اثرات ساختار شبکه، ذخیره دانش و ظرفیت جذب بر عملکرد نوآورانۀ شرکت‌های دانش‌بنیان
الموضوعات :
مرتضی اکبری
1
()
صاحب ایمانی
2
( مدیریت بازرگانی، واحد بین الملل خرمشهر، خلیج فارس، دانشگاه آزاد اسلامی خرمشهر، ایران )
رویا محمودی
3
(دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران )
هدی عابدی
4
(دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران )
هادی طلوع اصل
5
(دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران )
الکلمات المفتاحية: ظرفیت جذب, ذخیرة دانش, ساختار شبکه, عملکرد نوآورانه,
ملخص المقالة :
مقاله حاضر با تکیه بر اهمیت ارتقا پیوستۀ عملکرد نوآورانۀ سازمانها، در پوشش دادن به تحقیقاتی که به دنبال شناسایی پیشایندهای عملکرد نوآورانه شرکتها هستند، سهیم است. از این منظر، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات ساختار شبکه، ذخیره دانش و ظرفیت جذب بر عملکرد نوآورانه سازمان در جامعه آماری به تعداد 200 شرکت انتخابی صورت گرفته است که با استفاده از فرمول حجم نمونه کوکران، 132 شرکت دانش بنیان مستقر در شهر تهران از طریق روش نمونه گیری ساده به عنوان نمونماری انتخاب گردید. در پژوهش حاضر، به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه های استاندارد عملکرد نوآورانه با 10 سوال، ظرفیت جذب با 8 سوال، ساختار شبکه با 4 سوال و ذخیره دانش نیز با 7 سوال بر حسب طیف پنج درجه ای لیکرت استفاده شد. روایی هر دو پرسشنامه به صورت محتوایی و سازه تأیید شد. ضریب پایایی نیز از طریق ضریب آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی برآورد گردید. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری (SEM) و نرمافزار Smart-PLS 2.0 صورت پذیرفت. نتایج حاکی از آن است که ساختار شبکه، ذخیره دانش و ظرفیت جذب بر عملکرد نوآورانه مؤثرند. همچنین، ظرفیت جذب نقش میانجیگری جزیی و میانجیگری کلی را به ترتیب در رابطه بین ذخیره دانش با عملکرد نوآورانه و ساختار شبکه با عملکرد نوآورانه ایفا میکند. ضمن اینکه ظرفیت جذب با ضریب مسیر 0.48 بیشترین سهم و ساختار شبکه نیز کمترین سهم را در مدل پژوهش، در تبیین عملکرد نوآورانه ایفا میکنند.
1. اکبری، مرتضی، ایمانی، صاحب، قبادنژاد، مهدی و رحیمی، رحیم (1394). ارتباط میان رهبری تحول¬آفرین، بازاریابی داخلی و گرایش کارآفرینانه (مورد مطالعه: شرکت ملی مناطق نفت¬خیز جنوب). نشریه توسعه کارآفرینی، (3)8، 590-571.
2. انصاری، رضا؛ جعفری بنه عیسی، زهرا و کرمپور، علی (1395). الگوی ساختاری ظرفیت جذب دانش و نوآوری در شرکت¬های دانش¬بنیان. فصلنامۀ نوآوری و ارزش¬آفرینی، (9)5، 62-47.
3. ایمانی، صاحب؛ گسکری، ریحانه؛ قیتانی، البرز (1394). اثر بازاریابی داخلی بر عملکرد کارکنان: اثر میانجی نوآوری سازمانی در اداره¬های تابع شرکت بهره¬برداری نفت و گاز آغاجاری. فصلنامه مدیریت بازرگانی، (2)7، 338-315.
4. حسینی، سید محمود؛ حاجی¬پور، بهمن (1387). تبیین روابط ذهنیت مشترک، ظرفیت جذب دانش، نوآوری و انعطاف¬پذیری: شرکت¬های دارویی کشور. فصلنامه مدرس علوم انسانی، (4)12، 155-176.
