بررسی راهکارهای توانمندسازی بافت فرسوده شهری نمونه موردی منطقه۹تهران
محورهای موضوعی : علوم جغرافیا (کلیه گرایشها)
سمیرا رضایی
1
(رشته برنامه ریزی شهری )
کلید واژه: برنامه ریزی کالبدی, بافت های فرسوده, زیباسازی, منطقه۹شهرداری,
چکیده مقاله :
در گوشه و كنار فضاهاي شهري ايران بخصوص در بافت قديمي برخی مناطق شهر تهران مانند منطقه 9، گونه اي از اراضي و فضاهاي شهري به چشم ميخورد كه تاكنون در نظام قانوني و برنامه ريزي شهري كشور تعريف خاصي از آنها ارائه نشده است. در اصطلاح شهری به این زمین ها، بافت های فرسوده و مناطق حاشیه ای و یا بافت فرسوده گفته می شود. به طور كلي علل و پيامد مناطق حاشیه ای و بافت های فرسوده علاوه بر نازیبایی کالبدی، مشکلات امنیتی، و مشکلات زیست محیطی، در چهار گروه علل اقتصادي، اجتماعي، علل حقوقي، علل قانوني وعلل كالبدي- زيست محيطي خلاصه می شود. از آنجا که منطقه 9 شهرداری تهران دارای بافت فرسوده بیشتری نسبت به سایر مناطق می باشد، لذا در این مطالعه قصد داریم به بررسی مدیریت بافت فرسوده شهری (نمونۀ موردی: منطقه 9 شهر تهران) بپردازیم. در این پژوهش با استفاده از مشاهدات میدانی و مصاحبه و به کمک نقشه های شهری، به تحلیل و بررسی مدیریت بافت فرسوده شهری منطقه 9 شهرداری تهران به عنوان یکی از مناطق مرکزی و مهم این شهر پرداخته شده است. نتایج حاصل نشان میدهد مهمترین علل بروز و شکل گیري بافت فرسوده در منطقه 9 شهر تهران عبارت اند از: فرسودگی شدید بناهای موجود در بافت قدیمی، مشکلات مربوط به شبکه معابر بافت، بدون استفاده شدن بعضی از عناصر شهری، تراکم و پیوستگی بافت، مسائل ناشی از مصالح به کار رفته و نحوه مرمت بناها، کمبود خدمات و تاسیسات و تسهیلات شهری و زیربنایی و همچنین برخی مشکلات ناشی از ضعف قوانین در تصاحب و اصلاح کاربری بافت های فرسوده و مشکلات مدیریتی شهرداری منطقه 9 تهران. واژگان کلیدی: برنامه ریزیِ کالبدی، بافت های فرسوده، زیباسازی، منطقه 9 شهرداری.
In the corners and along the urban spaces of Iran, especially in the old context of some areas of Tehran, such as region 9, there is a type of land urban spaces that have not been defined in the legal system and urban planning. In urban terms, these lands are called worn-out textures and marginal areas or worn-out textures. In general, the causes and consequences of marginal areas and worn-out areas, in addition to physical ugliness, security problems, and environmental problems, can be summarized in four groups: economic, social, legal causes, legal causes, and physical-environmental causes. Since District 9 of Tehran Municipality has more worn-out texture than other areas, so in this study we intend to investigate the management of worn-out urban texture (case study: District 9 of Tehran). In this research, using field observations and interviews and with the help of urban maps, the management of the worn-out urban fabric of District 9 of Tehran Municipality as one of the central and important areas of this city has been analyzed. The results show that the most important causes of occurrence and formation of worn texture in District 9 of Tehran are: severe wear of buildings in the old texture, problems related to the network of texture passages, without using some urban elements, density and connectivity of the texture, problems Due to the materials used and the way of repairing the building, lack of services and facilities and urban and infrastructure facilities, as well as some problem and s due to the weakness of laws in acquiring and correcting the use of worn-out structures and management problems of Tehran 9th District Municipality.
