تحلیل پیشران‌ها و پیامدهای اینترنت اشیاء در زنجیره تأمین با استفاده از مدل ساختاری تفسیری بر اساس رویکرد تحلیل محتوا
محورهای موضوعی : مدیریت فناوری اطلاعاتامین مسعود بخشی موحد 1 , محمدتقی رضوان 2 , هادی مختاری 3
1 - دانشگاه کاشان
2 - دانشگاه صنعتی اصفهان
3 - دانشگاه تربیت مدرس
کلید واژه: اینترنت اشیاء, پیشران, پیامد, مدل ساختاری تفسیری, تحلیل محتوا, زنجیره تأمین,
چکیده مقاله :
با توجه به افزایش شدت رقابت، توجه به فناوری‌های نوین در زنجیره تأمین ضروری است. در عصر حاضر اینترنت اشیا از مهم‌ترین ابزارهای نوآورانه به‌حساب می‌آید. ایجاد عوامل مناسب به‌منظور عملیاتی‌سازی اینترنت اشیاء سبب توسعه‌ی عملکرد زنجیره تأمین می‌شود. به همین علت شناسایی مولفه‌های اثرگذار در جهت استفاده از این فناوری و همچنین آگاهی از نتایج اثربخش آن، از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. بنابراین هدف اصلی این تحقیق، شناسایی و تحلیل پیشران‌ها و پیامدهای اینترنت اشیا در زنجیره تأمین است. این تحقیق از دو فاز کیفی و کمّی و با رویکرد آمیخته انجام می‌شود. جامعه آماری فاز کیفی، مقالات داخلی و خارجی و جامعه آماری فاز کمّی اساتید دانشگاهی و خبرگان صنعتی است. شیوه‌ی نمونه‌گیری قضاوتی و حجم نمونه آماری در فاز کیفی، 22 مقاله و در فاز کمی 10 نفر است. روش گردآوری داده‌های کیفی روش کتابخانه‌ای و در داده‌های کمّی استفاده از پرسشنامه‌ی محقق ساخته است. از روش تحلیل محتوای عرفی قراردادی برای بخش کیفی و از روش مدل‌سازی ساختاری تفسیری برای تحلیل بخش کمّی استفاده خواهد شد. نتایج تحلیل محتوا بیانگر هشت دسته پیشران شامل سرمایه فرهنگی، سرمایه مالی، سرمایه انسانی، سرمایه ذهنی، سرمایه ارتباطی، زیرساخت‌های فناوری اطلاعات، تسهیلات قانونی و قابلیت‌های محیطی و همچنین هفت پیامد اصلی شامل عملکرد اقتصادی، عملکرد اجتماعی، عملکرد زیست‌محیطی، عملکرد تجاری، عملکرد تولید و عملیات، عملکرد سیستم اداری و رشد و توسعه‌ی عملکرد است. در بخش پیشران‌ها زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و در بخش پیامدها عملکرد اقتصادی با بیشترین تأثیر بر سایر متغیرها به‌عنوان متغیرهای کلیدی مدل‌های ساختاری تفسیری شناسایی شدند.
Due to increasing competition, it is necessary to focus on new technology in supply chain. Internet of things is one of the most innovative tools. Creation of appropriate factors in order to operationalization internet of things will lead to development of supply chain performance. Recognition of determining factors in order to use internet of things and awareness of effective result are essential. The purpose of this research is analysis of antecedents and outcomes of Internet of things in supply chain. This paper is based on mixed research including qualitative and quantitative parts. The statistical population of this paper in qualitative part is internal and external papers and that of quantitative part is university professors and industrial experts. This research based on judgmental sampling method as well as contains 22 articles in qualitative part and 10 persons in quantitative part. Library method is used to collect data in the qualitative part while researcher-made questionnaire is used to collect data in the quantitative part. Content analysis is allocated to qualitative part and interpretive structural modeling is assigned to quantitative part. Finally, the results of content analysis are presented in eight antecedents including cultural capital, financial capital, human capital, mental capital, communication capital, information technology infrastructure, legal facilities and environmental capabilities. Additionally, the seven main outcomes including economic performance, social performance, environmental performance, commercial performance, production and operational performance, office system performance and performance development. The most determining variables in antecedent section is information technology infrastructure and in outcome section is economic performance.
آقاجانی، علی. (1398). هوشمندسازی زنجیره‌ی تأمین بر مبنای اینترنت اشیای صنعتی و تولید ابری با استفاده از تصمیم‌گیری چندمعیاره (پایان‌نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه صنعتی شاهرود، دانشکده مهندسی صنایع و مدیریت.
