چالش‌های خانوادههای تکوالد مادر در رامسر
الموضوعات : Social issues and injuries related to women and the familyطیبه بخشی پور بلترکی 1 , امیر قربان پور لفمجانی 2
1 - دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، گروه علوم تربیتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
2 - دانشیار دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
الکلمات المفتاحية: چالش, خانواده, خانوادههای تکوالد, تکوالد مادر و سازمان بهزیستی.,
ملخص المقالة :
در خانوادههای تکوالد مادر، پدر به دلایلی مانند فوت یا طلاق، حضور ندارد. این پژوهش با هدف بررسی چالش‌های خانوادههای تکوالد مادر انجام گرفت. راهبرد پژوهش حاضر، کیفی و روش آن، تحلیل محتوای کیفی از نوع استقرایی است. جامعه پژوهش شامل تمامی مادران تکوالد تحت پوشش اداره بهزیستی شهرستان رامسر در سال 1403 می‌شود. مصاحبه با این مادران تا زمانی که دادهها به اشباع رسیدند، ادامه یافت و در مجموع در فرایند پژوهش با هفده مادر تکوالد مصاحبه شد. پس از تحلیل مصاحبه‌ها در زمینه چالش‌های مادران تکوالد، شش مضمون اصلی یافت شد که شامل چالش‌های اقتصادی و شغلی، چالش‌های روانی، چالش‌های جنسی، چالش‌های اجتماعی، چالش‌های خانوادگی و چالش‌های مرتبط با فرزند می‌شود. برای رفع چالش‌های پیش روی مادران تکوالد و کمک به بهبود کیفیت زندگی آنها و فرزندانشان، این پژوهش پیشنهاد می‌کند که دولت با اتخاذ رویکردی جامع، اقدامات زیر را در دستورکار خود قرار دهد: ایجاد فرصت‌های شغلی انعطاف‌پذیر و آموزش‌های حرفهای و مهارتی، ارائه خدمات مشاوره‌ای رایگان، تقویت شبکه‌های حمایتی اجتماعی، افزایش آگاهی عمومی از طریق برنامه‌های آموزشی و اطلاع‌رسانی و بازنگری در قوانین به‌منظور تضمین حقوق قانونی و عدالت اجتماعی برای مادران تکوالد و فرزندانشان.
احمدی، وکیل و دیگران (1391) «بررسی نقش گذار جمعیتی در تغییرات جامعه‌شناختی خانواده»، مطالعات اجتماعی روان‌شناختی زنان، سال دهم، شماره 1، صص 81-102.
روغنچی، محمود و دیگران (1396) «واکاوی آسیب‌های خانوادههای مادر سرپرست: یک پژوهش کیفی»، فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، سال هشتم، شماره 31، صص 53-78.
زارع ¬بهرام¬آبادی، مهدی و دیگران (1393) «اثربخشی برنامه بهبودبخشی ارتباط بر کیفیت رابطه والدفرزندی در نوجوانان دختر خانوادههای تک‌والدینی مادر سرپرست»، روان‌شناسی بالینی، سال پنجم، شماره 2، صص 14-24.
سیدعلی¬پور، سید خلیل (1399) «رابطه میان هویت فرهنگی وکیفیت زندگی کاری در زنان سرپرست خانوار (نمونه موردی: شهر سمنان)»، پژوهش¬های انتظامی - اجتماعی زنان و خانواده، سال هشتم، شماره 1، صص 269-296.
صالحی، مهدیه و دیگران (1392) «مقایسه اختلال رفتاری و خودپنداره دانش‌آموزان پسر خانوادههای تکوالد و خانوادههای عادی دوره ابتدایی»، فصلنامه تحقیقات روان‌شناختی، سال پنجم، شماره 20، صص 121-138.
عادل¬مهربان، مرضیه (1394) مروری بر تحلیل محتوای کیفی و کاربرد آن در پژوهش، اصفهان، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان اصفهان.
علی¬مندگاری، ملیحه و دیگران (1397) «وضعیت اقتصادی زنان سرپرست خانوار تحت پوشش نهادهای حمایتی: مطالعه‌ای کیفی در شهر شیراز»، نامه انجمن جمعیت‌شناسی ایران، سال سیزدهم، شماره 25، صص 165-192.
