• فهرس المقالات بازیابی اطلاعات

      • حرية الوصول المقاله

        1 - ارائه الگوریتمی مبتنی بر یادگیری جمعی به منظور یادگیری رتبه‌بندی در بازیابی اطلاعات
        آزاده شاکری الهام  قنبری
        یادگیری رتبه‌بندی که یکی از روش‌های یادگیری ماشین برای مدل کردن رتبه‌بندی است، امروزه کاربردهای بسیاری به خصوص در بازیابی اطلاعات، پردازش زبان طبیعی و داده‌کاوی دارد. فعالیت یادگیری رتبه‌بندی را می‌توان به دو بخش تقسیم کرد. یکی سیستم یادگیری مورد استفاده و دیگری سیستم ر أکثر
        یادگیری رتبه‌بندی که یکی از روش‌های یادگیری ماشین برای مدل کردن رتبه‌بندی است، امروزه کاربردهای بسیاری به خصوص در بازیابی اطلاعات، پردازش زبان طبیعی و داده‌کاوی دارد. فعالیت یادگیری رتبه‌بندی را می‌توان به دو بخش تقسیم کرد. یکی سیستم یادگیری مورد استفاده و دیگری سیستم رتبه‌بندی. در سیستم یادگیری، یک مدل رتبه‌بندی بر اساس داده‌های ورودی ساخته می‌شود. در بخش سیستم رتبه‌بندی، از این مدل ساخته شده برای پیش‌بینی رتبه‌بندی استفاده می‌شود. در این مقاله یک الگوریتم پیشنهادی مبتنی بر یادگیری جمعی به منظور یادگیری رتبه‌بندی اسناد ارائه می‌شود که این الگوریتم به صورت تکراری یادگیرهای ضعیفی بر روی درصدی از داده‌های آموزشی که توزیع آنها بر اساس یادگیر قبلی عوض شده است، می‌سازد و جمعی از یادگیرهای ضعیف را برای رتبه بندی تولید می‌کند. این الگوریتم سعی می‌کند تا با ساختن رتبه‌بند بر روی درصدی از داده‌ها، سبب افزایش دقت و کاهش زمان شود. با ارزیابی بر روی مجموعه داده لتور 3 دیده می‌شود که بهتر از الگوریتم‌های دیگری در این زمینه که مبتنی بر یادگیری جمعی هستند، عمل می‌کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - مروری برمتون ارزیابی موتورهای کاوش: رویکرد کمی، کیفی و ترکیبی
        مهدی زینالی تازه کندی
        چکیده هدف: هدف از این پژوهش آن است تا متون ارزیابی موتورهای کاوش مرور  و تحلیل گردیده و درنهایت متون مربوط براساس مبانی نظری موجود دسته بندی شوند. روش: این یک مقاله مروری است که با استفاده از روش کتابخانه‌ای و با رویکردی تحلیلی، متون مربوط به ارزیابی موتورهای کاوش  بررس أکثر
        چکیده هدف: هدف از این پژوهش آن است تا متون ارزیابی موتورهای کاوش مرور  و تحلیل گردیده و درنهایت متون مربوط براساس مبانی نظری موجود دسته بندی شوند. روش: این یک مقاله مروری است که با استفاده از روش کتابخانه‌ای و با رویکردی تحلیلی، متون مربوط به ارزیابی موتورهای کاوش  بررسی شده است. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که ارزیابی موتورهای کاوش  با یکی از رویکردهای کمی، کیفی و ترکیبی انجام شده است. هدف از پژوهش‌های رویکرد کمی تعیین عملکرد موتورهای کاوش بوده است که هرکدام از مولفه‌های موتورهای کاوش به صورت مجزا در یک پژوهش بررسی شده است. حوزه‌های پژوهشی رویکرد کمی را می‌توان پوشش و همپوشانی، کیفیت چکیده‌سازی و نمایه‌سازی، الگوریتم بازیابی، نظام توصیه‌گر، رابط کاربری و کیفیت رتبه‌بندی مدارک نام برد. در رویکرد کیفی نیز دو  نوع پژوهش قوم نگاری و نظریه زمینه‌ای مشاهده شد. در پژوهش‌های قوم نگاری به توصیف رفتار اطلاع‌یابی کاربران پرداخته می‌شود. از این رو این نوع پژوهش‌ها  اطلاعات مفیدی را به منظور طراحی سیستم‌های بازیابی اطلاعات به ویژه موتورهای کاوش  ارائه می‌دهند.  