عقل بسيط انساني در نگاه ملاصدرا
محورهای موضوعی : ملاصدراپژوهی و اندیشۀ حکمت متعالیهفروغ السادات رحيم پور 1 , مريم فخرالديني 2
1 - دانشگاه اصفهان
2 - دانشگاه اصفهان
کلید واژه:
چکیده مقاله :
در اين نوشتار با بررسي معاني «عقل بسيط» در نگاه ملاصدرا، معناي خاص آن در رابطه با نفس انساني آشكار ميگردد. وحدت و بساطت از جمله ويژگيهاي عقل بسيط انساني نزد ملاصدرا است و حصول اجمالي صور معقول نزد عقل بسيط، وصف خاصي است كه آن را از ساير مراتب ادراكي متمايز ميسازد. عقل بسيط انساني، عنوانيست كه براي مرتبة «عقل مستفاد» وضع شده است تا اولاً ويژگيهاي خاص اين مرتبه يعني بساطت و وحدت را روشن سازد، ثانياً هماهنگي وجودي عقل مستفاد با «عقل فعال» را كه مبدا افاضة صور معقول است و عقل مستفاد با آن اتحاد پيدا ميكند، برجسته سازد. ملاصدرا از اصطلاح عقل بسيط در تبيين فرآيند نزول وحي نيز استفاده ميكند و نزول قرآن را حاصل اتحاد عقل بسيط نفس انساني با عقل فعال يا «روح القدس» ميداند. با اين اتحاد، «قلم الهي» يا همان عقل فعال، صور معقول را در لوح نفس ناطقة نبي نقش ميكند.
In this paper, through examining the meanings of the “simple intellect” in Mulla Sadra’s view, the writers have tried to clarify its specific meaning in relation to the human soul. He maintains that unity and simplicity are among the characteristics of the simple human intellect, and that the general acquisition of intelligible forms by the simple intellect is a particular attribute which distinguishes it from other levels of perception. The simple human intellect is a name coined for the level of acquired intellect in order to, firstly, explain the specific features of this level, that is, simplicity and unity, and secondly, to emphasize the ontological harmony of the acquired intellect with the “Active Intellect”, which is the origin of the emanation of intelligible forms and is in unity with the acquired reason. Mulla Sadra also uses the term “the simple intellect” to clarify the process of the descent of revelation and considers the descent of the Qu’ran to be the product of the union of the simple intellect of the human soul with the Active Intellect or the “Holy Spirit”. It is through this union that the “Divine Pen” or the same Active Intellect portrays intelligible forms on the tablet of the prophet’s rational soul.
