعتبـارسنجی مدل استفاده شد. بـرای اعتبـارسنـجی و ارائه
اگر مقدار معناداری بزرگتر یا مساوی سطح خطا (05/0) باشد، در این صورت توزیع دادهها نرمال خواهد بود. نتایج بررسی نرمال بودن دادهها در جدول 1 ارائه شده است.
جدول 1. آزمون نرمال بودن دادهها
|
|
الگوی نهایی گرایش کارآفرینانه بینالملل از روش حداقل مربعات جزئی استفاده شده است. این تحلیل در دو سطح مدل بیرونی (بخش اندازه‌گیری) و مدل درونی (بخش ساختاری) مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نهایی روایی سازه در Error! Reference source not found. ارائه شده است.
جدول 2. نتایج روایی سازه (مدل بیرونی) گرایش کارآفرینانه بینالملل |
|
روایی همگرا و پایایی مولفههای پژوهش در جدول 3
ارائه شده است.
|
جدول 3. روایی همگرا و پایایی سازه‌های گرایش کارآفرینانه بینالملل |
|
میزان روایی همگرا (AVE) برای تمامی سازه‌ها بزرگتر از 5/0 بدست آمده است. میزان آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی نیـز از/0 بزرگـتر است. در نهـایت مـقادیر شـاخـص
میزان آماره HTMT در تمامی موارد از 9/0 کمتر بدست آمده است بنابراین روایی واگرا نیز مورد تایید است. در مدل
روایی یگانه-دوگانه HTMT برای سنجش روایی واگرا نیز در Error! Reference source not found. ارائه شده است.
جدول 4. روایی واگرا براساس معیار Heterotrait-Monotrait
|
|
کلی پژوهش که در شکل 2 آمده است رابطه مولفههای اصلی پژوهش ارائه شده است.
|
شکل 1. نتایج اعتبارسنجی الگوی گرایش کارآفرینانه بینالملل
|
نتایج آزمون فرضیههای پژوهش در جدول 5 ارائه شده است:
در نهایت برازش مدل مورد بررسی قرار گرفت. نتایج ارزیابی
مقدار R2 فقط برای مولفههای درون‌زای مدل ارائه شده و در مورد مولفههای برون‌زا مقدار آن برابر صفر می باشد. چین 32(1998) سه مقدار 18/0، 23/0 و 68/0 را به ترتیب به عنوان مقدار ضعیف، مقدار متوسط و مقدار قوی برای ضریب تعیین ارائه نموده است. مقدار R2 گرایش کارآفرینانه بینالملل 726/0 است که در سطح قوی قرار دارد.
شاخص استون-گیزر (Q2) به ارائه قدرت پیش بینی مدل در سازه‌های درون‌زا می‌پردازد(هنسلر و همکاران، 2015). مقدار شاخص Q2 در پژوهش حاضر تمامی موارد مثبت بدست آمده که نشان از برازش مناسب مدل دارد.
انـدازه اثر (F2) برای یک مولفـه مستقل، میزان تغییرات در
جدول 5. نتایج آزمون فرضیههای پژوهش
|
|
برازش مدل در Error! Reference source not found. گزارش شده است.
جدول 6. ارزیابی برازش مدل درونی پژوهش
|
|
برآورد مولفه وابسته را زمانی که اثر آن مولفه حذف شود را نشان میدهد. براساس نظر کوهن 33(۱۹۸۸) میزان این شاخص به ترتیب 02/0 (ضعیف) 15/0 (متوسط) و 35/0 (قوی) میباشد. مقدار F2 گرایش کارآفرینانه بینالملل 453/0 است که در سطح قوی قرار دارد.
شاخص GOF مهمترین شاخص برازش مدل در حداقل مربعات جزیی است. این شاخص با استفاده از میانگین هندسی شاخص R2 و میانگین شاخص‌های اشتراکی قابل محاسبه است (وتزلس و همکاران34، 2009). بنابراین مقدار نیکویی برازش در این مطالعه برابر است:
شاخص GOF برابر 655/0 بدست آمده، لذا مدل پژوهش از برازش مناسبی برخوردار است.
در نهایت به اولویتبندی مولفههای پژوهش با استفاده از روش سوارا پرداخته شده است. روش سوارا35 به معنای تحلیل نسبت ارزیابی وزن‌دهی تدریجی است. این روش تصمیم‌گیری جدید توسط کرشالینه و همکاران36(2010) معرفی شد. در روش سوارا ابتدا خبرگان، مولفههای پژوهش را به ترتیب اهمیت مرتب می‌نمایند. مهمترین مولفه ابتدا قرار گرفته و امتیاز یک را کسب می‌کند. سپس اهمیت نسبی هر مولفه نسبت به مولفههای قبلی مشخص شده است. این مقادیر در ستون «متوسط اهمیت نسبی در جدول 6 درج شده است که همان 
میباشد.
