مقايسه اثربخشی روان‌درمانگری مثبتنگر گروهی و روان‌نمايشگری بر افزايش نگرش معنوی در زنان مبتلا به درد مزمن
محورهای موضوعی : روانشناسیاورانوس قطبی نژاد بهر آسمانی 1 , مرجان حسنی راد 2
1 - گروه روانشناسی، دانشگاه عدالت
2 - گروه روانشناسی تربیتی و مشاوره، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران
کلید واژه: درد مزمن, روان درمانگری مثبت نگر, روان نمايشگری, نگرش معنوی,
چکیده مقاله :
پژوهش حاضر با هدف مقايسة اثربخشي رواندرمانگري مثبتنگر گروهي و رواننمايشگري بر نگرش معنوي در زنان مبتلا به درد مزمن صورت پذيرفت. روش پژوهش شبه آزمايشي و جامعة آماري شامل کلية زنان داراي درد مزمن مراجعه کننده به کلينيکِ پارس رويالِ شهر تهران بود که از ميان آنها 45 مراجعه کننده با روش نمونه گيري در دسترس به عنوان نمونة آماري برگزيده شده و به سه گروه 15 نفري تقسيم شدند. ابزار پژوهش شامل مقياس نگرش معنوي، پروتوکل روان درمانگري گروهي مثبت نگر و بستة درمانگري روان نمايشگري ميشد، و از روش آماري تحليل کوواريانس نيز براي تحليل داده ها بهره گرفته شد. يافته هاي پژوهش نشانگر اثرگذاري بيشتر روان درمانگري مثبت نگر گروهي نسبت به روان نمايشگري بر نگرش معنوي زنان مبتلا به درد مزمن بود (p<0/01). بر اساس نتايج حاصل از اين پژوهش، روان درمانگري مثبت نگر گروهي نسبت به روان نمايشگري مداخلة تاثيرگذارتري براي تقويت نگرش معنوي زنان مبتلا به درد مزمن در راستاي استفاده از راهکارهاي سازگارانه براي مقابله با رنج درد مزمن و در نتيجه بهبود کيفيت زندگي آنان مي باشد.
The aim of the present study was to compare the effectiveness of group positive psychotherapy and psychodrama on spiritual attitude of women with chronic pain. The study was a semi-experimental research with pre-test, post-test and follow-up design with control group, and the statistical population included all women suffering from chronic pain who visited Pars Royal Clinic in Tehran, from among whom a sample of 45 women were selected using convenience sampling method and were assigned to three groups of 15 people. Research tools included Spiritual Attitude Scale, Group Positive Psychotherapy Protocol and Therapeutic Psychodrama Package. For analyzing the data, analysis of covariance (ANCOVA) was utilized. Research findings indicated that group positive psychotherapy was more effective than psychodrama on improving the spiritual attitude of women suffering from chronic pain (p<0.01). Based on the results, compared to psychodrama, group positive psychotherapy is more effective on strenghtening the spiritual attitude of women with chronic pain in using adaptive strategies to cope with chronic pain and thereby improving their quality of life
ابراهيمي، امراله، نشاطدوست، حميدطاهر، کلانتري، مهرداد، مولوي، حسين، و اسداللهي، قربانعلي (1387). ساختار عاملي، پايايي و روايي قياس نگرشسنج ديني. مجلة اصول بهداشت رواني، 10(2)، 107-116.
احمدي فراز، مهدي (1393.الف). الگو پذيري از دعاهاي صحيفه سجاديه و تاثير آن بر سلامت. مجلة پژوهشهاي حکمت اهل بيت (ع)، 1(1)، 17-30.
احمدي فراز، مهدي، رييسي، نگار، موسويزاده، روح اله، و قادري، سليمان (1393.ب). تاثير مداخله معنوي گروهي مبتني بر قرآن و نيايش بر سلامت معنوي بيماران مبتلا به سرطان. مجله دانشکده پزشکي اصفهان، 32(320)، ويژه نامه طب مکمل. 24-54.
احمدي، علي اصغر، و فراهاني، محمدنقي (1390) . روانشناسي عمومي. تهران: انتشارات رشد.
استايل، شارلوت (1390). مثبت بينديشيم تا شادتر زندگي کنيم. ترجمة مهسا مقصودي. تهران: شلاک
. تقيزاده، محمد احسان؛ فتحي آشتياني، علي؛ حسين دخت، آرزو.(1392). رابطة هوش معنوي و بهزيستي معنوي با کيفيت زندگي و رضايت زناشويي. دانشگاه پيام نور. روان شناسي و دين. 6(2)،57-74.
