جایگاه اخلاقی خالد بن ولید در تاریخ صدر اسلام
الموضوعات : اخلاق و تربیت اسلامیکمال الدین طباطبائی 1 , سهیلا پایان 2
1 - استادیار گروه آموزشی معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان
2 - گروه دروس عمومی، واحد کازرون، دانشگاه آزاد اسلامی، کازرون، ایران
الکلمات المفتاحية: جنگ احد, ابوبکر, جنگهای رده, عمر بن خطاب.,
ملخص المقالة :
یکی از سرداران معروف تاریخ صدر اسلام خالد بن ولید است. او قبل از پذیرش اسلام، در جنگ های مشرکان مکه علیه پیامبر اسلام(ص) شرکت فعال داشت. حضور او در جنگ های احد و موته بسیار تاثیرگذار بود. از خالد به دلیل سرکوبی مخالفان حکومت ابوبکر و شکست دادن سپاهیان ساسانی و روم، به عنوان برجسته ترین سردار دوره فتوحات اسلامی یاد میشود. اقدامات خالد مورد حمایت و تایید ابوبکر بود. در این دوره او مرتکب کارهای ناشایستی شد که در تضاد با مبانی اسلام بود. او قصد ترور امام علی(ع) را نمود و عده ای از مسلمانان و اسیران بیگناه را کشت. خالد در دوره خلافت عمر بن خطاب از فرماندهی کل سپاهیان خلافت برکنار شد. مسئله ای که این پژوهش به آن پرداخته است بررسی اقدامات ضد اخلاقی و ضد اسلامی خالد بن ولید در دوره حیات سیاسی- نظامی اوست. این مقاله از نوع توصیفی و با روش کتابخانهای می باشد.
آيتى، محمد ابراهيم، (1371ش.)، تاريخ پيامبر اسلام، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ ششم.
ابن اثیر، عزالدين على بن اثير،(1371ش.)، الكامل في التاريخ، ترجمه ابو القاسم حالت و عباس خليلى، تهران، مؤسسه مطبوعاتى علمى، ج7.
_________ ، (1409/1989)، اسد الغابة فى معرفة الصحاب، بيروت، دار الفكر.
ابن اسحاق، محمد بن اسحاق بن يسار،(1410ق.)، سيره ابن اسحاق( كتاب السير و المغازي)، قم، دفتر مطالعات تاريخ و معارف اسلامى، چاپ اول.
ابن جوزی، أبوالفرج عبد الرحمن بن على بن محمد، (1412/1992.)، المنتظم فى تاريخ الأمم و الملوك، محمد عبد القادر عطا و مصطفى عبد القادر عطا، بيروت، دار الكتب العلمية، ج 3.
ابن خلدون، عبد الرحمن بن خلدون، (1363ش.)، العبر (تاريخ ابن خلدون)، ترجمه عبد المحمد آيتى،تهران، مؤسسه مطالعات و تحقيقات فرهنگى، چاپ اول، ج4.
ابن حجر، احمد بن على بن حجر العسقلانى، (1415/1995)، الإصابة فى تمييز الصحابه، تحقيق عادل احمد عبد الموجود و على محمد معوض، بيروت، دارالكتب العلمية، ط الأولى.
ابن اعثم، أبومحمد أحمد بن اعثم الكوفى،(1372ش.)الفتوح، ترجمه محمد بن احمد مستوفى هروى (ق 6)، تحقيق غلامرضا طباطبائى مجد، تهران، انتشارات و آموزش انقلاب اسلامى.
ابن سعد، محمد بن سعد كاتب واقدى،(1374ش.)، الطبقاتالكبرى، ترجمه محمود مهدوى دامغانى، تهران، انتشارات فرهنگ و انديشه، ج7.
ابن عبدالبرّ، ابوعمر يوسف بن عبد الله بن محمد بن عبدالبر، (1412/1992)، الاستيعاب فى معرفة الأصحاب، تحقيق على محمد البجاوى، بيروت، دار الجيل، ط الأولى، ج 2.
ابن کثیر، اسماعيل بن عمر بن كثير الدمشقى،(1407/ 1986)، البداية و النهاية، بيروت، دار الفكر.
ابن هشام، عبد الملك بن هشام الحميرى المعافرى،(1375ش.)،السيرة النبويه( زندگانى محمد(ص) پيامبر اسلام)، ترجمه سيد هاشم رسولى، تهران، انتشارات كتابچى، چاپ پنجم.
