تعالیم و گستره دعوت حضرت شعیب (ع) در قرآن با نگاهی به آموزه‌های تورات
الموضوعات :
1 - دانش‌آموخته سطح3 حوزه علمیه قم؛ محقق و پژوهشگر حوزه دین‌پژوهی
الکلمات المفتاحية: قرآن, تورات, شعیب, رعوئیل, یترون, مدین, اصحاب الایکه.,
ملخص المقالة :
این مقاله به بررسی تعالیم و گستره دعوت حضرت شعیب (ع) بر اساس آیات قرآن کریم و مقایسه آن با آموزه‌های تورات می‌پردازد. هدف از این پژوهش، تبیین نقاط اشتراک و افتراق در مضامین اخلاقی، اجتماعی و اعتقادیِ مندرج در دعوت حضرت شعیب (ع) از منظر قرآن و تورات است. روش تحقیق، تحلیل محتوای آیات و متون مرتبط و بررسی تطبیقی آنهاست. یافته‌ها نشان می‌دهد که در هر دو کتاب آسمانی، بر توحید، عدالت، پرهیز از کم‌فروشی و فساد اقتصادی تأکید شده است، اما تفاوت‌هایی نیز در جزئیات و نحوه بیان این تعالیم وجود دارد. نگاه قرآن و تورات در دو محور دعوت حضرت شعیب به توحید و عدالت اقتصادی یکسان نبوده و در قرآن تفصیل و جزئیات بیشتری ذکر شده است. این موضوع می تواند ناشی از تفاوت در شرایط تاریخی، فرهنگی و ویژگی‌های خاص هر یک از این دو کتاب الهی باشد.این مطالعه می‌تواند به درک بهتر جایگاه حضرت شعیب (ع) در سنت ابراهیمی و شناخت دقیق‌تر آموزه‌های مشترک و متمایز ادیان توحیدی کمک کند. نگارنده در این پژوهش، بر اساس روش کتابخانه‌ای به تبیین و تحلیل محتوایی موضوع یاد شده به صورت جامع پرداخته است.
قرآن مجید
کتاب مقدس عهد عتیق وجدید، ترجمه فاضل خان همدانی، ویلیام بگن هندی مرین، (1382) انتشارات اساطیر چاپ دوم.
کتاب مقدس، ترجمه دکتر بروس، (1986) انتشارات ایلام.
کتاب مقدس، (1995) ترجمه تفسیری.
ابن کثیر، أبو الفداء إسماعيل بن عمر بن كثير قرشي بصري، (1419ق) تفسير القرآن العظيم (تفسیر ابن کثیر)، دار الكتب العلمية، بيروت، چاپ اول.
آلوسی، شهاب الدين محمود بن عبدالله حسيني، (1415ق) تفسیر روح المعانی، دار الكتب العلمية، بيروت، چاپ اول.
باغبانی آرانی، جواد،(1400) شناخت قرآن و عهدین، انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، قم.
باغبانی آرانی، جواد، (1400) وحی و نبوت در قرآن و عهدین، انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، قم.
بستانی، پطرس بن پولس، (بی تا) دایرة المعارف، ناشر: دارالمعرفة، بیروت.
بغوی، أبومحمد حسين بن مسعود بن محمد بن فراء، (1420ق) معالم التنزيل في تفسير القرآن (تفسیر بغوی)، دار إحياء التراث العربی، بیروت، چاپ اول.
بلاغى، عبدالحجه، (1386) حجة التفاسیر و بلاغ الإكسیر، ناشر: حكمت (چاپخانه) - ایران - قم، چاپ: اول، 1386 قمری.
جمعی از نویسندگان، آشنایی با قرآن، (1382) انتشارات امیر کبیر.
حموی، یاقوت بن عبد الله (م 626) (1995م)، معجم البلدان، دار صادر، بیروت، چاپ دوّم.
خراسانی، محمد هاشم، (1388) منتخب التواریخ، اسلامیه، تهران، چاپ هفتم.
دهخدا، علی اکبر، (1377) لغتنامه دهخدا، مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم، 1377.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد، (1412ق) المفردات فی غریب القرآن، تحقیق صفوان عدنان داودی، دارالقلم، بیروت، چاپ اول.
راوندی، قطب الدين سعيد بن هبة الله، (بی تا) قصص الانبياء، مجمع البحوث الاسلامية، بی نا.
رضی، عبدالحسین، قصص قرآن یا تاریخ انبیا سلف، بی نا.
سپهر، محمد تقی، (1380) ناسخ التواریخ زندگانی پیامبر، اساطیر، تهران، چاپ اول.
سلیمانی اردستانی، عبدالرحیم، (1397) کتاب مقدس، نشر کتاب طه.
طباطبایی، سید محمد حسین، (1374) تفسير الميزان فی تفسیر القرآن، دفتر انتشارات اسلامی، قم.
موسوی، محمد باقر، (1378) ترجمه المیزان فی تفسیر القرآن، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. دفتر انتشارات اسلامی.
طبرسی، أمين الإسلام أبوعلي فضل بن حسن، (1415ق) مجمع البیان، مؤسسة الأعلمي للمطبوعات، بيروت، چاپ اول.
طبری، محمد بن جریر، (1383) تاریخ طبری، ترجمه ابوالقاسم پاینده، اساطیر، تهران، چاپ ششم.
عمادزاده، حسین، (1388) تاریخ انبیاء، اسلام، تهران، چاپ پنجم.
عمورسولی، علی محمد، (1403) با شعیب نبی، اثر قلم با همکاری انجمن معارف اسلامی ایران، چاپ اول.
فخر رازی، أبوعبدالله محمد بن عمر بن حسن بن حسين تيمي رازي، (1420ق) مفاتيح الغيب (التفسير الكبير)، دار إحياء التراث العربی، بیروت.
فورستل، جی تی، (1967م) الهام کتاب مقدس، در دایرة المعارف جدید کاتولیک، دانشگاه کاتولیک آمریکا.
فیض کاشانی، محمد محسن، (1415ق)دتفسیر الصافی، تحقیق حسین اعلمی، مکتبة الصدر تهران.
سید قطب، ابراهیم حسین شاذلی، (1415ق) التصویر الفنی فی القرآن، انتشارات دار الشروق.
مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، (1403ق) بحار الأنوار، بیروت، چاپ: دوم.
ـــــــــــــــــ، (1384) حیاة القلوب، سرور، قم، چاپ ششم.
مستر هاکس، جیمز، (1349) قاموس کتاب مقدس، طهوری، تهران، چاپ دوم.
مصباح یزدی، محمدتقی، (1397) سیمای پیامبر اعظم در آینه نهج‌البلاغه، مؤسسه امام خمینی، قم، چاپ اول.
موسوی بجنوردی، سید محمد کاظم، (1367) دایرة المعارف اسلامی، بی نا، چاپ: اول.
مهران، محمد بیومی، (1408ق) دراسات تاریخیة من القرآن الکریم، ناشر: دار النهضة العربیة، بیروت - لبنان.
