نسبت سنجی رابطه فقه و اخلاق با تأکید بر آموزه زکات در پرتوآیات و روایات
الموضوعات :
1 - استادیار، گروه الهیات، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: نسبت سنجی, رابطه, فقه, اخلاق, زکات.,
ملخص المقالة :
دین اسلام با دارا بودن آموزه¬هایی در حوزه عقاید، فقه واخلاق، رشد و سعادت انسان را رقم زده است. سازگاري میان این آموزه ها سبب فراهم نمودن زمینه¬ای برای تربيت انسان شده است. بنابراين در پیوند میان اخلاق و فقه، زمينه مناسبي برای اجراي تكاليف فقهي با زیربنای اخلاقی برای مسلمانان فراهم می آید. در این مقاله نگارنده به هدف پاسخ به این سؤال است که «رابطه فقه و اخلاق با تأکید بر آموزه زکات چگونه است؟»، و با استفاده از آیات و روایات معصومین(علیهم¬السّلام)، به تبیین این رابطه با محوریت زکات پرداخته است. یافته های این تحقیق در دو سطح مبانی و فضیلت های اخلاقی آموزه زکات بیان شده است. این پژوهش از نظر هدف، پژوهش کاربردی و از نظر جمع آوری داده¬ها، یک پژوهش کیفی مبتنی بر منابع کتابخانه¬ای است. از نظر روش پژوهش نیز توصیفی، تحلیلی می¬باشد
قرآن كريم
ابن شعبه حرانى، ابو محمدالحسن بن علي، (1404ق)، تحف العقول عن آل الرسول(صلي¬الله عليه وآله وسلم)، قم:جامعه مدرسين، چاپ دوم.
ابن شهر آشوب مازندرانى، (1379ق)، محمد بن على، مناقب آل أبي طالب عليهم¬السّلام، قم: علامه.
ابن منظور، محمدبن‌مكرم،(1414ق)، لسان العرب، بيروت: دارصادر، چاپ سوم.
انصاري، مرتضي، (1415ق)، كتاب الزكاة، محقق: گروه پژوهش در كنگره، قم:كنگره جهانى بزرگداشت شيخ اعظم انصارى، چاپ اول.
پاينده، ابو القاسم، (1382)، نهج الفصاحه مجموعه كلمات قصار حضرت رسول(صلي¬الله عليه وآله وسلم)، تهران:دنياى دانش، چاپ چهارم.
جوادی، محسن، چشم اندازي به اخلاق در قرآن، ن‍ق‍د و نظر، س‍ال ۴، ش۱، ۲، (زم‍س‍ت‍ان ۱۳۷۶، ب‍ه‍ار ۱۳۷۷)
حق شناس وديگران، (1384)، فرهنگ معاصر هزاره، تهران:فرهنگ معاصر.
حكيمى، محمد وهمكاران، (1380)، الحياة، مترجم:احمد آرام، تهران:دفتر نشر فرهنگ اسلامى.
خرمشاهي، بهاء الدين و انصاري، مسعود، (1376)، پيام پيامبر، تهران:منفرد، چاپ اول.
دهخدا، علي اكبر، (1373)، لغت‌نامه، زير نظر دكتر معين و دكتر شهيدي، تهران:مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
ديلمى، شيخ حسن، (1412ق)، إرشاد القلوب إلى الصواب، قم:شريف رضى، چاپ اول.
شيخ مفيد، ابو عبد الله، محمد بن محمد بن نعمان عكبرى، (1413ق)، امالي، قم:كنگره شيخ مفيد، چاپ اول.
صابرى يزدى، على‌رضا و محمدرضا انصارى محلاتى، (1375)، الحكم الزاهرة، مترجم: انصارى، قم: مركز چاپ و نشر سازمان تبليغات اسلامى، چاپ دوم.
صدوق، محمّد بن على(ابن بابويه)، (1406ق)، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، قم:دار الرضى، چاپ اول.
صدوق، محمّد بن على(ابن بابويه)، (1403ق)، معاني الأخبار، قم:جامعه مدرسين، چاپ اول.
صدوق، محمّد بن على(ابن بابويه)، (1404ق)، من لا يحضره الفقيه، قم:جامعه مدرسين، چاپ دوم.
طباطبايى، سيد محمدحسين، (1417ق)، الميزان فى تفسير القرآن، قم:انتشارات اسلامى، جامعه مدرسين حوزه علميه قم، چاپ پنجم.
طباطبايى، سيد محمدحسين، (1378)، سنن النبى صلى¬الله عليه وآله، مترجم:محمدهادى فقهى، تهران: كتاب فروشى اسلاميه، چاپ هفتم.
طوسى، ابو جعفر محمد بن حسن، (1407ق)، تهذيب الأحكام، تهران:دار الكتب الإسلامية، چاپ چهارم.
طوسي، خواجه نصيرالدين، (1356)، اخلاق ناصري، تصحيح:مجتبي مينوي و عليرضا حيدري، تهران: خوارزمي.
عاملى، زين العابدين و كاظمى خلخالى، (1380)، الجواهر السنية-كليات حديث قدسى، تهران: انتشارات دهقان، چاپ سوم.
فيض كاشانى، محمد محسن بن شاه مرتضى، (1406ق)، الوافي، اصفهان:كتابخانه امام أمير المؤمنين على عليه¬السّلام، چاپ اول.
كلينى، محمد بن يعقوب، (1363)، گزيده كافى، مترجم: بهبودى، محمد باقر، تهران:مركز انتشارات علمى و فرهنگى، چاپ اول.
مجلسى، محمدباقر، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، تهران:انتشارات اسلاميه، چاپ مكرر.
مصباح يزدي، مجتبي، (1384)، بنياد اخلاق، روشي نو در آموزش فلسفه، قم:مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني.
مکارم شيرازي، ناصر، (1374)، تفسير نمونه، تهران:دار الكتب الإسلامية، چاپ اول.
موسوي خميني، سيد روح الله، (1425ق)، تحرير الوسيلة، قم: مؤسسه مطبوعات دار العلم، چاپ اول.