جعفري روشن، فريبا (1391). اثربخشي آموزش گروهي مبتني بر رواندرماني مثبتنگر بر تابآوري، شادکامي و سلامت عمومي زنان داراي همسر وابسته به مواد مخدر شهرستان قدس. پايان نامة کارشناسي ارشد رشتة روانشناسي باليني. دانشگاه علامه طباطبائي. دانشکده روانشناسي و علوم تربيتي. تهران.
رضائي، فريده (1396). مدليابي ساختاري ارزش گذاري به تصوير بدني و عملکرد جنسي با ميانجيگري سلامت معنوي و رشد پس از سانحه در ميزان کيفيت زندگي در زنان مبتلا به سرطان پستان شهر تهران. پاياننامة کارشناسي ارشد. روانشناسي باليني. دانشگاه آزاد اسلامي- واحد علوم تحقيقات. تهران.
شهيدي، شهريار، و فرجنيا، سعيده (1391). ساخت و اعتباريابي پرسشنامه سنجش نگرش معنوي. مجله روانشناسي و دين، 5(3)، 115-97. قطبينژاد بهر آسماني، اورانوس، حسنيراد، مرجان، و اسماعيلي، کوروش (1395). تأثير رواندرماني مثبتنگر گروهي بر افزايش توانمنديهاي منشي و شادکامي در بيماران مبتلا به درد مزمن. نهمين کنگرة بينالمللي رواندرماني-اجلاس آسيايي، تهران، ايران.
کورکي، مريم، يزد خواستي، فريبا، ابراهيمي، امراله، و عريضي، حميدرضا (1389). اثربخشي رواننمايشگري در بهبود مهارتهاي اجتماعي و کاهش اعتياد به اينترنت در دانشجويان دختر. مجله روانپزشکي و روانشناسي باليني ايران، 7(4)، 288-279.
کوليوند، پير حسين، نظري مهين، آزاده، و جعفري، ربابه (1394). اثر بخشي درمان شناختي-رفتاري بر کاهش پريشاني در بيماران با درد مزمن. مرکز تحقيقات علوم اعصاب شفا. بيمارستان خاتم الانبياء. مجله شفاي خاتم، 2(3). ضميمه اول. 65.
محمدزاده فاطمه، فقيهزاده، سقراط، باغستاني، احمدرضا، اسدي لاري، محسن، واعظ مهدوي، محمدرضا، عرب خردمند، جليل، نوربالا، احمدعلي، گلمکاني، محمدمهدي، حائري مهريضي، علياصغر، کردي، رامين (1392). اپيدميولوژي درد مزمن در شهر تهران و برآورد کوچک ناحيهاي شيوع آن در محلههاي تهران، با استفاده از رويکرد بيزي. مجله اپيدميولوژي ايران، 9(1)، 19-31.
نبائي، ب.، خيل تاش، الف.، منتظري، الف.، کاربخش، م.، صداقت، م.، و ميثمي، الف.(1384). مقايسة کيفيت زندگي بيماران داراي سرطان خون و لنفوم. مجلة دانشکدة پزشکي دانشگاه تهران، 5(63)، 399-404.
Baim, C., Burmeister, J., & Maciel, M. (Eds.). (2013). Psychodrama: Advances in theory and Practice. Routledge.
Blatner, A. (2014). New psychodrama books and related materials. The Journal of Psychodrama, Sociometry, and Group Psychotherapy, 62(1), 111-116.
Bonilla, E. S. (2017). Spiritualism and psychodrama. Revista Interamericana de Psicologia/Interamerican Journal of Psychology, 2(3).
Bultitude, J., & Petrini, K. (2016). Spatial localisation in complex regional pain syndrome under uni-and multi-sensory guidance. In International Association for the Study of Pain (IASP) 16th World Congress on Pain.
Burns, J. W., Elfant, E., & Quartana, P. J. (2010). Suppression of pain-related thoughts and feelings during pain-induction: Sex differences in delayed pain responses. Journal of Behavioral Medicine, 33(3), 200-208.
Büssing, A., Michalsen, A., Balzat, H. J., Grünther, R. A., Ostermann, T., Neugebauer, E. A., & Matthiessen, P. F. (2009). Are spirituality and religiosity resources for patients with chronic pain conditions?. Pain Medicine, 10(2), 327-339.
Büssing, A., Reiser, F., Michalsen, A., Zahn, A., & Baumann, K. (2015). Do patients with chronic pain diseases believe in guardian angels: Even in a secular society? A cross-sectional study among german patients with chronic diseases. Journal of Religion and Health, 54(1), 76-86.
