ارزیابی مشخصات جادههای جنگلی و مقایسه با استانداردهای محیط زیستی و فنی (مطالعه موردی: منطقه حفاظت شده تنگ سولک بهمیی، کهگیلویه و بویراحمد)
محورهای موضوعی : جنگلها و منابع طبیعی
1 - استاد گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشگاه تهران، کرج، ایران
کلید واژه: جاده جنگلی, مقادیر استاندارد, حریم ساختمانی جاده, زاگرس جنوبی,
چکیده مقاله :
هدف از این تحقیق مقایسه مشخصات هندسی جاده با مقادیر استاندارد ساخت جاده در منطقه حفاظت شده ی تنگ سولک واقع در شهرستان بهمیی (استان کهگیلویه و بویراحمد) می باشد. این منطقه دارای ارزش گردشگری، تفرجی و جاذبه های طبیعی واقع در جنگلهای زاگرس جنوبی میباشد. در این تحقیق ابتدا موقعیت جاده موجود، با استفاده از GPS برداشت شده و روی نقشه توپوگرافی پیاده شد. طبقه بندی شیب دامنه انجام و در هر طبقه شیب 11 نمونه به صورت تصادفی انتخاب شد. در قدم بعدی اندازههای برداشت شده با مقادیر استاندارد موجود در نشریه های سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور (131و 161) مورد مقایسه قرار گرفت. عرض سواره-رو و حریم ساختمانی جاده بر اساس آمار تحلیلی و سایر مشخصات هندسی جاده بر اساس آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. برای برداشت نمونه های خاک از هر کدام از طبقات شیب دامنه به صورت تصادفی یک نمونه خاک جهت تشخیص بافت خاک انتخاب شد. تجزیه و تحلیل داده ها توسط آزمون T یکطرفه، همبستگی پیرسون و در نرم افزار SPSS انجام شد. نتایج نشان داد که عرض سواره رو و حریم ساختمانی جاده در طبقات شیب 10-20، 40-50، 50-60 و 60< درصد از حد استاندار پایین تر و اختلاف معنی دار بود (p<0.01) و در دیگر طبقات شیب دامنه اختلاف معنی داری نشان نداد. تجزیه و تحلیل آمار توصیفی نشان داد 15 درصد از شیب دیواره های خاکبرداری و خاکریزی بیشتر از مقدار استاندارد آن بود. نتایج آزمایش بافت خاک به روش طبقه بندی متحد نشان داد منطقه مورد مطالعه دارای بافت لای- رسی می باشد.
The aim of the study is to compare road geometric characteristics with standard road construction values. The study area is Tang-e-Sulak, protected area located in Bahmiy (Kohgiluyeh and Boyerahmad), at the southern Zagros forests. First, the existing road location was taken using GPS and then placed on a topographic map. In the next step, the slopes were graded (from 0-10, 10-20, 20-30, 30-40, 40-50, 50-60 and > 60 percent), then 11 samples were randomly selected on each slope. In the next step, the size of the samples was compared with the standard values (Booklet No. 131 and 161). The width of the running surface and path of the way were analyzed on the basis of analytical and other road geometric characteristics based on descriptive statistics. Soil samples were taken from each of the slopes’ grades. Data analysis was done by T-test and Pearson correlation in SPSS 22. The results show that the width of the road and the construction area of the road on the slopes 10-20, 40-50, 60-50, and 60 were less than the standard values and it is statistically significance (P<0.01), and in other slopes wasn’t significant differences. Analytical descriptive statistics showed that the average slope of excavation and embankment walls is 15% higher than the standard value. The results of soil texture analysis by unified classification method showed silty- clay texture.Analytical descriptive statistics showed that the average slope of excavation and embankment walls is 15% higher than the standard value.The results of soil texture showed siltyclay texture.
حسینی، سید عطااله. جلالیان، فاطمه السادات.1393. مقایسه عملیات خاکی، تغییرات حجم برداشت و هزینه جاده جنگلی با شرایط استاندارد ساخت (مطالعه موردی: سری ارزفون. پژوهش های علوم و فناوری چوب و جنگل.130-113 : (3) 21. #
حسینی، سید عطااله. مقدسی، پریسا. گرگندی پور، محسن . 1394. مقایسه شبکه جاده موجود و طراحی شده براساس روش باکموند. نهمین کنفرانس روز جهانی محیط زیست، 12-11 اردیبهشت، تهران،ایران.
زند بصیری، مهدی. سوسنی، جواد. پورهاشمی، مهدی. ارزیابی شدت بحران زوال در جنگل های استان کهگیلویه و بویراحمد (منطقه مورد مطالعه: تنگ سولک). تحقیقات جنگل و صنوبر ایران. 674-665 : (4) 24. #
طالبی، منیژه. مجنونیان، باریس. عبدی، احسان. الهیان، محمدرضی. 1394. بررسی کمی و کیفی استانداردهای ساخت جاده های جنگلی ارسباران. پژوهش های علوم و فناوری چوب و جنگل. 34-19: (22) 2. #
قاسمی آقباش، فرهاد. عبدی، عزیزعلی. حیدری، مهدی. 1397. بررسی اثرات جاده های جنگلی بر زیست بوم های جنگلی بلوط ایرانی از نظر تنوع گیاهی زیرآشکوب و ویژگی های فیزیوشیمیایی خاک. حفاظت زیست بوم گیاهان. 60-76: (6) 12. #
مصطفی، محسن. رافت نیا، نصرت الله. شتایی، شعبان. غضنفری، هدایت. 1392. مقایسه مشخصههاي فنی و هندسی شبکه جادههاي طرح جنگلداري چند منظوره آرمرده بانه با دستورالعملهاي موجود. بوم شناسی جنگل های ایران. 99-88 : (1) 1. #
-Booklet 131, (2005). Guide line of designing, implementing and exploiting forest paths. Publications of the Planning and Budget Organization. 170 pp
- Booklet 148, (2001). Instructions for preparing forests for forest roads. Publications of the Planning and Budget Organization. 200 pp
- Booklet 161, (1996). Geometric Design Regulations. Publications of the y Planning and Budget Organization. 379 pp (In Persian)
- Fidelus-Orzechowska, j. Strzyzwski, D. Zelazny, M. (2018). The geomorphic activity of forest roads and its dependence in the Tatra Mountains. Geografiska Annaler: Series A, Physical Geography 100 (1), 59-74
- Graike G. (2006). Road Maintenance costs and funding. Ecology and Economics. Research Department. 8 pp
- Li, S. Yue, Z.Q. Tham, L.G. Lee, C.F. and Yan, S. (2005). Slope failure in under consolidated soft soils during the development of a port in Tjanjin, china. NRC Canada, 42: 166-183.
- Salehi Zaniani, M. Jozy, F. (2014). The Importance of Sustainable Forest Management in Zagros Forests. Second National Student Conference on Forest Sciences. Page 52-43. #