آقایی، اصغر؛ صالحی صدقیانی، جمشید؛ قربانی زاده، وجه اله؛ و میکائیلی، فتاح. (1394). طراحی الگوی زنجیره تأمین ناب با استفاده از تکنیک معادلات ساختاری. مطالعات مدیریت صنعتی، 13(36), 95-113.
اسماعیل‌پور، سعیده. (1395). ارائه‌ی یک مدل تجاری یکپارچه از اینترنت اشیاء. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد). موسسه آموزش عالی مهر آستان. افشاری، حمیده؛ تاجفر، امیرهوشنگ و قیصری، محمد. (1396). بررسی کاربردهای اینترنتی اشیا در زنجیره تأمین. نخستین کنفرانس ملی پیشرفت‌ها و فرصت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات.
ایمان، محمدتقی و نو شادی، محمودرضا. (1390). تحلیل محتوای کیفی. پژوهش. سال سوم پاییز و زمستان، شماره 2.
جوانی، جواد. (1399). بررسی عوامل مؤثر در پذیرش تکنولوژی مبتنی بر اینترنت اشیاء از سوی مصرف‌کنندگان (پایان‌نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه آزاد اسلامی واحد صفادشت، گروه مدیریت.
چوپانی، سجاد و کریمی، محمدحسین. (1399). بررسی تأثیرات اینترنت اشیاء بر روی عملکرد زنجیره تأمین و نحوه ردیابی محصولات. اولین کنفرانس مهندسی صنایع، اقتصاد و مدیریت.
خدمتگزار، حمیدرضا. (1394). بررسی نقش اینترنت اشیا در سیستم‌های مدیریت دانش. مدیریت فناوری اطلاعات، دورۀ 7، ش 3.
رسائی، محمد. (1396). بررسی چالش‌های سیستم‌های اطلاعاتی در اینترنت اشیاء. (موردمطالعه: پژوهشگاه مرکز ملی فضای مجازی). (پایان‌نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه پیام نور واحد تهران غرب.
شجاعی، محمدرضا؛ و قجاوند، سمیه. (1392). همكاري ميان سازماني و عوامل مؤثر در بهبود آن در زنجيره تأمین. مدیریت تحول.
عمو زاد مهدیرجی، حنان؛ جعفرنژاد، احمد؛ مدرس یزدی، محمد؛ و محقر، علی. (1393). طراحی مدل همکاری برای زنجیره‌های تأمین سه‌سطحی نامحدود: رویکرد تئوری بازی‌های همکارانه. پژوهش های مدیریت در ایران.
قبادی پویا، سهیلا. (1396). اولویت‌بندی کاربردهای اینترنت اشیا در تجارت و صنعت با استفاده از رویکرد تصمیم‌گیری چند معیاره (پایان نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه آزاد اسلامی واحد الکترونیکی، دانشکده فنی مهندسی. ایران.
قیصری، محمد؛ تاجفر، امیر هوشنگ؛ وحدت، داود و حسینی، ساره. (1392). مدیریت زنجیره تأمین با به‌کارگیری فناوري نوین اینترنتی از اشیاء مبتنی بر ابر اطلاعات. مدیریت زنجیره تأمین.
کریمی، سروه. (1394). بررسی تأثیر بازاریابی بر عملکرد تجاری در مطالعات میدانی شرکت ها ی تولید کرمانشاه. (پایان نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه آزاد اسلامی کرمانشاه.
کمالی، یحیی. (1396). روش‌شناسی فراترکیب و کاربرد آن در سیاستگذاری عمومی. فصلنامه سیاست، 47(3), 721-736.
محمدی، مرتضی. (1397). شناسایی و اولویت بندي تهدیدات اینترنت اشیاء در حوزه بانکداري، بانک حکمت ایرانیان، (پایان نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه پیام نور.
مشایخی، ریحانه. (1395). کاربرد اینترنت اشیاء در تجارت الکترونیک. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه قم.
مهر افزون، محمد. (1394). خدمات شهری ونقش آن در توسعه مدیریت شهری. اولین کنفرانس ملی مدیریت شهری ایران. تهران.
یاریان تل زالی، زینب؛ و شمس‌الدینی، اسماعیل. (1393). یکپارچگی زنجیره تأمین. چهارمین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در مدیریت، اقتصاد و حسابداری.
Abdel-Basset, M. Manogaran, G., & Mohamed, M. (2018). Internet of Things (IoT) and its impact on supply chain: A framework for building smart, secure and efficient systems. Future Generation Computer Systems, 86, 614-628.
Agarwal, A., Shankar, R., & Tiwari, M. K. (2007). Modeling agility of supply chain. Industrial marketing management, 36(4), 443-457.
Ahmadimoghaddam, S. (2020). The Application of Internet of Things in Goods Distribution and Supply Chain. Journal of Humanities Insights, 4(01), 32-40.
