دو تأویل از یک شعر: «کک‌کی»
محورهای موضوعی : پژوهشهای ادبیات کلاسیک ایران
1 - دانشیار گروه زبان‌شناسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ایران
کلید واژه:
چکیده مقاله :
تکرار کاربرد گسترده و متنوع نیما یوشیج از نمادها در شعر، به‌ویژه نمادهای جدید و گاه بکر از میان واژگان زادگاهش یوش مازندارن، ویژگی و تازگی خاص به شعرهای آثار دورۀ سوم حیات شاعرانۀ وی (از شعر «خواب زمستانی» (زمان سرایش: 1320 به بعد)) بخشیده است. این نوع شعرها عموماً دارای پیام‌های اجتماعی- سیاسی است که نیما به دلیل فضای سیاسی پراختناق روزگار خود، آنها را به صورت نمادین بیان کرده است. از نظر نویسنده، دستیابی به دلالت‌های موجود در این آثار، یا دست‌کم نزدیک شدن به ذهنیّت شاعر در هنگام سرودن آنها، با استفاده از روش هرمنوتیکی «شلایرماخر» بهتر امکان‌پذیر است. از طرف دیگر این شاعر سمبولیست بر وجود چندمعنایی و ابهام در شعر تأکید بسیار دارد و آن را یکی از معیارهای شعریت اثر می‌داند. از این‌رو نویسنده، کشف معانی چندگانه در شعرهای نمادین نیما را جزء وظایف تأویلگر در قبال این شعرها تلقی می‌کند. از آنجا که واژۀ «کک‌کی» در فرهنگ‌های مختلف با معانی متفاوت آورده شده و تحقیقات محلی از بومیان مازندران نیز بر این امر صحه گذاشته است و نیز برخی واژه‌های موجود در شعر مانند «پری‌وار»، ویژگی «زنانگی» را به ذهن متبادر می‌کند، نویسنده با تأمل بیشتر در واژگان و برخی ویژگی‌ها که فرهنگ قزوانچاهی و بومیان مازندران برای «کک‌کی» برشمردهاند، در کنار برخی تأملات دیگر، به تأویل دومی از «کک‌کی» دست یافت که این مقاله به آن می‌پردازد.
NimaYoushij’s emphasis on employing expansive and multifarious symbols in his poems, especially unique symbols and idiosyncratic ones from his mother tongue grants a special succulence and freshness to the third period of his poetic life which starts with “Khab-e Zemestani” (literally Hibernation) from 1951 on. These types of poems, due to suffocating political conditions, mostly possess social and political messages that Nima has composed them symbolically. To me, it is possible to attain those messages or at least to touch the conceptions at the time of composing these poems through employing Friedrich Schleiermacher’s hermeneutical method. On the other hand, Nima as a symbolist poet insists on composing poems in a misty ambience through giving multifarious meanings to his poems and believes that ambiguity is one of the specifications of any poem; for this very reason, one of an interpreter’s duties is to discern the different meanings of Nima’s symbolic poems. According to different meanings for the word “Kakki” from various glossaries and the viewpoints of natives of Mazandaran, interviewed, as well as some words of this poem like “parivar” (literally fairy like), feminine nature to the poem is induced. In this article, a different interpretation for “Kakki” rather than its first common interpretation is presented.