5. داوری، علی؛ رضازاده، آرش (1392).مدل¬سازی معادلات ساختاری با نرم¬افزار PLS. چاپ اول، سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی، ص: 80.
6. سرایی، حسن. (1389). مقدمه¬ای بر نمونه¬گیری در تحقیق. انتشارات سمت، ويرايش اول، چاپ ششم.
7. شافعی، رضا؛ لاوه، شبنم (1391). مطالعه میزان تأثیر¬پذیری مدیریت دانش از فرهنگ سازمانی و رابطه آن با پرورش کارکنان دانشی در سازمان¬های دولتی استان آذربایجان غربی. پژوهش¬های مدیریت در ایران، (3)16، 151-131.
8. فتحی¬زاده، سجاد؛ دانش¬فرد، کرم¬اله؛ پارسا ضیابری، لیلا؛ ملاجعفری، ابوالفضل (1390). فرهنگ سازمانی، ظرفیت جذب و موفقیت اجرای IT. فصلنامه رسالت مدیریت دولتی، (4)2، 73-86.
9. مرادی، محمود؛ عبداللهیان، فرزانه؛ صفردوست، عاطیه (1391). بررسی نقش ظرفیت جذب دانش بر رابطه بین یادگیری از خطاهای سازمانی و نوآوری سازمانی. فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، (69)22، 149-121.
10. مرادی، محمود؛ ولی¬پور، محمدعلی؛ یاکیده، کیخسرو؛ صفردوست، عاطیه؛ عبداللهیان، فرزانه (1392). بررسی نقش ظرفیت جذب دانش بر عملکرد نوآورانه سازمان¬ها (مطالعه موردی: شرکت¬های داروسازی و شرکت های بیمه حاضر در بورس اوراق بهادار تهران). چشم¬انداز مدیریت بازرگانی، 13، 79-102.
11. الهی، شعبان؛ کلانتری، نادیا؛ آذر، عادل و حسن¬زاده، محمد (1394). رابطه میان زیر ساخت¬های رایج نوآوری، ظرفیت جذب و عملکرد نوآورانه در سطح ملی. نشریه مدیریت نوآوری، (3)4، 1-30.
12. Alegre, J., Lapiedra, R., & Chiva, R. (2006). A measurement scale for product innovation performance. European Journal of Innovation Management, 9(4), 333-346.
13. Ali, M., & Park, K. (2016). The mediating role of an innovative culture in the relationship between capacity and technical and non-technical innovation. Journal of Business Research, 69(5), 1669-1675.
14. Bagozzi, R. P. Yi, U. and Phillips, L. W. (1991). Assessing construct validity in organizational research. Administrative Science Quarterly, 36(3), 421-458.
15. Barclay, D. Higgins, C. and Thompson, R. (1995). The Partial Least Squares (PLS) approach to casual modeling: personal computer adoption and use as an illustration. Technology studies, 2(2), 285-309.
16. Berends, H., van der Bij, H., Debackere, K. & Weggeman, M. (2006). Knowledge sharing mechanisms inindustrial research. R&D Management, 37(1), 85-95.
17. Bernstein B., Singhp. (2006). An integrated innovation process model based on practices of Australian biotechnology firms. Technovation, 26(5-6), 561-572.
18. Brown, S. A. (1997). Knowledge Communication and Progressive Use of Information Technology.Ph.D. Dissertation, University of Minnesota.
19. Burt, R. S. (2005). Brokerage and Closure. Oxford: Oxford University Press.
20. Calantone, R. J., Cavusgil, S. T., & Zhao, Y. (2002). Learning orientation, firm innovation capability, and firm performance. Industrial Marketing Management, 31(6), 515-524.
21. Capaldo, A. (2007). Network Structure and Innovation: The Leveraging of a Dual Network as a distinctive relational capability. Strategic Management Journal, 28(4), 585-608.