برای محاسبه وزن اولیه هر مولفه، از رابطه زیر محاسبه شده است.
این مقادیر در ستون «وزن اولیه» در Error! Reference source not found. درج شده است. جهت محاسبه وزن نهایی مولفههای پژوهش از روشی موسوم به نرمال کردن خطی و براساس رابطه زیر استفاده شده است:
جدول 7. اولویتبندی مولفههای پژوهش با روش سوارا
|
|
مولفه مدیریت استراتژیک روابط بینالملل با وزن 104/0 در اولویت اول، مولفه نهادینه‌سازی کارآفرینی بینالمللی با وزن 0981/0 در اولویت دوم، مولفه ایجاد اشتغال‌زایی پایدار در کشور با وزن 0900/0 در اولویت سوم، مولفه ریسک‌پذیری و پیش‌گامی کارآفرینان با وزن 0789/0 در اولویت چهارم و مولفه به‌کارگیری استراتژی‌های بازاریابی با وزن 0745/0 در اولویت پنجم قرار دارد.
5- نتیجه‌گیری و بحث
|
توسعه اقتصادي كشورهاي درحال توسعه ميباشد. مؤسسات اقتصـادي با دستـرسي به بازارهاي خارجي ازطريق صادرات، رشد بيشتري پيدا كرده و بدين وسيله محصولات خود را با كيفيت بهتري به بازار داخلي و خارجي عرضه مي كنند و سود بيشتري به دست مي‌آورند. لذا پژوهش حاضر با هدف تبیین الگوی فرآیندی شکل‌گیری گرایش کارآفرینانه بینالملل (مورد مطالعه: کسب‌وکارهای منتخب ایران) انجام شده است.
براساس نتایج مشخص گردید، میزان تاثیر زیرساخت ایجاد کارآفرینی بینالملل بر رهبری کارآفرینانه مقدار 646/0 و آماره t نیز 026/7 بدست آمده است. بنابراین با اطمینان 95% میتوان ادعا کرد: زیرساخت ایجاد کارآفرینی بینالملل بر رهبری کارآفرینانه تاثیر مثبت و معناداری دارد. در نتایج مطالعات شاکری و حاجی (1399) و ماینلا و همکاران (2018) نیز به تاثیر زیرساخت ایجاد کارآفرینی بینالملل بر رهبری کارآفرینانه اشاره شده و با نتایج پژوهش حاضر هم‌خوانی دارد. زیرساخت کارآفرینی بینالملل، رویکرد جدیدی است که امروزه بعنوان روشی موثر در تطبیق اهداف راهبردی سازمان ها با فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی آنها شناخته شده است. مبحث فوق که تقریبا از اواخر دهه هشتاد و به موازات پیشرفت های چشمگیر در حوزه فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی آغاز شده است روز به روز کاربردهای بیشتری یافته و روش ها و ابزارهای مربوط به آن در حال تکامل هستند.
میزان تاثیر زیرساخت ایجاد کارآفرینی بینالملل بر استقرار فرهنگ کارآفرینانه مقدار 834/0 و آماره t نیز 082/9 بدست آمده است. بنابراین میتوان ادعا کرد: زیرساخت ایجاد کارآفرینی بینالملل بر استقرار فرهنگ کارآفرینانه تاثیر مثبت و معناداری دارد. در نتایج مطالعات فشارکی و همکاران (1396) و آکوستا و همکاران (2018) نیز به تاثیر زیرساخت ایجاد کارآفرینی بینالملل بر استقرار فرهنگ کارآفرینانه اشاره شده و با نتایج پژوهش حاضر هماهنگ است. با توجه به اهمیت روزافزون کارآفرینی در جامعه و سازمان ها و رقابت روزافزون در فضای کنونی کسب وکار، ایجاد محیطکارآفرینانه در سازمان، بیش از پیش احساس می شود از آن جا که فرهنگ سازمانی بر روی تمامی فرآیندهای سازمانی اثرگذار است، سازمان ها به منظور تسهیل در بروز رفتار کارآفرینانه، به بسترسازی فرهنگی متوسل می شوند.
