واکاوی مؤلفه‌های روايي داستان‌هاي قرآن کريم
محورهای موضوعی :
علي اصغر حبيبي
1
(دانشگاه زابل)
کلید واژه: قرآن داستان شخصيت پردازي پيرنگ گفتگو,
چکیده مقاله :
يكي از کارآمدترين روش‌هاي جذب مخاطب جهت تأثيرگذاري بيان موضوع، پيام و درونمايه‌ی مدنظر در قالب داستان است. قرآن کريم به عنوان کتابي آسماني که براي عبرت‌دهي، ارائه راهکارهاي تربيتي، بيان آموزه‌هاي ديني، هدايت‌گري و... بر پيامبر خاتم(ص) نازل گرديده و بخش عمده آن به روايت سرگذشت واقعي ملت‌ها و اقوام و اشخاص اختصاص دارد، شيوه داستاني را نه بعنوان هدف، بلکه به عنوان ابزاري کارآمد در بيان آموزه‌هاي خود برگزيده است؛ در اين روند به علت آنکه هدف قرآن از داستان‌سرايي سرگرمي نیست، قرآن کریم با بهره‌مندي از عناصر روایی(مقدمه، گره‌افکني، بحران‌زايي، کشمکش، گفتگو، شخصيت‌پردازي و...) شيوه‌اي خاص و منحصر بفرد از بيان روايي با هدف عبرت‌دهي و هدايت‌گري اتخاذ کرده است. در اين مقاله با هدف واکاوی ابعاد گوناگون داستان‌های قرآنی و کنکاش در اهداف و شیوه‌های پردازش آن‌ها، با ذکر نمونه‌هايي به تحقيق در جوانب مختلف روایی(فني، موضوعي و معنايي) داستان‌های قرآن پرداخته شده و با مقايسه آن با اصول داستان‌سرايي، روش يگانه روايت‌گري قرآن مورد بررسی قرار گرفته است. در نهایت این نتیجه حاصل گردید که علی‌رغم تفاوت اساسی هدف داستان‌پردازی قرآن با آنچه در ادبیات داستانی مدنظر است، مؤلفه‌های روایت‌گری و عناصر داستانی در قرآن از پردازشی مطلوب و بافت و ساختاری هنرمندانه برخوردار است و روش ویژه‌ای را در روایت‌گری که منحصر به قرآن است ارائه می‌دهد.
Objective(s): The main part of the Quran is devoted to state real story of nation's and prophet's. God selects the story method as an efficient instead of goal, in expression of different education. In this process the goal of Quran from writing stories not being entertainment, special and unique style from anecdote expression, with the goal of warning and guidance is adopt with profit of anecdote elements. In this essay by stressing on examples we research in diverse sides (technological. subjective, topical - semantic) in the stories of Quran with the goal of analyzing different dimensions of stories of Quran. And the particular method of writing stories of Quran investigates with comparison of it with writing stories. Method: The method used in this research is descriptive – analytical method. Conclusion: obtained that in spite of basic difference of Storytelling of Quran with what to be in mind in story literature, story elements in Quran are cause of ideal showing and artistically construction and it displays as special method in writing stories that is exclusive to Quran.
