تأملی بر نرخ تنزيل اجتماعی و رويکردهای محاسبه و کاربرد آن
محورهای موضوعی :
1 -
کلید واژه:
چکیده مقاله :
در اکثر تحليل‌هاي بين زماني با هدف قابل مقايسه نمودن اعداد و ارقام تحقق يافته در آينده با داده‌هاي کنوني ناگزير به بهره‌گيري از سازوکار تنزيل هستيم. مقوله تنزيل حسب موضوع در محاسبات و تصميم‌گيري‌هاي بخش خصوصي و دولتي کاربرد دارد. اما با توجه به تفاوت‌هاي ذاتي و کارکردي اين دو بخش ضرورت دارد ميان نرخ تنزيل مورد استفاده در آنها تمايز قائل شويم، چرا که همزمان در بخش خصوصي از نرخ تنزيل استفاده مي‌گردد. در بخش عمومي از اصطلاح نرخ تنزيل اجتماعي استفاده مي‌شود که از نظر ماهيت و سازوکار محاسبه، تفاوت‌هايي با نرخ تنزيل متعارف دارد. طبق تعريف نرخ تنزيل اجتماعي نرخي است که ميزان ارزشگذاري جامعه از رفاه کنوني را در مقايسه با رفاه آينده نشان مي‌دهد و بيان مي‌کند جامعه در چه نرخي حاضر به معاوضه مصرف کنوني با مصرف در آينده است. بررسي ماهيت، ابعاد و رويکردهاي محاسبه نرخ تنزيل اجتماعي و نيز تجربيات کشورها (از جمله ايران) در اين رابطه موضوع مقاله حاضر مي‌باشد. بدين منظور پس از بيان روش‌هاي محاسبه نرخ تنزيل اجتماعي به تجربيات موجود در کشورها و ايران در زمينه محاسبه اين نرخ پرداخته شده است. سپس تلاش گرديده توصيه‌هاي کاربردي در ارتباط با محاسبه و بکارگيري نرخ تنزيل اجتماعي مطرح شود که بصورت نمونه مي‌توان به این موارد اشاره کرد؛ اينکه کشورها بايد با توجه به شرايط اقتصادي، اجتماعي، نهادي و ... خود اقدام به محاسبه نرخ تنزيل اجتماعي نمايند. نکته ديگر اينکه داشتن رويه‌اي يکسان در سطح ملي در زمينه نرخ تنزيل اجتماعي بسيار توصيه شده و پيشنهاد مي‌شود که دستگاه‌ها و نهادهاي بخش عمومي در يک کشور در ارزيابي طرح‌هاي خود از يک نرخ تنزيل اجتماعي واحد استفاده نمايند.
In most inter temporal analysis in order to make current and future figures comparable, discounting is inevitable. It is applicable not only in private sector analysis but in public ones. But due to intrinsic differences among these two sectors (such as projects time horizon and intergeneration affairs, externalities, market failure and …) discount rate would be different in public sector as it is known as Social Discount Rate. It defined as the rate in which society evaluate current welfare/ consumption regarding to future one. The nature, scope and approaches to the social discount rate calculation and the countries experiences (including Iran) is the main theme of this article. Finally we led to some applied recommendations, as follows: Countries should take into account their own economic, social, institutional and social conditions in calculating discount rate. Finally, having the unique procedure at the national level in the field of choosing social discount rate is highly recommended for public sector institutions and organizations