میزان تاثیر رهبری کارآفرینانه بر استراتژی کارآفرینانه بینالملل مقدار 748/0 و آماره t نیز 005/8 بدست آمده است. بنابراین میتوان ادعا کرد: رهبری کارآفرینانه بر استراتژی کارآفرینانه بینالملل تاثیر مثبت و معناداری دارد. در نتایج مطالعات جیانگ و همکاران (2018) و ولزو همکاران (2019) نیز به تاثیر رهبری کارآفرینانه بر استراتژی کارآفرینانه بینالملل اشاره شده و با نتایج پژوهش حاضر سازگار است. درواقع رﻫﺒﺮي به عنوان ﯾﮏ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﮐﺎرآﻓﺮﯾﻨﺎﻧﻪ، وﯾﮋﮔﯽﻫﺎ و ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﺧﺎﺻﯽ را ﻣﯽﻃﻠﺒﺪ. ﯾﮏ ﮐﺎرآﻓﺮﯾﻦ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﺟﻨﺒﻪﻫﺎي ﻓﻀﺎي ﺳﺎزﻣﺎن، آﺷﻨﺎ ﺷﻮد. دور اﻧﺪﯾﺸﯽ و اﻧﻌﻄﺎف ﭘﺬﯾﺮي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. اﯾﻦ اﻓﺮاد روﯾﺎ ﭘﺮدازاﻧﯽ ﭼﯿﺮه‌دﺳﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﺮ ﻧﺎﻣﻤﮑﻨﯽ را ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺗﺼﻮر ﮐﻨﻨﺪ. رﻫﺒﺮ ﯾﮏ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﮐﺎرآﻓﺮﯾﻨﺎﻧﻪ ﺑﺎﯾﺪ روﯾﺎﯾﯽ در ﺳﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺮاي ﻗﺒﻮﻻﻧﺪن روﯾﺎي ﺧﻮد ﺑﻪ دﯾﮕﺮان، از ﭘﺲ ﻣﺸﮑﻼت و ﻣﻮاﻧﻊ ﺑﺮآﯾﺪ.
میزان تاثیر استقرار فرهنگ کارآفرینانه بر استراتژی کارآفرینانه بینالملل مقدار 226/0 و آماره t نیز 266/4 بدست آمده است. بنابراین میتوان ادعا کرد: استقرار فرهنگ کارآفرینانه بر استراتژی کارآفرینانه بینالملل تاثیر مثبت و معناداری دارد. در نتایج پژوهش راهدار (1398) و ارفایی و همکاران (2021) نیز به تاثیر استقرار فرهنگ کارآفرینانه بر استراتژی کارآفرینانه بینالملل اشاره شده و با نتایج پژوهش حاضر هم‌خوانی دارد. مطالعات نشان میدهد عواملی مانند فرهنگ کسب و کار بر توسعه کارآفرینی37 تأثیر مستقیم دارد؛ بنابراین یکی از عوامل اصلی بهبود فرهنگ برای رشد پایدار کسب و کار است.
میزان تاثیر استراتژی کارآفرینانه بینالملل بر سیاست‌های توسعه کارآفرینی بینالملل مقدار 867/0 و آماره t نیز 788/9 بدست آمده است. بنابراین میتوان ادعا کرد: استراتژی کارآفرینانه بینالملل بر سیاست‌های توسعه کارآفرینی بینالملل تاثیر مثبت و معناداری دارد. در نتایج مطالعه کوین و همکاران (2020) نیز به تاثیر استراتژی کارآفرینانه بینالملل بر سیاست‌های توسعه کارآفرینی بینالملل اشاره شده و با نتایج پژوهش حاضر هماهنگ است. کارآفرینی استراتژیک عاملی اثرگذار بر خروجی سازمانهای کوچک، متوسط و بزرگ در نظر گرفته میشود که می‌تواند رشد و ثروت یک سازمان را بهبود بخشد. امروزه بسیاری از سازمانهای بزرگ، کارآفرینی استراتژیک به عنوان روشی برای کسب مزیت رقابتی در بلندمدت استفاده میکنند.
میزان تاثیر استراتژی کارآفرینانه بینالملل بر بینالمللیسازی کارآفرینی مقدار 692/0 و آماره t نیز 855/7 بدست آمده است. بنابراین میتوان ادعا کرد: استراتژی کارآفرینانه بینالملل بر بینالمللیسازی کارآفرینی تاثیر مثبت و معناداری دارد. در نتایج پژوهش محمدی و همکاران (1399) نیز به تاثیر استراتژی کارآفرینانه بینالملل بر بینالمللیسازی کارآفرینی اشاره شده و با نتایج پژوهش حاضر سازگار است.
میزان تاثیر سیاست‌های توسعه کارآفرینی بینالملل بر گرایش کارآفرینانه بینالملل مقدار 382/0 و آماره t نیز 218/5 بدست آمده است. بنابراین میتوان ادعا کرد: سیاست‌های توسعه کارآفرینی بینالملل بر گرایش کارآفرینانه بینالملل تاثیر مثبت و معناداری دارد. در نتایج مطالعه مبینی و همکاران (1395) نیز به تاثیر سیاست‌های توسعه کارآفرینی بینالملل بر گرایش کارآفرینانه بینالملل اشاره شده و با نتایج پژوهش حاضر سازگار است. در اقتصاد رقابتي و مبتني بر بازار امروزي كه با تغييرات و تحولات سريع بين المللي همراه شده و فرايند گذر از جامعه صنعتي به جامعه اطلاعاتي را ايجاد كرده، كارآفريني به عنوان موتور توسعه، مي تواند در رشد اقتصادي كشورها نقش مهمي را عهده دار باشد. زيرا بر اساس پژوهش هاي موسسات تحقيقاتي دنيا، سطح كارآفريني با سطح توسعه يافتگي برابر و به رابطه مستقيمي بين رشد ناخالص داخلي و بسترسازي‌ها و حمايت‌هاي دولت ها از كارآفرينان پي برده اند.