Ahmed, S., Kalsoom, T., Ramzan, N., Pervez, Z., Azmat, M., Zeb, B., & Ur Rehman, M. (2021). Towards Supply Chain Visibility Using Internet of Things: A Dyadic Analysis Review. Sensors, 21(12), 4158.
AjazMoharkan, Z., Choudhury, T., Gupta, S. C., & Raj, G. (2017). Internet of Things and its applications in E-learning. In 2017 3rd International Conference on Computational Intelligence & Communication Technology (CICT) (pp. 1-5). IEEE.
Ben-Daya, M., Hassini, E., & Bahroun, Z. (2019). Internet of things and supply chain management: a literature review. International Journal of Production Research, 57(15-16), 4719-4742.
Chopra, S. Meindl, P. & Kalra, D. V. (2016). Supply chain management: strategy, planning, and operation (6 ed). Boston, MA: Pearson.
Cooper, M. Lambert, D. Pagh, J. (1997). Supply Chain Management: More than a new Name for Logistics International Journal of Logistics Management.
Cortés, B., Boza, A., Pérez, D., & Cuenca, L. (2015). Internet of things applications on supply chain management. International Journal of Computer and Information Engineering, 9(12), 2486-2491.
De Vass, T., Shee, H., & Miah, S. J. (2018). The effect of “Internet of Things” on supply chain integration and performance: An organisational capability perspective. Australasian Journal of Information Systems, 22.
Di Vaio, A., & Varriale, L. (2020). Blockchain technology in supply chain management for sustainable performance: Evidence from the airport industry. International Journal of Information Management, 52, 102014.
Dweekat, A. J., & Park, J. (2016, May). Internet of Things-enabled supply chain performance measurement model. In 2016 International Conference on Industrial Engineering, Management Science and Application (ICIMSA) (pp. 1-3). IEEE.
Feng, Y. (2012). System Dynamics Modeling for Supply Chain Information Sharing. Physics Procedia 25(2012)1463-1469.
Govindan, K., Palaniappan, M., Zhu, Q., & Kannan, D. (2012). Analysis of third party reverse logistics provider using interpretive structural modeling. International Journal of Production Economics, 140(1), 204-211.
Haddud, A., DeSouza, A., Khare, A., & Lee, H. (2017). Examining potential benefits and challenges associated with the Internet of Things integration in supply chains. Journal of Manufacturing Technology Management.
Hendayani, R., & Alviyan, B. (2019). The Relationship between Supply Chain Collaboration of Value Innovation in Small Medium Enterprises and Supply Chain Capability as Mediator to Achieve Competitive Advantages. In 1st International Conference on Economics, Business, Entrepreneurship, and Finance.
Hugos, M. H. (2018). Essentials of supply chain management. John Wiley & Sons.
Koot, M., Mes, M. R., & Iacob, M. E. (2021). A systematic literature review of supply chain decision making supported by the Internet of Things and Big Data Analytics. Comput. Ind. Eng., 154, 107076.
Li, B., & Li, Y. (2017). Internet of things drives supply chain innovation: a research framework. International Journal of Organizational Innovation, 9(3), 71-92.
Lueth, K. L. (2014). Why the Internet of Things is called Internet of Things: Definition, history, disambiguation. IoT Analytics, 19.
Meola, Andrew (2019). Internet of Things devices, applications & examples.
Pishdar, M., Ghasemzadeh, F., Antucheviciene, J., & Saparauskas, J. (2018). Internet of things and its challenges in supply chain management: a rough strength-relation analysis method.
Pundir, A. K., Jagannath, J. D., & Ganapathy, L. (2019, January). Improving supply chain visibility using IoT-internet of things. In 2019 ieee 9th annual computing and communication workshop and conference (ccwc) (pp. 0156-0162). IEEE.
Song, Q., Chen, Y., Zhong, Y., Lan, K., Fong, S., & Tang, R. (2021). A supply-chain system framework based on internet of things using Blockchain technology. ACM Transactions on Internet Technology (TOIT), 21(1), 1-24.
Singh, M. D., & Kant, R. (2008). Knowledge management barriers: An interpretive structural modeling approach. International Journal of Management Science and Engineering Management, 3(2), 141-150.
Ünal, V., Ömürgönülșen, M., Belbağ, S., & Soyasal, M. (2020). The Internet of Things in Supply Chain Management. In Logistics 4.0 (pp. 27-34). CRC Press.
Wasko, M. M., & Faraj, S. (2005). Why should I share? Examining social capital and knowledge contribution in electronic networks of practice. MIS quarterly, 35-57.
Wu, K. J. Tseng, M. L. Chiu, A. S. & Lim, M. K. (2017). Achieving competitive advantage through supply chain agility under uncertainty: A novel multi-criteria decision-making structure. International Journal of Production Economics, 190, 96-107.
