پیش¬بینی تعارضات زناشویی بر اساس کیفیت زندگی زناشویی و الگوهای ارتباطی در دوران قرنطینه خانگی ناشی از شیوع کرونا ویروس
محورهای موضوعی :محمد وحیدی 1 , کورش زارع شیبانی 2
1 - دانشجوی دکتری، گروه روانشناسی و مشاوره، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی تهران شمال، تهران، ایران
2 - استادیار گروه معارف و تربیت اسلامی ، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران
کلید واژه: تعارضات زناشویی, کیفیت زندگی زناشویی, الگوهای ارتباطی, کرونا ویروس, قرنطینه خانگی.,
چکیده مقاله :
هدف از این پژوهش بررسی پیش بینی تعارضات زناشویی بر اساس کیفیت زندگی زناشویی و الگوهای ارتباطی در دوران قرنطینه خانگی ناشی از شیوع کرونا ویروس بود. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه زنان متأهل شهر شیراز در دوران شیوع کرونا در سال 1400 بودند. حجم نمونه 385 نفر از این افراد بر اساس فرمول کوکران و به شیوه نمونهگیری در دسترس انتخاب و به پرسشنامه تعارضات زناشویی (MCQ) براتی و ثنایی (1372)، مقیاس كيفيت زندگی زناشويي (DAS) باسبي و همکاران (1995) و پرسشنامه الگوهای ارتباطی (CPQ) کریستیسن و سالاوی (1984) پاسخ دادند. دادههای جمع آوری شده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندمتغیره تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین کیفیت زندگی زناشویی و الگوهای ارتباطی با تعارضات زناشویی رابطه معنادار وجود دارد (01/0>P). نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نیز آشکار کرد که 4/27 درصد واریانس تعارضات زناشویی به‌وسیله کیفیت زندگی زناشویی و الگوهای ارتباطی تبیین میشود. يافتههاي اين پژوهش نشان مي دهد كه کیفیت زندگی زناشویی و الگوهای ارتباطی نقش مهمی در پیش بینی تعارضات زناشویی در دوران قرنطینه خانگی ناشی از شیوع کرونا ویروس دارند.
This study aimed to investigate the prediction of marital conflicts based on marital quality of life and communication patterns during coronavirus quarantine (Covid-19). The descriptive-correlation method was used. According to the random convenience sampling method, 385 married women in Shiraz were selected by the Cochran formula as the statistical population. The selected population was asked to answer the Marital Conflict Questionnaire (MCQ) (Barati and Sanaee, 1372- solar calendar), Dyadic Adjustment Scale (DAS)(Busby etal, 1995), and Communication Patterns Questionnaire (CPQ)(Christensen and Sullaway, 1984). The data were analyzed by Pearson correlation coefficient and multivariate regression. Findings showed a significant correlation between marital life quality and communication patterns with marital conflicts (P<0/01). Regression analyses also revealed that %27.4 of the variance of marital conflicts was explained by the marital life quality and communication patterns. This study demonstrates that marital life quality and communication patterns significantly contributed to marital conflicts prediction during quarantine (Covid-19).
1- ایمانی جاجرمی، ح. (1399). پیامدهای اجتماعی شیوع ویروس کرونا در جامعه ایران. نشریه ارزیابی تأثیرات اجتماعی، 1(2)، 103-87.
2- آرمان پناه، آ.، سجادیان، ا.، و نادی، م. (1399). نقش میانجی تعارضات زناشویی در رابطه‌ی بین باورهای ارتباطی، اختلالات هیجانی، ارتباطات زناشویی با رضایت زناشویی زنان دارای همسر معتاد. فصلنامه علمی و پژوهشی اعتيادپژوهي، 14(55)، 28-9.
3- باقری شیخانگفشه، ف.، و صادقی چوکامی، ا. (1399). وسواس فکری-عملی طی همه‌گیری کرونا ویروس ۲۰۱۹ (کووید-۱۹): نامه به سردبیر. مجله دانشگاه علوم پزشكي شهید صدوقی يزد، 28(6)، 2704-2700.
4- برزگر، ا.، و سامانی، س. (1395). نقش واسطه‌ای صمیمیت در رابطه بین الگوهای ارتباطی و کیفیت زندگی زناشویی. فصلنامه زن و جامعه، 7(2)، 129-115.
