کارکرد های ادبیات کودک افغانستان در ایران (مورد مطالعه: آثار نویسندگان افغانستانی ساکن در ایران)
محورهای موضوعی :
معصومه موسویان
1
(دانشجوی کارشناسی ارشد ادبیات کودک، دانشگاه پیام نور خراسان رضوی)
کلید واژه: ادبیات کودک, اهداف و کارکردهای ادبیات کودک, کودکان افغانستان, شاعران و نویسندگان افغانستان ,
چکیده مقاله :
کشور ایران در همسایگی افغانستان، بیشترین مهاجر افغان را نسبت به دیگر کشور های جهان دارد. کودکان مهاجرافغان در ایران با مسائل مختلفی روبرو هستند. تعدادی شاعر و نویسنده افغان در ایران اقدام به تولید و نشر ادبیات کودک برای کودکان مهاجر هموطن خود در ایران کرده اند. پژوهش حاضربه میزان تطابق نیازها و مسائل کودکان مهاجر افغان ساکن در ایران با ادبیات کودک تولید شده توسط نویسندگان و شاعران افغان ساکن ایران می پردازد. برای رسیدن به این هدف در وهله اول با استفاده از روش تحقیق کیفی، راهبرد پژوهشی مطالعه موردی جمعی و مصاحبه به عنوان تکنیک گردآوری اطلاعات، مهمترین نیازهای کودکان مهاجر افغان شناسایی گردید. نمونه‌گیری به شیوه هدفمند بوده و چهارنفر از فعال‌ترین شاعران و نویسندگان افغان که دارای بیشترین متون منتشر شده در این زمینه بودند، مصاحبه شدند. در مرحله بعد به ادبیات تولید شده توسط نویسندگان که در حوزه کودک مشغول فعالیت بوده و هستند، مراجعه و با تکنیک تحلیل محتوای کیفی موضوعات مهم و موردتوجه این آثارشناسایی گردید. نتایج نشان می‌دهد مضامین دینی و پرداختن به مفاهیم اخلاقی بیشترین موضوعاتی است که در این ادبیات (داستان ها و شعر ها) آمده اند. در حالی که آموزش، امنیت، بهداشت و وضعیت معیشت از مهمترین نیازهای کودکان مهاجر افغان در ایران است. مقایسه ادبیات تولید شده برای کودک مهاجر افغان با نیازهای شناسایی شده در مطالعه کیفی میدانی، بیانگر این نکته است که میان آثار تولید شده و نیازهای کودکان شکاف آشکاری وجود دارد. لذا فلسفه وجود تولید این ادبیات و کارکرد واقعی آن مورد تردید است و با هدف مورد نظر تولید کنند گان آن(شاعران و نویسندگان افغان) مغایرت وجود دارد.
1- برک ، لورا(1392). ترجمه یحیی سید محمدی، روان شناسی رشد،ارسباران، تهران.
2- پژواک، پروین(1395). صلح، مجله باغ، شماره 55.
3- پژواک، پروین(1394). من و نهال، مجله کودکان آفتاب.
http://koodakaneaftab.com
4- حجوانی، مهدی(1386) درآمدی برزیبایی شناسی ادبیات کودک، پژوهشنامه ع ادبیات کودک و جوان شماره 51.
5- حسینی، هاجر(1395). فرشته آسمانی، مجله باغ، شماره 54.
6- خسرونژاد، مرتضی (1387). دیگر خوانی های ناگزیر، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، تهران.
7- خسرونژاد، مرتضی (1389). معصومیت و تجربه، مرکز، تهران.
8- خسرو نژاد، مرتضی(1382). ویژگیهاومسایل فلسفه ادبیات کودک، علوم اجتماعی وانسانی دانشگاه شیراز شماره 39 .
9- خسرونژاد، مرتضی(1384). مفهوم کودکی و هدف ادبیات کودک، مطالعات ادبیات کودکی، شماره 45.
10- راد، دیوید(1984). ترجمه فریده پور گیو، شرایط امکان وجود ادبیات کودکان، پژوهشنامه ادبیات کودک و نوجوان، شماره 48
11- رجایی، محمد(1395). روشنی. مجله باغ. شماره 53.
12- رجایی، محمد، بی‌توجهی مسئولان به ادبیات کودک و نوجوان افغانستان 5/2/1395
http://www.khane-adabiat.com
13- زمانی، نرگس(1395) کفش هایی که خندیدند، مجله کودکان آفتاب، شماره چهارم.
14- کودکان آفتاب، شماره اول
http://af.farsnews.com/culture/news/13940227000223
15- قاسمی، الهام(1395) شیر مغرور و سلطان جنگل، مجله باغ، شماره 52.
16- مایل، آصف(1395). مژده که آمد بهار. شماره 52.
17- محقی، محمد کاظم(1391). شهر رویاها، جامعه المصطفی، قم.
18- محمدی، محمد حسین(1383). بزک چینی، خانه کودکان افغانستان، تهران.
19- محمدی، محمد حسین(1387). غچی غچی بهار شد، خانه کودکان افغانستان، تهران.
20- محمدی، محمد حسین(1391). یک آسمان گنجشک، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، تهران.
21- محمدی، محمد حسین(1390). چتر های دلگیر، خانه کودکان افغانستان، تهران.
22- محمدی، محمد حسین(1395). بی بی جان، مجله باغ، شماره 54.
23- نوروزی، حسن(1394). گل سپید. مجله کودکان آفتاب، شماره سوم.
24- جزئیات ثبت‌نام و تحصیل دانش‌آموزان افغانستانی در ایران، 22/6/1394.
http://af.farsnews.com
25- خبرگزاری صدا و سیما: 22/2/1394، ۲.۵ میلیون مهاجر افغانی در ایران
