پیش بینی استرس والدگری بر اساس طرحواره های ناسازگار اولیه و کیفیت زندگی زناشویی در مادران دارای کودکان با نیازهای خاص شهر شیراز
الموضوعات :مریم میرزائی فنجانی 1 , بنفشه امیدوار 2
1 - دانشجوی کارشناس ارشد روانشناسی، گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، شیراز، ایران
2 - استادیار گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، شیراز، ایران
الکلمات المفتاحية: استرس والدگری, طرحواره¬های ناسازگار اولیه, کیفیت زندگی زناشویی.,
ملخص المقالة :
هدف از اين پژوهش پیش بینی استرس والدگری بر اساس طرحواره های ناسازگار اولیه و کیفیت زندگی زناشویی در مادران دارای کودکان با نیازهای خاص شهر شیراز بود. روش پژوهش از نوع توصیفی بود. جامعه آمارى شامل تمامی مادران کودکان دارای فرزندان با نیازهای خاص شهر شیراز بود كه با استفاده از روش نمونه گیری دردسترس 220 نفر انتخاب شدند و پرسش نامه هاى استرس والدین، کیفیت زندگی زناشویی و طرح واره های ناسازگار اولیه را تکمیل کردند. جهت تحلیل فرضیات از آزمون رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج بیانگر این بود که کیفیت زندگی زناشویی توانست استرس والدینی مادران دارای کودکان با نیازهای خاص را پیش بینی کند. علاوه بر این، طرح واره های ناسازگار اولیه توانست استرس والدینی مادران دارای کودکان با نیازهای خاص را پیش بینی نماید و در نهایت، دو متغیر کیفیت زندگی زناشویی و طرح واره های ناسازگار اولیه توانستند استرس والدینی مادران دارای کودکان با نیازهای خاص را پیش بینی کنند.
1- آزاد بخت، ر.، و وکيلي، پ. (1392). رابطه طرحواره¬های ناسازگار اوليه و رضایت زناشویي زنان. فصلنامه روان¬شناسي تربيتي، 4(3) ، 11-18.
2- تقی¬زاده، ح.، و اسدی، ر. (1393). بررسی مقایسه¬ای کیفیت زندگی مادران کودکان کم¬توان ذهنی و مادران کودکان عادی.. مجله مطالعات ناتوانی، 4(8)، 66-74.
3- ربیعی کناری، ف.، جدیدیان، ع.، و سلگی، م. (1394).. اثربخشی آموزش تاب¬آوری بر کاهش استرس والدگری مادران دارای فرزند مبتلا به اختلال اتیسم. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی ایلام، 23(4)، 95-105.
4- رسولی، م.، یغمایی، ف.، مهاجری، س.، قدسی قاسم آبادی، ر.، محرابی، ی.، ندرلو، م.، و اوجاقلو، خ. (1397). همبستگی کیفیت زندگی مادران دارای کودک با نیازهای ویژه و ویژگی¬های جمعیت شناختی در شهر تهران. نشریه روان پرستاری، 6(2)، 72-78.
5- صابری، ج.، بهرامی پور، م.ف.، قمرانی، ا.، و یارمحمدیان، ا. (1393). اثربخشی برنامه گروهی فرزندپروری مثبت بر کاهش استرس والدگری مادران دارای کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم. مجله دانش و پژوهش در روان¬شناسی کاربردی، 15(2)؛ 69-77.
6- طهرانی زاده، م.، مردوخی، م.، و حاجی رستملو، ر. (1395). مطالعه کیفیت زندگی والدین دارای بیش از یک فرزند با نیازهای ویژه. فصلنامه سلامت روان کودک، 4(2)، 60-70.
7- غلامعلیان، ف.، احمدي، ا.، و باغبان، ا. (1387).. کیفیت زندگی زناشویی. فصلنامه تازه¬هاي روان درمانی، 49،50-59.
8- کاملی، ز.، قنبري هاشم¬آبادي، ب.، آقا محمدیان شعرباف، ح. (1390). بررسی اثربخشی گروه درمانی شناختی متمرکز بر طرحواره برتعدیل طرحواره¬هاي ناسازگار اولیه در دختران نوجوان بی¬سرپرست و بد سرپرست. پژوهش¬هاي روان¬شناسی بالینی و مشاوره، 1(1)؛ 83-98.
9- Abidin, R.R. (2007). Parenting Stress Index: ProfessionalManual.Odessa, FL: Psychological Assessment Resources, Inc.
10- Dozois, DJ., Martin, RA., Bieling, PJ.(2009). Early maladaptive schemas and adaptive -maladaptive styles of humor. Cognitive Therapy and Research.;33(6):585-596.
11- Herring, S., Gary, J., Taffe, K., Sweeney, D. & Eifeld, S. (2006). Behaviour and emotional problems in toddlers with pervasive developmental delay: associations with parental mental health and family functioning. Journal of Intellectual Disability Research, 12, 874- 882.
12- Nick, D., Ruta, L., D'Arrigo, V. G. & Mazzone, L. (2012). Impairment of quality of life in parents of children and adolescents with pervasive developmental disorder. Health and Quality of Life Outcomes, 5(1), 22-41.
13- Payot, A., Keith, J. & Barrington, K. (2011). The Quality of Life of Young Children and Infants with Chronic Medical Problems: Review of the Literature. Curr Probl Pediatr Adolesc Health Care, 41, 91-101.
14- Shur-Fen, G. S., Chou, M., Chiang, H., Lee, J., Wong, C., Chou, W. & Wu, Y. (2012). Parental adjustment, marital relationship, and family function in families of children with autism. Research in Autism Spectrum Disorders, 6(1), 263–270.
15- Smith, M. C.& DeFrates, N.(2008).Handbook of research on adult learning and development. Routledge.
16- Tabassum, R., & Mohsin, N. (2013). Depression and anxiety among parevts of children with disabilities: acase study from developing world. International Journal of Environment, Ecology, Family and UrbanStudies (IJEEFUS); 3(4): 33-40.
17- Tuna, T., Unalan, H. (2007). Quality of life of primary caregivers of children with cerebral palsy. Deve Med Child Neurol. 46(9): 647-649.
18- Uskun, E., & Gundogar, D. (2010). The levels of stress, depression and anxiety of parents of disabled children in Turkey. Disability and Rehabilitation, 32(23): 1917–27.
19- Walsh, C. E., & O'Leary, D. K. (2013). A comparative study of the marital relationship between parents with children with autism and those with children without autism. Good Autism Practice (GAP), 14(1), 28-33.
20- Yang J, McCrae RR, Costa Jr PT, Dai X, Yao S, Cai T, et al. (1999).Cross-cultural personality assessment in psychiatric populations: The NEO-PI-R in the People’s Republic of China. Psychological Assessment;11(3):359-368.
