ریاض العافین و منهاج السالکین (پژوهشی محتوایی در میراث فکری عرفان شیعی)
محورهای موضوعی : کلام اسلامی
1 - ادبیات و علوم انسانی
کلید واژه: ریاض العارفین و منهاج السالکین, محقق اردبیلی بیدگلی, نسخ خطی, مسائل ادبی, افکار. ,
چکیده مقاله :
معرفت شناسان بر آن بودند تا در خلال مصنفاتشان با ارشادات خویش، طرق ناشناخته، ناپیموده و رازآمیز را به مبتدیان و سالکان طریق واشناسند. تعداد قابل‌توجهی ازاین‌دست آثار، سِمت نشر یافته ولیکن هنوز نسخه‌های فراوانی در کُنج خمول، خاکِ غریبی می‌خورند و انتظار ذوق و همتی والا را می‌کشند. این مقاله بر آن است تا ضمن معرفی کتاب «ریاض العارفین و منهاج السالکین» تصنیف میرزا محمد بن سلطان محمد اردبیلی ـ معروف و متخلص به محقّق ـ عالم و عارف شیعی سدة یازدهم هجری، به بیان احوال، افکار و آثار وی بپردازد. تعلیم صوفیانه او جمع بین طریقة اهل زهد و اهل کشف است؛ ولی در رویکرد شریعتمدارانه، حال و حضور را، در بالاترین درجه، در اثنای ادای مراسم عبادی همچون نماز می‌بیند. همچنین دقایق ادبی و زبانی وی نیز مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. متأسفانه از او اطلاعات بسیار ناچیزی به ما رسیده است ولیکن مباحث قابل‌طرح بسیار است.
Epistemologists have sought to introduce the unknown and mysterious ways to the beginners and seekers through their instructions and writings. A considerable number of works have been published, but still many copies are in the vacancy rooms of loneliness, waiting for being investigated by some with passionate of learning. This article tries to introduce “Riaz al-Arifin” and “Manghaj al-Salikin” written by Mirza Muhammad bin Sultan Muhammad Ardabili, a famous scholar of Shiite universe and scholar of the 11th century, expressing his views, thoughts and works. His Sufism instructions are a combination of the path of the wise and the path of descendants, but in the Shari'a-minded frame. He sees present and presence, at its highest level during praying ceremony like Namaz. His literary and linguistic intuition have also been discussed and analyzed. Unfortunately, we know very little about him, but discussable issues are a lot.
قرآن مجید
اردبیلی بیدگلی، میرزا محمد (1395)، ریاض العارفین و منهاج السالکین، (تصحیح محسن مومن) قم: مجمع ذخایر اسلامی، اول
ـــــــــــــــــــــــــــ (1394)، تبصره الناظرین و تذکره الذاکرین، (تصحیح محسن مومن) کرج، چکامه باران، چ 1
افشار، ایرج (1385)، فرهنگ ایران زمین، تهران: سخن، چ 3
زرین کوب عبدالحسین (1369)، ارزش میراث صوفیه، تهران: امیرکبیر، چ 6
شاملو، ولی قلی بن داود قلی (1374)، قصص الخاقانی، تصحیح حسن سادات ناصری، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چ 1
شمیسا، سیروس (1374)، سیر رباعی، تهران، فردوس، چ 2
لویزن، لئونارد (1384)، میراث تصوف (ترجمة مجدالدین کیوانی)، تهران: مرکز، چ 1
مؤمن، محسن(1393)، تصحیح انتقادی رساله تذکره الذاکرین ، پژوهشنامه کاشان، شماره پنجم، پیاپی 13
موسوی اردبیلی، فخرالدین (1357)، تاریخ اردبیل و دانشمندان، مشهد: چاپخانه خراسان، چ 1.