1)اردشیری، مهیار، (1395)، مدیریت زمین در سیاستهای توسعه شهری، فصلنامه آبادی، شماره 33.#
•۲)اصغرپور، محمدجواد، (1383)، تصمیمگیریهای چند معیاره، دانشگاه تهران، 266-260.#
•۳)آييني، محمد ( 1387 )، توسعه دروني شهرها و شاخصهاي انداز ه گيري آ ن شركت مادر تخصصي عمران و بهسازي شهر ايران#
•۴)پريزادي، طاهر، ( 1391 )، بررسي توسعه دروني شهر با تأكيد بر مسكن، مورد مطالعه شهر سنندج، پايان نامه كتري به راهنمايي دكتر حميدرضا وارثي، گروه جغرافيا و برنامه ريزي شهري، دانشگاه اصفهان.#
•۵)پيربابايي، محمدتقي ( 1383 )، ظرفيت سازي توسعه محله اي همايش علمي كاربر دي توسعه محل هاي چشم اندازتوسعه شهر تهران.#
•۶)حبيبي، سيدمحسن؛ مقصودي، مليحه (1395)، مرمت شهر، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.#
•۷حبیبی، کیومرث، توسعه کالبدی و حفظ بهسازی و نوسازی بافت های کهن شهری، رساله دوره دکتری، دانشگاه تهران، دانشکده جغرافیا، 1385.#
•۸)حسین زاده، خدیجه و محمودزاده، امیر و گیوه چی، سعید،1395،مشارکت مردمی در توانمندسازی منابع انسانی خدمات شهری سکونتگاه های غیر رسمی در زلزله _ مطالعه موردی فرون آباد پاکدشت،کنفرانس بین المللی عمران، معماری، مدیریت شهری و محیط زیست در هزاره سوم، رشت، https://civilica.com/doc/586025#
•۹)سعیدی رضوانی، نوید و ارثیا، علیرضا و حسنی، مهران،1397،بررسی موانع ساماندهی و توانمندسازی سکونتگاه های غیررسمی و اقدامات توانمندسازی اجتماعات آن ها (نمونه موردی شهر قدس)، دومین کنفرانس بین المللی افق های نو در علوم مهندسی، https://civilica.com/doc/875785#
•۱۰)سعیدی رضوای، هادی و داوود کاظمی، (1390)، بازشناسی چارچوب توسعه درونزا در تناسب بانقد سیاستهای جاری توسعه مسکن (مسکن مهر) نمونه موردی: شهر نطنز، مجله پژوهشهای جغرافیای انسانی، شماره 75، 132-113.#
•۱۱)شريف زاده، سميه(1385) تعديل و تنظيم دوباره قطعات زمين،روشي در بر خورد با بافت هاي فرسوده ؛مجموعه مقالات دومين سمينار ساخت و ساز در پايتخت، تهران: دانشكده فني دانشگاه تهران، تهران#
•۱۲)شکوهی نیا، شهرام، (1395) فرآیند مطالعات آسیب شناسی، فصلنامه عمران و بهسازی شهری هفت شهر، شمارههای 12 و 13، 1382.#
•۱۳)عزيزي، محمد مهدي( ۱۳۷۸ )، زمين شهري و مداخله دولت، فصلنامه آبادي، شماره 33#
•۱۴)فلامکی، محمد منصور (1395)، باز زنده سازی بناها و شهرهای تاریخی، انتشارات دانشگاه تهران.#
•۱۵)ملکی، سعید و هوشیار، حسن (1397)، جستاری بر بافت های تاریخی و فرسوده شهری در شهرسازی، همایش ملی بافت های فرسوده شهری، اهواز.#
•۱۶)میر میران، سید هادی (1395)، گهر ساختن در صدف خویش، مجله معماری- شهرسازی، دوره ششم، شماره 3 و 4.#
•۱۷)یوسفی، اسماعیل و جوینده مهر، میترا (1390)، تحلیلی بر شاخص های کالبدی فرسودگی بافت های شهری، همایش ملی بافت های فرسوده شهری، اهواز.#
