صفات شاعرانه (epithets) صفاتی هستند که بر خلاف صفات دستوری و منطقی، کارکردهای هنری و شاعرانه دارند و با ارائة جزئیاتی هنری و زیباییشناسانه از موصوف، موجب تشخّص و برجستگی در زبان شعر میشوند. از آنجا که حافظ به اذعان اغلب پژوهشگران، در کشف، ساخت و کاربرد اینگونه صفات ت أکثر
صفات شاعرانه (epithets) صفاتی هستند که بر خلاف صفات دستوری و منطقی، کارکردهای هنری و شاعرانه دارند و با ارائة جزئیاتی هنری و زیباییشناسانه از موصوف، موجب تشخّص و برجستگی در زبان شعر میشوند. از آنجا که حافظ به اذعان اغلب پژوهشگران، در کشف، ساخت و کاربرد اینگونه صفات توانا بوده است، درحالیکه شگردهای هنری او در این باره بهخوبی کاویده نشده، نگارنده کوشیده است تا در قالب این مقاله و با استفاده از روش تحلیل محتوا، این موضوع را در غزلیات حافظ بررسی کند. بر اساس این بررسی مشخص شده است که حافظ بیش از 1400 ترکیب وصفی، 560 صفت جانشین موصوف و 58 گروه وصفی ساخته که از این تعداد، بالغ بر 480 صفت، از نوع شاعرانهاند؛ یعنی کارکردهای هنری و شاعرانه دارند و موجب برجستگی زبان شدهاند. این صفات در این مقاله بر اساس نوع کارکرد تجزیه و تحلیل شدهاند و مشخص شده که این صفات کارکردهای زیبانمایی (سرو صنوبرخرام)، زشتنمایی (صوفی دجالفعل ملحدشکل)، بزرگنمایی (زبان آتشین)، استعاری (اشک غماز)، کنایی (کوتهآستینان)، تشبیهی (دل صنوبری)، تلمیحی (آدم بهشتی) و ایجازی (کبک خوشخرام) دارند و چون اغلب آنها با نوعی ابداع و خیالانگیزی همراه هستند، موجب تشخّص در زبان شعر شدهاند و حافظ از این منظر نیز شاعر بزرگی است. این موضوع قابل بررسی در شاهکارهای ادبیای چون شاهنامه و بوستان است که در آن صورت، تفاوت صفات شاعرانه در انواع ادبی نیز به دست میآید.
تفاصيل المقالة
رایمگ
يقوم نظام رایمگ بتنفيذ جميع عمليات الاستلام والتقييم والحكم والتحرير وتخطيط الصفحة والنشر الإلكتروني للمجلات العلمية.