5- بهاری، ف.، فاتحی¬زاده، م.، احمدی، س.، مولوی، ح.، و بهرامی، ف. (1390). تأثیر آموزش مهارت¬هاي ارتباط همسران بر کاهش تعارض¬های زناشویی زوج¬هاي متعارض متقاضی طلاق. پژوهش¬های روانشناسی بالینی و مشاوره، 1(1)، 70-59.
6- پروندی، ع.، عارفی، م.، و مرادی، ا. (1395). نقش عملکرد خانواده و الگوهای ارتباطی زوجین در پیش‌بینی رضایت زناشویی. دو فصلنامه آسیب‌شناسی، مشاوره و غنی‌سازی خانواده، 2(1)، 65-54.
7- پیازچیان لنگرودی، ف.، و عادلیان، ح. (1395). رابطه بین الگوهای ارتباطی با اعتماد زناشویی: کاربران فضای مجازی شهر لنگرود. پژوهشنامه مددکاری اجتماعی، 3(10)، 233-203.
8- ثناگوی، م.، جان¬بزرگی، م.، و مهدویان، ع. (1390). رابطه الگوهاي ارتباطي زوجين با رضامندي زناشويي. مطالعات اسلام و روانشناسی، 5(9)، 77-57.
9- رضائیان، ح.، معصومی، س.، و حسینیان، س. (1396). بررسی و مقایسه تمایزیافتگی خود، الگوهاي ارتباطی و رضایت جنسی در زوج¬هاي متقاضی طلاق و عادي. دو فصلنامه مشاوره کاربردی، 7(2)، 32-17.
10- رئیسی پور، ز. (1391). بررسی رابطه سبک¬های دل‌بستگی و الگوهای ارتباطی با رضایت زناشویی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشکده علوم انسانی، دانشگاه هرمزگان.
11- سپهری شاملو، ز.، و کرامتی، ر. (1395). رابطه سرمایه¬های روان‌شناختی و الگوهای ارتباطی با خشونت خانگی در زنان متأهل. مجله روانشناسی اجتماعی، 2(41)، 100-89.
12- سلیمانی، م.، عظیمیان، ث.، نظری، ع.، و زهراکار، ک. (1394). رابطه ساختار قدرت خانواده، تعارضات زناشویی و سلامت روان در مردان بازنشسته. مجله سالمندی ایران، 10(4)، 87-80.
13- صداقت¬خواه، ع.، و بهزادی¬پور، س. (1396). پیش‌بینی کیفیت روابط زناشویی بر اساس باورهای ارتباطی، ذهن‌آگاهی و انعطاف‌پذیری روان‌شناختی. فصلنامه زن و جامعه، 8(30)، 77-57.
14- عرب، م.، و کوچکزائی، ز. (1399). بررسی تأثیر همه‌گیری ویروس کرونا بر جرائم و آسیب¬های اجتماعی (مورد مطالعه: سیستان و بلوچستان). نشریه علمی دانش انتظامی سیستان و بلوچستان، 11(34)، 141-120.
15- عیسی¬نژاد، م.، علیپور، ا.، و کلهری، ص. (1396). فراهم‌سازی ارزیابی تراز خودتنظیمی زناشویی در جامعه ایرانی: آزمون پایایی، روایی و ساختار عاملی نسخه ایرانی سنجه خودتنظیمی رفتاری برای روابط کارآمد زوج¬ها. مشاوره و روان‌درمانی خانواده، 7(2)، 147-126.
16- فیروزی، ر.، تیزدست، ط.، خلعتبری، ج.، و قربان شیرودی، ش. (1399). بررسی ارتباط راهبردهای مقابله با تنیدگی با دشواری در تنظیم هیجان با نقش میانجی کیفیت روابط زناشویی در زنان متأهل مبتلا به سرطان پستان. مجله دانشگاه علوم پزشكي اراك، 23(1)، 47-34.
17- کاظمیان، ک.، مهرابی¬زاده هنرمند، م.، کیامنش، ع.، و حسینیان، س. (1397). رابطه علّی تمایزیافتگی، معناداری زندگی و بخشودگی با دل‌زدگی زناشویی از طریق میانجیگری تعارض زناشویی و رضایت زناشویی. روش¬ها و مدل¬های روان‌شناختی، 9(31)، 146-131.
18- معصومی، س.، رضائیان، ح.، و حسینیان، س. (1396). پیش¬بینی رضایت جنسی بر اساس الگوهای ارتباطی زوجین. دو فصلنامه مطالعات زن و خانواده، 5(1)، 101-79.