22. Changyong, L., & Hongming, X. (2003). The main influence factors of enterprise knowledge absorptive capacity. Studies in science of science, 6.
23. Chen, H. H., Qiao, S., Lee, A. H. I. (2014). The impacts of different R&D organizational structures on performance of firms: Perspective of absorptive capacity. Journal of High Technology Management Research, 25(1), 83-95.
24. Chen, J., Zhu, Z., & Xie, H. Y. (2004). Measuring intellectual capital: a new model and empirical study. Journal of Intellectual capital, 5(1), 195-212.
25. Chen, Y. S., Lin, M. J. J., & Chang, C. H. (2009). The positive effects of relationship learning and absorptive capacity on innovation performance and competitive advantage in industrial markets. Industrial Marketing Management, 38(2), 152-158.
26. Chin, W. W. (1998). The Partial Least Squares approach to structural equation modeling. In: G. A. Marcoulides (Ed.), Modern Methods for Business Research (pp. 295-358). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
27. Chiva, R., & Alegre, J. (2005). Organizational learning and organizational knowledge. ManagementLearning, 36, 49-68
28. Cohen, W. M., & Levintal, D. A. (1990). Absorptive capacity: A new perspective on learning and innovation. Administrative Science Quarterly, 35(1), 128-152.
29. Cronbach, L. J. (1951). Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psychometrical, 16(3), 297-334. .
30. Diamantopoulos, A. D. and Siguaw, J. A. (2000). Introducing LISREL.London: Sage Publications. 31. Dongqing, L. (2005). Knowledge management theory and practice. Beijing: publishing house of electronics industry, 2028-273. 32. Duchek, S. (2013). Capturing absorptive Capacity: A Critical review and Future prospects. Schmalenbach Business Review, 65, 312-329. .
33. Elmawazini, K., Attallah, G., nwankwo, S., & Dissou, Y. (2013). Diffusion and host human development: Human development index versus human capital. Industry and Innovation, 20(1), 6991. .
34. Fong, P. S., & Choi, S. K. (2009). The processes of knowledge management in professional services firms in the construction industry: a critical assessment of both theory and practice. Journal of Knowledge Management, 13(2), 110-126.
35. Fornell, C. and Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of marketing research, 18(1), 39-50.
36. Franco, CH., Marzucchi, A., & Montresor, S. (2012). Absorptive capacity, innovation cooperation and human-capital. Evidence from three European countries. IPTS Working Paper on Corporate R&D and Innovation, 5, 1-38 .
37. Freel, M. S. (2000). Strategy and structure in innovative manufacturing SMEs: the case of an English region. Small Business Economics, 15(1), 27-45.
38. Gemünden, H. G., Ritter, T., & Heydebreck, P. (1996). Network Structure and Innovation Success: An Empirical Analysis in German High-tech Industries. International Journal of Research in Marketing, 13(4), 449-462.
39. Giuliani, E. (2007). The selective nature of knowledge networks in clusters: Evidence from the wine industry. Journal of Economic Geography, 7(2), 139-168.
40. Granovetter, M. S by. (1982). The Strength of Weak Ties: A Network Theory Revisited. In Social Structure and Network Analysis, edited P. V. Marsden and N. Lin, Beverly Hills, CA: Sage.
41. Guannan, X. (2008). The Study of the Impact on Technological Innovation Performance Brought by Relational Embeddedness.Zhejiang University, (In Chinese).
42. Guannan, X., Xuefeng, L., Yuan, Zh., & Jun, S. (2012). Effects of relational embeddedness on technological innovation: An empirical study in China. Chinese Management Studies, 6(1), 108-123.
43. Gumusluoglu, L; Ilsev, A. (2009).Transformational Leadership, Creativity, and Organizational Innovation.Journal of Business Research, 62(4), 461-473. .
