اثربخشی الگوی زوج¬درمانگریِ تلفیقیِ خودتنظیم¬گری ـ دلبستگی بر تکانشگریِ ناکارآمد و دشواری¬های تنظیم هیجان در دو همسر
محورهای موضوعی :
1 - دانشگاه اراک
کلید واژه: زوج¬, درمانگری تلفیقیِ خود¬, تنظیم¬, گری ـ دلبستگیتکانشگریِ ناکارآمددشواری‌های تنظیم هیجان زوج¬, ها,
چکیده مقاله :
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر بخشی الگوی زوج درمـانگریِ تلفیقـیِ خـودتنظیم گری ـ دلبستگی بر تکانشگریِ ناکارآمد و دشواری های تنظیم هیجان در زوج ها انجام شد. این مطالعه یک پژوهش نیمه‌آزمایشی دارای طــرح پيش-آزمـون ـ پس آزمون همـراه با گروه کنترل است. از بین زوج های مراجعه كننده به مراكز مشاورة شهرستان خرم‌آباد، تعداد 22 زوج انتخاب شدند و به گونة تصادفي، در گروه های آزمایش و کنترل، گمارده شدند. قبل از اجرای جلسات زوج درمانی، در پیش آزمون، مقیاس تکانشگری ناکارآمد (DIS) و مقیاس دشواری های تنظیم هیجان (DERS) در مورد تمامی زوج ها اجرا گردید. سپس زوج های گروه آزمایش در جلسات برنامة زوج درمانگری تلفیقیِ خودتنظیم گری ـ دلبستگی شرکت کردند، اما گروه کنترل، درمانی دریافت نکرد. بعد از اتمام جلسات درمانی، در پس‌آزمون، زوج های دو گروه مجدداً به همان مقیاس ها پاسخ دادند و داده های حاصل با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چند متغیری(مانکووا) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که پس از کنترل اثرِ پیش آزمون، اثرِ عضویت گروه بر ترکیب خطی متغیرهای وابستة تکانشگریِ ناکارآمد و دشواری های تنظیم هیجان، معنادار بود. تحلیل کوواریانس تک متغیری نیز نشان داد که الگوی زوج-درمانگری تلفیقیِ خودتنظیم گری ـ دلبستگی در مقایسه با گروه کنترل، تأثیر معناداری بر کاهش تکانشگری ناکارآمد و دشواری های تنظیم هیجان گذاشته است (به جزء بر دشواریِ دست زدن به رفتار هدفمند). در نتیجه، زوج درمانگری تلفیقیِ خود تنظیم گری ـ دلبستگی به منزلة یک درمان مفید، می تواند در کاهش تکانشگریِ ناکارآمد و دشواری های تنظیم هیجان در زوج ها مؤثر باشد.
The present research has been conducted with the purpose of examining the efficacy of integrated model of self regulation-attachment couple therapy on dysfunctional impulsivity and difficulties in emotion regulation of couples. This study was a quasi-experimental research that had a pretest-posttest design with a control group. Among the couples referring to the councelling centers of Khoramabad city, 22 couples were selected and randomly assigned to experimental and control groups. Before performing couple therapy sessions, Dysfunctional Impulsivity Scale (DIS) and Difficulties in Emotion Regulation Scale (DERS) were conducted for all the couples as pretest. Then couples in the experimental group participated in integrated model of self regulation-attachment couple therapy, but the control group did not receive treatment. After completion of the therapeutic sessions, the couples of two the groups completed those scales again as the posttest. Finally, the data was analyzed by Multivariate Analysis of Covariance. The results indicated that after the control of pretest effect, the effect of group membership on linear composition of dependent variables of dysfunctional im-pulsivity and difficulties in emotion regulation was significant. Univariate Analysis of Covariance also indicated that self regulation-attachment couple therapy had significant efficacy on decreasing dysfunctional impulsivity and difficulties in emotion regulation (except on difficulties in engaging in goal-directed behavior), compared to the control group. In conclusion, integrated model of self- regulation-attachment couple therapy can be a useful and effective treatment in decreasing dysfunctional impulsivity and difficulties in emotion regulation of couples.
اختياري، حامد؛ صفايي، هومن؛ اسماعيلي¬جاويد، غلام¬رضا؛ عاطف¬وحيد، محمدكاظم؛ عدالتي، هانيه، و مكري، آذرخش (1387). روايي و پايايي نسخه¬هاي فارسي پرسشنامه¬هاي آيزنك، بارت، ديكمن، و زاكرمن در تعيين رفتارهاي مخاطره¬جويانه و تكانشگري. مجله روانپزشكي و روانشناسي باليني ايران، (3)14، 336-326.
