• فهرس المقالات شعر عاشورا

      • حرية الوصول المقاله

        1 - بررسی شعر عاشورایی فارسی در لرستان (از آغاز تا پیروزی انقلاب اسلامی)
        علی  نوری احسان  حیدری جمشیدی
        مردم لرستان قرن‌ها پیش، مذهب تشیع را از روی صفای باطن پذیرفته و نسبت به آن، اعتقادی راسخ داشته‌اند. حتی حکمرانان این منطقه نیز از قریب به هزار سال پیش، شیعه‌مذهب بوده و برخی از آنان چون اتابکان لُر کوچک که از حدود 570 تا 1006 هجری بر لرستان حکومت داشته‌اند، خود را از نس أکثر
        مردم لرستان قرن‌ها پیش، مذهب تشیع را از روی صفای باطن پذیرفته و نسبت به آن، اعتقادی راسخ داشته‌اند. حتی حکمرانان این منطقه نیز از قریب به هزار سال پیش، شیعه‌مذهب بوده و برخی از آنان چون اتابکان لُر کوچک که از حدود 570 تا 1006 هجری بر لرستان حکومت داشته‌اند، خود را از نسل عباس‌بن‌علی(ع) می‌دانسته‌اند. علاقۀ مردم لرستان به اهل بیت عصمت و طهارت، به‌ویژه امام حسین(ع) و عباس بن علی(ع) چنان عمیق است که در فرهنگ و ادب آنان، جلوۀ تمام و کمال یافته است. در این جستار بر آنیم تا «شعر عاشورایی فارسی لرستان» را به عنوان نمودی از فرهنگ عاشورایی در ادبیات این سامان، به اجمال بررسی کنیم. مهم‌ترین نتیجۀ تحقیق آن است که محرم، عاشورا و امام حسین(ع) در گونه های مختلف شعر این استان، از جمله شعر فارسی آن، جلوه‌ای چشمگیر و پُرمعنا دارد و این جلوه تا جایی است که به رغم شفاهی بودن ادبیات این سرزمین، حتی در میان آثار و اشعار محدودِ ثبت شدۀ موجود نیز تأمل‌برانگیز است. این نکته علاوه بر اینکه ارادت مردم لرستان را به خاندان رسالت نشان می‌دهد، از تمایل آنان به صفاتی چون مردانگی، شرافت و آزادگی حکایت می‌کند؛ خصوصیاتی که صحنۀ کربلا، بارزترین تجلی‌گاهشان به حساب می‌آید. دیگر آنکه شعر عاشورایی فارسی لرستان، در چهار دسته قابل طبقه‌بندی و بررسی است و سه دیگر آنکه اینگونه اشعار در ادبیات لرستان دامنه ای گسترده دارد و از کهن‌ترین سروده‌های ادیبان لرستانی تا آثار شاعران امروز این دیار را در برمی گیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - نگاهي به سيماي امام سجاد(ع) در شعر فارسي
        محمد  مرادي
        يكي از انواع پراهميت شعر فارسي، شعر منقبتي و سرايش در مفاهيمي چون مدح، نعت و مرثيه‌ي بزرگان دين است. اين‌گونه هرچند از آغاز شعر فارسی نمود داشته، از قرن هشتم به بعد به‌ويژه در ادبيات شيعي، فراواني نسبي يافته است. يكي از امامان شيعه كه در تاريخ شعر شيعي، هماره توجه سراي أکثر
        يكي از انواع پراهميت شعر فارسي، شعر منقبتي و سرايش در مفاهيمي چون مدح، نعت و مرثيه‌ي بزرگان دين است. اين‌گونه هرچند از آغاز شعر فارسی نمود داشته، از قرن هشتم به بعد به‌ويژه در ادبيات شيعي، فراواني نسبي يافته است. يكي از امامان شيعه كه در تاريخ شعر شيعي، هماره توجه سرايندگان را به خود جلب كرده، علي بن‏الحسين، زين العابدين(ع) است. اشاره به نام آن بزرگوار كه از سده‌ي چهارم هجري وارد شعر فارسي شده، بيش از همه در كنار مفاهيم و سروده‌هاي عاشورايي ديده مي شود؛ با اين حال، به طور مستقل، به‌ويژه در دوره‏هاي متاخر(قاجار ومعاصر)، سرايش آثار در قالب‌هاي مختلف و در نعت و سوگ امام سجاد(ع) در شعر فارسي رواج يافته است. در اين مقاله به روش تحلیلی- توصیفی، ضمن ارائه‌ي مقدمه‌اي مختصر، در معرفي نخستین اشارات به امام چهارم(ع) در شعر فارسي، مفاهيم و واژه‌هاي پركاربرد و مرتبط با اشعار شاعران فارسي در سده‏های اخیر، بررسی شده و سيماي كلي شعرهاي سروده شده در پيوند با وجود گهربار امام چهارم(ع) در ادبيات فارسي معرفي شده است. تفاصيل المقالة