میزان تاثیر بینالمللیسازی کارآفرینی بر گرایش کارآفرینانه بینالملل مقدار 536/0 و آماره t نیز 692/6 بدست آمده است. بنابراین میتوان ادعا کرد: بینالمللیسازی کارآفرینی بر گرایش کارآفرینانه بینالملل تاثیر مثبت و معناداری دارد. در نتایج پژوهش موروزوا و همکاران (2019) نیز به تاثیر بینالمللیسازی کارآفرینی بر گرایش کارآفرینانه بینالملل اشاره شده و با نتایج پژوهش حاضر هماهنگ است. کارآفرینی بینالمللی عبارت است از فرآیندی که در آن کارآفرین فراتر از مرزهای ملی به فعالیتهای تجاری مبادرت نماید. به بیان ساده کارآفرینی بینالمللی می‌تواند صادرات، تولید تحت لیسانس، فرانشیز، ایجاد دفاتر فروش در کشور دیگر را شامل شده و یا حتی به سادگی یک تبلیغات برنامه ریزی شده که در یک مجله بینالمللی که در بازارهای خارجی چاپ و توزیع میشود، بروز کند.
براساس نتایج پژوهش، پیشنهادات کاربردی ارائه میشود. درخصوص رهبری کارآفرینانه پیشنهاد میشود، مدیران فعال در کسب‌وکارهای مختلف نسبت به استقرار مدیریت استراتژیک روابط بینالملل و تدوین برنامه راهبردی کارآفرینانه تمهیدات لازم را اتخاذ نمایند. همچنین استقرار مدیریت دانش در کسب و کارهای مختلف و تقویت منابع خلاق سازمانی کمک شایانی به شکل‌گیری گرایش کارآفرینانه بینالملل می‌نماید. مدیران ذی‌ربط باید توجه داشته باشند با عدم مقاومت در برابر تغییرات و شناسایی و بهره‌برداری از فرصتهای کارآفرینانه خواهند توانست بستر لازم جهت شکل‌گیری گرایش کارآفرینانه بینالملل را فراهم آورند.
درخصوص استراتژی کارآفرینانه بینالملل پیشنهاد میشود، مدیران مربوطه به تدوین استراتژی کاهش هزینه‌ها به کمک ارتقاء مهارت و انگیزش کارآفرینان بپردازند. با افزایش تعامل و مشارکت کارآفرینان و به‌کارگیری استراتژی‌های بازاریابی است که ایجاد گرایش کارآفرینانه بینالملل در کسب و کارهای ایرانی، امکان‌پذیر خواهد شد. همچنین مدیران ذی‌ربط می‌توانند با تدوین استراتژی‌های ورود به بازار و اتخاذ تدابیر مناسب، بر چالش‌های محیطی موجود نیز فائق آیند. به طور کلی، در بررسی دامنه کارآفرینی، تعیین مرزهای دامنه مفید است: کارآفرینی با عمل و اقدام آغاز می شود، ایجاد یک سازمان جدید شامل مقدمههای ایجاد آن، از جمله اسکن محیط برای فرصت یابی، شناسایی فرصت برای پیگیری، ارزیابی امکان سنجی سرمایه گذاری جدید و کسب و کار مخاطره آمیز جدید. بعد دوم پارادایم عملکرد مخاطره آمیز است. مطابق با نظر برخی نویسندگان، به نظر می رسد که رشد یک مشخصه معمولی از کسب و کارهای مخاطره امیز کارآفرینانه باشد. مهم است که یک توصیف واضح از واژه رشد داشته باشیم: رشد کمی را میتوان با اندازه شرکت (گردش مالی، ارزش افزوده، حجم)، سودآوری شرکت و ارزش شرکت ( ارزش سهامدار) مشخص کرد. اهداف کیفی با اهداف کمی در ارتباط هستند نه به عنوان یک هدف بلکه به عنوان یک ابزار استراتژیک برای تحقق رشد بنگاه اقتصادی. موقعیت رقابتی، کیفیت محصول و خدمات به مشتری مثالهایی از اهداف رشد کیفی برای شرکتها هستند.