در نوع دیگر از رویکرد کیفی یعنی نظریه زمینه‌ای دو حوزه پژوهشی پایبند به اصول کیفی و نیمه پایبند به اصول کیفی قابل تشخیص است. در سال‌های اخیز نیز رویکرد  سوم با عنوان رویکرد ترکیبی در پژوهش‌های بازیابی اطلاعات مطرح گردیده است. نتیجه‌گیری: با بررسی روند تغییرات رویکردهای روش پژوهش مشخص می‌شود که این روند تغییرات بر ارزیابی بازیابی اطلاعات به ویژه موتورهای کاوش نیز تأثیرگذار بوده است. همان گونه که در روش پژوهش ابتدا روش کمی و سپس روش کیفی و در انتها روش ترکیبی مطرح گردیده است. در پژوهش‌های ارزیابی بازیابی اطلاعات نیز این روند تغییرات قابل مشاهده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - ارائه یک موتور جستجو برای بازیابی رویداد ساختارمند از منابع خبری
        علیرضا میرزائیان صادق علی اکبری
        تحلیل محتوای اخبار منتشرشده، یکی از مسایل مهم در حوزه بازیابی اطلاعات است. امروزه تحقیقات زیادی برای تحلیل تک‌تک مقالات خبری انجام شده‌ است، در حالی که اکثر رویدادهای خبری به شکل چندین مقاله مرتبط به هم به طور مکرر در رسانه‌ها منتشر می‌شوند. تشخیص رویداد، وظیفه کشف و گر أکثر
        تحلیل محتوای اخبار منتشرشده، یکی از مسایل مهم در حوزه بازیابی اطلاعات است. امروزه تحقیقات زیادی برای تحلیل تک‌تک مقالات خبری انجام شده‌ است، در حالی که اکثر رویدادهای خبری به شکل چندین مقاله مرتبط به هم به طور مکرر در رسانه‌ها منتشر می‌شوند. تشخیص رویداد، وظیفه کشف و گروه‌بندی اسنادی را دارد که رویدادی یکسان را شرح می‌دهد و با ارائه یک ساختار قابل درک از گزارش‌های خبری، هدایت بهتر کاربران در فضاهای خبری را تسهیل می‌کند. با رشد سریع و روزافزون اخبار برخط، نیاز به ایجاد موتورهای جستجو برای بازیابی رویدادهای خبری به منظور تسهیل جستجوی کاربران در این فضاهای خبری بیش از پیش احساس می‌شود. فرض اصلی تشخیص رویداد بر این است که به احتمال زیاد کلمات مرتبط به یک رویداد یکسان در دنیای واقعی، در اسناد و پنجره‌های زمانی مشابه ظاهر می‌شوند. بر همین اساس ما در این تحقیق روشی گذشته‌نگر و ویژگی‌محور پیشنهاد می‌کنیم که کلمات را بر اساس ویژگی‌های معنایی و زمانی گروه‌بندی می‌کند. سپس از این کلمات برای تولید یک بازه زمانی و توصیف متنی قابل درک برای انسان استفاده می‌کنیم. ارائه یک معماری مناسب و استفاده مؤثر از خوشه‌بندی جهت بازیابی رویدادها و همچنین تشخیص مناسب زمان رویداد، از نوآوری‌های این پژوهش به شمار می‌روند. روش پیشنهادی روی مجموعه داده AllTheNews که تقریباً شامل دویست هزار مقاله از ۱۵ منبع خبری در سال 2016 می‌باشد ارزیابی شده و با روش‌های دیگر مقایسه گردیده است. ارزیابی‌ها نشان می‌دهد که روش پیشنهادی در دو معیار دقت و یادآوری نسبت به روش‌های پیشین عملکرد بهتری دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - بررسی کاربردهای نظریه گراف در بازیابی اطلاعات
        مریم  پیروزمند امیرحسین کیهانی پور علی معینی
        نظریه گراف بواسطه توانمندی در مدلسازی روابط پیچیده بین عناصر در مسائل مختلف، بصورت گسترده مورد استفاده قرار گرفته است. از سوی دیگر، بازیابی اطلاعات یعنی استخراج اطلاعات مورد نیاز کاربر، به عنوان یکی از مسائل مهم در دنیای الگوریتم و محاسبات مطرح است. با توجه به کارآمدی ر أکثر
