مبادی و مقولات گفتمان مدنیّت انسانی در شکلدهی به چشمانداز جغرافیایی
الموضوعات :لیلا مشکانی 1 , جمیله توکلی نیا 2 , محمد تقی رضویان 3
1 - شهید بهشتی
2 - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید بهشتی تهران
3 - دانشگاه شهید بهشتی
الکلمات المفتاحية: چشمانداز جغرافیایی, مدنیّت انسانی, جهانبینی, فرهنگ.,
ملخص المقالة :
واژۀ چشمانداز امروزه دارای مصادیق گسترده و ژرفتری نسبت به گذشته است. در قرونوسطی این کلمه با ریشۀ آلمانی در معنای «منطقه» و «قلمرو» به کار میرفت. پس از قرن 15 میلادی چشمانداز مبدل به یک ژانر تصویری شد؛ اما امروزه چشمانداز یک تعبیر علمی است که نهتنها به وصف یک نمود میپردازد، بلکه آزمونی ذهنی، زیباشناختی، هنری و وجودی است که پیوسته در حال دگرگونی است. بنابراین هر چشمانداز جغرافیایی خود میتواند بیانگر داستانی از تمدن، فرهنگ، اجتماع و ایدئولوژی گروههای انسانی باشد. در این نگاه است که امروزه چشماندازسازی و تأکید بر چشمانداز، عناصر پیدایی و تعامل هریک با کل مجموعه و تأکید بر نقش صانع مردمی در بازآفرینی آن جزو اصول لاینفک هر نظام برنامهریزی شهری محسوب میگردد. مطالعۀ حاضر نیز مبتنی بر همین اهمیت با بهرهگیری از فلسفۀ تفسیرگرایی و رویکرد کیفی و کاربست تکنیک تحلیل محتوای عمقی از طریق احصاء مضامین و مفاهیم و مقوله سازی به وسیلۀ کدگذاری باز، مقولهبندی،کدگذاری محوری و کدگذاری گزینشی، سعی در واکاوی عوامل موثر مدنیّت انسانی بر چشمانداز جغرافیایی دارد. نتایج این وارسی که از نمونۀ هدفمند و اطلاعات محور از میان منابع چاپی در حیطۀ مدنیّت انسانی و چشمانداز جغرافیایی استفاده شد. بیانگر اهمیت و نقش 10 مقولۀ مؤثر مدنیت در شکلپذیری چشمانداز جغرافیایی است که ما را به تعریف چشمانداز جغرافیایی نشأت گرفته از جهانبینی، اندیشۀ سیاسی، اندیشۀ فلسفی، آگاهی، توافق حوزۀ خصوصی و عمومی، ابعاد فرهنگی، تابآوری اجتماعی، حکمروایی، بستر اجتماعی ، ملاحظات اخلاقی رهنمون میسازد.
