آشکارسازی و پیش‌بینی تغییرات سطح جنگل‌های استان گیلان با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و مدل ژئومد
الموضوعات : Forests and natural resources
1 - دانشگاه تربیت مدرس
2 - دانشگاه تهران
الکلمات المفتاحية:
ملخص المقالة :
در پی توسعه سریع اقتصادی و اجتماعی در دهه های گذشته، فعالیت انسان‌ها در جهت بهره وری از منابع طبیعی به‌صورت گسترش فعالیت های زیربنایی و کشاورزی نمود پیدا کرده است. همین امر موجب گردیده که جنگل ها به‌عنوان یک اکوسیستم مهم که از منابع بالقوه محیط‌زیستی برای تکامل آینده محسوب می‌شوند، به‌شدت تحت تأثیر قرار بگیرند. هدف از پژوهش حاضر، آشکارسازی تغییرات سطح جنگل‌های استان گیلان در طول یک دوره 20 ساله (1395-1375) و مدل‌سازی و پیش‌بینی این تغییرات برای 15 سال آینده با استفاده از مدل ژئومد است. برای تهیه نقشه های کاربری اراضی از تصاویر سنجنده هایTM وOLI لندست برای مقاطع زمانی 1375، 1385 و 1395 استفاده شد. تصاویر ماهواره‌ای با به‌کارگیری از روش حداکثر احتمال و نمونه های تعلیمی متعدد در دو کلاسه جنگل و غیرجنگل طبقه بندی شدند. بر اساس تغییرات صورت گرفته در دوره 1375-1385، تغییرات پوشش جنگل برای سال 1395 با استفاده از متغیرهای ارتفاع، شیب، جهت، فاصله از جاده، فاصله از جنگل و فاصله از مناطق مسکونی با اجرای مدل ژئومد، شبیه‌سازی شد. نتایج اعتبارسنجی پیش بینی شده نقشه پوشش جنگلی سال 1395 نشان‌دهنده صحت کلی و مقدار شاخص کاپا به ترتیب برابر با 19/94 درصد و 9159/0 بود. براساس نتایج آشکارسازی تغییرات در طول مدت مطالعه (1395-1375)، 97/1054 هکتار از سطح جنگل های استان گیلان کاسته شده است و با ادامه این روند و ثابت بودن شرایط در 15 سال آینده تا سال 1410، 871 هکتار دیگر از سطح آن کاسته خواهد شد. با توجه به اهمیت و نقش مهم جنگل های هیرکانی، لزوم انجام مطالعات چند زمانه‌ای به‌منظور پایش و آشکارسازی تغییرات آن وجود دارد. بدیهی است اطلاعات حاصل ازاین‌گونه مطالعات می تواند، در برنامه‌ریزی های مدیریتی و راهبردی مورد استفاده قرار گیرد.
