اثرات گرمایش جهانی بر دمای کمینه ایران
الموضوعات :محمد محمدی 1 , فیروز رنجبر 2 , معصومه مقبل 3
1 -
2 - مالک اشتر
3 - تهران
الکلمات المفتاحية: کمینه دما, مدل SDSM, گرمایش جهانی, ریزمقیاس نمایی, ایران,
ملخص المقالة :
مسئله تغییر اقلیم، یکی از موضوعات داغ می باشد که در دهه های اخیر مورد توجه رسانه ها و محققان بوده است. تغییر اقلیم به آهستگی در همه جهان در حال گسترش و بر پارامترهای مرتبط اثرگذار می باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات گرمایش جهانی بر حداقل دمای ایران انجام شده است. داده های مورد استفاده در این تحقیق، حداقل دمای روزانه مربوط به 47 ایستگاه سینوپتیک در دوره 1961-1990 می باشد. جهت بررسی اثر گرمایش جهانی، با استفاده از مدل SDSM خروجی مدل HADCM3 برای دوره 2015-2045 تحت دو سناریوی A2 و B2 ریزمقیاس نمایی شده است. نتایج این تحقیق نشان داد، با توجه به ارتباط بین متغیرهای پیش بینی شونده و پیش بینی کننده، مدل ایجاد شده بین ابن متغبرها به طور نسبی قادر به تولید داده های اقلیمی برای دوره آینده می باشد. مقدار همبستگی(r) بین داده های مشاهداتی و داده-های تولید شده در دوره 1976-1990 در حدود 95/ می باشد. همچنین نتایح آزمون واریانس و میانگین نشانگر تشابه نسبی داده های تولید شده و مشاهداتی است. در نهایت خروجی مدل بیانگر افزایش حداقل دمای ایران طی دوره 2015-2045 در ایران است که میزان افزایش دما نسبت به دوره مشاهداتی طبق سناریوی A2 و B2 به ترتیب حدود 8/ و 5/ می باشد. از نظر ایستگاهی نیز تغییرات دما دارای تفاوت می باشد.
1. آقاشاهی، محسن؛ مجتبی اردستانی؛ حسین نیک¬سخن و بهشته طهماسبی(1391)، معرفی مدل¬های LARS-WG و SDSM به منظور ریز مقیاس¬سازی پارامترهای زیست محیطی در مطالعات تغییر اقلیم، ششمین همایش ملی و نمایشگاه تخصصی مهندسی محیط زیست، انجمن محیط زیست ایران، تهران؛
2. حبیبی نوخندان مجید؛ محمد غلامی¬بیرقدار؛ اکبر شائمی برزکی(1389)، تغییر اقلیم و گرم شدن کره زمین (پرسش و پاسخ)، انتشارات محقق، مشهد؛
3. خوش¬اخلاق، فرامرز، غريبي، ابراهيم و ذليخا شفيعي(1390)، نگرشي بر تغييرات حداقل¬هاي مطلق دما در پهنه ايران زمين، مجله جغرافيا و برنامه¬ريزي محيطي، سال 22 ، شماره پياپي 42 ، شماره2، صص 199-216؛
4. رحیمی، نسترن (1383)، تغییر آب و هوا و اثرات زیست محیطی آن، انتشارات اخوان، تهران؛
5. صالحیان، مسعود (1392)، آشکارسازی اثر گازهای گلخانه¬ای در نوسانات دمایی ایران، پایان¬نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس؛
6. عباسي، فاطمه، مرتضي اثمري(1392)، پيش¬بيني و ارزيابي تغييرات دما و بارش ايران در دهه¬هاي آينده با الگوي MAGICC-SCENGEN، نشريه آب و خاك (علوم و صنايع كشاورزي)، جلد25، شماره 1، صص 70-83؛
7. عباسي، فاطمه؛ ايمان بابائيان، شراره؛ ملبوسي، مرتضي؛ اثمري، ليلي؛ گلي مختاري(1391) ارزيابي تغيير اقليم ايران در دهه¬هاي آينده (2025تا2100)ميلادي با استفاده از ريز مقياس نمايي داده¬هاي مدل گردش عمومي جو، فصلنامه تحقيقات جغرافيايي، سال 27 ، شماره اول، شماره پياپي 104، صص 205- 230؛
8. عزيزي، قاسم؛ كريمي احمدآباد؛ مصطفي، زهرا سبك¬خيز (1384)، روند دمايي چند دهه اخير ايران و افزايش دی¬اکسید کربن جو، نشريه علوم جغرافيايي، شماره 5، صص 42-25؛
9. فرج¬زاده، منوچهر(1392)، تحليل اثرات تغيير اقليم بر ميزان آبدهي رودخانه مطالعه مورد: رودخانه ششپير، جغرافيا و برنامه‌ریزی محيطي، سال 24 ، پياپي 49 ، شماره 1، صص 17-32؛
10. كوچكي، عليرضا؛ مهدي نصيري؛ غلامعلي كمالي(1386)، مطالعه شاخص‌های هواشناسي ايران در شرايط تغيير اقليم، مجله پژوهش‌های زراعي ايران، جلد 5، شماره1، صص 133-142؛
11. محمدي، حسين؛ معصومه مقبل؛ فيروز رنجبر(1389)، مطالعه تغييرات بارش و دماي ايران با استفاده از مدل MAGICC SCENGEN، فصلنامه علمي پژوهشي انجمن جغرافياي ايران، سال هشتم، شماره 25، صص125-142؛
12. معافی¬مدنی، سیده فاطمه؛ محمد، موسوی بایگی؛ حسین انصاری(1391)، پیش¬بینی وضعیت خشکسالی در استان خراسان رضوی طی دوره 2030 – 2011 با استفاده از ریز مقیاس نمایی آماری مدل LARS-WGS، جغرافیا و مخاطرات محیطی، شماره سوم، صص 21- 37؛
