در باب چیستی توسعه
محورهای موضوعی :
مریم ملائی
1
(ت)
شیوا پروائی هره دشت
2
(ت)
کاظم رحیمی
3
(ت)
کلید واژه: چیستی توسعه, رهیافت¬, های توسعه, تعاریف توسعه, اهداف توسعه, کیفیت زندگی, حکمرانی خوب.,
چکیده مقاله :
با توجه به اهمیت فهم چیستی توسعه و مزایای متعدد این فهم، در متن حاضر به بررسی چیستی توسعه یا به عبارت دیگر مفهوم توسعه پرداخته خواهد شد. برای تحقق این منظور در ابتدا به بیان موضوع پرداخته و مفهوم توسعه را همانند یک مثلث در نظر گرفته که موارد سه‌گانه زیر، اضلاع این مثلث را تشکیل می دهند: سیر تطور توسعه در طول زمان، تعاریف توسعه و اهداف توسعه و انتخاب یک هدف عمده که شامل مجموعه ای از اهداف باشد. در اصل می توان گفت بدون موارد بیان شده امکان فهم توسعه وجود ندارد. به منظور بیان ضلع اول، یعنی بررسی سیر تطور توسعه در طول زمان، رهیافت های توسعه را از 1950 تا 2000 از منظر ویلیس (2005) بیان نموده و چگونگی تغییر این رهیافت ها را از اشکال اقتصادی، کلان و بالا به پایین به اشکال اجتماعی-فرهنگی، مردمی، مشارکتی (از پایین به بالا) و خرد توضیح داده شده است. در مورد تعاریف توسعه به نظر صاحبنظران رجوع کرده و تعاریف مختلف توسعه را از نظر تعداد کثیری از دانشمندان بیان نموده ایم، بدیهی است که تعاریف موجود در بسیاری از موارد دارای وجوه تشابه بوده و افتراق تعاریف در اکثر موارد ذکر شده، اندک می باشد. در آخر به منظور بررسی آخرین ضلع، یعنی اهداف توسعه، ابتدا به ذکر اهداف توسعه هزاره پرداخته و با شرح بسیار به این نتیجه رسیده ایم که ارتقا کیفیت زندگی، عمده ترین و کامل ترین هدف توسعه می باشد که مجموعه ای از اهداف دیگر را نیز در برمی گیرد. بعد از بیان موارد ذکر شده، به ترسیم مثلث یعنی بیان مفهوم توسعه پرداخته و این مفهوم در غالب یک تعریف کلی توضیح داده می شود. در بخش نتیجه-گیری، به جمع‌بندی کلی مطالب ذکر شده پرداخته و با تشریح هرچه بیشتر تعریف مورد نظر را تفسیر کرده و مهم ترین مؤلفه های آن را ذکر نموده ایم. لازم به ذکر است که در مطالعه حاضر به تناسب موضوع، از روش اسنادی و کتابخانه ای بهره برده ایم.