درخصوص سیاست‌های توسعه کارآفرینی بینالملل پیشنهاد میشود، مسئولین مربوطه نسبت به اتخاذ سیاست‌های فرهنگی و آموزشی تمامی تلاش خود را به‌کارگیرند. زیرا کارآرینان مختلف دارای فرهنگ‌های متفاوتی هستند و ایجاد انسجام در میان آنها با توجه به تفاوت‌های فرهنگیشان نیاز به درایت بیشتری دارد. همچنین تدوین سیاست‌های توسعه اطلاعات و شبکه‌سازی منجر به افزایش ارتباطات نهادی و مقررات تنظیمی نیز خواهد شد. از طرفی وجود سیاست‌های مالی و ارزی به همراه سیاست‌ها و برنامه‌های دولت نیز می‌توانند به عنوان محرک تسهیل‌گر در شکل‌گیری گرایش کارآفرینانه بینالملل تاثیرگذار باشند.
درخصوص بینالمللیسازی کارآفرینی پیشنهاد میشود، با افزایش مشارکت در اقدامات بینالمللی و بالاخص افزایش معامله با سایر کشورها میتوان به کسب مزیت رقابتی در کارآفرینانه بینالملل دست یافت. از طرفی مدیران کسب‌وکارهای کارآفرینانه می‌توانند با توزیع ریسک کسب و کار و افزایش دسترسی به مشتریان به توزیع بیشتر ثروت و رشد اقتصادی دست یابند. پرواضح است که هر تعریفی باید شامل عوامل الزامی مرتبط با هم ویژگی های فردی کارافرین و فرصت های محیطی است. این اصطلاح مرتبط با توسعه اقتصادی و رفاه جامعه است. کارآفرینانی که به بررسی این تحولات هستند کانالهای جدیدی برای فعالیت اقتصادی و اشتغال ایجاد میکنند. هیچ کسب و کاری شبیه دیگری نیست و هیچ کارآفرینی نمی تواند مانند دیگری فکر کند. بنابراین، کارآفرینی یک عنصر ضروری در فرایند پیچیده توسعه اقتصادی است و به عنوان یک عامل ایجاد کننده تحول در بازار و ارائه فرصت های جدید برای رشد اقتصادی، اشتغال و رشد در درآمد سرانه است.
درخصوص استقرار فرهنگ کارآفرینانه پیشنهاد میشود، با افزایش یادگیری استراتژیک کارآفرینانه به پیادهسازی استراتژی‌های مدون کارآفرینانه پرداخته و از این طریق مدیریت ارتباط با مشتریان کشورهای مختلف را بهبود
منابع
1. آذر، عادل؛ غلامزاده، رسول. (1398). کمترین مربعات جزئی، تهران: انتشارات نگاه دانش.
2. آسایش، فرزاد؛ سلطان‌نژاد، رعنا،(1400)، بهبود عملکرد بینالمللی شرکت با بکارگیری فرهنگ کارآفرینی بین المللی (مورد مطـالعه شرکت آیدین)، دومیـن کنفرانس بین المللی
بخشند. مدیران کارآفرینی با حمایت از ایده‌پردازی‌های نوآورانه و ترویج فرهنگ کارآفرینانه می‌توانند مسیر شکل‌گیری گرایش کارآفرینانه بینالملل را در کسب‌وکرهای ایرانی توسعه دهند.
درخصوص گرایش کارآفرینانه بینالملل پیشنهاد میشود، مدیران مربوطه با نهادینه‌سازی کارآفرینی بینالمللی نبت به ایجاد اشتغال‌زایی پایدار در کشور اقدامات لازم را به عمل آورند. همچنین رکن مهمی نظیر ریسک‌پذیری و پیش‌گامی کارآفرینان به خلق محصولات و خدمات نوین و بهبود ارتباطات بینالملل منتهی خواهد شد. در حال حاضر، کارآفرینی، توسعه کسب و کار و نوآوری از طریق کسب و کارهای کوچک و متوسط محرک های مهمی برای موفقیت در کسب‌وکارهای ایرانی محسوب میشوند. پویاییهای جهانی و تحول سریع در این صنعت، نیاز به رویکرد کارآفرینی جدید دارد، هم در توسعه کسب و کارهای جدید و هم کسب و کارهای موجود. در زمینه فعلی یک رویکرد نظری و عملی برای تجزیه و تحلیل کارآفرینی در کسب‌وکارهای ایرانی، شناسایی حمایت موجود، چگونگی توسعه یک خدمت جدید نوآور، محصول یا ایده به عنوان یک چالش مورد نیاز است.
درخصوص زیرساخت ایجاد کارآفرینی بینالملل پیشنهاد میشود، پیش از هر اقدامی نسبت به نقویت و بهبود زیرساخت کارآفرینی اقدام نمایند. در این راستا میزان تخصیص بودجه دولتی حائز اهمیت است. کارآفرینان می‌توانند با به‌کارگیری منابع انسانی موثر و همراه به توسعه بازارهای مالی بپردازند. در این مسیر، تقویت زیرساختهای قانونی و تجاری و ارتقاء زیرساختهای نرمافزاری و سختافزاری بسیار تاثیرگذارند.