سپهوند، تورج؛ رسولزاده طباطبایی، سیدکاظم؛ بشارت، محمدعلی و الهیاری، عباسعلی (1394). اثربخشی الگوی زوج¬درمان¬گری تلفیقی خودتنظیم¬گری¬ ـ دلبستگی بر رضایت زناشویی و سلامت روانی زوجین. مجله روانشناسی بالینی، (1)7، 39-27.
سپهوند، تورج؛ رسولزاده¬طباطبایی، سیدکاظم؛ بشارت، محمدعلی؛ و الهیاری، عباسعلی (1393). مقایسه الگوی زوج¬درمان¬گری تلفیقی مبتنی بر خودتنظیم¬گری ¬ـ دلبستگی با الگوی غنی¬سازی زناشویی انریچ در افزایش رضایت زناشویی و بهزیستی روانشناختی زوجین. روانشناسی معاصر، (1)9، 70-55.
علوی، خدیجه؛ مدرس¬غروی، مرتضی؛ امین¬یزدی، سیدامیر؛ و صالحی¬فدردی، جواد (1390). اثربخشي رفتاردرماني ديالكتيكي به شيوة گروهي (با تكيه بر مؤلفه¬هاي هوشياري فراگير بنيادين، تحمل پريشاني، و تنظيم هيجاني) بر نشانه¬هاي افسردگي در دانشجويان. مجله اصول بهداشت روانی، (2)13، 135-124.
قائدی¬فر، حمیده؛ عبدخدایی، محمدسعید؛ و آقامحمدیان¬شعرباف، حمیدرضا (1392). نقش میانجی¬گری احساس انسجام روانی در رابطة سبک¬های دلبستگی با خودتنظیم¬گری. فصلنامه پژوهش در سلامت روانشناختی، (1)7، 19-11.
کارگر، مونا؛ کیمیایی، سیدعلی؛ و مشهدی، علی (1393). اثربخشی زوج¬درمانی گروهی مبتنی بر خودنظم¬بخشی بر آزار عاطفی و آشفتگی زناشویی. فصلنامه مشاوره و روان¬درمانی خانواده، (2)4، 297-269.
کرمانی مامازندی، زهرا، و طالع‌پسند، سیاوش (1397). ويژگيهاي روانسنجي مقياس دشواري تنظيم هيجان در دانشجويان دانشگاه سمنان. نشریه آموزش و ارزیابی، (11)42، 142-117.
نریمانی، محمد؛ وحیدی، زهره؛ و ابوالقاسمی، عباس (1392). مقایسه ناگویی خلقی، تکانشگری و فعال-سازی و بازداری رفتاری در دانشجویان دارای نشانه¬های اختلال شخصیت وسواسی ـ جبری و پارانوئید و بهنجار. فصلنامه روانشناسی بالینی، 18، 66-55.
هالفورد، دبلیو.ک (1387). زوج درمانی کوتاه مدت: یاری به زوجین برای کمک به خودشان (چاپ دوم). ترجمة مصطفی تبریزی، مژده کاردانی، و فروغ جعفری. تهران: فراروان. (تاریخ انتشار به زبان اصلی، 2000). Ablow, J. C., Marks, A. K., Feldman, S. S., & Huffman, L. C. (2004). Models of attachment and mother-infant arousal ANS implications for the developing self-regulation capacities. Society for Psychophysiological Research, Annual Meeting program. Santa Fe, NewMexico, S10-S10.
Ainsworth, M. S. (1989). Attachment beyond infancy. American Psychologist, 44, 709-716.
Baumeister, R. F., DeWall, C. N., Ciarocco, N. J. & Twenge, J. M. (2005). Social exclusion impairs self-regulation. Journal of Personality and Social Psychology, 88, 589-604.
Benson, L., A., McGinn, M., M., & Christensen, A. (2012). Common principles of couple therapy. Behavior Therapy, 43, 25-35.
Brunas-Wagstaff, J., Bergquist, A., Morgan, K. & Wagstaff, G-F. (1996). Impulsivity, interference on perceptual tasks and hypothesis testing. Journal of Personality and Individual Differences, 20(4), 471- 482.
Byng-Hall, J. (2001). Attachment as a base for family and couple therapy. Child Psychology and Psychiatry Review, 6, 31-36.
