نقش پایبندی به¬سبک زندگی اسلامی، نگرش به خیانت و نیاز به صمیمیت در پیش بینی تعهد زناشویی
الموضوعات :نظام الدین قاسمی 1 , محمد حسین زارعی 2 , مائده آیتی 3 , بهناز ارتضایی 4
1 - عضو هیئت علمی گروه روان شناسی، دانشگاه سلمان فارسی کازرون، کازرون، ایران
2 - دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
3 - گروه روان شناسی دانشگاه سلمان فارسی، کازرون، ایران
4 - دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
الکلمات المفتاحية: سبک زندگی اسلامی, صمیمیت زناشویی, تعهد زناشویی و نگرش به خیانت.,
ملخص المقالة :
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش پایبندی به سبک زندگی اسلامی، نگرش به خیانت و نیاز به صمیمیت زناشویی در پیش بینی تعهد زناشویی زنان متأهل شهر اصفهان بود. پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی و در حیطه پژوهش های همبستگی و رگرسیونی بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان متأهل شهر اصفهان با حداقل ۱سال وحداکثر ۵ سال سابقه ازدواج در زمستان سال 1397 بود. با استفاده از نمونه-گیری در دسترس ۳۹ زن متأهل به عنوان نمونه انتخاب و پرسشنامه های سبک زندگی اسلامی کاویانی (ILST)، نیازهای صمیمیت زناشویی باگاروزی (۲۰۰۱)، نگرش به خیانت مارک واتلی (۲۰۰۶) و تعهد زناشویی آدامز و جونز (DCI) بر روی آنان اجرا شد. داده-های به دست آمده به کمک نرم افزار SPSS-24 و به شیوه رگرسیون هم زمان در دو سطح آمار توصیفی و تحلیلی تجزیه و تحلیل شد. نشان داد بین سبک زندگی اسلامی و صمیمیت زناشویی (۲۹۶/۰ r=و ۰۶۷/۰sig=)، سبک زندگی اسلامی و تعهد زناشویی (۴۷/۰ r=و ۰۰۳/۰sig= )، صمیمیت زناشویی و تعهد زناشویی ( ۶۸۸/۰ r=و ۰۰۰/۰Sig=)، sig=) رابطه مثبت معنادار (۰۱/۰>P) و بین سبک زندگی اسلامی و نگرش به خیانت (۳۷/۰- r=و۰۲۱/۰sig=)، صمیمیت زناشویی و نگرش به خیانت (۳۹۶/۰- r=و ۰۱۳/۰sig=) و نگرش به خیانت و تعهد زناشویی (۴۴۳/۰- r=و ۰۰۵/۰sig=) رابطه منفی معناداری وجود دارد (۰۱/۰>P). نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که در مجموع سه متغیر سبک زندگی اسلامی، نیاز به صمیمیت زناشویی و نگرش به خیانت، می تواند ۵۶ درصد از واریانس تعهد زناشویی را تبیین کنند (۰1/۰>P). علاوه بر آن سبک زندگی اسلامی و نیاز به صمیمیت زناشویی به ترتیب (۰۴۲/۰ Sig= و ۰۰/۰ Sig=) رابطه معناداری را با تعهد زناشویی دارند و میزان این تأثیر به ترتیب (۲۵۷/۰=Beta و ۵۶۲/۰=Beta) می باشد. می توان گفت پایبندی به سبک زندگی مبتنی برآموزه های اسلامی می تواند علاوه بر افزایش میزان صمیمیت زناشویی و اصلاح نگرش به خیانت با تعهد زناشویی نیز در ارتباط باشد.
1. ابراهیمی، محمدحسن، (۱۳۹۴). بررسی تأثیر نقش خانواده بر سبک زندگی اسلامی. کنفرانس سراسری دانش و فناوری علوم تربیتی مطالعات اجتماعی و روان¬شناسی ایران، تهران، مؤسسه برگزارکننده همایش¬های توسعه محور دانش و فناوری سام ایرانیان.
2. اعتمادی، عذرا، (۱۳۸۷). افزایش صمیمیت زناشویی. تازه¬های روان¬درمانی، ۴۹ و ۵۰: ۲۱ - ۴۲.
3. اعتمادی، عذرا؛ نوابی¬نژاد، شکوه؛ احمدی، سید احمد و فرزاد، ولی¬الله. (۱۳۸۵). بررسی اثربخشی زوج¬درمانی شناختی-رفتاری بر صمیمیت زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره در شهر اصفهان. فصلنامه مطالعات روان¬شناختی، 2(1):69-87.