چالشها و راهکارهای نوین در مهندسی صنایع و مدیریت و حسابداری، دامغان، ص14-1.
3. جباری، فهیمه؛ عزیزی، محمد؛ صالحی، محمدجواد؛ نوازنی، بهرام. (1399). طراحی مدل کارآفرینی دانشگاهی بینالمللی. پژوهش و برنامهریزی در آموزش عالی، 3. 19-46.
4. حمیدی، غفور؛ لایقی، الهه؛ قاسمی، پروانه؛ بابایی، نرگس. (1397). سهم کالاهای دانشبنیان در تجارت ایران واکاوی تحقق اقتصاد مقاومتی، دومین کنفرانس بینالمللی پژوهش‌های نوین در مدیریت، اقتصاد و توسعه. ص31-16.
5. راهدار، یلدا. (1398). صادرات محصولات استارت آپی با حمایت اتاق بازرگانی شیراز، رسانه کارآفرینی و نوآوری، دوره 11، شماره 2، ص 1-13.
6. ربی، مریم؛ وکیلالرعایا، یونس،(1398)، بررسی تاثیر گرایش کارآفرینی بینالمللی بر عملکرد بینالمللی با در نظر داشتن نقش میانجی استراتژی رقابتی و جهتگیری بازار بینالمللی و نقش تعدیل گر محیط (مورد مطالعه: شرکت کاله)، نخستین همایش ملی مطالعات جدید در کارآفرینی و مدیریت کسب و کار، سمنان ، ص34-18.
7. رحمانی، سهراب؛ اسماعیلپور، حسن؛ نعامی، عبدالله. (1399). تبیین مدل خوشههای صادراتی با رویکرد کارآفرینی بینالمللی. کاوشهای مدیریت بازرگانی، 23. 309-337.
8. کسب و کارهای نوپا (شرکتهای کارآفرین) در رونق صادرات محصولات کشاورزی، مجله کسب‌وکار استارتاپ، دوره 1، شماره 14، ص 1-21.
9. سخدری، کمال؛ طالبی، کامبیز؛ تازیکه، مهیا. (1397)، چگونگی ایجاد کارآفرینی استراتژیک برای رشد کسب و کارها، فصلنامه نوآوری و ارزش آفرینی , شماره 14، سال 7، صص 20-1
10. سودی، حورا؛ ملکیآوارسین، صادق؛ سیدنظری، نیر. (1396). بررسی نقش آموزشهای کاردانش درایجاد نگرش کارآفرینانه در هنرجویان، فصلنامه نوآوری و ارزش آفرینی ، شماره 12،سال 6، صص 121-99
11. شاکری، زهرا؛ حاجی، علی. (1399). نظام حقوقی حمایت از روش‌های کسب و کار؛ آموزههایی برای شرکتهای کارآفرین، پژوهشنامه بازرگانی، دوره 20، شماره 94، ص 75-101.
12. صمدی، حسین؛ میارکلایی، حمزه؛ حسن، آقاجانی. (1394). تبیین ظرفیت و فرهنگ کارآفرینانه در دانشگاه علوم پزشکی بابل از طریق روش تحلیل فازی. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، ۱۵ (2)، ۱۳۴-۱۴۵.
13. ضیاء، بابک؛ رضوانی، مهران؛ مبارکی، محمدحسن؛ تاج پور، مهدی. (1398). الگوی بینالمللی سازی دانشگاه با رویکرد کارآفرینی (مورد مطالعه: دانشگاه های برتر ایران). توسعه کارآفرینی . 301-320.
14. فرزانه، ژاله؛ ناصحی، وحید. (1397). تاثیر گرایش کارآفرینی سازمانی وقابلیت یادگیری بر صادرات کارآفرینانه. مطالعات مدیریت (بهبود و تحول). 27(89). 145-169.
15. فشارکی، فرزاد؛ صحت، سعید؛ موسوی، محسن. (1396). بررسی تأثیر گرایش کارآفرینانه بر رشد کسب و کار از طریق برندسازی. فصلنامه مدیریت راهبردی، 23 (66)، 57-80.
16. کرمی، اژدر، گریفیتز، گرث، کرمی، هادی، یونسپور، زهرا. (1397). تأثیر گرایش کارآفرینی بر عملکرد صادراتی شرکتهای کوچک و متوسط. نشریه مدیریت کسب و کارهای بینالمللی، 1(3)، 43-57.
17. گنجعلی، زکیه؛ باقری، روحی. (1399). تاثیر جهتگیری کارآفرینانه بر رفتار کارآفرینی با میانجی قصد کارآفرینی. نشریه توسعه کارآفرینی، 13 (4)، 521-540.
