ویژگیهای برجسته و متمایز پهلوان بانوان در روایات حماسی فارسی
محورهای موضوعی :
1 - دانشگاه شیراز
کلید واژه: پهلوان‌بانو, روایات حماسی, روایت حماسی, حماسه,
چکیده مقاله :
یکی از نکات قابل ِ تأمل در متون حماسی ایران زمین، وجود پهلوان بانوانی است که دلاوری، شجاعت، سلحشوری و رزم آوری آنان زبانزد خاص و عام است. مردان جنگی در میدان های نبرد، در مقابل این دلاوران از پای درمیآیند و و غرور سلحشورانه‌شان در هم می‌شکند. وجود چنین پهلوانانی احتمالا فرهنگی است که در آن زنان و یا ایزدبانوانی نیرومند نقش آفرینی می‌کردند. این پهلوان‌بانوان زیباروی در بیشتر ویژگی های رزمی با همآوردان مرد خود برابرند، اما آنچه در خور توجه است، وجود ویژگیهای برجسته‌ای در میان برخی از آنان است؛ ویژگی‌هایی که موجب تمایزشان از دیگر پهلوانان می‌گردد. شاید بتوان گفت که این تمایز خصیصه‌ها، از جنسیت مؤنّث آنان سرچشمه می‌گیرد. موضوع مورد بحث این مقاله، همین ویژگیهای منحصر به فرد است. در این پژوهش، پهلوان‌بانوان مطرح روایات حماسی فارسی چه ایرانی و چه انیرانی، معرفی می‌شوند و ویژگیهای متمایزی در آنان مانند زیبایی خیره‌کننده، عشق‌ورزی و همسرگزینی، پنهان کردن جنسیت در نبرد، تظاهر به مرد بودن و جنگ با خواستگار شرح داده میشود تا نقش این گروه پهلوانی کمتر شناخته شده در روایات حماسی بیش ّ تر مورد توجه قرار گیرد. دو گروه پهلوان‌بانو در تمام ویژگیهای برجسته‌شان به غیر از عشق ورزی و همسرگزینی با یکدیگر شباهت دارند.