4. برزگر بفرویی، فاطمه؛ جعفریان یسار، حمید، (1397). تأثیر تعارضات زناشویی و جهت¬گیری مذهبی در نگرش به خیانت در ازدواج. نخستین جشنواره تألیفات علمی برتر علوم انسانی اسلامی جایزه ویژه علامه جعفری، انجمن پژوهش¬های علوم اجتماعی ایران، بسیج دانشجویی و انجمن¬های علمی حوزه علمیه قم.
5. پورمیدانی، سمیه؛ نوری، ابوالقاسم؛ شفتی، سیدعباس، (1393). رابطه سبک زندگی با رضایت زناشویی. فصلنامه خانواده-پژوهی، (3)10: 331-334.
6. جابری، سمیه؛ اعتمادی، عذرا و احمدی، سید احمد. (۱۳۹۴). بررسی رابطه مهارت¬های ارتباطی با صمیمیت زناشویی. پژوهش¬های علوم شناختی و رفتاری¬ ۹۷: ۱۴۳ - ۱۵۱.
7. جواهری، محمدحسین؛ شوقی، بهزاد؛ باباخانلو، اشرف، (1397). اثربخشی درمان پذیرش و تعهد بر عزت‌نفس جنسی و تعهد زناشویی زوجین با روابط آشفته. فصلنامه ایده¬های نوین روان¬شناسی¬ ۲ (۶) :۱-۱۰.
8. جواهری، محمد¬حسین؛ شوقی، بهزاد؛ باباخانلو، اشرف، (1397). اثربخشی درمان پذیرش و تعهد بر عزت‌نفس جنسی و تعهد زناشویی زوجین با روابط آشفته. فصلنامه ایده¬های نوین روان¬شناس (6)2: 1-10.
9. خمسه، اکرم و حسینیان، سیمین، (۱۳۸۷). بررسی تفاوت¬های جنسیتی بین ابعاد مختلف صمیمیت در دانشجویان متأهل. مطالعات زنان، 6(1): ۳۵ تا ۵۲.
10. خیاط، ابراهیم، (1396). بررسی نقش تعدیل¬گر تعهد مذهبی در رابطه بین سبک¬های دلبستگی، ویژگی¬های شخصیتی و طرح¬واره¬های ناسازگار با گرایش به خیانت در زنان و مردان متأهل. فصلنامه نسیم تندرستی.
11. رضاپور، میرصالح؛ یاسر، دلیخون؛ حمید، اسماعیل¬بیگی؛ ماهانی، منیره و چهره¬آزاد، فریبا، (1398). اثربخشی مداخله مبتنی بر تعهد و صمیمیت جنسی بر سازگاری زناشویی و رضایت جنسی زنان متأهل. نشریه روان¬پرستاری، 7(1)، 41-49.
12. زارعی محمود آبادی، حسن، (1396). اثربخشی آموزش زوج¬درمانی مثبت¬نگر بر صمیمیت زناشویی و امید به زندگی زنان عادی شهرستان بافق. طلوع بهداشت یزد، 16(2): 98-109.
13. سهرابی، حمیدرضا؛ عسکری، طیبی فرزانه. (1397). تأثیرات سبک زندگی اسلامی بر بهداشت روانی خانواده از منظر آیات و روایات اسلامی. سبک زندگی اسلامی با محوریت سلامت، ۳ (۱) :۴۳-۵۱.
14. شاه¬سیاه، مرضیه، ( ۱۳۸۸). بررسی رابطه رضایت جنسی و تعهد زناشویی زوجین شهر اصفهان. مجله علمی-پژوهشی اصول بهداشت روانی، 11(43): ۲۳۳ - ۲۳۸.
15. طغیانی، مجتبی؛ کجباف، محمد باقر و بهرام پور، مهدی، (۱۳۹۲). رابطه سبک زندگی اسلامی با نگرش¬های ناکارآمد در دانشجویان. دانش و پژوهش در روان¬شناسی کاربردی، 14(54): ۳۵ - ۴۳.
16. عباسی مولید، حسین، (۱۳۸۸). بررسی تأثیر آموزش گروهی واقعیت-درمانی بر تعهد زناشویی زوجین شهرستان خمینی شهر. پایان¬نامه کارشناسی ارشد مشاوره خانواده، دانشکده علوم تربیتی و روان¬شناسی، دانشگاه اصفهان.
17. عبداللهی، الهام؛ صداقتی¬فرد، مجتبی؛ حقیقت، سارا، (1397). پیش¬بینی نگرش‌های مربوط به خیانت براساس ملاک‌های انتخاب همسر و نگرش مربوط به عشق. فصلنامه روان¬شناختی تحلیلی-شناختی. 9(32): 25-33.