18. مبینی، علی؛ نانکلی، علی؛ جامه، جواد. (1395). بررسی تأثیر گرایش کارآفرینانه بر بینالمللیسازی شرکتهای موجود در صنعت شیشه و بلور ایران با نقش میانجی‌گری فرهنگ سازمانی. نشریه توسعه کارآفرینی، 9 (4)، 711-729.
19. محمدی، سارا؛ محمودی، ادریس؛ اشرف، علی. (1399). فرهنگ سازماني و اشتياق كارآفرينانه: نقش ميانجي بازارگرايي و يادگيری سازماني. رهيافتي نو در مديريت آموزشي، 11 (4)، 81-102.
20. نجفی، فریبا؛ ایران‌دوست، نصرت؛ سطلانی، هیرش؛ شیخ؛ امیر. (1398). طراحی الگوی مدیریت ارتباط صنعت بانکداری ایران با شرکتهای کارآفرینی فینتک با رویکرد نظریه داده بنیاد، راهبردهای بازرگانی، دوره 16، شماره 13، 1-18.
21. Abadli, R., Kooli, C., & Otmani, A. (2020). Entrepreneurial culture and promotion of exporting in Algerian SMEs: perception, reality and challenges. International Journal of Entrepreneurship and Small Business, 41(2), 227-240.
22. Acosta, A. S., Crespo, Á. H., & Agudo, J. C. (2018). Effect of market orientation, network capability and entrepreneurial orientation on international performance of small and medium enterprises (SMEs). International Business Review, 27(6), 1128-1140.
23. Ahsan, M., & Fernhaber, S. A. (2019). Multinational enterprises: Leveraging a corporate international entrepreneurship lens for new insights into subsidiary initiatives. Journal of International Management, 25(1), 51-65.
24. Arfaee, M., Dehyouri, S., & Zand, A. (2021). Designing Thermal Map of Organizational Intelligence on Managerial Styles of Managers (Green Space Organization of Tehran). Agricultural Marketing and Commercialization Journal, 1-13.
25. Baier-Fuentes, H., Merigó, J. M., Amorós, J. E., & Gaviria-Marín, M. (2019). International entrepreneurship: a bibliometric overview. International Entrepreneurship and Management Journal, 15(2), 385-429.
26. Buccieri, D., Javalgi, R. G., & Cavusgil, E. (2020). International new venture performance: Role of international entrepreneurial culture, ambidextrous innovation, and dynamic marketing capabilities. International Business Review, 29(2), 101-139.
27. Chin, W. W. (1998). The partial least squares approach to structural equation modeling. Modern methods for business research, 295(2), 295-33.
28. Clark, D. R., Pidduck, R. J., & Tietz, M. A. (2022). The malleability of international entrepreneurial cognitions: a natural quasi-experimental study on voluntary and involuntary shocks. International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research.
29. Cohen, J. E. (1988). Statistical Power Analysis for the Behavioral Sciences. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
30. Covin, J. G., & Slevin, D. P. (1991). A conceptual model of entrepreneurship as firm behavior. Entrepreneurship theory and practice, 16(1), 7-26.
31. Covin, J. G., Rigtering, J. C., Hughes, M., Kraus, S., Cheng, C. F., & Bouncken, R. B. (2020). Individual and team entrepreneurial orientation: Scale development and configurations for success. Journal of Business Research, 112, 1-12.
32. Danish, R. Q., Asghar, J., Ahmad, Z., & Ali, H. F. (2019). Factors affecting “entrepreneurial culture”: the mediating role of creativity. Journal of Innovation and Entrepreneurship, 8(1), 1-12.
33. Goxe, F., Mayrhofer, U., & Kuivalainen, O. (2022). Argonauts and Icaruses: Social networks and dynamics of nascent international entrepreneurs. International Business Review, 31(1), 101892.
34. Henseler, J., Ringle, C. M., & Sarstedt, M. (2015). A new criterion for assessing discriminant validity in variance-based structural equation modeling. Journal of the academy of marketing science, 43(1), 115-135.
35. Honjo, Y., & Nakamura, H. (2020). The link between entrepreneurship and informal investment: An international comparison. Japan and the World Economy, 5(4), 101-112.
36. Hough, J., & Scheepers, R. (2008). Creating corporate entrepreneurship through strategic leadership.
37. Jiang, W., Chai, H., Shao, J., & Feng, T. (2018). Green entrepreneurial orientation for enhancing firm performance: A dynamic capability perspective. Journal of Cleaner Production, 198, 1311-1323.
38. Keršuliene, V., Zavadskas, E. K., & Turskis, Z. (2010). Selection of rational dispute resolution method by applying new step‐wise weight assessment ratio analysis (SWARA). Journal of business economics and management, 11(2), 243-258.