44. Hadjimanolis, A. (2000). An investigation of innovation antecedents in small firms in the context of a small developing country. R & D Management, 30(3), 235-45. .
45. Hair, J. F. Black, B. Babin, B. J. Anderson, R. E. and Tatham, R. L. (2010). Multivariate data analysis: A global perspective. Upper Saddle River: Pearson Education. .
46. Hair, J. F. Ringle, C. M. and Sarstedt, M. (2011). PLS-SEM: indeed a silver bullet. Journal of Marketing Theory and Practice, 19(2), 139-151. .
47. Henseler, J. Ringle, C. M. and Sinkovics, R. R. (2009). The use of partial least squares path modeling in international marketing, in Rudolf R. Sinkovics, Pervez N. Ghauri (ed.) New Challenges to International Marketing (Advances in International Marketing, 20, 227-319.
48. Hinloopen, J. (2003). Innovation performance across Europe.Economicsof Innovation and New Technology, 12(2), 145-61 .
49. Hu, M. & Mathews, J. (2005). National innovative capacity in East Asia.Research Policy, 34(9), 1322-1349.
50. Hu, M. & Mathews, J. (2008). Chinas national innovative capacity. Research Policy, 37(9), 1465-1479.
51. Huber, G. P. (1991). Organizational learning: The contributing processes and the literatures. Organization Studies, 2(1), 88-115.
52. Hulland, J. (1999). Use of partial least squares (PLS) in strategic management research: a review of four recent studies. Strategic management journal, 20(2), 195-204.
53. Hung, R. Y. Y., Lien, B. Y. H., Yang, B., Wu, C. M., & Kuo, Y. M. (2011). Impact of TQM and organizational learning on innovation performance in the high-tech industry. International Business Review, 20(2), 213-225.
54. Iacobucci, D., & Duhachek, A. (2003). Mediation analysis-round table acr. Presentation at the round table of the ACR Conference, Toronto.
55. Jimenez, J. D., & Valle, S. R. & Hernandez-Espallardo, M. (2008). Fostering innovation: the role of market orientation and organizational learning. European Journal of Innovation Management, 11(3), 389-412.
56. Jimenez, J. D., & Valle, S. R. (2011). Innovation, organizational learning, and performance. Journal of Business Research, 64(4), 408-417.
57. Jiménez-Barrionuevo, M. M., García-Morales, V. J., & Molina, M. L. (2011). Validation of an instrument to measure absorptive capacity. Technovation, 31(5-6), 190-202.
58. Katila R.A, & Ahuja, G. (2002). Something old, something new: a longitudinal study of search behavior and new product introduction. Academy Manage Journal, 45(6), 1183-1194.
59. Kim, L. (1998). Crisis construction and organizational learning: Capability building in catching-up at HyundaiMotor. Organization Science, 9(4), 506-521.
60. Kostopoulos, K., Papalexandris, A., Papachroni, M., & Ioannou, G. (2011). Absorptive Capacity, Innovation, and Financial Performance. Journal of Business Research, 64(12), 1335-1343.
61. Lane, P. J., Koka, B. R., & Pathak, S. (2006). The Reification of Absorptive Capacity: A Critical Review and Rejuvenation of the Construct. Academy of Management Review, 31(4), 833-863.
62. Langa, M. E., Morales, F. X. M., Miquel, J. V. T. (2015). How shared vision moderates the effects of absorptive capacity and networking on clustered firms’ innovation. Scandinavian Journal of Management, 31(3), 293-302.
63. Leahy, D., & Neary, J. P. (2004). Absorptive Capacity R&D Spillovers and public Policy.International Journal of Industrial Organization, 25(5), 1108-1080.
64. Leal-Rodríguez, A. L., Ariza-Montes, J. A., Roldán, J. L., & Leal-Millán, A. G. (2014). Absorptive capacity, innovation and cultural barriers: A conditional mediation model. Journal of Business Research, 67(5), 763-768.