18. عبداله¬زاده، حسن، (۱۳۸۹). معرفی مقیاس نگرش به خیانت مارک واتلی. تهران، مؤسسه آزمون یار پویا.
19. عجم، علی¬اکبر، (1395). تأثیر آموزش مستقیم و غیرمستقیم ماهواره بر تعارض زناشویی و نگرش به خیانت. مجله مطالعات اسلامی و روان¬شناسی، 10 (18): 121-142.
20. عرب بافرانی، حمیدرضا؛. کجباف، محمدباقر؛ عابدی، احمد و حبیب¬الهی، سعید. (1392). اثربخشی آموزش معنویت بر سازگاری زناشویی زوجین. مطالعات اسلام و روان¬شناسی، 7(12): 95-112.
21. عزتی، نسیم و کاکابراتی، کیوان. (۱۳۹۵). پیش¬بینی خیانت زناشویی براساس کیفیت زناشویی و پنج عامل بزرگ شخصیتی. پژوهش¬های علوم شناختی و رفتاری. 1(9): ۷۵ - ۸۲.
22. فردوسی، سیما، (1397). پیش‌بینی نگرش به خیانت زناشویی براساس رفتار دلبستگی در روابط زناشویی، کیفیت روابط زناشویی و سبک‌های دلبستگی در زنان متأهل. روان¬شناسی معاصر، دوفصلنامه انجمن روان¬شناسی ایران 2(13): 149-157
23. قاصدی، مسعود. (1398). اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی در زنان آسیب دیده از خیانت همسر بر تنظیم هیجانی، بخشش و صمیمیت زناشویی. روان¬شناسی اجتماعی، 7(52): 50-41.
24. قنبری هاشم آبادی، بهرام علی؛ حاتمی ورزنه، ابولفضل؛ اسماعیلی، معصومه و فرح¬بخش،کیومرث، (۱۳۹۰). رابطه بین سبک¬های فرزند پروری، دلبستگی و تعهد زناشویی در زنان متأهل دانشگاه علامه طباطبایی. جامعه¬شناسی زنان. 2(3): ۳۹ - ۶۰.
25. کاویانی ارانی، محمد، ( ۱۳۸۸). طرح نظریه سبک زندگی براساس دیدگاه اسلام و ساخت آزمون سبک زندگی اسلامی و بررسی ویژگی¬هاي روان¬سنجی آن. پایان¬نامه دکتري روان¬شناسی عمومی. اصفهان، دانشگاه اصفهان.
26. کربلایی، محبوبه و آذری، الناز، (۱۳۹۶). اثربخشی درمان هیجان مدار بر صمیمیت زناشویی و کاهش دلزدگی زناشویی زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره منطقه 2 شهر تهران. مطالعات روان¬شناسی و علوم تربیتی. 3(1/2) : ۱۰۸ -۱۱۷.
27. هادی، سعیده؛ اسکندری، حسین؛ سهرابی، فرامرز؛ معتمدی، عبدالله و فرخی، نور علی. (۱۳۹۵). مدل ساختاری پیش¬بینی تعهد زناشویی براساس سبک¬های دلبستگی و منتغیرهای میانجی خودکنترلی و طرحواره¬های ناسازگار اولیه (در افراد دارای روابط فرازناشویی عاطفی). فرهنگ مشاوره و روان¬درمانی، 28: ۳۳ - ۶۰.
28. هوشمند، شادی. (۱۳۹۱). بررسی رابطه خرده مقیاس¬های صمیمیت ازدواج با شاخص ازدواج موفق در زوجین شهرستان مراغه، پایان¬نامه کارشناسی، گروه مشاوره.
29. یوسفی، ناصر؛ کریمی¬پور، بنت الهدی؛ امانی، احمد. (1396). بررسی مدل باورهای مذهبی، سبک‌های حل تعارض و تعهد زناشویی با نگرش نسبت به خیانت زناشویی. فصلنامه مشاوره کاربردی، 13(1):47-64.
30. Queija, I. S.,& Oliva, A., & Parra, A., Camacho, C. (2016). Longitudinal Analysis of the Role of Family Functioning in Substance Use. Journal of Child and Family Studies, 25(1), 232-240.
31. Russell, B. S.,& Simpson, E., & Flannery, K. M. (2017). The impact of Adolescent Substance Use on Family Functioning the Mediating Role of Internalizing Symptoms. First Published January, 23(4), 18-21.
