شناخت درمانی با استمداد از گزاره های قرآنی با تأکید بر اضطراب و افسردگی
محورهای موضوعی : قرآن و روان شناسی
لیلا برزو
1
()
کلید واژه: شناخت درمانی, قرآن, اضطراب افسردگی,
چکیده مقاله :
انسان در سراسر زندگى در معرض تنشها، ناكاميها و استرسها قرار دارد. فرد با اعتقاد به كلنگرى و جامعيت دستورات الهى و توجه به رهنمودهاى اسلامى از جمله ادای وظايف بندگى خدا، آموزشهاى هماهنگ با فطرت، توكل، ذكر، تمرين و آموزش روشهاى خودسازى، به خوبى مىتواند با پيامدهاى اضطراب و افسردگی مقابله كند. او هميشه با استرسهاى حاصل از تفاوت بين نيازها و ناتوانى خود در تأمين نيازها و موانع و محدوديتهاى موجود در محيط جهت رفع آنها، مواجه است و در هر لحظه به واسطه خواستهها و عدم امكان تأمين آنها در تنش بوده است. بر این اساس، شناخت عوامل ایجاد اضطراب و افسردگی به عنوان عامل مؤثر بر سلامت اهمیت می یابد. این پژوهش با بهرهگیری از روش پژوهش تحلیلی و استمداد از گزاره های قرآنی به شناخت درمانی اضطراب و افسردگی می-پردازد و سعی دارد برای تمام فاکتورهای تعریف شده در خطاهای شناختی مؤثر در بروز اضطراب و افسردگی، آموزهای از قرآن برای شناخت و درمان ارائه دهد. برخی گزارههای قرآنی به مثابه نظریهای روانشناختی در موازات شایعترین خطاهای شناختی (اضطرابآور و افسردهساز) قرار میگیرند و باور به آن در پیشگیری و درمان شایعترین اختلالات روانی، مؤثر است
Humankind is exposed to tensions, failures, and stress throughout his or her life. An individual can overcome the consequences of anxiety and depression through paying attention to Islamic teachings, including fulfillment of duties as a servant of God, as well as through teachings conforming to Fitrat (nature), Tawakkul (putting one’s trust in God), Zikr (prayers), practice, and learning ways for self-improvement. He or she is always facing stress resulting from the difference between their needs and their inability to meet those needs as well as from obstacles and limitations in the environment. He or she is constantly facing tension for having demands that cannot be fulfilled. Hence, understanding the factors behind creation of anxiety and depression is important as these affect one’s health. This paper, using the analytical method of research and benefiting from the teachings of the Quran describes tries o clarify the treatment aspects of anxiety and depression and seeks to offer a Quranic teaching for removing every factor that has a role in causing anxiety and depression. Some Quranic premises can be viewed as psychological theories about behavioral errors (that cause anxiety and depression) and acting upon these premises can be effective in preventing and curing common psychological disorders.
قرآن کریم.#
نهج البلاغه.#
بلک برن، ماری ایوی و دیوید سون، کیت ام( 1374). شناخت درمانی افسردگی و اضطراب. ترجمه حسن توزنده جانی. مشهد: آستان قدس رضوی.#
بک ، جودیت اس(1390). شناخت درمانی: مبانی و فراتر از آن، مترجمان لادن فتی. فرهاد فرید حسینی. تهران : دانژه.#
بنجامین جمیزسادوک، ویرجینیا آلکوت سادوک(1390). خلاصه روانپزشکی: علوم رفتاری/روانپزشکی بالینی.ترجمه فرزین رضاعی. تهران : ارجمند#
دیل، کارنگی(1370). دع القلق و ابدأ الحیاه (نگرانی را رها کن و زندگی را اغاز کن). ترجمه عبدالمنعم محمد الزیادی. چاپ پنجم. قاهره: مکتبه الخانجی.#
سیستانی، سید علی ( 1418). منهاج الصالحین. بیروت: دار المورخ العربی. #
سیوطی، جلال الدین (1421). الاتقان فی علوم القرآن. بیروت: دار الکتب العربی.#
طباطبایی، سید محمد حسین (1374ق). تفسیر المیزان. ترجمه محمد باقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات جامعه ی مدرسین حوزه علمیه قم.#
کلینی، محمد بن یعقوب (1369). اصول کافی. ترجمه¬ی هاشم رسولی . جواد مصطفوی. تهران: کتابفروشی علمیه اسلامیه،.#
مجلسی ، محمد باقر (1404 ق). بحارالانوارالجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهارعلیه السلام . بیروت: مؤسسه الوفاء.#
نجاتی ، محمد عثمان (1376). قرآن و روان شناسی. ترجمه عباس عرب. مشهد: آستان قدس رضوی.#
قرائتی، محسن (1383ق ). تفسیر نور ، تهران : مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن.#
گنجی، حمزه (1376). بهداشت روانی. تهران: ارسباران.#
گیلبرت، پاول (1389). غلبه بر افسردگی. ترجمة سیاوش جمالفر. چاپ دوم. تهران: رشد.#
مکارم شیرازی، ناصر (1374ق). تفسسیر نمونه. تهران: دار الکتب الاسلامیه، #
هاشمی رفسنجانی، اکبر(1386). تفسیر راهنما. قم: بوستان کتاب.#
1. Somayya, Islamic Counselling and Psychotherapy Trends in Theory Development, New York, Plenum press, 2005; A. E. Reppentrop et al. "The relationship between religion/spirituality and physical health, mental health and pain in a chronic pain painpopulation", Journal of Pain, v 119(1), p 311-321.
2 -J. Ball et al. The relationship between religiosity and adjustment among African- American, Female, urbanadolescents, Journal of Adolescence, v 26, p 431-446.
مقالات
انصاری جابری، علی(1384). تأثیر آوای قرآن کریم بر افسردگی بیماران بیتری در بخش اعصاب و روان بیمارستان مرادی رفسنجان. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان، دوره 10، شماره 2(مسلسل 36)، صفحه 42 تا 48.#