Dezutter, J., Luyckx, K., & Wachholtz, A. (2015). Meaning in life in chronic pain patients over time: Associations with pain experience and psychological well-being. Journal of Behavioral Medicine, 38(2), 384-396.
Furrer, A., Michel, G., Terrill, A. L., Jensen, M. P., & Müller, R. (2017). Modeling subjective well-being in individuals with chronic pain and a physical disability: The role of pain control and pain catastrophizing. Disability and Rehabilitation, 1-10.
Garland, E. L., Farb, N. A., R. Goldin, P., & Fredrickson, B. L. (2015). Mindfulness broadens awareness and builds eudaimonic meaning: A process model of mindful positive emotion regulation. Psychological Inquiry, 26(4), 293-314.
Garschagen, A., Steegers, M. A., van Bergen, A. H., Jochijms, J. A., Skrabanja, T. L., Vrijhoef, H. J., ... & Vissers, K. C. (2015). Is there a need for including spiritual care in interdisciplinary rehabilitation of chronic pain patients? Investigating an innovative strategy. Pain Practice, 15(7), 671-687.
Glover-Graf, N. M., Marini, I., Baker, J., & Buck, T. (2007). Religious and spiritual beliefs and practices of persons with chronic pain. Rehabilitation Counseling Bulletin, 51(1), 21-33.
Ironson, G. H., & Hayward, H. S. (2008). Do positive psychosocial factors predict disease progression in HIV-1? A review of the evidence. Psychosomatic Medicine, 70(5), 546.
Joseph, S., & Wood, A. (2010). Assessment of positive functioning in clinical psychology: Theoretical and practical issues. Clinical Psychology Review, 30(7), 830-838.
Kalaydjian, A., & Merikangas, K. (2008). Physical and mental comorbidity of headache in a nationally representative sample of US adults. Psychosomatic Medicine, 70(7), 773.
Koenig, H. G. (2015). Religion, spirituality, and health: A review and update. Advances in Mind-Body Medicine, 29(3), 19-26.
Leonardi, M., Steiner, T. J., Scher, A. T., & Lipton, R. B. (2005). The global burden of migraine: Measuring disability in headache disorders with WHO’s classification of functioning, disability and health (ICF). The Journal of Headache and Pain, 6(6), 429-440.
Lester, N., Keefe, F. J., & Rumble, M. E. (2014). Coping with chronic pain. In Cambridge University Press.
Lucette, A., Ironson, G., Pargament, K. I., & Krause, N. (2016). Spirituality and religiousness are associated with fewer depressive symptoms in individuals with medical conditions. Psychosomatics, 57(5), 505-513.
Moreira-Almeida, A., & Koenig, H. G. (2008). Religiousness and spirituality in fibromyalgia and chronic pain patients. Current Pain and Headache Reports, 12(5), 327-332.
Okamoto, A. (2018). Psychodrama as a form of psychotherapy: Identifying trends of psychodrama practices among practitioners in the US (Doctoral dissertation, Alliant International University).
Rashid, T. (2009). Positive interventions in clinical practice. Journal of Clinical Psychology, 65(5): 461-466.
Rashid, T. (2015). Positive psychotherapy: A strength-based approach. The Journal of Positive Psychology, 10(1), 25-40.
Rashid, T. (2017). Views on wellbeing research, policy and practice: An interview with Dr. Tayyab Rashid. Middle East Journal of Positive Psychology, 3(1), 52-56.
Safavi, M., Fesharaki, M., Oladrostam, N., & Fatahi, Y. (2016). An investigation of the relationship between spiritual health and depression, anxiety, and stress in patients with heart failure. Health, Spirituality and Medical Ethics, 3(2), 2-7.
Salgado, A. C. (2014). Review of empirical studies on impact of religion, religiosity and spirituality as protective factors. Journal of Educational Psychology-Propósitos y Representaciones, 2(1), 141-159.
Seligman, M. E., & Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psychology: An introduction (Vol. 55, No. 1, p. 5). American Psychological Association.
Seligman, M. E., Rashid, T., & Parks, A. C. (2006). Positive psychotherapy. American Psychologist, 61(8), 774.
Shaughnessy, M. F. (2003). An interview with adam blatner about psychodrama. North American Journal of Psychology, 5(1).
Tavakoli, F. M., Esmaili, M., Tavakoli, M., & Foroshani, S. H. A. (2014). Investigating the effectiveness of the group instruction of the healthy lifestyle on stress management and emotion regulation by using psychodrama in students. Journal of Life Science and Biomedicine, 4(2), 151-155.
Wong, P. T. (2014). Viktor Frankl’s meaning-seeking model and positive psychology. In Meaning in positive and existential psychology (pp. 149-184). Springer, New York, NY.