32. Adams, J. M., & Jones, W. H. (1997). The conceptualization of marital commitment: An integrative analysis. Journal of personality and social psychology alization of marital commitment: An integrative analysis. Journal of personality and social psychology, 72(5), 1177.
33. Bagarozzi , D. A. (2014). Enhancing intimacy in marriage, Branner-Rouledye, Tylor & Forancis group.
34. Chaney, D. (2012). Lifestyles. 1 st Edition, Routledge.
35. Fife, S. T., Weeks, G. R., & Stellberg‐Filbert, J. (2013). Facilitating forgiveness in the treatment of infidelity: An interpersonal model. Journa l of Family Therapy, 35(4), 343-367.
36. Tang, C. Y., & Curran, M. A. (2013). Marital commitment and perceptions of fairness in household chores. Journal of Family Issues, 34(12), 1598-1622.
37. Martin, G. M., & Tardif, M. (2014). What we do and don't know about sex offenders' intimacy dispositions. Aggression and Violent Behavior, 19(4), 372-382.
38. Mitchell, A. E. (2007). The effect of self-disclosure and empathic responding on intimacy: Testing an interpersonal process model of intimacy using an observational coding system (Doctoral dissertation, Texas A&M University).
39. Mosko, J. (2009). Communication and attachment dimension’s in partial fulfillment of the requirements for the degree of doctor of philosophy. Purdue University.
40. Macher, S. (2013). Social interdependence in close relationships: The actor–partner‐interdependence–investment model (API‐IM). European Journal of Social Psychology, 43(1), 84-96.
41. L. Platt, R. A., Nalbone, D. P., Casanova, G. M., & Wetchler, J. L. (2008). Parental conflict and infidelity as predictors of adult children's attachment style and infidelity. The American Journal of Family Therapy, 36(2), 149-161.
42. de Castro-Bofill, F. R. A., Barrameda, M. J. M., Dadivas, M. C. S., Panganiban, E. R., & San Jose, A. C. G. (2016). Living within a Broken Vow: The Impact of Parental Infidelity among Late Adolescents in Establishing Romantic Relationships. Universal Journal of Psychology, 4(5), 228-235.
43. Shahabi Nezhad, Z., Alian, B., & Hashemi Golpayegani, F. (2016). Effectiveness of Group Counselling on Improvement of Marital Relationship in Infidelity-Affected Mothers of Students in Tehran City. European Online Journal of Natural and Social Sciences, 5(2): 309.
44. Edalati, A., & Redzuan, M. R. (2010). Perception of women towards family values and their marital satisfaction. Journal of American science, 6(4), 132-137.
45. Sternberg, R. J., & Grigorenko, E. L. (1997). Are cognitive styles still in style?. American psychologist, 52(7), 700-712.
46. John, N. A., Seme, A., Roro, M. A., & Tsui, A. O. (2017). Understanding the meaning of marital relationship quality among couples in peri-urban Ethiopia. Culture, health & sexuality, 19(2), 267-278.
47. Dildar, S., Sitwat, A., & Yasin, S. (2013). Intimate enemies: Marital conflicts and conflict resolution styles in dissatisfied married couples. Middle-East Journal of Scientific Research, 15(10), 1433-1439.
48. Nayeri, A., Lotfi, M., & Noorani, M. (2014). The effectiveness of group training of transactional analysis on intimacy in couples. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 152(2014), 1167-1170.
49. Toplu-Demirtaş, E., & Fincham, F. D. (2017). Dating Infidelity in Turkish Couples: The Role of Attitudes and Intentions. The Journal of Sex Research, 1(1), 1-11.
50. Miller, J. and Tedder, B. (2011). The Discrepancy between Expectations and Reality: Satisfaction in Romantic Relationships. Hanover College, PSY 401: Advanced Research.
51. Regas, S. (2019). Infidelity, self-differentiation, and intimacy: The mindful differentiation model of couple therapy.
52. Millner, V. S. (2008). Internet infidelity: A case of intimacy with detachment. The Family Journal, 16(1), 78-82.
53. Rokach, A., & Philibert-Lignières, G. (2015). Intimacy, loneliness & infidelity. The Open Psychology Journal, 8(1).
54. Rodrigues, D., Lopes, D., & Pereira, M. (2017). Sociosexuality, commitment, sexual infidelity, and perceptions of infidelity: data from the second love web site. The Journal of Sex Research, 54(2), 241-253.
55. Mattingly, B. A., Clark, E. M., Weidler, D. J., Bullock, M., Hackathorn, J., & Blankmeyer, K. (2011). Sociosexual orientation, commitment, and infidelity: A mediation analysis. The Journal of social psychology, 151(3), 222-226.