39. Knight, G. (2000). Entrepreneurship and marketing strategy: The SME under globalization. Journal of international marketing, 8(2), 12-32.
40. Kuratko, D. F. (2017). The emergence of entrepreneurship education: Development, trends, and challenges. Entrepreneurship theory and practice, 29(5), 577-597.
41. Mainela, T., Puhakka, V., & Sipola, S. (2018). International entrepreneurship beyond individuals and firms: On the systemic nature of international opportunities. Journal of Business Venturing, 33(4), 534-550.
42. Morozova, I. A., Popkova, E. G., & Litvinova, T. N. (2019). Sustainable development of global entrepreneurship: infrastructure and perspectives. International Entrepreneurship and Management Journal, 15(2), 589-597.
43. Newman, W., Mwandambira, N., Charity, M., & Ongayi, W. (2018). Literature review on the impact of tax knowledge on tax compliance among small medium enterprises in a developing country. International Journal of Entrepreneurship, 22(4), 1-15.
44. Pacheco-Torgal, F. (2017). High tech startup creation for energy efficient built environment. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 71, 618-629.
45. Pappas, N. (2016). Marketing strategies, perceived risks, and consumer trust in online buying behaviour. Journal of Retailing and Consumer Services, 29, 92-103.
46. Pidduck, R. J., Clark, D. R., & Busenitz, L. W. (2022). Revitalizing the ‘international’in international entrepreneurship: the promise of culture and cognition. In The International Dimension of Entrepreneurial Decision-Making (pp. 11-35). Springer, Cham.
47. Riviere, M., & Romero-Martínez, A. M. (2021). Network embeddedness, headquarters entrepreneurial orientation, and MNE international performance. International Business Review, 30(3), 101-111.
48. Rua, O., França, A., & Fernández Ortiz, R. (2018). Key drivers of SMEs export performance: the mediating effect of competitive advantage. Journal of Knowledge Management, 22(2), 257-279.
49. Santos, J. N., Mota, J., & Baptista, C. S. (2021). The role of a strategic net in international entrepreneurship: overcoming the liabilities of foreignness and outsidership in the context of the Pharma industry. International Entrepreneurship and Management Journal, 17(1), 63-82.
50. Schwens, C., Zapkau, F. B., Bierwerth, M., Isidor, R., Knight, G., & Kabst, R. (2018). International entrepreneurship: A meta–analysis on the internationalization and performance relationship. Entrepreneurship Theory and Practice, 42(5), 734-768.
51. Tabares, A., Chandra, Y., Alvarez, C., & Escobar-Sierra, M. (2021). Opportunity-related behaviors in international entrepreneurship research: a multilevel analysis of antecedents, processes, and outcomes. International Entrepreneurship and Management Journal, 17(1), 321-368.
52. Taylor, B. (2003). Board leadership: balancing entrepreneurship and strategy with accountability and control. Corporate Governance: The international journal of business in society.
53. Van de Ven, H. (1993). The development of an infrastructure for entrepreneurship. Journal of Business venturing, 8(3), 211-230.
54. Wales, W., Gupta, V. K., Marino, L., & Shirokova, G. (2019). Entrepreneurial orientation: International, global and cross-cultural research. International Small Business Journal, 37(2), 95-104.
55. Wetzels, M., Odekerken-Schröder, G., & Van Oppen, C. (2009). Using PLS path modeling for assessing hierarchical construct models, Guidelines and empirical illustration. MIS quarterly, 177-195.
56. Zucchella, A. (2021). International entrepreneurship and the internationalization
phenomenon: taking stock, looking ahead. International Business Review, 10(1), 80-90.
57. Zucchella, A. (2021). International entrepreneurship and the internationalization phenomenon: taking stock, looking ahead. International Business Review, 10 (1), 80-90.
[1] . Covin et al
[2] . Riviere & Romero
[3] . Covin & Slevin
[4] . Wales et al
[5] . Jiang et al
[6] . Acosta et al
[7] . Abadli et al
[8] . Mainela et al
[9] . Van de Ven
[10] . Morozova et al
[11] . Ahsan et al
[12] . Newman et al
[13] . Taylor
[14] . Hough & Scheepers
[15] .Kuratko
[16] .Knight
[17] Arfaee et al
[18] . Danish et al
[19] . Buccieri et al
[20] . Tabares et al
[21] . Rua et al
[22] . Zucchella
[23] . Baier-Fuentes et al
[24] . Honjo & Nakamura
[25] . Pachenco
[26] . Schwens et al
[27] . Goxe
[28] . Pidduck
[29] . Clark
[30] . Zucchella
[31] . Santos
[32] . Chin
[33] . Cohen
[34] . Wetzels et al
[35] . Step-Wise Weight Assessment Ratio Analysis
[36] . Keršuliene et al.
[37] . Entrepreneurship