        نظریه گراف بواسطه توانمندی در مدلسازی روابط پیچیده بین عناصر در مسائل مختلف، بصورت گسترده مورد استفاده قرار گرفته است. از سوی دیگر، بازیابی اطلاعات یعنی استخراج اطلاعات مورد نیاز کاربر، به عنوان یکی از مسائل مهم در دنیای الگوریتم و محاسبات مطرح است. با توجه به کارآمدی راهکارهای مبتنی بر گراف در بازیابی اطلاعات، این مقاله، به بررسی تحلیلی و دسته‏ بندی کاربردهای نظریه گراف در بازیابی اطلاعات، می‏ پردازد. این راهکارها در سه دسته کلی، قابل تفکیک هستند؛ دسته نخست، شامل الگوریتم‏هایی می‏ باشد که در آنها از بازنمایی گرافی دادگان در فرآیند بازیابی اطلاعات، استفاده می‏ شود. دسته دوم پژوهش‏ها، به حل مسئله بازیابی معنایی اطلاعات با استفاده از نظریه گراف می‏ پردازند و نهایتا دسته سوم، مربوط به یادگیری رتبه‏ بندی با استفاده از نظریه گراف است. این سه دسته بصورت جزئی‏ تر در هشت زیردسته، دسته‏ بندی شده‏ اند. همچنین از منظر آماری، پژوهش‏های صورت گرفته در هر دسته‏ بر اساس تعداد و سال انتشار، بررسی شده‏ اند. از جمله یافته‏ های این مطالعه، این است که دسته سوم، هم از نظر تعداد پژوهش‏ها و نیز سال انتشار آنها، شاخه نوظهوری محسوب می‏ شود و می‏تواند حوزه تحقیقاتی جالب توجهی برای محققان محسوب ‏شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - بررسی کاربردهای نظریه گراف در بازیابی اطلاعات
        مریم  پیروزمند امیرحسین کیهانی پور علی معینی
        نظریه گراف بواسطه توانمندی در مدلسازی روابط پیچیده بین عناصر در مسائل مختلف، بصورت گسترده مورد استفاده قرار گرفته است. از سوی دیگر، بازیابی اطلاعات یعنی استخراج اطلاعات مورد نیاز کاربر، به عنوان یکی از مسائل مهم در دنیای الگوریتم و محاسبات مطرح است. با توجه به کارآمدی ر أکثر
        نظریه گراف بواسطه توانمندی در مدلسازی روابط پیچیده بین عناصر در مسائل مختلف، بصورت گسترده مورد استفاده قرار گرفته است. از سوی دیگر، بازیابی اطلاعات یعنی استخراج اطلاعات مورد نیاز کاربر، به عنوان یکی از مسائل مهم در دنیای الگوریتم و محاسبات مطرح است. با توجه به کارآمدی راهکارهای مبتنی بر گراف در بازیابی اطلاعات، این مقاله، به بررسی تحلیلی و دسته‏بندی کاربردهای نظریه گراف در بازیابی اطلاعات، می‏پردازد. این راهکارها در سه دسته کلی، قابل تفکیک هستند؛ دسته نخست، شامل الگوریتم‏هایی می‏باشد که در آنها از بازنمایی گرافی دادگان در فرآیند بازیابی اطلاعات، استفاده می‏شود. دسته دوم پژوهش‏ها، به حل مسئله بازیابی معنایی اطلاعات با استفاده از نظریه گراف می‏پردازند و نهایتا دسته سوم، مربوط به یادگیری رتبه‏بندی با استفاده از نظریه گراف است. این سه دسته بصورت جزئی‏تر در هشت زیردسته، دسته‏بندی شده‏اند. همچنین از منظر آماری، پژوهش‏های صورت گرفته در هر دسته‏ بر اساس تعداد و سال انتشار، بررسی شده‏اند. از جمله یافته‏های این مطالعه، این است که دسته سوم، هم از نظر تعداد پژوهش‏ها و نیز سال انتشار آنها، شاخه نوظهوری محسوب می‏شود و می‏تواند حوزه تحقیقاتی جالب توجهی برای محققان محسوب ‏شود. تفاصيل المقالة