65. Levinson, N. S., Asahi, M. (1995). Cross-national alliances and inter organizational learning. Organizational Dynamics, 24(2), 50-63.
66. López, S. P., Peón, J. M. M., & Ordás, C. J. V. (2005). Organizational learning as a determining factor in business performance. Learning Organization, 12(3), 227-245.
67. Minbaeva, D. B., Mäkelä, K., & Rabbiosi, L. (2010). Explaining Intra-Organizational Knowledge Transfer at the Individual Level. Knowledge Creation Diffusion Utilization, 1, 1-36. 68. Minbaeva, D., Pedersen, T., Bjorkman, I., Fey, C.F., & Park, H. J. (2003). MNC Knowledge Transfer, Subsidiary Absorptive Capacity, and HRM.Journal of International Business Studies, 34(6), 586-599.
69. Moss, E., Rousseau, D., Parent, S., St-Laurent, D., & Saintonge, J. (1998). Correlates of Attachment at School Age: Maternal Reported Stress, Mother-Child Interaction, and Behavior Problems. Child Development, 69(5), 1390-1405.
70. Mowery, D. C., Joanne E. Oxley and Brian S. Silverman (1996). Strategic alliances and interfirm knowledgetransfer. Strategic Management Journal, 17(S2), 77-91.
71. Naudé, P., Zaefarian, Gh., NajafiTavani, Zh., Neghabi, S., & Zaefarian, R. (2014). The influence of network effects on SME performance. Industrial Marketing Management, 43(4), 630-641. .
72. Nolan, R.L., Pollock, A.J., Ware, J. P. (1988). Creating the 21st Century Organization.Stage-by-Stage, 8(4), 1-11.
73. Nunnally, J. C. and Bernstein, I. H. (1994). Psychometric theory (3rd ed.). New York. NY: McGraw-Hill.
74. Oltra, M. J., & flor, (2003). The Impact of Technological opportunities and Innovative Capabilities on firms output innovation. Creativity and Innovation Management, 12(3), 137.
75. Oshri, I., Shan, L. P., & Newell, S. (2006). Managing trade-offs and tensions between knowledge managementinitiatives and expertise development practices. Management Learning, 37(1), 63-82.
76. Pellissier, R. (2011). The Implementation of Resilience Engineering to Enhance Organizational Innovation in a Complex Environment. International Journal of Business & Management, 6(1), 145-164.
77. Perks, H., & Jeffery, R. (2006). Global Network Structure for Innovation: A Study of International Fiber Innovation. R & D Management, 36(1), 67-83.
78. Phelps, C. (2010). A longitudinal study of the influence of alliance network structure and composition on firm exploratory innovation. Academy of Management Journal, 53(4), 890-913.
79. Powell, W.W. (2004). Network Forms of Organization.Research in Organizational Behavior. 12(5), 295-311.
80. Prajogo, D.I., & Sohal, A. S. (2003). The Relationship between TQM Practices, Quality Performance, and Innovation Performance: An Empirical Examination. International Journal of Quality & Reliability Management, 20(8), 901-918.
81. Preacher, K. J., & Hayes, A. F. (2004). SPSS and SAS procedures for estimating indirect effects in simple mediation models. Behavior Research Methods, Instruments, & Computers, 36(4), 717-731.
82. Preacher, K. J., & Hayes, A. F. (2008). Asymptotic and resampling strategies for assessing and comparing indirect effects in multiple mediator models. Behavior Research Methods, 40(3), 879-891.
83. Simsek, Z., Lubatkinm, H., & Floyd, S. W. (2003). Inter-firm networks and entrepreneurial behavior a structural embeddedness perspective. Journal of Management, 29(3), 427-442.
84. Smith, K.G., Collins, C.J., & Clark, K.D. (2005).Existing knowledge, knowledge creation capability, and the rate of new product introduction in high-technology firms.Academy of Management Journal, 48(2), 346–357.