19- مقتدر، ل.، و حلاج، ل. (1397). مقایسه طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه، ناگویی هیجانی و شادکامی در زنان با و بدون تعارضات زناشویی. مجله بالینی پرستاری و مامایی، 7(2)، 145-138.
20- موسوی، س. (1396). ابعاد کیفیت زناشویی: بررسی پیش¬بینی کننده¬های مؤلفه‌های تعامل و شیوه¬های حل تعارض زناشویی. مشاوره کاربردی، 7(1)، 100-81.
21- میرزایی، م.، زارعی، ا.، و صادقی¬فرد، م. (1398). نقش تمایزیافتگی خود و عوامل اقتصادی با میانجیگری تعارضات خانوادگی در پیشگیری از آسیب‌های روانی و اجتماعی. فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 10(37)، 142-121.
22- میرزایی، م.، زارعی، ا.، و صادقی¬فرد، م. (1398). نقش تمایزیافتگی خود و عوامل اقتصادی با میانجیگری تعارضات خانوادگی در پیشگیری از آسیب¬های روانی و اجتماعی. نشریه علمی فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 10(37)، 170-143.
23- میرغضنفری، ب.، و خوش‌اخلاق، ح. (1400). نقش میانجی حمایت اجتماعی در رابطه بهزیستی روان‌شناختی با کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار استان اصفهان. مجله علمی پژوهش¬های میان‌رشته‌ای زنان، 3(2)، 31-21/
24- یوسفی، ن.، و عزیزی، آ. (1397). تبیین مدلی برای پیش¬بینی تعارض زناشویی بر اساس تمایزیافتگی و تیپ¬های شخص. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، 9(35)، 78-57.
25- Busby, D. M., Christensen, C., Crane, D. R., & Larson, J. H. (1995). A revision of the Dyadic Adjustment Scale for use with distressed and nondistressed couples: Construct hierarchy and multidimensional scales. Journal of Marital and family Therapy, 21(3), 289-308.
26- Christensen, A., & Sullaway, M. (1984). Communication patterns questionnaire. Unpublished manuscript, University of California, Los Angeles.
27- Dewi, E. M., Puspitawati, H., & Krisnatuti, D. (2019). The Effect of Social Capital and Husband-wife Interaction on Marital Quality Among Familiesin Early Years and Middle Years Marriage. Journal of Family Sciences, 3(1), 30-40.
28- Hawes, M. T., Szenczy, A. K., Klein, D. N., Hajcak, G., & Nelson, B. D. (2022). Increases in depression and anxiety symptoms in adolescents and young adults during the COVID-19 pandemic. Psychological medicine, 52(14), 3222-3230.
29- Li, P. F., & Johnson, L. N. (2018). Couples’ depression and relationship satisfaction: Examining the moderating effects of demand/withdraw communication patterns. Journal of Family Therapy, 40, S63-S85.
30- Li, P. F., & Johnson, L. N. (2018). Couples’ depression and relationship satisfaction: Examining the moderating effects of demand/withdraw communication patterns. Journal of Family Therapy, 40(2), 63-85.
31- Liu, J. J., Bao, Y., Huang, X., Shi, J., & Lu, L. (2020). Mental health considerations for children quarantined because of COVID-19. The Lancet Child & Adolescent Health, 4(5), 347-349.
32- Locke, H. J., & Wallace, K. M. (1959). Short marital-adjustment and prediction tests: Their reliability and validity. Marriage and family living, 21(3), 251-255.
33- Martínez-López, J. Á., Lázaro-Pérez, C., & Gómez-Galán, J. (2021). Death anxiety in social workers as a consequence of the COVID-19 pandemic. Behavioral Sciences, 11(5), 61-72.
34- Olson, D. H., Fournier, D. G., & Druckman, J. M. (1987). Counselor's manual for Prepare//Enrich (Rev. ed). Minneapolis.
35- Skowron, E. A., & Schmitt, T. A. (2003). Assessing interpersonal fusion: Reliability and validity of a new DSI fusion with others subscale. Journal of marital and family therapy, 29(2), 209-222.
36- Usher, K., Bhullar, N., Durkin, J., Gyamfi, N., & Jackson, D. (2020). Family violence and COVID‐19: Increased vulnerability and reduced options for support. International journal of mental health nursing.
37- Wilson, K. L., Charker, J., Lizzio, A., Halford, K., & Kimlin, S. (2005). Assessing how much couples work at their relationship: the behavioral self-regulation for effective relationships scale. Journal of Family Psychology, 19(3), 385-391.
