مضامین نفس ستیزی در اشعار آثار منثور عرفانی از سده پنجم تا هشتم هجری
محورهای موضوعی : اخلاق و تربیت اسلامیناهید مصفا 1 , رضا حیدری نوری 2
1 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه
2 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه
کلید واژه:
چکیده مقاله :
تعلیم و تربیت یکی از اهداف تصوف است و مذمت دنیا و خواهش‌های نفسانی از تعالیم اولیه متصوفه به شمار می آید بحث و تکرار این مسئله چه در حوزه نثر و چه در حوزه نظم، نشان دهنده اهمیت موضوع است هدف از این پژوهش، معرفت نفس و معرفی راههای مبارزه با آن در اشعار آثار منثور عرفانی است. در این تحقیق با فرض بر این است که نفس بزرگترین دشمن انسان است و اشعار متصوفه در جهت تعلیم راههای مبارزه با نفس در آثار منثور عرفانی بکار رفته است وبا به روش توصیفی ـ تحلیلی و شیوه کتابخانه ای به بررسی مضامین نفس ستیزی در اشعار سده پنجم تا هشتم هجری می پردازد بررسی مضامین اشعار موجود در آثار منثور عرفانی نشان می دهد که متصوفه در میان اقسام گوناگون نفس بیشتر به نفس اماره پرداخته اند و با معرفی صفات نفس همچون خودبینی، وابستگی، حرص و شره، کسالت و تنبلی و... سعی در شناساندن نفس کرده اند و ریاضت و مخالفت با هواجس نفسانی را بهترین راه مقابله با آن دانسته اند رعایت اصول اخلاقی و مکارم و فضایل اخلاقی چون تواضع، صدق و اخلاص و وارستگی را از بهترین راههای تهذیب نفس عنوان نموده اند.
One of the aims of Sufism is educate and instruct and the first of the educate of sufismis is disapproval of the univers and passions.repetition of this discussion In prose and pomes works shows this discussion is important . The purpose of these research is conucupiscence congnition and introduce how to smite conucupiscenc in the research purported that conucupiscence is the most enemy for human thus with the meth of the analytical and descriptive investigate Contents battle of passion in poems of mystical prose works from 5th to 8th Century of Hegira.Rsesult : the mystics have insisted Conucupiscence more than another of the passions with introducing characteristic of Conucupiscence like selfabsorption ,indolence,greed, … they have introduced the passion . they have showed ascesis is the best way to smite the conucupiscence and also ethic like humility , thruth, deliverance is the best way to edification of conucupiscence.