قربان¬پور لفمجانی، امیر (1403) مبانی و اصول راهنمایی و مشاوره، تهران، زرنوشت.
قهاری، شهربانو و جعفر بوالهری (1395) مشاوره طلاق: راهنمای روان‌شناسان و مشاوران، تهران، دانژه.
گلادینگ، ساموئل (1396) اصول و مبانی مشاوره، ترجمه مهدی گنجی، تهران، ساوالان.
محمدی، زهرا (1399) «مطالعة جامعه‌شناختی مسائل مرتبط با ازدواج مجدد زنان سرپرست خانوار»، فصلنامه زن و جامعه، سال یازدهم، شماره 42، صص 256-278.
مرکز آمار ایران (1395) سالنامه آماری کشور.
https://www.amar.org.ir/Portals/0/PropertyAgent/6200/Files/95-99-03.pdf.
ویلیامز، لی و دیگران (1402) مهارت‌های اساسی سنجش برای زوج‌درمانگران و مشاوران خانواده، ترجمه کیانوش زهراکار و فرشاد لواف¬پور نوری، تهران، روان.
Burgund, Anita, Pantelic, Marina & Milanovic, Marko (2013) «Single cparent families csocial status, needs and challenges», Human: Research in Rehabilitation, 3 , 1, pp. 13-22.
Daliana, Niki & Antoniou, AlexandrosStamatios (2018) «The mental health of single-parent families in relation to psychological, societal and financial parameters», In T. K. Babalis, Y. Xanthacou & M. Kaila (Eds.), Single-parenting in the 21st century: Perceptions, issues and implications, pp. 77–101.
Khan, Md Mamun, Md SM Jakaria, Md SM, Jhuma, Choudhury Farhana & Miah, MdS (2022) «Challenges of Single Motherhood in Socio-Cultural Context: A Qualitative Study in Rural areas of Bangladesh», Space and Culture, India, 10, 2, pp. 52-65.
Khan, Muhammad Ibrahim, Ullah, Rizwan, Abdullah, Tauqeer, Khan, Shahid & Ullah, Latif (2023) «Exploring the Socio-Cultural Impediments on Single Mother Quality’s Life: Evidence from District Peshawar, Khyber Pakhtunkhwa, Pakistan.», International Jornal of Human and Society (IJHS), 3, 4, pp. 78-88.
Manengelo, Abdul-razaq M, Mitula, Mkumbo G & Lubawa, Dorothy (2023) «Challenges and impacts of single parenting on students learning in government secondary schools in iringa municipality, tanzania», International Journal of Novel Research in Healthcare and Nursing, 10, 3, pp. 166-175.
Noronha, Laveena & Monteiro, Meena (2016) «A study on the challenges faced by single parent on teenager care», International Journal of Advanced Trends in Engineering and Technology (IJATET) ISSN, pp. 2456-4664.
Ralte, Lalpeki & Gomes, Roseline Florence (2018) «Exploring challenges faced by urban single working mothers in Bangalore», International Journal of Research in Social Sciences, 8, 10, pp. 254-273.
Sangeet, Omisha & Singh, Shyodan (2022) «Experiences of single-parent children in the current Indian context», Journal of family medicine and primary care, 11, 7, pp. 3790-3794.
Thadathil, Bobyjoseph (2023) «Exploring the Challenges Faced by Single Mothers in Guyana», International Journal of Science and Research (IJSR) , 12, 8, pp. 607-611.
Us Statistics Center (2023) «Table FG6. One-Parent Unmarried Family Groups With Own Children Under 18, by Marital Status of the Reference Person: 2023». https://www.census.gov/newsroom/stories/single-parent-day.html.
Yusuf, Husmiati, Fahrudin, Adi, Fahrudin, Fahmi Ilman & Fahrudin, Fikran Aranda (2020) «Impact of single mother family on child development: A review literature», Palarch's Journal of Archaeology of Egypt/Egyptology, 17, 10, pp.1985-1994.