85. Srivastava, M. K., Gnyawali, D. R., & Hatfield, D. E. (2015). Behavioral implications of absorptive capacity: The role of technological effort and technological capability in leveraging alliance network technological resources. Technological Forecasting & Social Change, 92, 346–358.
86. Subramaniam, M., & Youndt, M. A. (2005).The influence of intellectual capital on the types of Innovative capabilities.Academy of Management Journal, 48(3), 450-463.
87. Tan, C. L., & Nasurdin, A. M. (2011). Human Resource Management Practices and Organizational Innovation: Assessing the Mediating Role of Knowledge Management Effectiveness. Electronic Journal of Knowledge Management, 9(2), 155-167.
88. Tenenhaus, M. Amato, S. and Esposito Vinzi, V. (2004). A global goodness-of-fit index for PLS structural equation modelling. Proceedings of the XLII SIS Scientific Meeting, Vol. Contributed Papers, CLEUP, Padova, 739-742.
89. Tepic, M., Jacques H., Trienekens, R., Hoste, & Omta, S.W.F. (2012). The Influence of Networking and Absorptive Capacity on the Innovativeness of Farmers in the Dutch Pork Sector.International Food and Agribusiness Management Review, 15(3), 1-34.
90. Tsai, K.H. (2009). Collaborative Networks and Product Innovation Performance: Toward aContingency Perspective. Research Policy, 38(5), 765–778.
91. Tsai, W. (2001). Knowledge transfer in intraorganizational networks: Effects of network position and absorptive capacity on business unit innovation and performance. Academy of Management Journal, 44(5), 996–1004.
92. Tu, Q., Vonderembse, M. A., Ragu-Nathan, T. S., & Sharkey, T. W. (2006). Absorptive capacity: Enhancing the assimilation of time-based manufacturing practices. Journal of Operations Management, 24(5), 692-710.
93. Ussahawanitchakit, P. (2008). Impacts of organizational learning on innovation orientation and firm efficiency: an empirical assessment of accounting firms in Thailand. International Journal of Business Research, 8(4), 1.
94. Van Alstyne, M. (1997). The state of network organization: A survey in three frameworks. Journal of Organizational Computing and Electronic Commerce, 7(2-3), 83-151.
95. Vermeulen, P. A. M., and Curseu, P. L. (2008). Entrepreneurial Strategic Decision-Making: A Cognitive Perspective. Printed and bound in Great Britain by MPG Books Ltd, Bodmin, Cornwall.
96. Wang, M. Ch., & Fang, Sh. Ch. (2012). The moderating effect of environmental uncertainty on the relationship between network structures and the innovative performance of a new venture. Journal of Business & Industrial Marketing, 27(4), 311-323.
97. Williamson, O. E. (1989). Transaction Cost Economics, in Handbook of Industrial Organization, R. Schmalensee and R.D. Willig, Editors, North-Holland: New York: 136-181.
98. Wu, J., & Shanley M.T. (2009). Knowledge stock, exploration, and innovation: research on the United States electro medical device industry. Journal of Business Research, 62(4), 474-483.
99. Yongping, X., Yanzheng, M., & Haomiao, Zh. (2011). Analysis of Influence of Network Structure, Knowledge Stock and Absorptive Capacity on Network Innovation Achievements.Energy Procedia, 5, 2015–2019.
100. Zahra, S. A., & George, G. (2002). Absorptive capacity: A Review, Reconceptualization, and Extension. Academy of Management Review, 27(2), 185-203.
101. Zhaoquan, J., Zhuoshen, W., & Rong, L. (2011). Impacts of Network Embeddedness Structure on Innovation Performance.Journal on Innovation and Sustainability, 2(2), 25-33.
102. Zhengqing, L., & Jinsheng, H. (2009). Facing the innovation of technology organization knowledge stock estimation research. [J] Scientific progress strategy, 26(23), (In Chinese) .