Dickman, S-J. (1990). Functional and dysfunctional impulsivity: Personality and cognitive correlates. Journal of Personality and Social Psychology, 58(1), 95-102.
Finkel, E. J., & Campbell, W. K. (2001). Self-control and accommodation in close relationships: An interdependence analysis. Journal of Personality and Social Psychology, 81, 263-277.
Girgzde, V., Keturakis, V. & Sondaite J. (2014). Couples relationship self-regulation narratives after interventions. Europe,s Journal of Psychology, 10(2), 336-351.
Goldstein, S. & Thau, S. (2004). Integrating attachment theory and neuroscience in couple therapy. International Journal of Applied Psychoanalytic Studies, 1(3), 214-223.
Gratz, K. L. & Roemer, L. (2004). Multidimentional assessment of emotion regulation and dysregulation development, factor structure and initial validation of the Difficulties in Emotion Regulation Scale. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 26(1), 41-54.
Hahlweg, K., & Richter, D. (2010). Prevention of marital instability and distress: Results of an 11-year longitudinal follow–up study. Behavior Research and Therapy, 48, 377-383.
Halford, W. K. (1998). The ongoing evolution of behavioral couple therapy: Retrospect and prospect. Clinical Psychological Review, 18, 613-633.
Halford, W. K., Sanders, M. R., & Behrens, B. C. (1994). Self-regulation in behavioral couple therapy. Behavior Therapy, 25(3), 431-452.
Halford, W. K., & Snyder, D. k. (2012). Universal processes and common factors in couple therapy and relationship education. Behavior Therapy, 43, 1-12.
Jenaban, Z., Refahei, Z. & Ghaderi, Z. (2014). The effectiveness of short term solution- focused couples therapy in increasing different dimensions of couples’ problem solving ability. Journal of Novel Applied Sciences, 3(2), 209-214.
Jerry, M. & Lewis, M. D. (2000). Repairing the bond in important relationships: A dynamic for personality maturation. American Journal of Psychiatry, 157, 1357-1378.
Johnson, S. M., Makinen, J. A. & Millikin, J. W. (2001). Attachment injuries in couple relationships: A new perspective on impasses in couples therapy. Journal of Marital and Family Therapy, 27(2), 145-155.
Kirby, J. S. & Baucom, D. H. (2007). Integrating dialectical behavior therapy and cognitive-behavioral couple therapy: A couple skills group for emotion dysregulation. Cognitive and Behavioral Practice, 14, 394-405.
Landucci, J. & Foley, G. N. (2014). Couples therapy: Treating selected personality disordered couples within a dynamic therapy framework. Innovations in Clinical Neuroscience, 11(3-4), 29-36.
Lecrubier, Y., Braconnier, A., Said, S. & Payan, C. (1995). The Impulsivity Rating Scale (IRS): Preliminery results. European Psychiatry, 10, 331-338.
Lindegger, G., & Barry, T. (1999). Attachment as an integrating concept in couple and family therapy: Some considerations with special reference to South Africa. Contemporary Family Therapy, 21, 267-288.
Marques, S. R. F. (2010). Relationship threat and self-regulation: The moderating effect of attachment anxiety. Unpublished doctoral dissertation. Queen’s University.
Padykula, N. L., & Conklin, P. (2010). The self-regulation model of attachment trauma and addiction. Clinical Social Work Journal, 38, 351-360.
Rogers, R., Salekin, R. T., Sewell, K. W. & Cruise. K. R. (2000). Prototypical analysis of antisocial personality disorder: A study of inmate samples. Criminal Justic and Behavior, 27(2), 234- 255.
Schreiber, L. R. N., Grant, J. E. & Odlaug, B. L. (2012). Emotion regulation and impulsivity in young adults. Journal of Psychiatric Research, 46, 651-658.
Snyder, D. K., & Balderrama-durbin, C. (2012). Integrative approaches to couple therapy: Implications for clinical practice and rerearch. Behavior Therapy, 43, 13-24.
Walker, C. E. & Roberts, M. C. (2001). Handbook of clinical child psychology (3nd ed). New York: John Wiley & Sons.
Wymbs, B. T. & Molina, S. G. M. (2015). Integrating couple group treatment for emerging adult with ADHD symptoms. Cognitive and Behavioral Practice, 22(2), 161- 171.
Zimmer-Gembeck, M. J. & Ducut, W. (2010). Positive and negative romantic relationship quality: Age, familiarity, attachment and well-being as correlates of couple agreement and projection. Journal of Adolescence, 33, 879-890.