استرآبادى، احمد بن تاج الدين،(1374 ش.)، آثار احمدى تاريخ زندگانى پيامبر اسلام و ائمه اطهار( ع)، تهران، ميراث مكتوب،چاپ اول.
امينى، عبد الحسين، (1416ه.ق.)، الغدير فى الكتاب و السنه و الادب، ترجمه جمعى از مترجمان، تهران، بنياد بعثت،ج2.
بلاذری، احمد بن يحيى بلاذرى،(1337ش.)، فتوح البلدان، ترجمه محمد توكل، تهران، نشر نقره.
حسينى، سيد محمد،(1377 ش.)، نامهها و پيمانهاى سياسى حضرت محمد(ص) و اسناد صدر اسلام، تهران، سروش، چاپ دوم.
خلیفه بن خیاط، خليفه بن خياط،(1415/1995.)، المغازي، تحقيق فواز، بيروت، دار الكتب العلمية.
دینوری، احمد بن داود،(1371ش.)، اخبار الطوال، ترجمه محمود مهدوى دامغانى، تهران، نشر نى.
ذهبي: شمس الدين محمد بن احمد الذهبى،(1413/1993)، تاريخ الاسلام و وفيات المشاهير و الأعلام، تحقيق عمر عبد السلام تدمرى، بيروت، دار الكتاب العربى، ط الثانية.
سبحانی، جعفر،(1385 ش.)، فروغ ابديت، قم، بوستان كتاب.
سلیم بن قیس هلالی،(1416 ق.) کتاب سلیم بن قیس الهلالی (اسرار آل محمد عليهم السلام)، مترجم اسماعيل انصارى زنجانى خوئينى، قم، نشر الهادى.
شیخ صدوق، علل الشرائع،(1380 ش.)، ترجمه سيد محمد جواد ذهنى تهرانى، قم، انتشارات مؤمنين، ج1.
شیخ مفید، ارشاد في معرفه حجج الله على العباد، (1413ق.)، ترجمه سيد هاشم رسولى محلاتى، تهران، اسلاميه، چاپ دوم، ج1.
طبرسی، احمد بن على الطبرسى،(1381 ش.)، احتجاج، ترجمه بهراد جعفرى، تهران، اسلاميه، ج1.
طبری، محمد بن جرير طبرى، (1375ش.)، تاريخ طبرى، ترجمه ابوالقاسم پاينده،تهران، اساطير، چاپ پنجم، ج4.
عطاردی، عزیزالله،(1390 ق.)، زندگانى چهارده معصوم عليهم السلام، تهران، اسلاميه.
عربى، حسين على،(1383 ش.)، تاريخ تحقيقى اسلام، قم، مؤسسه امام خمينى، ج4.
قمی، علی بن ابراهیم،(1363.)، تفسیر القمی، محقق موسوی، قم، دارالکتاب، ج ۲.
مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار،(۱۴۰۳ق.)، بیروت، مؤسسة الوفاء، ج۳۰.
مسعودي، ابو الحسن على بن حسين،(1365ش.)، التنبيه و الإشراف، ترجمه ابو القاسم پاينده، تهران، شركت انتشارات علمى و فرهنگى، چاپ دوم.
مسکویه، ابو على مسكويه الرازى، (1369ش.)، تجارب الأمم، مترجم ابو القاسم امامى، تهران، سروش، ج1.
مقدسى، مطهر بن طاهر،(1374ش.)، آفرينش و تاريخ، ترجمه محمد رضا شفيعى كدكنى، تهران، آگه، چاپ اول، ج2.
مکارم شیرازی، ناصر،(1374 ش.)، تفسیر نمونه، تهران، دار الكتب الإسلامية، ج25.
هاشم معروف الحسنی،(1412ق.)، سيره المصطفى، ترجمه حميد ترقى جاه، تهران، حكمت.
واقدی، محمد بن عمر الواقدي،(1369ش.)، كتاب المغازى (تاريخ جنگهاى پيامبر(ص))، ترجمه محمود مهدوى دامغانى، تهران، مركز نشر دانشگاهى، چاپ دوم.
_________ ، (1410/1990)، كتاب الرده، تحقيق يحيى الجبورى، بيروت، دار الغرب الاسلامى.
یعقوبی، احمد بن ابى يعقوب ابن واضح يعقوبى،(1371ش.)، تاريخ يعقوبى، ترجمه محمد ابراهيم آيتى، تهران، انتشارات علمى و فرهنگى، چاپ ششم، ج1.