13. ناصری، حمیدرضا (1378)، مدل‌های هیدرولوژی و تغییرات اقلیمی، دومین کنفرانس منطقه‌ای تغییراقلیم، سازمان هواشناسی کشور، 13-14 آبان 1387؛
14. ورشاويان، وحيد؛ قهرمان، نوذر؛ سهراب حجام (1390)، بررسي روند تغييرات مقادير حدي دماي حداقل، حداكثر و ميانگين روزانه در چند نمونة اقليمي ايران، مجلة فيزيك زمين و فضا، دوره 37، شماره1، صص 169- 179؛
15. Brown .Paula. J, Raymond. S. Bradley, Frank T. Keimig(2010), Changes in Extreme Climate Indices for the Northeastern United States, 1870–2005, Journal of Climate, vol 23, pp 6555- 6572;
16. Buric. D, J. Lukovi´c, V. Duci´c, J. Dragojlovi´c, and M. Doderovi´c)2014), Recent trends in daily temperature extremes over southern Montenegro (1951–2010), Nat. Hazards Earth Syst. Sci., vol 14, pp67–72, 2014;
17. Chen. H, Chong-Yu Xu, Shenglian Guo(2012), Comparison and evaluation of multiple GCMs, statistical downscaling and hydrological models in the study of climate change impacts on runoff, Journal of Hydrology, vol434–435 , pp 36–45;
18. Insaf, T.Z., Lin, S., Sheridan, S.C. (2012), climate trends in indices for temperature and precipitation across New York State, 1948-2008, Air Qual Atmos Health, Volume 1, N. 1, June 2008, DOI 10.1007/s11869-011-0168-x;
19. KElein tank .A. M. G and Konnen .G. P(2003), Trends in Indices of Daily Temperature and Precipitation Extremes in Europe, 1946–99, J O U R N A L O F C L I M A T E, vol 16,pp 3665- 3680;
20. Khasnis A. A and Mary D. Nettleman(2005), Global Warming and Infectious Disease, Archives of Medical Research , vol36 , pp 689–696;
21. Mahmood .R and S. Babel .M(2014), Future changes in extreme temperature events using the statistical downscaling model (SDSM) in the trans-boundary region of the Jhelum river basin, Weather and Climate Extremes, vol 5-6, pp56–66.
22. Manton. M.J, P.M. Della-Marta, M.R. Haylock, K.J. Hennessy, N. Nicholls, L.E. Chambers, D.A. Collins, G. Daw, A. Finet, D. Gunawan,
K. Inape, H. Isobe, T.S. Kestin, P. Lefale, C.H. Leyu, T. Lwin, L. Maitrepierre, N. Ouprasttwong, C.M. Page, J.Pahalad, N. Plummer, M.J.
SALINGER, R. SUPPIAH, V.L. TRAN, B. TREWIN, I. TIBIG and D. YEE(2001), Trends iv extreme Daly Rainfall and Temperature in Southeast Asia and south Pacific: 1961- 1998, International Journal of Climatology, vol 21: pp269–284.
23. Nordell .B(2003), Thermal pollution causes global warming, Global and Planetary Change, vol 38 , pp 305– 312.
24. Rajabi .A and Shabanlou. S (2013) ,The Analysis of Uncertainty of Climate Change by Means of SDSM Model Case Study: Kermanshah, World Applied Sciences Journal , vol23 (10), pp 1392-1398.
25. Wilby. R.L, C.W. Dawson, E.M. Barrow (2002), sdsm — a decision support tool for the assessment of regional climate change impacts, Environmental Modelling & Software, vol17 , pp147–159
26. Zhang .Xuebin, Enric Aguilar, Serhat Sensoy, Hamlet Melkonyan, Umayra Tagiyeva, Nader Ahmed, Nato Kutaladze, Fatemeh Rahimzadeh, Afsaneh Taghipour, T. H. Hantosh, Pinhas Albert, Mohammed Semawi, Mohammad Karam Ali, Mansoor Halal Said Al-Shabibi, Zaid Al-Oulan, Taha Zatari, Imad Al Dean Khelet, Saleh Hamoud, Ramazan Sagir, Mesut Demircan, Mehmet Eken, Mustafa Adiguzel, Lisa Alexander, Thomas C. Peterson, and Trevor Wallis (2005), Trends in Middle East climate extreme indices from 1950 to 2003, Journal of Geophysical Research, VOL. 110.
27. Zhaofei Liu, Zongxue Xu, Stephen P. Charles, Guobin Fu and Liu Liu(2011), Evaluation of two statistical downscaling models for daily precipitation over an arid basin in China, INTERNATIONAL JOURNAL OF CLIMATOLOGY, vol 31, pp 2006-2020.
